Βιβλιοπροτάσεις: Αφγανιστάν, οι ιστορίες πίσω από τα γεγονότα.

Όλοι παρακολουθούμε με κομμένη την ανάσα όσα διαδραματίζονται τις τελευταίες εβδομάδες στο Αφγανιστάν, μια χώρα που οι άνθρωποι της έχουν βιώσει και βιώνουν εποχές σκοταδισμού .

Mε πικρία ακούμε τις τραγικές δηλώσεις από πρόσωπα της πολιτικής σκηνής και του χώρου της τέχνης, ενώ η αλληλεγγυή -ειδικά- προς τις γυναίκες του Αφγανιστάν εκφράζεται με κάθε τρόπο στο διαδίκτυο. Στον απόηχο αυτών των ζοφερών στιγμών , λοιπόν, μια λίστα με τα βιβλία που κυκλοφορούν στη χώρα μας για το Αφγανιστάν παρουσιάζει με μια πιο διεισδυτική ματιά τα γεγονότα που διαδραματίζονται και την ιστορία πίσω απ’ αυτά.

• ΧΑΡΤΑΕΤΟΙ ΠΑΝΩ ΑΠ’ ΤΗΝ ΠΟΛΗ

ΚΑΛΕΝΤ ΧΟΣΕΪΝΙ, εκδ. ΨΥΧΟΓΙΟΣ, μτφρ. Βαγγέλης Κατσάνης

Ο νεαρός Αμίρ ζει στην Καμπούλ με τον στοργικό αλλά αυστηρό πατέρα του. Αποφασισμένος να του αποδείξει την αξία του, παίρνει μέρος σ’ έναν παραδοσιακό αγώνα με χαρταετούς. Ο Χασάν, πιστός φίλος και υπηρέτης του, είναι πρόθυμος, όπως πάντα, να τον βοηθήσει. Κανένα απ’ τα δυο αγόρια όμως δεν μπορούσε να προβλέψει ότι αυτό που θα συνέβαινε στον Χασάν εκείνο το απόγευμα του αγώνα θα άλλαζε για πάντα τη ζωή τους.Μετά την εισβολή των Ρώσων και τη φυγή του Αμίρ στην Αμερική, ο νεαρός Αφγανός θα συνειδητοποιήσει ότι κάποια μέρα θα αναγκαστεί να επιστρέψει στην πατρίδα του μόνο και μόνο για να βρει αυτό που δεν μπορεί να του χαρίσει ο καινούριος κόσμος του: τη λύτρωση.

• ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΧΡΥΣΩΝ ΗΛΙΩΝ

ΚΑΛΕΝΤ ΧΟΣΕΪΝΙ, εκδ. ΨΥΧΟΓΙΟΣ, μτφρ. Βασιλική Κοκκίνου

Αυτή είναι η Καμπούλ. Μέσα στους δρόμους της, δυο γυναίκες, η Μαριάμ και η Λεϊλά. Αν και τις χωρίζουν αρκετά χρόνια και πολύ διαφορετικές ιδέες για την αγάπη και την οικογένεια, τις φέρνει κοντά ο πόλεμος, η απώλεια και η μοίρα. Καθώς έρχονται αντιμέτωπες με τους κινδύνους στην πόλη τους αλλά και μέσα στο σπιτικό τους, η αρχική αντιπάθεια της μίας για την άλλη μεταμορφώνεται σε μια μοναδική σχέση μητέρας-κόρης. Μια σχέση που αποδεικνύει ότι η αγάπη μιας γυναίκας για την οικογένειά της μπορεί να την οδηγήσει στην αυτοθυσία κι ότι, τελικά, η αγάπη ή η ανάμνηση της αγάπης είναι το κλειδί για την επιβίωση.Αμέτρητα τα φεγγάρια που λάμπουν πάνω στις στέγες της,κι οι χίλιοι αστραφτεροί ήλιοι που κρύβονται πίσω από τους τοίχους της.Ένα συγκλονιστικό χρονικό των τριών τελευταίων δεκαετιών του Αφγανιστάν.

Ένα υπέροχο μυθιστόρημα για μια ανελέητη εποχή, μια μοναδική φιλία και ένα μεγάλο έρωτα!

Ο πρόλογος στην ελληνική έκδοση είναι της δημοσιογράφου Εριφύλης Μαρωνίτη.

• ΤΑ ΧΕΛΙΔΟΝΙΑ ΤΗΣ ΚΑΜΠΟΥΛ

ΓΙΑΣΜΙΝΑ ΧΑΝΤΡΑ, εκδ. ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

Της Γιασμίνα Χάντρα (λογοτεχνικό γυναικείο ψευδώνυμο του Αλγερινού συγγραφέα Μοχάμεντ Μουλεσεχούλ)

Στην καυτή Καμπούλ, ανάμεσα στα ερείπια του πολέμου, δύο άντρες και δύο γυναίκες ψάχνουν το νόημα της ζωής τους ένας ξεπεσμένος αστός, μία δικηγόρος που της απαγορεύεται να ασκήσει το επάγγελμά της, ένας δεσμοφύλακας που εκμηδενίζεται στη σκιά των δημόσιων εκτελέσεων, μία ανίατα άρρωστη σύζυγος.Μέσα από αυτή την αναζήτηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας ξεδιπλώνεται το μαρτύριο ενός έθνους λαβωμένου από τους πολέμους και την τρέλα, μιας χώρας παραδομένης στον εκμαυλισμό του κλήρου και στην τυραννία των Ταλιμπάν. Κι όμως, εκεί όπου η λογική μοιάζει χαμένη, ο έρωτας αρνείται ως εκ θαύματος να υποκύψει. Όμως, τι είναι το θαύμα σε μια χώρα όπου: «οι χαρές είναι φριχτές όσο και τα λιντσαρίσματα»;Σε αυτό το εξαιρετικό μυθιστόρημα, που ταυτόχρονα είναι ένας ύμνος στη γυναίκα, ο Γιασμίνα Χάντρα αποκαλύπτει με διαύγεια την πολυπλοκότητα των ηθών στις διχασμένες ανάμεσα στο φεουδαρχισμό και τον εκσυγχρονισμό, μουσουλμανικές κοινωνίες.

• Ο ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΗΣ ΤΗΣ ΚΑΜΠΟΥΛ

ΟΣΝΕ ΣΕΙΕΡΣΤΑΝΤ, εκδ. ΚΡΙΤΙΚΗ ,μτφρ. Άννα Παπαφίγκου

Η Όσνε Σέιερσταντ είναι η μόνη σκανδιναβή δημοσιογράφος που βρισκόταν στην Καμπούλ στη διάρκεια του πολέμου. Όταν η παγκόσμια κοινότητα έχει πια χάσει το ενδιαφέρον της για το Αφγανιστάν, εκείνη παραμένει στην ερειπωμένη από τον πόλεμο πρωτεύουσα, που επιστρέφει σε μια καθημερινότητα γεμάτη σκόνη και αβεβαιότητα, με την ελπίδα να δει έναν καινούργιο κόσμο να γεννιέται.

Φιλοξενείται στο διαμέρισμα του Σουλτάν Χαν, στο κέντρο της Καμπούλ, και μοιράζεται τα τρία δωμάτια με τη δεκαμελή οικογένειά του. Κρύβοντας τα βόρεια χαρακτηριστικά της πίσω από την παραδοσιακή μπούρκα, κινείται απαρατήρητη και καταγράφει τις ζωές και τις σχέσεις των ανθρώπων, τα συναισθήματα και τα όνειρά τους, με όση αμεροληψία διαθέτει χάρη στη δυτική της κουλτούρα.

Ο προοδευτικός βιβλιοπώλης οραματίζεται ένα σύγχρονο νέο Αφγανιστάν που πρέπει πια ν’ αναδυθεί σ’ αυτό το κομμάτι του κόσμου ύστερα από τα εικοσιπέντε χρόνια οπισθοδρόμησης που επέφεραν οι πόλεμοι και η θεοκρατική διακυβέρνηση των Ταλιμπάν. Ωστόσο, στο όραμά του αυτό δεν χωράνε τα μέλη της μεγάλης του οικογένειας.

Οι εικόνες μιας μουδιασμένης από τις αντιξοότητες κοινωνίας παρουσιάζονται ανάγλυφες, ρεαλιστικές και συγκινητικές καθώς η συγγραφέας σηκώνει το πέπλο μιας βαθιά ριζωμένης παράδοσης και μπαίνει στη ζωή των απλών ανθρώπων του Αφγανιστάν.

• ΜΟΛΥΒΕΝΙΟΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ

ΣΒΕΤΛΑΝΑ ΑΛΕΞΙΕΒΙΤΣ, εκδ. ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ

Το βιβλίο «Οι Μολυβένιοι Στρατιώτες» είναι ένα αποκαλυπτικό χρονικό του δεκαετούς πολέμου της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν, μέσα από τις φωνές των αφανών μαρτύρων του. Μιλούν: Στρατιώτες και αξιωματικοί που πολέμησαν εκεί και επέστρεψαν, ανάπηροι οι περισσότεροι, σε μια πατρίδα που τους υποσχέθηκε υποδοχή ηρώων και τους επιφύλαξε κατόπιν αντιμετώπιση αποσυνάγωγων και αποδιοπομπαίων.

Μητέρες που έστειλαν τους γιους τους σ’ αυτόν τον πόλεμο και παρέλαβαν ένα σφραγισμένο μεταλλικό φέρετρο, δίχως ποτέ να είναι σίγουρες αν περιείχε το πτώμα του παιδιού τους ή σακιά γεμάτα άμμο. Χήρες στρατιωτών που διερωτώνται, αν τελικά οι άντρες τους ήταν ήρωες ή εγκληματίες. Γυναίκες που στάλθηκαν στο Αφγανιστάν ως πολιτικοί υπάλληλοι του στρατού της ΕΣΣΔ και αντιμετωπίστηκαν σχεδόν ως πόρνες.

Το βιβλίο είχε κυκλοφορήσει και από τις Εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση του Γιάννη Κότσιφου , έχει όμως εξαντληθεί από τον εκδότη.

• ΧΑΜΕΝΕΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ

ΡΕΖΑ ΓΚΟΛΑΜΙ, εκδ. ΤΟΠΟΣ

Είναι μια χώρα που ελάχιστοι άνθρωποι στη Δύση γνώριζαν την ύπαρξη και την ιστορία της μέχρι την 11η Σεπτεμβρίου 2001. Τα γεγονότα εκείνης της μέρας άλλαξαν τον κόσμο και έστρεψαν το βλέμμα όλης της ανθρωπότητας σε αυτό τον ξεχασμένο τόπο» γράφει ο Ρεζά Γκολαμί στο βιβλίο του «Χαμένες ταυτότητες» που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Τόπος.

“Το βάθος της ταλαιπωρίας που βίωσα δεν υπάρχει λέξη για να του δώσει μορφή. Για να γίνει κανείς φάλαινα πρέπει να πιει θαλασσινό νερό, να γευτεί τη γλυκόπικρη γεύση που αφήνει κάθε ιστορία. Συνήθως στη ζωή έχουμε επιλογές, αλλά υπάρχουν στιγμές που δεν μπορείς να επιλέξεις τον τρόπο με τον οποίο θέλεις να ζήσεις. Κάπως έτσι ξεκίνησε και η δική μου ζωή, δίχως επιλογή, δίχως όνειρα.„

Ο Γκολαμί γεννήθηκε στο Αφγανιστάν το 1988 και σε ηλικία εννέα ετών αποφάσισε να αφήσει πίσω την οικογένειά του για να αναζητήσει ένα καλύτερο μέλλον στο Πακιστάν. Ήδη είχε τη φριχτή εμπειρία της ζωής υπό το καθεστώς των Ταλιμπάν, οι οποίοι μέσα σε μια μέρα γύρισαν τη χώρα αιώνες πίσω. Ο συγγραφέας αφηγείται την προσωπική του ιστορία από τα παιδικά του χρόνια σε μια χώρα που σπαρασσόταν από τους εμφυλίους και τη μετανάστευσή του στο Πακιστάν και στο Ιράν, μέχρι τη μεγάλη του προσπάθεια να σταθεί στην Ελλάδα και να φτιάξει τη ζωή του από την αρχή.

• ΤΟ ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΟ ΜΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟ

ΛΑΤΙΦΑ εκδ.ΛΙΒΑΝΗ, μτφρ. Κ. ΚΑΛΑΝΤΖΟΠΟΥΛΟΥ

Στις 27 Σεπτεμβρίου 1996, την ημέρα της εισόδου των Ταλιμπάν στην Καμπούλ, η Λατίφα ήταν δεκαέξι χρονών και γεμάτη όνειρα. Βιαζόταν να μεγαλώσει για να γίνει δημοσιογράφος. Παρά τον πόλεμο που λυσσομανούσε στο Αφγανιστάν εδώ και δεκαεφτά χρόνια, εκείνη ήταν μάλλον ανέμελη και ευτυχισμένη

Ένα βιογραφικό έργο , η αφήγηση της Λατίφα, μιας νεαρής γυναίκας η οποία την εποχή που οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την εξουσία, το 1996, ήταν δεξαέξι ετών και ονειρευόταν να γίνει δημοσιογράφος. Αντί αυτού είδε τη ζωή της να ελέγχεται πλήρως από μια εξουσία την οποία η ίδια δεν αναγνώριζε, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη χώρα της.

Το παρόν βιβλίο είναι εξαντλημένο από τον εκδότη, παρόλα αυτά εάν σταθείτε τυχεροί και το βρείτε σε κάποιο βιβλιοπωλείο αποτελεί μια αξιόλογη μαρτυρία.

Το άρθρο βασίστηκε σε προσωπική αναζήτηση καθώς και στις αναρτήσεις της Γιώτας Συρινίδου στην ιστοσελίδα beater.gr και της Έμυς Ντούρου στο documentonews.gr .

Νένα Ευθυμιάδου