Ο Μανιχαϊσμός

Ο ζωροαστρισμός και οι απόψεις του, αλλά και τις μεταλλάξεις του  επηρέασε επόμενες θρησκείες, όπως και πολλές αιρέσεις του χριστιανισμού. Πήγασε μία θρησκεία ζωροαστρικογενής, που σχετίζεται με τις διδαχές του Μάνη, στον 3^ο αιώνα μ.Χ. Αυτός ο Μάνης δημιούργησε τον μανιχαϊσμό και σήμερα επικρατούν οι «μανιχαϊστικές συλλήψεις».

Ο Μάνης θεώρησε το Κακό σαν αυτόνομη δύναμη που μπορεί να νικήσει το Καλό· και αυτός βασίζεται σε ζωροαστρική σύλληψη, αλλά το πηγαίνει σε μία απολυτότερη σύγκρουση Καλού και Κακού και βάζει ερωτηματικό ποιος μπορεί να κερδίσει —επομένως δίνει δύναμη στο Κακό—, πιστεύει στη μάχη Καλού και Κακού και στη συμμετοχή του ανθρώπου στο Καλό και στο Κακό και πιστεύει ότι όλα είναι δυϊστικά: φως -σκοτάδι, καλό – κακό, ύλη – πνεύμα, και πιστεύει ότι ο θεός εκφράζεται μέσα από όλους τους διδάσκοντες τις θρησκείες. Και αυτή τη σύλληψη του Μάνη οι μελετητές των θρησκειών την ανιχνεύουν και σε αιρέσεις του χριστιανισμού αλλά και σε άλλες συλλήψεις (και του Ισλάμ).

Ο ζωροαστρισμός επηρέασε επηρεάστηκε αυτονόμως δημιούργησε την άποψη ότι ο Θεός δεν μπορεί να παρασταίνεται. Ο ζωροαστρισμός ήταν ανεικονικός, όπως είναι και ο εβραϊσμός, όπως είναι και το Ισλάμ, όπου βρίσκονται επιρροές που προέρχονται από ζωροαστρική πηγή, και φυσικά και από εβραϊκή πηγή, γιατί και το Ισλάμ είναι εβραιογενής θρησκεία. Επίσης, στον ζωροαστρισμό έπρεπε κανείς να προσεύχεται πέντε φορές την ημέρα στον Αχούρα Μάζντα, το ίδιο συμβαίνει και στο Ισλάμ. Σήμερα ο κάθε μουσουλμάνος προσεύχεται πέντε φορές την ημέρα.

Επίσης στη σύλληψη του ζωροαστρισμού είναι ότι όταν θα έρθει η ώρα της Κρίσεως οι ψυχές των καλών θα πηγαίνουν μέσα από υπέροχα μονοπάτια στην αναγέννηση, ενώ οι ψυχές των κακών θα κατακρημνίζονται στο απόλυτο κενό και μέσα στην αιώνια φωτιά, περνώντας από ένα γεφύρι που γίνεται πιο λεπτό και πιο λεπτό και τελικά γίνεται ένα ξυράφι που κατακόβει τους κακούς.

Επομένως, ο ζωροαστρισμός, από τους μελετητές, θεωρείται ομπρέλα θρησκεία, μάνα θρησκεία, η οποία επηρέασε ευρύτερα όλη τη ζώνη της Εγγύς και Μέσης Ανατολής. Στις ύστατές του φάσεις επηρεάστηκε και από τον ελληνισμό και κάποιες πλευρές του ζωροαστρισμού εισέπραξαν και συλλήψεις ελληνικές μετά την επέκταση των Ελλήνων και των στρατιών του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Ο ζωροαστρισμός, δηλαδή, μπορεί σήμερα να είναι μία μικρή θρησκεία, όμως ιστορικά επηρέασε θρησκείες που —τουλάχιστον σήμερα— είναι ισχυρές.

Απόσπασμα από το ελεύθερο διαδικτυακό μάθημα του Mathesis «Παγκόσμια Ιστορία 2: Ο άνθρωπος απέναντι στο Θείο» με διδάσκουσα τη Μαρία Ευθυμίου.
Σύνδεσμος: https://mathesis.cup.gr/courses/course-v1:History+Hist3.2+21D/about

Κατερίνα Συμφέρη
Εκπαιδευτικός