Η επιτακτική ανάγκη ατομικής ευθύνης
Written by Νεφέλη Καλογερή on 08/03/2021
Στη σημερινή εποχή έχει αναδειχθεί, ίσως περισσότερο από ποτέ, η σημασία της ατομικής ευθύνης. Η πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνει η ανθρωπότητα, λόγω του νέου ιού, φέρνει στην επιφάνεια τη σημαντικότητα του αισθήματος της ευθύνης που πρέπει να φέρει κάθε πολίτης. Δυστυχώς, όμως, το συγκεκριμένο αίσθημα φαίνεται να εκλείπει σε μείζονα βαθμό από την πλειονότητα των πολιτών, με αποτέλεσμα την επιβολή καταναγκαστικών νόμων έναντι της υπεύθυνης ατομικής επίλυσης των προβλημάτων που προκύπτουν.
Επιβεβαίωση της προαναφερθείσας κατάστασης αποτελούν τα μέτρα που λαμβάνονται με σκοπό την αντιμετώπιση του ιού. Ειδικότερα, κάθε πολίτης, με όπλο τόσο τη μόρφωση όσο και την έγκαιρη και ακριβή ενημέρωση, οφείλει να γνωρίζει τους βασικούς κανόνες υγιεινής, αλλά και τους τρόπους προστασίας ευάλωτων συγγενικών προσώπων του. Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα υπήρχε η ανάγκη επιβολής οριζόντιων μέτρων, καθώς η προστασία θα αποτελούσε ζήτημα προσωπικό. Αντί αυτού, πολλοί αγνοούν τις πρωταρχικές γνώσεις – άλλοτε εσκεμμένα άλλοτε όχι – και επιδεικνύουν αμάθεια και έλλειψη γνώσεων. Κατά συνέπεια, η έννοια της ατομικής ευθύνης λανθάνεται. Με άλλα λόγια, αν δεν γνωρίζεις, αδυνατείς να συνειδητοποιήσεις τη σημαντικότητα του προβλήματος.
Λέξη-κλειδί για την ύπαρξη ατομικής ευθύνης θεωρείται η «ενσυναίσθηση». Εφόσον διαθέτεις την ικανότητα να αντιλαμβάνεσαι τον πόνο και φόβο του συνανθρώπου σου, ακόμα και αν δεν κινδυνεύεις άμεσα ο ίδιος, φροντίζεις να τον προστατεύσεις. Κατ’επέκταση, η ατομική ευθύνη μετατρέπεται σε κοινωνική, καθώς δεν επαφίεται αποκλειστικά στο «εγώ», αλλά στο «εμείς», αποτελώντας κοινωνική αρετή.
Ειδικά σήμερα, λοιπόν, οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε πως οι πράξεις μας επηρεάζουν πολλά περισσότερα από την προσωπική ζωή μας. Καθετί που συμβαίνει σε εμάς, φέρει κοινωνικό αντίκρυσμα. Οι επιλογές μας είναι δυνατόν να αποτελέσουν απειλή για την κοινωνία ή για συγκεκριμένα μέλη της. Για το λόγο αυτό, αποτελεί χρέος κάθε μονάδας του συνόλου η απόκτηση παιδείας και η ευαισθητοποίηση.
Η αρμονική συμβίωση, συμπερασματικά, προϋποθέτει το αίσθημα της ευθύνης. Μόνο τότε επιτυγχάνεται πλήρως η ομαλή συνύπαρξη, γιατί καθίσταται σαφές πως κάθε πράξη δεν πρέπει να είναι αυθαίρετη ούτε εγωιστική. Το «ένα» οφείλει να μεριμνά για το «όλον», ώστε να μην κρίνεται απαραίτητη η επιβολή σωφρονιστικών μέτρων.
