Η σημασία της Αυτοφροντίδας για την Ψυχική Υγεία

Η αυτοφροντίδα αποτελεί έναν θεμελιώδη πυλώνα για τη διατήρηση της σωματικής και ψυχικής ευεξίας. Στην εποχή μας, όπου οι καθημερινοί ρυθμοί ζωής γίνονται ολοένα και πιο απαιτητικοί, η ανάγκη για αυτοφροντίδα είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Αφιερώνοντας χρόνο για τον εαυτό μας, επενδύουμε στην προσωπική μας ευημερία και ενισχύουμε την ικανότητά μας να ανταποκρινόμαστε στις προκλήσεις της ζωής.

Στο Cityvibes.gr «φιλοξενείται» ο Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Συνθετικός Ψυχοθεραπευτής & Leadership Coach, Παναγιώτης Γεωργάκης.

Περισσότερες πληροφορίες για τον ίδιο μπορείς να αντλήσεις από την ιστοσελίδα του panosgeorgakis.gr .

Τι είναι η αυτοφροντίδα και γιατί είναι σημαντική για την ψυχική υγεία;

«Η αυτοφροντίδα είναι η ικανότητα του ατόμου να φροντίζει τον εαυτό του χωρίς την άμεση
παρέμβαση επαγγελματιών υγείας. Μπορεί να έχει απλές μορφές, όπως η διατήρηση της
συναισθηματικής ισορροπίας, αλλά και πιο σύνθετες, όπως η διαχείριση χρόνιων
παθήσεων ή αναπηριών.
Η αυτοφροντίδα είναι σημαντική για την ψυχική υγεία, διότι ενισχύει την αυτονομία, την
αυτο-αποτελεσματικότητα και την ικανότητά μας να διαχειριζόμαστε το άγχος και να
προάγουμε την ψυχική μας ευεξία, δίχως να εξαρτόμαστε άμεσα από τρίτους. Ιδιαίτερα
κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, η αυτοφροντίδα αναδείχθηκε ως κρίσιμος
παράγοντας για τη διατήρηση της ψυχικής υγείας, καθώς η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας
ήταν περιορισμένη.»

Ποια είναι τα οφέλη της αυτόφροντίδας;

«Η αυτοφροντίδα έχει μια σειρά από οφέλη που μας βοηθούν να ζήσουμε αρμονικά και να
παραμένουμε αποτελεσματικοί στις καθημερινές προκλήσεις. Τα πιο σημαντικά από αυτά
είναι:

Βελτίωση της σωματικής υγείας: Η τακτική άσκηση, ο επαρκής ύπνος και η υγιεινή
διατροφή ενισχύουν τη σωματική μας υγεία, αυξάνουν τα επίπεδα ενέργειας και
ενδυναμώνουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
Ενίσχυση της ψυχικής και συναισθηματικής ευεξίας: Η αυτοφροντίδα βοηθά στη
μείωση του άγχους, της κατάθλιψης και των συμπτωμάτων αυτών, προάγοντας την
ψυχική υγεία.
Αυξημένη παραγωγικότητα και συγκέντρωση: Η αυτοφροντίδα επιτρέπει την
αναζωογόνηση, οδηγώντας σε αυξημένη παραγωγικότητα, βελτιωμένη
συγκέντρωση και καλύτερες ικανότητες επίλυσης προβλημάτων.
Καλύτερες σχέσεις: Όταν φροντίζουμε τον εαυτό μας, έχουμε περισσότερους
συναισθηματικούς πόρους για να επενδύσουμε στις σχέσεις μας και μας βοηθάει
να παρουσιαστούμε με τον καλύτερο τρόπο στις αλληλεπιδράσεις μας με τους
άλλους.
Αυξημένη αυτοεκτίμηση: Οι πρακτικές αυτοφροντίδας αυξάνουν την αυτοεκτίμηση
και την αυτοαξία μας, καθώς μας ωθούν να βάλουμε σε προτεραιότητα τις ανάγκες
μας και να ασχολούμαστε με δραστηριότητες που μας κάνουν να νιώθουμε καλά.
Πρόληψη εξουθένωσης: Η τακτική αυτοφροντίδα βοηθά στην πρόληψη της
εξουθένωσης, μιας κατάστασης σωματικής, ψυχικής και συναισθηματικής
εξάντλησης που προκαλείται από παρατεταμένο στρες.»

Ποιες είναι οι πρώτες ενδείξεις ότι κάποιος μπορεί να χρειάζεται να επενδύσει
περισσότερο στην αυτοφροντίδα του;

«Οι πρώτες ενδείξεις ότι κάποιος μπορεί να χρειάζεται να επενδύσει περισσότερο στην
αυτοφροντίδα του περιλαμβάνουν:

• Συνεχές αίσθημα κόπωσης ή έλλειψη ενέργειας.
• Αυξημένο άγχος ή καταθλιπτική διάθεση.
• Δυσκολία στη διαχείριση των καθημερινών δραστηριοτήτων.
• Αλλαγές στον ύπνο, όπως αϋπνία ή υπερβολικός ύπνος.
• Μείωση του ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που παλαιότερα ήταν ευχάριστες.
• Αυξημένη ευερεθιστότητα ή εκρήξεις θυμού​​.»

Ποια είναι τα κοινά εμπόδια που εμποδίζουν τους ανθρώπους να εφαρμόσουν πρακτικές
αυτοφροντίδας και πώς μπορούν να τα ξεπεράσουν;

«Τα κοινά εμπόδια που εμποδίζουν τους ανθρώπους να εφαρμόσουν πρακτικές
αυτοφροντίδας περιλαμβάνουν:

Έλλειψη χρόνου: Οι πολυάσχολες καθημερινές ρουτίνες μπορεί να καθιστούν
δύσκολη την αφιέρωση χρόνου για αυτοφροντίδα. Μπορεί να βοηθήσει η
προγραμματισμένη ένταξη μικρών χρονικών διαστημάτων για αυτοφροντίδα κατά
τη διάρκεια της ημέρας.
Αίσθημα ενοχής: Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να νιώθουν ένοχοι αν αφιερώνουν
χρόνο στον εαυτό τους. Είναι σημαντικό να κατανοήσουν ότι η αυτοφροντίδα είναι
απαραίτητη για τη συνολική τους ευεξία. Επίσης, μέσα από την φροντίδα του
εαυτού τους θα είναι πιο διαθέσιμοι και ικανοί να φροντίσουν και τους άλλους.
Έλλειψη υποστήριξης: Η έλλειψη υποστήριξης από το κοινωνικό ή οικογενειακό
περιβάλλον μπορεί να δυσκολέψει την εφαρμογή πρακτικών αυτοφροντίδας. Η
επικοινωνία και η αναζήτηση υποστήριξης από φίλους, οικογένεια ή επαγγελματίες
μπορεί να βοηθήσει​​.
Έλλειψη ενημέρωσης: Η ελλιπής ενημέρωση σχετικά με τα πλεονεκτήματα της
αυτοφροντίδας καθώς και για τους κινδύνους της μη εφαρμογής της, μπορεί να
οδηγήσει τα άτομα να παραμελήσουν την αυτοφροντίδα τους. Η ανάγνωση βιβλίων
και άθρων, η παρακολούθηση σχετικών video, καθώς και η ενημέρωση από
ειδικούς είναι οι πιο άμεσες και βοηθητικές λύσεις.»

Πώς επηρεάζει η κακή ψυχική υγεία τη σωματική υγεία και ποια είναι τα σημάδια που
δείχνουν ότι κάποιος πρέπει να δώσει περισσότερη προσοχή στη ψυχική του ευεξία;

«Η κακή ψυχική υγεία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη σωματική υγεία μέσω:

• Αυξημένης κόπωσης και αδυναμίας.
• Δυσκολιών στον ύπνο που μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνια αϋπνία.
• Αλλαγών στην όρεξη και το βάρος.
• Αυξημένου κινδύνου για καρδιαγγειακά προβλήματα.
• Εξασθένησης του ανοσοποιητικού συστήματος.

Σημάδια που δείχνουν ότι κάποιος πρέπει να δώσει περισσότερη προσοχή στη ψυχική του
ευεξία περιλαμβάνουν:

• Συνεχές αίσθημα λύπης ή κατάθλιψης. Έντονο άγχος ή κρίσεις πανικού.
• Δυσκολία στη συγκέντρωση ή στη λήψη αποφάσεων.
• Απομόνωση από κοινωνικές δραστηριότητες.
• Σκέψεις αυτοτραυματισμού ή αυτοκτονίας​​.»

Τρόποι και μορφές αυτοφροντίδας

«Η αυτοφροντίδα μπορεί να έχει διάφορες μορφές και να εφαρμοστεί σε πολλές πτυχές της
ζωής μας. Μερικές ιδέες αυτοφροντίδας είναι:

Σωματική Αυτοφροντίδα:

Άσκηση: Η τακτική άσκηση βοηθά στη μείωση του στρες και τη βελτίωση της
ψυχικής υγείας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) συνιστά 150 λεπτά
άσκησης την εβδομάδα.
Ύπνος: Ένας σταθερός και επαρκής ύπνος είναι κρίσιμος για την ψυχική και
σωματική υγεία. Η επιστημονική έρευνα έδειξε ότι οι βελτιωμένες συνήθειες ύπνου
είχαν τη μεγαλύτερη επίδραση στην ψυχική ευεξία.

Διατροφή: Μια ισορροπημένη διατροφή συμβάλλει σημαντικά στην ψυχική υγεία​​.
Συναισθηματική Αυτοφροντίδα
Θετική Αυτοσυζήτηση και Αναστοχασμός: Η ενίσχυση των θετικών σκέψεων και η
αυτοαποδοχή βοηθούν στη μείωση του άγχους.
Χαλάρωση: Δραστηριότητες όπως οι χαλαρωτικά μπάνια και οι περίπατοι στη φύση
συμβάλλουν στη συναισθηματική ευεξία.
Κοινωνικές Συναντήσεις: Προγραμματίστε τακτικές συναντήσεις με φίλους ή
οικογένεια για να διατηρείτε ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς.
Πνευματική Αυτοφροντίδα
Διαλογισμός και Προσευχή: Αυτές οι πρακτικές μπορούν να βοηθήσουν στην
αναζήτηση της εσωτερικής ηρεμίας και του σκοπού.

Δημιουργία Ευγνωμοσύνης: Κρατήστε ένα ημερολόγιο ευγνωμοσύνης και
καταγράψτε καθημερινά τα πράγματα για τα οποία είστε ευγνώμονες.

Πρακτική Αυτοφροντίδα:

Οργάνωση Χρόνου: Η αποτελεσματική διαχείριση του χρόνου σας βοηθά να
μειώσετε το στρες και να αυξήσετε την παραγωγικότητά σας.
Καθημερινές Συνήθειες: Απλές καθημερινές πρακτικές, όπως το στρώσιμο του
κρεβατιού και η προσωπική υγιεινή, μπορούν να συμβάλλουν στην αυτοφροντίδα.»

Πώς μπορούν οι σύγχρονες τεχνολογίες και οι ψηφιακές εφαρμογές να βοηθήσουν στην
αυτοφροντίδα και στη βελτίωση της ψυχικής υγείας;

«Οι σύγχρονες τεχνολογίες και οι ψηφιακές εφαρμογές μπορούν να βοηθήσουν στην
αυτοφροντίδα και στη βελτίωση της ψυχικής υγείας μέσω:

Εφαρμογές παρακολούθησης υγείας: Εφαρμογές που παρακολουθούν την άσκηση,
τον ύπνο και τη διατροφή μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα να διατηρήσουν
υγιεινές συνήθειες.
Εφαρμογές διαλογισμού και χαλάρωσης: Εφαρμογές όπως το Headspace και το
Calm προσφέρουν καθοδηγούμενες ασκήσεις διαλογισμού και τεχνικές χαλάρωσης.
Online συμβουλευτική και θεραπεία: Πλατφόρμες όπως το hiwellapp και το
clicktotherapy προσφέρουν πρόσβαση σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας μέσω του
διαδικτύου.
Κοινωνικά δίκτυα υποστήριξης: Online κοινότητες και φόρουμ παρέχουν χώρο για
την ανταλλαγή εμπειριών και την υποστήριξη μεταξύ ατόμων με παρόμοια
προβλήματα.
Υπενθυμίσεις και ειδοποιήσεις: Ψηφιακές εφαρμογές μπορούν να στέλνουν
υπενθυμίσεις για τακτικές διαλείμματα αυτοφροντίδας και ενθάρρυνση για την
τήρηση υγιεινών συνηθειών​​.»

Συμπεράσματα

«Η αυτοφροντίδα αποτελεί έναν κρίσιμο παράγοντα για τη διασφάλιση της ψυχικής και
σωματικής ευεξίας. Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, οι πρακτικές αυτοφροντίδας ήταν
πάντα μέρος της καθημερινότητάς μας. Στις μέρες μας, αυτές οι πρακτικές έχουν εξελιχθεί,
διαφοροποιηθεί και προσαρμοστεί στους σύγχρονους ρυθμούς ζωής, προκειμένου να
ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες του σημερινού ανθρώπου.
Είναι σημαντικό να μπορούμε να αναγνωρίζουμε πότε χρειαζόμαστε περισσότερη
αυτοφροντίδα και να ξεπερνάμε τυχόν εμπόδια που μας δυσκολεύουν. Η αξιοποίηση των
σύγχρονων τεχνολογιών και των ψηφιακών εφαρμογών μπορεί να προσφέρει πολύτιμη
υποστήριξη, διευκολύνοντας την παρακολούθηση και τη διαχείριση της υγείας μας. Με
αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να ενισχύσουμε την ευεξία μας και να φροντίσουμε καλύτερα
τον εαυτό μας.
Η προώθηση της αυτοφροντίδας και η εκπαίδευσή μας, αν αυτό απαιτείται, μπορεί να
συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της ψυχικής και σωματικής υγείας. Η αυτοφροντίδα δεν
είναι απλώς μια πρακτική, αλλά ένας τρόπος ζωής που ενισχύει την αυτονομία, την ευεξία
και την ποιότητα ζωής μας. Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η
φροντίδα του εαυτού μας δεν είναι εγωιστική, αλλά απαραίτητη για να μπορέσουμε να
φροντίσουμε και τους γύρω μας.»

Ιστοσελίδα: panosgeorgakis.gr

Facebook

Instagram

Email: info@panosgeorgakis.gr

Μιχάλης Ιωαννίδης