Η πιο όμορφη και λογική (για μένα πάντα μιλάμε) απορία που θα μπορούσα να ακούσω σήμερα. Μεγάλη κουβέντα, και ας είναι μια μόνο λέξη. Ολοκλήρωση, την ακούς και καταιγίδα  λέξεων και εικόνων πλημμυρίζουν το μυαλό σου. Κάτι έφτασε στην κορυφή, κάτι ωρίμασε, κάτι έκανε τον κύκλο του.

Τα ερεθίσματα είναι μια απλή σπρωξιά, μια κινητήρια δύναμη, το έργο  εμείς το ολοκληρώνουμε όμως. Το ερέθισμα είναι σαν ένας ψίθυρος, το επακόλουθο είναι δική μας ευθύνη . Για να φτάσουμε σε σημείο να μοιραστούμε τα εύσημα με το ερέθισμα, θα πρέπει πρώτα να έχει γίνει δικό μας κομμάτι, να έχει ενσωματωθεί στην δική μας ύπαρξη, για να πούμε ότι ευθύνεται για την ολοκλήρωση του έργου.

Καθημερινά καθ΄ όλη την διάρκεια της ζωής μας λίγο πολύ όλοι κάτι μαθαίνουμε. Νιώθουμε ότι αλλάζουμε. Αυτές οι αλλαγές έρχονται ακριβώς όταν έχει ολοκληρωθεί ένα μάθημα και είμαστε έτοιμοι για το επόμενο. Τα ερεθίσματα βρίσκονται σε κάθε γωνιά, σε κάθε κουβέντα, σε κάθε εικόνα. Εμείς όμως είναι το θέμα τι θέλουμε να αποκομίσουμε ή να δούμε. Με έναν τόσο ‘’ στάνταρ’’ πλέον τρόπο ζωής πολλές φορές νιώθουμε ότι δεν υπάρχει κάτι άλλο να προσθέσουμε στο ημερολόγιο της ζωής. Έχουμε την ψευδαίσθηση ότι όλα είναι τόσο εμφανή και ότι δίνονται απλόχερα σε όλους. Δυστυχώς όμως ο καθένας πρέπει να τα πάρει μόνος, κανείς δεν μπορεί να σου ‘’φυτέψει’’ τίποτα, αν πρώτα δεν καταλάβεις ο ίδιος ότι το χρειάζεσαι ή σου ταιριάζει.

Η ολοκλήρωση είναι μεγάλη κουβέντα, και μια ζωή δεν είναι αρκετή ώστε να πούμε ότι έγινε στο 100%. Η ζωή σαν ένα πάζλ, που ανά διαστήματα βρίσκουμε και ένα κομμάτι να το κολλήσουμε, με την ελπίδα ότι θα δούμε την μεγάλη εικόνα. Που εκείνη η εικόνα δεν έχει καμία σχέση με αυτό που εμείς είχαμε στο μυαλό μας. Δεν υπάρχει πουθενά μια βοηθητική εικόνα όταν ξεκινάμε το χτίσιμο. Μόνο τα μάτια μας και τα αυτιά μας έχουμε σαν εργαλεία, και  αν εκείνα πέφτουν στην παγίδα ότι όλα είναι φανερά, το τελικό αποτέλεσμα μας έρχεται σαν χαστούκι από το πουθενά.

Όπως ούτε οι έννοιες του καλού και του κακού δεν μας εξυπηρετούν ιδιαίτερα στην ολοκλήρωση μας, όταν και αυτά κοινωνικά και πολιτισμικά αλλάζουν για το υποτιθέμενο συμφέρων της κοινωνίας. Το φιλτράρισμα των πληροφοριών πρέπει να γίνεται πάντα κατά των προσωπικών μας πεποιθήσεων και όχι κατά την γενική ιδέα, γιατί κανείς δεν ζει στο πετσί κανενός.

Επομένως η ολοκλήρωση είναι ατομική υπόθεση και όχι ομαδική ψυχοθεραπεία.

Ιωάννα Γκαβριλίου

Στη σημερινή εποχή έχει αναδειχθεί, ίσως περισσότερο από ποτέ, η σημασία της ατομικής ευθύνης. Η πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνει η ανθρωπότητα, λόγω του νέου ιού, φέρνει στην επιφάνεια τη σημαντικότητα του αισθήματος της ευθύνης που πρέπει να φέρει κάθε πολίτης. Δυστυχώς, όμως, το συγκεκριμένο αίσθημα φαίνεται να εκλείπει σε μείζονα βαθμό από την πλειονότητα των πολιτών, με αποτέλεσμα την επιβολή καταναγκαστικών νόμων έναντι της υπεύθυνης ατομικής επίλυσης των προβλημάτων που προκύπτουν.

Επιβεβαίωση της προαναφερθείσας κατάστασης αποτελούν τα μέτρα που λαμβάνονται με σκοπό την αντιμετώπιση του ιού. Ειδικότερα, κάθε πολίτης, με όπλο τόσο τη μόρφωση όσο και την έγκαιρη και ακριβή ενημέρωση, οφείλει να γνωρίζει τους βασικούς κανόνες υγιεινής, αλλά και τους τρόπους προστασίας ευάλωτων συγγενικών προσώπων του. Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα υπήρχε η ανάγκη επιβολής οριζόντιων μέτρων, καθώς η προστασία θα αποτελούσε ζήτημα προσωπικό. Αντί αυτού, πολλοί αγνοούν τις πρωταρχικές γνώσεις – άλλοτε εσκεμμένα άλλοτε όχι – και επιδεικνύουν αμάθεια και έλλειψη γνώσεων. Κατά συνέπεια, η έννοια της ατομικής ευθύνης λανθάνεται. Με άλλα λόγια, αν δεν γνωρίζεις, αδυνατείς να συνειδητοποιήσεις τη σημαντικότητα του προβλήματος.

Λέξη-κλειδί για την ύπαρξη ατομικής ευθύνης θεωρείται η «ενσυναίσθηση». Εφόσον διαθέτεις την ικανότητα να αντιλαμβάνεσαι τον πόνο και φόβο του συνανθρώπου σου, ακόμα και αν δεν κινδυνεύεις άμεσα ο ίδιος, φροντίζεις να τον προστατεύσεις. Κατ’επέκταση, η ατομική ευθύνη μετατρέπεται σε κοινωνική, καθώς δεν επαφίεται αποκλειστικά στο «εγώ», αλλά στο «εμείς», αποτελώντας κοινωνική αρετή.

Ειδικά σήμερα, λοιπόν, οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε πως οι πράξεις μας επηρεάζουν πολλά περισσότερα από την προσωπική ζωή μας. Καθετί που συμβαίνει σε εμάς, φέρει κοινωνικό αντίκρυσμα. Οι επιλογές μας είναι δυνατόν να αποτελέσουν απειλή για την κοινωνία ή για συγκεκριμένα μέλη της. Για το λόγο αυτό, αποτελεί χρέος κάθε μονάδας του συνόλου η απόκτηση παιδείας και η ευαισθητοποίηση.

Η αρμονική συμβίωση, συμπερασματικά, προϋποθέτει το αίσθημα της ευθύνης. Μόνο τότε επιτυγχάνεται πλήρως η ομαλή συνύπαρξη, γιατί καθίσταται σαφές πως κάθε πράξη δεν πρέπει να είναι αυθαίρετη ούτε εγωιστική. Το «ένα» οφείλει να μεριμνά για το «όλον», ώστε να μην κρίνεται απαραίτητη η επιβολή σωφρονιστικών μέτρων.

Νεφέλη Καλογερή

 “Το να φοβάται ή γενικά να διστάζει κάποιος να αναλάβει ευθύνες! “

Δεν μπορεί , και εσείς κάποια στιγμή στη ζωή σας , συναντήσατε ανθρώπους που όπου ευθύνη και αυτοί μακριά . Είτε στην προσωπική ζωή είτε σε επαγγελματική ζωή μας , πάντα υπάρχει αυτός ο κάποιος που θα στρίβειν δια της ευθύνης του και των δύσκολων καταστάσεων. Δεν είναι απλά μία συνήθεια κακιά, είναι μία ασθένεια . Ναι , και αυτό υπόκειται στα σύνδρομα που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος και λέγεται σύνδρομο φυγής .

Που το συναντάμε…

Άνθρωποι που στην πρώτη δυσκολία , στην ευθύνη των πράξεων τους , την κάνουν με ελαφρά , άτομα που δεν τους χωράει ο τόπος τους, ακόμα και η ίδια η χώρα τους, το σπίτι τους, το οικείο περιβάλλον τους , είναι άνθρωποι όπου θεωρούν πως μακριά από όλα αυτα θα βρουν την ηρεμία και την ησυχία τους. Όλα τα παραπάνω τους φαίνονται “μικρά” και περιοριστικά και περιορισμένα. Για κάποιους άλλους πιθανόν να είναι τρόπος ζωής, για άλλους εκτόνωση ή και αναγκαιότητα.

Γιατί το συναντάμε …

Ένα ψυχολογικό ερώτημα που διαφοροποιεί την υγιή από την παθολογική τάση φυγής , έχει να κάνει με την σοβαρότητα του κινδύνου όσο και με την συχνότητα που ένα άτομο διαλέγει την φυγή από το να αντιμετωπίσει κατάματα την πραγματικότητα του. Είναι για πολλούς ένας τρόπος να αντιμετωπίζουν τις ψυχοσυναισθηματικές δυσκολίες τους . Οι άνθρωποι αυτοί λοιπόν διαλέγουν την φυγή απο την πραγματικότητα και ουσιαστικά διαλέγουν να μην παλέψουν , να μην αγωνιστούν .

Ο τρόπος ζωής μας , και όλες αυτές οι δυσκολίες που υπάρχουν τα τελευταία χρόνια όπου έχουν αντίκτυπο στη προσωπική μας ζωή αλλά και στην επαγγελματική, μας φέρνει αντιμέτωπους με τις αποτυχίες μας . Οι αποτυχίες είναι ένα μεγάλο κόστος για όλους μας, για κάποιους ανθρώπους όμως είναι απίστευτα οδυνηρή , οπότε και επιλέγουν να αποσυρθούν χωρίς αγώνα ούτε καν μία προσπάθεια.

Τα άτομα αυτά , λοιπόν, θα τα συναντήσουμε να έχουν τάσεις επιθετικής συμπεριφοράς αλλά υπάρχουν και στιγμές τους που η αντίδραση θα είναι πιο συνεσταλμένη , πιο μαζεμένη. Αυτό γίνεται , λοιπόν σε άτομα που δεν αισθάνονται άνετα με τον εαυτό τους, έχουν συμπλέγματα κατωτερότητας κι ανασφάλειας, με αποτέλεσμα να μένουν έρμαια του άγχους προσαρμογής τους στις απαιτητικές συνθήκες της σύγχρονης ζωής μας.

Πως θα αντιμετωπιστεί….

Απλό! Όταν κάτι το αναβάλεις , και το αποφεύγεις δεν σημαίνει πως αυτό έχει φύγει. Είναι εκεί , και θα εμφανιστεί ξανά , και ξανά εως ότου διογκωθεί και εν τέλει σε κατασπαράξει. Γι’αυτο η καλύτερη και μοναδική αντιμετώπιση είναι η ίδια η αντιμετώπιση των προβλημάτων μας. Αποδεχόμαστε την αποτυχία μας , αποδεχόμαστε ποιοί είμαστε , θέλεις να κάνεις και μία ανάλυση του εγώ σου ; Κάνε! Το πρόβλημα θα είναι εδώ και θα περιμένει την λύση του. Αφού λοιπόν είσαι έτοιμος , λύστο και πήγαινε στο επόμενο και να είσαι σίγουρος πως κάθε φορά θα είναι και καλύτερα. Κάθε φορά ,θα είναι και λιγότερα. Κάθε φορά , θα είσαι και πιο ελεύθερος!

Το πρόσφατο ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού (κορονοβαριους, covid-19 ) μας αναγκάζει να αναθεωρήσουμε κάποιες από τις προσωποπαγείς μαθημένες συμπεριφορές μας και αδιάσειστες σταθερές μας! 

Πάντα σε καταστάσεις αβεβαιότητας και όσο υφίστανται  διφορούμενες  πληροφορίες ή επικρατούν πρωτόγνωρες καταστάσεις οι άνθρωποι χάνουν την εμπιστοσύνη στον διπλανό τους και  ο καθένας συνηθίζει να κοιτάει μόνο την πάρτι του. Αυτή είναι μια πολυπαντημένη και αναμενόμενη συμπεριφορά που άλλη μια φορά καλούμαστε, αυτή τη φορά επιτακτικά, να τροποποιήσουμε. Ας το πάρουμε όλοι χαμπάρι! Η ασφάλεια η δική μας αλλά και της οικογένειας μας, των δικών μας ανθρώπων, με την εξασφάλιση για ένα σίγουρο αύριο  δεν περνούν, όσο τουλάχιστον επαιρόμασταν από τα χέρια μας!

Ναι μάλιστα πολύ καλά ακούσαμε!

Όλα αυτά για τα οποία χαλάσαμε τις καρδιές μας με κάποιους, αδικήσαμε φρικτά άλλους, φερθήκαμε σκληρά κι απάνθρωπα σε πρόσωπα που γνωρίζαμε ή μη…

Όλα ήταν τελικά δίχως αντίκρισμα! Τις στιγμές που χωρίς δισταγμό, χωρίς καμία αιδώ παραδώσαμε οικειοθελώς την ψυχή μας στον διάολο για χατίρι μιας κάποιας σιγουριάς και μιας οικογενειακής ευμάρειας επίπλαστης και έωλης όπως αποδεικνύεται περίτρανα σήμερα τόσο πολύ όσο ποτέ άλλοτε. Κι ότι αυτή η προσωπική μας παραχώρηση και εγωιστική μας καταχώρηση μας “ανταμείβει” με το ίδιο νόμισμα, αυτό ακριβώς που αξίζαμε…

Με μια αόρατη σιγουριά και μια χάρτινη ασφάλεια!!!

Αυτές τις στιγμές που λόγω της έκτακτης κατάστασης του κορονοϊού, covid-19 είμαστε κλεισμένοι στο σπίτι μας δεν μπορούμε να μοιραστούμε την ενοχή μας με άλλους ενδυόμενοι την αθωότητα του αγώνα της καθημερινότητας κι ούτε μπορούμε να την βάλουμε στο αλεστικό χωνευτήρι του “έτσι κάνει κι άλλος κόσμος”. Με την δυστοπική αυτή συνθήκη έχουμε όλοι μας τον χρόνο να σκεφτούμε το μάταιο της εγωκεντρικής μας συμπεριφοράς και την ευκαιρία να τροποποιήσουμε τις βεβαιότητες στρέφοντας την σκέψη μας προς τα μέσα μας! Εκεί θα βρούμε πολλά!!! Κι όχι οπωσδήποτε θετικά!!!

Υπάρχει όμως κι άλλη μια εύκολη κι εν πολλοίς άκριτη κατηγορία που στρέφουμε εναντίον όλων αυτών που έχουν νοσήσει, όπως βέβαια θα μπορούσε να συμβεί στον καθέναν μας. Ένας άλλος ιός το ίδιο πιθανά επικίνδυνος είναι αυτός του εύκολου στιγματισμού σε όσους νοσούν. Με δεδομένη την επιρρεπή συμπεριφορά μας σε αυτόν αλλά και τον επιπολασμό του την κοινωνία είμαστε ικανοί να καταστρέψουμε ανθρώπινες ζωές που απλά έτυχε να έχουν μια περιστασιακή ίωση.

Ας αποτελέσει αυτή η κρίσιμη κατάσταση αφορμή για αναστοχασμούς του τύπου “όλοι έχουμε ανάγκη όλους” κι ότι η ιδιωτεία δεν φέρνει την ευτυχία!!! (από εκεί οι Αγγλοσάξωνες επινόησαν το idiot=χαζός).

Σημασία έχει ο καθένας μας να αποκτήσει αυτήν την ατομική ευθύνη και ότι η δική μας συνειδητοποιημένη στάση επηρεάζει όλους τους υπόλοιπους συνανθρώπους μας!

Όχι ότι τούτο αν το σκεφτεί κανείς καλά δεν συμβαίνει καθημερινά στο μικρό Παγκόσμιο χωριό μας!
Μπορούμε να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία προσεγγίζοντας τον διπλανό μας και συναισθανόμενοι ότι: “Μοναχός σου ούτε στον παράδεισο “, όπως σημειώνει ο θυμόσοφος λαός μας!!!

Μάνθος Μυριούνης
Ψυχολόγος-Ομαδικός ψυχοθεραπευτής-Οικογενειακός θεραπευτής