The health gap με δυο λέξεις…

„The health gap” Sir M. Marmot

Γιατί το σύστημα υγείας δεν λειτουργεί? 

Για πάρα πολλούς λόγους. Παράδειγμα, οι Αμερικανοί εκπαιδεύονται στο πως να σκέφτονται από μικρή ηλικία, εκπαιδεύονται σε λογική σκέψη, έχουν μια πραγματική ιδέα για τον εαυτό τους – στον κάθε ένας έχει δοθεί ευκαιρία πάνω σε αυτό που είναι καλός να γίνει καλύτερος. 
Από την άλλη πλευρά, εδώ, ο κόσμος δεν μαθαίνει πως να σκεφτεί λογικά, γιατί έχει το «σίγουρο» ότι κάποιος γνωστός θα τον βοηθήσει. Δεν ξέρει τι είναι λογική, γιατί ποτέ δεν την χρειαζόταν. Το χειρότερο, η κάθε Ελληνίδα μάνα νομίζει ότι το παιδί της είναι το πιο λαμπερό μυαλό στο κόσμο και δεν το καθοδηγεί εκεί που πραγματικά είναι καλό, αλλά το οδηγεί στην δικιά της ιδέα για επιτυχία. 

Τώρα, πως αυτό έχει να κάνει με το σύστημα υγείας? Με πάρα πολλά. 

Πρώτον, το σύστημα και όλα τα συστήματα είτε πολιτικά είτε όχι είναι φτιαγμένα από ανθρώπους με ελάχιστη κοινή λογική. Το σύστημα πρέπει να είναι φτιαγμένο να δώσει λύσεις σε προβλήματα, όχι να δημιουργεί παραπάνω προβλήματα για έτοιμες λύσεις. 

Δεύτερον, το ενδιαφέρον δεν είναι στραμμένο προς τον άνθρωπο που χρήζει βοήθεια, αλλά προς το όφελος του συστήματος.  Το σύστημα κάθε αυτού δεν λειτουργεί υπέρ. του κράτους, αλλά υπέρ του ιδίου του συστήματος. 

Υπάρχει ένα απίστευτο βιβλίο στενευμένο σε αυτό το «κενό» στην υγειά, «the health gap”, για οποίος ενδιαφέρεται να δει την πραγματικότητα. 

Δυνατότητες για ισότητα δεν υπάρχουν από την στιγμή που ο κάθε ένας μας αρχίζει από διαφορετικό επίπεδο. Δεν είμαστε ίσοι, και όπως λειτουργεί όλο το σύστημα δεν θα γίνουμε ποτέ. Η υγειά δεν είναι για όλους, γιατί η υγεία δεν είναι μόνο η νοσοκομειακή περίθαλψη, αλλά και οι καταστάσεις πριν και μετά, εκπαίδευση, εισόδημα και διατροφή. Δεν γίνεται να θεραπεύει κάνεις έναν άστεγο να τον στέλνει ξανά στο παγκάκι και να του λέει να μείνει υγιής. Το σύστημα ως σύστημα δεν στοχεύει την υγειά όλων, αλλά μόνο σε αυτούς που έχουν δυνατότητα να τηρούν υγείς καταστάσεις πριν και μετά τη νοσοκομειακή περίθαλψη, που έχουν εκπαιδευθεί και έχουν ένα μέτριο προς υψηλό εισόδημα. 

Υγειά συμπεριλαμβάνει το δικαίωμα του ατόμου να εργαστεί, να εκπαιδευθεί, να είναι ψυχικά υγιές, να τρώει καλά, να έχει σπίτι και νερό. 

 Οποίος γεννιέται σε οικογένεια με μέτριο προς υψηλό εκδόσιμα μπορεί να λάβει καλύτερη εκπαίδευση από άτομα γεννημένα σε οικογένειες με χαμηλό εισόδημα. Η εκπαίδευση από την άλλη οδηγεί σε καλή υγειά. Έχει μελέτες αναφερόμενες στο βιβλίο αυτό που συγκρίνουν χώρες χαμηλού εισοδήματος με την Αμερική. Το ποσοστό των ατόμων με αρρώστια είναι υπερβολικά μεγάλος. Η εκπαίδευση του πολύ χαμηλή. Αλλά το σύστημα είναι φτιαγμένο να προωθεί σε εκπαίδευση και υγειά μόνο άτομα με υψηλότερο εισόδημα. Από την άλλη ο κύκλος δεν τελειώνει εδώ. Οποίος έχει υψηλότερο εισόδημα και καλύτερη εκπαίδευση έχει τη τάση να έχει και καλύτερη υγειά, γιατί προφανώς μπορεί να προσέχει την υγειά του και την ψυχική του ακεραιότητα καλυτέρα. 

Μπορεί να αλλάξει αυτό? Η είναι καταδικασμένη υπόθεση από την στιγμή που η κοινωνία δεν έχει κοινή λογική? Ίσως… Ίσως και όχι. Πως καλύπτονται τέτοια κενά?

Οι Αμερικανοί το προσπαθούν. Θα πει κάνεις ότι έχουν λεφτά. Ναι, αλλά μήπως έχουν λεφτά γιατί προσέχουν το λαό τους να έχει υγειά και εκπαίδευση και ισότητα η τουλάχιστον δυνατότητα για εξέλιξη ?! Πόσοι από σας μπορείτε να εξελιχθείτε εδώ χωρίς γνωριμία ? Πόσοι ? Πόσοι από σας έχετε δυνατότητα να πάτε σε όλους τους γιατρούς που χρειάζεστε χωρίς στο τέλος να χρειαστείτε δάνειο ? Πόσοι ? Πόσοι από σας μπορείτε να φροντίσετε την ψυχική σας υγειά χωρίς να χρειαστεί στο τέλος δάνειο ? Πόσοι? Πόσοι από σας είχατε εκπαίδευση τελείως επαρκής χωρίς φροντιστήριά επί πληρωμής? Πόσοι? Πόσοι από σας έχετε δυνατότητα να καλύψετε την υγεία σας ή/και την υγεία των γονιών σας και να πληρώνετε τα φροντιστήριά των παιδιών σας? Πόσοι? Μάλλον κάτι δεν λειτουργεί….

Alexandrina Nikova