Η λογοτεχνία ως μαρτυρία

Η λογοτεχνία με τρόπο ευχάριστο και όχι κουραστικό, χωρίς να επιβάλλει την αμέριστη προσοχή του αναγνώστη, όπως ένα επιστημονικό βιβλίο, τέρπει, ενημερώνει, διδάσκει, προβάλλει νέες ιδέες, προκαλεί, συγκινεί.

Όταν ένα ιστορικό γεγονός γίνεται θέμα λογοτεχνικής αφήγησης εντυπώνεται στο νου πολύ εντονότερα από ότι μέσω μιας απλής παράθεσης των σχετικών στοιχείων. Για παράδειγμα, το δράμα του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου με τις μάχες των χαρακωμάτων στα πεδία της Ευρώπης και τα εκατομμύρια νεκρών στρατιωτών αποδόθηκε ανάγλυφα και συναρπαστικά σε μυθιστορήματα, όπως το Ουδέν νεότερο από το Δυτικό Μέτωπο του Έριχ Μαρία Ρέμαρκ και Η ζωή εν τάφω του Στράτη Μυριβήλη, που έμειναν αξέχαστα στο νου και την ψυχή των αναγνωστών.

Η διαφορά της λογοτεχνικής από τις άλλες αφηγήσεις έγκειται στο ό,τι απευθύνεται στο συναίσθημα και προκαλεί συγκίνηση στον αναγνώστη, ενώ ανάγει τα ατομικά βιώματα των λογοτεχνικών ηρώων σε πανανθρώπινα παραδείγματα και δημιουργεί αλησμόνητες εικόνες ζωής, κυρίως μέσα από την αισθητική απόλαυση. Επιπλέον, όπως πρόσφατα είπε ο Ιταλός συγγραφέας.

Στο λογοτεχνικό χειρισμό ενός ιστορικού θέματος μπορούμε να διακρίνουμε τρία στοιχεία που σχετίζονται με τις προθέσεις του κάθε συγγραφέα.

Αντόνιο Ταμπούκι

1.               Η διατήρηση στη μνήμη

2.               Ο ιδεολογικός χρωματισμός

3.               Η Ιστορία ως απλό περίγραμμα/πλαίσιο

Κατερίνα Συμφέρη
Εκπαιδευτικός