Συναισθηματικό Φαγητό: Πώς να σπάσουμε τον κύκλο της υπερκατανάλωσης

Written by Μιχάλης Ιωαννίδης on 07/10/2024

Το συναισθηματικό φαγητό είναι η τάση να καταναλώνουμε τροφή ως αντίδραση σε συναισθήματα, όπως άγχος, θλίψη, μοναξιά ή ακόμα και χαρά, αντί για φυσική πείνα. Συχνά, αυτό οδηγεί σε υπερκατανάλωση ανθυγιεινών τροφών που προσφέρουν προσωρινή ευχαρίστηση, αλλά δεν καλύπτουν τις πραγματικές συναισθηματικές ανάγκες. Το φαινόμενο αυτό μπορεί να γίνει κύκλος, καθώς τα αρνητικά συναισθήματα μπορεί να ενταθούν μετά την κατανάλωση, δημιουργώντας την ανάγκη για περαιτέρω φαγητό. Η αναγνώριση και η διαχείριση των συναισθημάτων είναι κρίσιμη για την αποφυγή αυτής της συμπεριφοράς και τη διατήρηση μιας υγιούς σχέσης με το φαγητό.

Στο Cityvibes.gr, «μίλησε» η Διαιτολόγος-Διατροφολόγος B.Sc., M.Sc, Μαρία Μεντζέλου. Υποψήφια Διδάκτωρ Παν. Αιγαίου με μεταπτυχιακή εξειδίκευση στην Κλινική Διατροφή (Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο), Life Coaching (Πανεπιστήμιο Αιγαίου) και στο NLP (Πανεπιστήμιο Αιγαίου,) Low Fodmap διατροφή (Monash University) Professional Diploma Sports Nutrition – Advanced Sports Nutrition (Barça Innovation Hub – Universitas) Διατροφικές διαταραχές (ΕΚΠΑ).

Πώς ορίζεται το συναισθηματικό φαγητό και πώς διαφέρει από την κανονική πείνα;

«Το συνασθηματικό φαγητό ορίζεται ως η απόκριση με φαγητό μετά από κάποιο
συναισθηματικό ερέθισμα. Η διαφορά με τη βιολογική όπως λέμε πείνα είναι ότι η δεύτερη
είναι προοδευτικά αυξανόμενη και σχετίζεται με το να έχουν περάσει αρκετές ώρες από το
προηγούμενο γεύμα. Τέλος, σημαντικό διακριτικό χαρακτηριστικό είναι ότι η βιολογική
πείνα είναι γενικευμένη, δηλαδή ακόμα και ένα αδιάφορα σαν αίσθηση τρόφιμο την ώρα
που πεινάμε θα μας φανεί ευχάριστο.»

Ποιοι είναι οι πιο συνηθισμένοι λόγοι που οδηγούν κάποιον στο συναισθηματικό
φαγητό;

«Πολλοί νομίζουν ότι αυτό αφορά μόνο τα αρνητικά συναισθήματα όπως το στρες ή η
στενοχώρια. Όμως όλο και περισσότερες μελέτες αποδεικνύουν ότι και με θετικά
συναισθήματα μπορεί να παρατηρηθεί αυξημένη κατανάλωση φαγητού.»

Ποιες τροφές συνήθως επιλέγουν οι άνθρωποι όταν τρώνε συναισθηματικά και γιατί;

«Η βιβλιογραφική ανασκόπηση δείχνει ότι οι τροφές που είναι πλούσιες σε ζάχαρη και
λιπαρά κερδίζουν τις εντυπώσεις. Αυτό δεν είναι διόλου τυχαίο γιατί αυτές επιδρούν σε
νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη δημιουργία των ορμονών της
χαράς. Έτσι νιώθει το άτομο να επιτυγχάνεται πιο «άμεσα» η συναισθηματική ανακούφιση.»

Πώς μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει τα σημάδια ότι τρώει λόγω συναισθηματικής
φόρτισης και όχι από φυσιολογική πείνα;

«Η συναισθηματική πείνα έχει την ανάγκη να ικανοποιηθεί άμεσα, είναι άσχετη από το
πόσες ώρες έχουν περάσει από το προηγούμενο γεύμα και συνήθως ζητάμε κάτι γλυκό ή
λιπαρό σαν είδος τροφίμου.»

Ποιες στρατηγικές ή συμβουλές θα δίνατε σε κάποιον ώστε να διαχειριστεί το
συναισθηματικό φαγητό;

«Πολύ σημαντικό εργαλείο είναι η προσπάθεια αναγνώρισης και επίγνωσης ότι το άτομο
βρίσκεται σε συναισθηματική φόρτιση. Αυτό αμέσως θα μας βάλει σε μια θέση σκέψης για
το κατά πόσο χρειαζόμαστε την κατανάλωση τροφής τη δεδομένη στιγμή. Επίσης, η
ταυτοποίηση των διαφορών μεταξύ της βιολογικής με τη συναισθηματική πείνα είναι πολύ
χρήσιμη σε αυτή τη διαδικασία. Τέλος, απώτερος σκοπός στο ταξίδι της διατροφικής
εκπαίδευσης είναι η συνειδητοποίηση του πραγματικού λόγου που θέλουμε να τρώμε που
είναι η φροντίδα του εαυτού μας.»