Adaptive Learning Systems: Προσαρμοστικά Συστήματα Μάθησης και Επίδραση

Τα προσαρμοστικά συστήματα μάθησης (Adaptive Learning Systems – ALS) αποτελούν μία καινοτόμο προσέγγιση στη σύγχρονη εκπαίδευση, αξιοποιώντας τις τεχνολογίες της Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ) και της ανάλυσης δεδομένων για την εξατομίκευση της μαθησιακής διαδικασίας. Αυτά τα συστήματα προσαρμόζουν το εκπαιδευτικό περιεχόμενο και τις δραστηριότητες στις ανάγκες, τις ικανότητες και το ρυθμό μάθησης του κάθε μαθητή, με στόχο τη βελτίωση της αποδοτικότητας και της εμπειρίας μάθησης (Johnson et al., 2016).

Η βασική λειτουργία των ALS στηρίζεται στη συλλογή δεδομένων σχετικά με την απόδοση και τη συμπεριφορά του μαθητή, τα οποία αναλύονται μέσω αλγορίθμων για την παροχή προσαρμοσμένου περιεχομένου (Kulik & Fletcher, 2016). Η συνεχής ανατροφοδότηση και η δυναμική προσαρμογή επιτρέπουν την αντιμετώπιση των αδυναμιών και την ενίσχυση των δυνατών σημείων, ενώ παράλληλα κρατούν το μαθητή σε υψηλό επίπεδο δέσμευσης και κίνητρου (Walkington, 2013).

Ένα από τα κύρια πλεονεκτήματα των προσαρμοστικών συστημάτων είναι η δυνατότητα παροχής διαφοροποιημένης διδασκαλίας, που λαμβάνει υπόψη την ποικιλία των μαθησιακών στυλ και ρυθμών, μειώνοντας τον κίνδυνο απογοήτευσης ή αδιαφορίας (Shute & Zapata-Rivera, 2012). Αυτό καθιστά τα ALS ιδιαίτερα χρήσιμα σε μεγάλες τάξεις ή σε περιβάλλοντα εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, όπου η εξατομικευμένη διδασκαλία από τον εκπαιδευτικό είναι δύσκολη.

Ωστόσο, η υιοθέτηση των ALS φέρνει προκλήσεις, όπως η προστασία της ιδιωτικότητας των μαθητών μέσω της διαχείρισης των προσωπικών δεδομένων και η ανάγκη για συνεχή αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των αλγορίθμων (Baker & Inventado, 2014). Επιπλέον, απαιτείται η κατάλληλη εκπαίδευση των εκπαιδευτικών για την ενσωμάτωση αυτών των τεχνολογιών στο διδακτικό τους έργο.

Συνολικά, τα προσαρμοστικά συστήματα μάθησης αποτελούν μια πολλά υποσχόμενη τεχνολογική εξέλιξη που μπορεί να αναβαθμίσει σημαντικά την εκπαιδευτική διαδικασία, εφόσον υλοποιηθούν με σεβασμό στις παιδαγωγικές αρχές και τα δικαιώματα των μαθητών.

Κατερίνα Συμφέρη
Εκπαιδευτικός

• Baker, R. S., & Inventado, P. S. (2014). Educational data mining and learning analytics. In K. Sawyer (Ed.), The Cambridge handbook of the learning sciences (2nd ed., pp. 253–272). Cambridge University Press.
• Johnson, L., Adams Becker, S., Estrada, V., & Freeman, A. (2016). NMC horizon report: 2016 higher education edition. The New Media Consortium.
• Kulik, J. A., & Fletcher, J. D. (2016). Effectiveness of intelligent tutoring systems: A meta-analytic review. Review of Educational Research, 86(1), 42–78.
• Shute, V. J., & Zapata-Rivera, D. (2012). Adaptive educational systems. In N. Seel (Ed.), Encyclopedia of the sciences of learning (pp. 561–565). Springer.
• Walkington, C. (2013). Using adaptive learning technologies to personalize instruction to student interests: The impact of relevant contexts on performance and learning outcomes. Journal of Educational Psychology, 105(4), 932–945.