Οι φοβίες και η αντιμετώπισή τους με τη βοήθεια ενός ειδικού

Φοβίες. Ο απρόσκλητος «συνταξιδιώτης» πολλών ανθρώπων, ο οποίος συνηθίζει να τους συντροφεύει σε μεγάλο μέρος της ζωής τους. Τι είναι η φοβία και τι ο φόβος; Πως γίνεται ο διαχωρισμός ανάμεσα τους; Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες φοβίες αλλά και οι συνήθεις μέθοδοι θεραπείας;

Η Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια, Στεφανία Καρκαμάνη «φιλοξενήθηκε» από το Cityvibes.gr και μας μίλησε για το εν λόγω θέμα.

Η ίδια εργάζεται ως ψυχοθεραπεύτρια στο Κέντρο Στήριξης Οικογένειας «Νησίδα», στο κέντρο της Θεσσαλονίκης.

Έχει διακριθεί για τις αξιολογήσεις των πελατών της στον διαγωνισμό “Αετοί της Υγείας” με βραβείο Gold για τα έτη: 2019, 2020, 2021, 2022 και στον διαγωνισμό “Top 100 of Greece” για το έτος 2022.”

Περισσότερες πληροφορίες για την Ψυχολόγο – Ψυχοθεραπεύτρια, Στεφανία Καρκαμάνη, μπορείτε να αντλήσετε εδώ.

Πώς μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει την ύπαρξη μιας φοβίας και ποια είναι τα συνήθη σημάδια που μπορεί να παρατηρήσει;

«Χρειάζεται να ξεχωρίσουμε την φοβία από τον φόβο. Ο φόβος είναι ένα υγιές συναίσθημα, το οποίο
προκαλείται από κάποιο ερέθισμα πραγματικού κινδύνου. Αυτό θα έπρεπε να συμβαίνει, καθώς ο
φόβος σηματοδοτεί την έναρξη του μηχανισμού του άγχους, ενός μηχανισμού απαραίτητου για την
προστασία και την επιβίωσή μας όταν πρόκειται για καταστάσεις στις οποίες πράγματι απειλείται η
σωματική μας ακεραιότητα. Αυτή η πτυχή του άγχους είναι άγνωστη για πολλούς ανθρώπους, οι οποίοι το έχουν συνδέσει μόνο με την δυσλειτουργία του: με το στρες και με τις αγχώδεις διαταραχές.

Περισσότερα για τον μηχανισμό του άγχους μπορείς να διαβάσεις εδώ.

Από την άλλη, η φοβία είναι ένας παράλογος φόβος, άρα η δυσλειτουργία του μηχανισμού του άγχους.
Ένας φόβος που εκκινείται ενώ δεν κινδυνεύουμε πραγματικά. Για παράδειγμα, το να φοβηθώ γέρνοντας και κοιτάζοντας κάτω από ένα παράθυρο στον όγδοο όροφο ενός κτηρίου είναι φυσιολογικό και υγιές. Θα έπρεπε να αισθάνομαι έτσι γιατί αυτό το συναίσθημα με προστατεύει και οριοθετεί το τι μπορώ και το τι δεν μπορώ να κάνω. Πρόκειται για μια πολύ βασική αίσθηση κινδύνου, η οποία αναπτύσσεται σε ένα υγιές άτομο σταδιακά, από την βρεφική ακόμα ηλικία. Όμως, το να φοβηθώ ανεβαίνοντας σε μερικά σκαλοπάτια μιας σκάλας, σε ένα ύψος στο οποίο δεν κινδυνεύω πραγματικά, είναι φοβία, συγκεκριμένα είναι υψοφοβία.
Άρα, ένας άνθρωπος μπορεί να αναγνωρίσει ότι είναι φοβικός βασιζόμενος στην λειτουργικότητα ή
στην δυσλειτουργικότητα του συναισθήματος που νιώθει. Μπορεί να αναρωτηθεί: “αυτό που νιώθω είναι ένα χρήσιμο συναίσθημα που προστατεύει την σωματική μου ακεραιότητα; Ή ένα παράλογο συναίσθημα που ενεργοποιείται ενώ δεν απειλούμαι πραγματικά;” Τα συνήθη σημάδια, λοιπόν, μιας φοβίας, αφορούν στην αδυναμία του ατόμου να ανταποκριθεί σε καταστάσεις της καθημερινότητάς του. Όταν αρχίσει το συναίσθημα αυτό να περιορίζει την ζωή κάποιου, τότε είναι σίγουρα καιρός να αναζητήσει επαγγελματική βοήθεια.
Παραδείγματος χάριν, δεν είναι απαραίτητο να σου αρέσει να συνωστίζεσαι με υπερβολικό κόσμο σε
ένα κατάμεστο κέντρο διασκέδασης. Αυτό δεν σημαίνει πως είσαι αγοραφοβικός. Είναι απλούστατα
ζήτημα ιδιοσυγκρασίας και επιλογών. Δεν είναι απαραίτητο να πηγαίνεις σε τέτοια μέρη. Αν, όμως, δεν
μπορείς πια να πηγαίνεις στο σούπερ μάρκετ γιατί σε αναστατώνει τόσο πολύ η παρουσία των υπόλοιπων ανθρώπων εκεί, τότε είναι καιρός να αναζητήσεις επαγγελματική βοήθεια. Να θυμάσαι πως δεν είναι κάτι το οποίο υποχωρεί μόνο του. Αντιθέτως, οι φοβίες έχουν την τάση να γίνονται εντονότερες αν δεν υπάρξει θεραπευτική παρέμβαση και πολλές φορές, μάλιστα, γενικεύονται σε επιπλέον ερεθίσματα και καταστάσεις.»

Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες φοβίες που συναντάτε και πώς επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των ατόμων;

«Υπάρχει μεγάλη ποικιλία φοβιών. Πολλές φορές πρόκειται για πράγματα που δεν φανταζόμαστε και
ακούγονται εντελώς παράλογα σε έναν τρίτο. Στην λίστα των καταγεγραμμένων φοβιών υπάρχει φοβία για τα λουλούδια, για τους αριθμούς, για τα ρολόγια και πολλά άλλα, όπως θα δείτε να αναφέρεται και στο παρακάτω άρθρο. Αυτό συμβαίνει γιατί η φοβία δεν είναι στην πραγματικότητα το αντικείμενο της φοβίας, αλλά οι εγκεφαλικές συνδέσεις που έχουν δημιουργηθεί με αυτό. Δεν είναι τα ρολόγια το πρόβλημα, είναι κάποια τραυματική εμπειρία με την οποία έχουν συνδεθεί (η ίδια η τραυματική εμπειρία ίσως να έχει απωθηθεί στο ασυνείδητο, ίσως και όχι). Η μνήμη ταύτισε κάποια κατάσταση ή κάποιο πρόσωπο με το τυχαίο αυτό αντικείμενο ή γενίκευσε σε αυτό κάποια φοβία για κάποιο άλλο, σχετικό ερέθισμα.
Η πιο συνηθισμένη φοβία που συναντώ στο γραφείο μου τα τελευταία χρόνια είναι η αρρωστοφοβία.
Ειδικά από την περίοδο της καραντίνας και μετά, έχει εξαπλωθεί αρκετά έντονα. Ένας αρρωστοφοβικός άνθρωπος μεγενθύνει στο μυαλό του το παραμικρό δυσάρεστο σωματικό ερέθισμα που βιώνει ή και εφευρίσκει ανύπαρκτα. Μπορεί, δηλαδή, να βιώνει έντονο άγχος σε σημείο κρίσεων πανικού γιατί ένιωσε κάποια στιγμή της ημέρας μια ελαφριά ταχυκαρδία ή μια ενόχληση στην κοιλιά. Αντί, λοιπόν, να σκεφτεί πως η στιγμιαία ταχυκαρδία μάλλον θα προκλήθηκε λόγω της ανηφόρας που μόλις ανέβηκε ή η ενόχληση στην κοιλιά μάλλον προέκυψε γιατί έφαγε βαριά, το αρρωστοφοβικό άτομο βουλιάζει σε έναν κυκεώνα σκέψεων που χτίζουν στο μυαλό του το χειρότερο πιθανό σενάριο: ότι μάλλον πάσχει από κάποια σοβαρή, ανίατη ασθένεια ή βιώνει ένα δυνητικά θανατηφόρο επεισόδιο. Περνάει ώρες παρατηρώντας και μετρώντας τους καρδιακούς παλμούς του ή τις παραμικρές αισθήσεις που νιώθει στην περιοχή της κοιλιάς. Διαμορφώνει την καθημερινότητά του βάσει της αρρωστοφοβίας του, αποφεύγει ανθρώπους, μέρη, δραστηριότητες γιατί φοβάται συνεχώς πως θα πάθει κάτι. Επισκέπτεται γιατρούς υπερβολικά συχνά για να τον καθησυχάσουν πως δεν έχει κάτι (όμως οι καθησυχασμοί τους δεν τον ικανοποιούν) ή υπερβολικά σπάνια, γιατί φοβάται πως θα ακούσει κάποια πολύ άσχημη διάγνωση. Στην πραγματικότητα θα έπρεπε να επισκεφθεί ένα ψυχοθεραπευτή γνωστικής-συμπεριφορικής κατεύθυνσης.»

Ποιος είναι ο ρόλος του παιδικού περιβάλλοντος στην ανάπτυξη φοβιών και πώς μπορεί να επηρεάσει αυτό τον ενήλικα;

«Ο ρόλος του παιδικού περιβάλλοντος είναι καθοριστικής σημασίας. Η συντριπτική πλειονότητα των
ερεθισμάτων τα οποία καταγράφει ο εγκέφαλος ως κινδύνους αποθηκεύονται ως τέτοιοι στην μνήμη στις ηλικίες 4 έως 6 ετών. Αυτά είναι τα κρίσιμα χρόνια για την ανάπτυξη αγχωδών διαταραχών και φοβιών στην ενήλικη ζωή. Οι φοβίες κατά κάποιο τρόπο “κληρονομούνται”στο παιδί από φοβικούς γονείς και κηδεμόνες. Όταν ένα παιδάκι αντιλαμβάνεται πως ο γονέας του φοβάται τις κατσαρίδες για παράδειγμα, ο εγκέφαλός του καταγράφει άμεσα τις κατσαρίδες ως κίνδυνο κι έτσι του“κληροδοτείται” η φοβία. Σε αυτά τα χρόνια τέτοιου είδους καταγραφές γίνονται πολύ εύκολα. Ακόμα κι αν ο γονέας προσπαθήσει να κρύψει από το παιδί την φοβία του, το πιθανότερο είναι πως αυτό δεν θα πιάσει, καθώς τα παιδιά αντιλαμβάνονται κυρίως τα μη λεκτικά κι όχι τα λεκτικά σήματα, τις συσπάσεις του προσώπου του, την γλώσσα του σώματός του, τις μικρές αλλαγές στην τονικότητα της φωνής του. Αυτό δεν σημαίνει πως μια φοβία δεν μπορεί να δημιουργηθεί αργότερα. Μπορεί να δημιουργηθεί σε οποιαδήποτε φάση της ζωής, όμως αυτό θα συμβεί πολύ πιο δύσκολα. Σε αντίθεση με την νηπιακή ηλικία, όταν ο εγκέφαλος καταγράφει σαν σφουγγάρι που απορροφά τα πάντα, όσο μεγαλώνουμε χρειάζονται δυνατές, τραυματικές εμπειρίες για να δημιουργηθούν νέες φοβίες. Ένα σοβαρό αυτοκινητιστικό δυστύχημα, όμως, μπορεί να κάνει κάποιον φοβικό με τα αμάξια σε οποιαδήποτε ηλικία.»

Ποιές είναι οι συνήθεις μέθοδοι θεραπείας που χρησιμοποιείτε για να βοηθήσετε τα άτομα να ξεπεράσουν τις φοβίες τους;

«Η ενδεδειγμένη ψυχοθεραπευτική μέθοδος των αγχωδών διαταραχών, των κρίσεων πανικού και των
φοβιών είναι η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία (CBT), περισσότερα για την οποία μπορείτε να μάθετε εδώ. Συγκεκριμένα, για τις φοβίες χρησιμοποιώ την τεχνική της σταδιακής αποευαισθητοποίησης. Είναι μια συμπεριφορική μέθοδος με δύο κύρια βήματα. Στο πρώτο βήμα το άτομο εκπαιδεύεται στην χρήση ψυχοσωματικών τεχνικών χαλάρωσης, ώστε να μπορεί με την βοήθειά τους να ανταπεξέλθει στο δεύτερο βήμα, το οποίο είναι η σταδιακή και μεθοδική έκθεσή του στο αντικείμενο της φοβίας του. Η τεχνική αυτή δεν θα μπορούσε να σταθεί χωρίς το υπόβαθρο της γνωστικής αναδόμησης, της δουλειάς που γίνεται δηλαδή για να αναδομηθεί ο τρόπος σκέψης του ατόμου. Είναι πολύ σημαντικό να μάθει κανείς να διαχειρίζεται με διαφορετικό τρόπο την σκέψη του ώστε να ξεφύγει από τους φαύλους κύκλους σκέψης που χαρακτηρίζουν τις φοβίες.»

Πώς μπορεί η κατανόηση των ριζών μιας φοβίας να συμβάλλει στην αντιμετώπισή της;

«Αυτή είναι μια ενδιαφέρουσα ερώτηση, καθώς η απάντηση είναι μάλλον παράδοξη: δεν συμβάλλει
ουσιαστικά. Αυτό ήταν ένα από τα λάθη της κλασσικής ψυχανάλυσης του Freud. Τότε θεωρούταν πως το να βρει ο θεραπευτής την πρώτη σύνδεση, το πώς προέκυψε δηλαδή η φοβία ή το τραύμα θα οδηγούσε σε αυτόματη επίλυσή του από το θεραπευόμενο. Και οι θεραπευτές ανάλωναν μήνες και χρόνια θεραπείας στο να χαρτογραφούν με διάφορες τεχνικές τις ασυνείδητες συνδέσεις μέχρι να φτάσουν στην επιθυμητή ανακάλυψη. Πλέον ξέρουμε πως αυτό δεν έχει θεραπευτική αξία. Στην πραγματικότητα, η ανακάλυψη της πρώτης σύνδεσης απλώς ικανοποιεί την περιέργεια του θεραπευόμενου για το πώς προέκυψε η φοβία του, αλλά δεν την επιλύει. Αν βρεθεί καλώς (και συνήθως ούτως ή άλλως βρίσκεται), αν όχι όμως, αυτό δεν επηρεάζει την πορεία της θεραπείας. Δεν μας ενδιαφέρει τόσο πολύ το πώς δημιουργήθηκε η φοβία. Με κάποιο τρόπο δημιουργήθηκε. Στην σύγχρονη γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία επικεντρωνόμαστε περισσότερο στο τώρα και στην επίλυση του προβλήματος ώστε να χτίσουμε ένα καλύτερο αύριο για τον θεραπευόμενο κι όχι στο παρελθόν.»

Το γραφείο της Ψυχολόγου – Ψυχοθεραπεύτριας, Στεφανίας Καρκαμάνη, βρίσκεται στην οδό Προξένου Κορομηλά 58 (Κέντρο Στήριξης «Νησίδα») στη Θεσσαλονίκη.

Email: info@karkamani.gr




Γιώργος Καφετζόπουλος: «Στον πατέρα μου, αρέσει πολύ το “Τάο” και το στηρίζει, σαν έργο…»

ΤΑΟ ΚΑΦΕΤΖΟΠΟΥΛΟΣ

Με αφορμή την παράσταση του Γιώργου Καφετζόπουλου «Τάο», στο θέατρο επί κολωνώ (πληροφορίες εδώ), ο ηθοποιός και δημιουργός αυτής της αλληγορικής ιστορίας, μας βάζει στο μυαλό του, σε μία συνέντευξη που παραχώρησε στον cityvibes.gr και τον Γιώργο Μαλέκα:

Ε: Βλέπουμε πάνω στο ίδιο Σανίδι πατέρα και γιο, τόσο στο «Τάο», όσο και στην πραγματική ζωή. Αυτή η προσωπική σχέση επηρέασε καθόλου την ερμηνεία και την αποτύπωση των ρόλων; Αν ναι, πώς;

Α: Πιστεύω πως δεν την επηρέασε τόσο. Τουλάχιστον συνειδητά. Ίσως να έχουμε έρθει πιο κοντά σε ανθρώπινο-συναδελφικό επίπεδο, μιας και τον πατέρα μου στην καθημερινότητα μου, τον βλέπω πολύ περισσότερο από ότι συνήθως λόγω της παράστασης και πρώτη φορά δουλεύουμε για τόσο μεγάλο διάστημα μαζί. Βέβαια έχω χαρεί πολύ γιατί το έργο του έχει αρέσει πολύ και το στηρίζει!

Το me too ας πούμε, μας έδειξε αυτό ακριβώς, πως ένας σκηνοθέτης αν θέλει να επιβληθεί στον ηθοποιό του, μπορεί να το κάνει με πολύ ακραίο και βάρβαρο τρόπο αν το πλαίσιο του δίνει αυτή την εξουσία.

Ε: Στο «Τάο», βλέπουμε μια μόνιμη μάχη εξουσίας για τη νύχτα. Γιατί, πιστεύεις ο άνθρωπος έχει τόση ανάγκη την εξουσία; Ποιος ο ρόλος του «Τάο», ως mindset σε αυτό; 

Α: Η κοινωνία μας (ή η ανθρώπινη φύση αν θέλετε), είναι έτσι δομημένη που εξαναγκάζει τον άνθρωπο να θέλει να επιβληθεί στους άλλους και κατά κάποιο τρόπο να προσπαθεί να ανέλθει στην κοινωνική πυραμίδα, να ξεχωρίσει και να διακριθεί. Αυτό συμβαίνει πιο βάρβαρα και απροκάλυπτα σε πλαίσια όπως είναι η νύχτα ή ο κόσμος των μαφιόζων. Για αυτό βλέπεις πχ ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών, εκτελούν κάποιον μαφιόζο με 60 σφαίρες και λένε τα κανάλια μετά, σεσημασμένος κακοποιός κλπ, σαν να μην τρέχει τίποτα που δολοφονείται κάποιος στο κέντρο της Αθήνας (συχνό φαινόμενο στις μέρες μας)!

το Tai chi είναι πολύ καλή γυμναστική, για κάθε άνθρωπο και κυρίως για ηθοποιούς, γιατί έτσι εξασκείται η υπομονή, αλλά γυμνάζεται το σώμα και το πνεύμα!

Το ίδιο όμως θεωρώ πως συμβαίνει επίσης, πιο κεκαλυμμένα μεν, αλλά με τον ίδιο τρόπο και στον καλλιτεχνικό χώρο και στις σχέσεις μας και παντού. Το me too ας πούμε, μας έδειξε αυτό ακριβώς, πως ένας σκηνοθέτης αν θέλει να επιβληθεί στον ηθοποιό του, μπορεί να το κάνει με πολύ ακραίο και βάρβαρο τρόπο αν το πλαίσιο του δίνει αυτή την εξουσία. Χωρίς ίσως να δολοφονείται κάποιος, αλλά η ουσία δεν αλλάζει. Βλέπουμε επίσης οι γονείς πως καταπιέζουν με πολιτισμένο τρόπο τα παιδιά τους και στην ουσία τα εξαναγκάζουν να γίνουν σαν αυτούς και πάει λέγοντας, υπάρχουν πολλά παραδείγματα εξουσιαστικών σχέσεων. Ακόμα και σε ζευγάρια, βλέπεις να υπάρχει ζήλεια, βία και ανταγωνισμός ενώ υποτίθεται ότι αγαπιούνται! Το Τάο από την άλλη, σαν φιλοσοφία σε πάει αλλού. Σε κάτι αντίθετο από όλα τα παραπάνω, στο να μην προσπαθείς να επιβάλεις τίποτα, να μην ασχολείσαι με την κακία ή την αλαζονεία των άλλων. Ούτε να προσπαθείς να διορθώσεις τους άλλους. Σε προτρέπει να συγκεντρώνεσαι στον εαυτό σου και στο φως σου. Όχι στο σκοτάδι και τον αρνητισμό των άλλων. Σε οδηγεί σε έναν δρόμο ίσως πιο ειρηνικό αλλά και πιο μοναχικό. Και κάπως έτσι το παρουσιάζει και ο Ανδρέας στο έργο, ο ρόλος του πιο ώριμου μαφιόζου, συνταξιούχου πλέον, που παίζει ο πατέρας μου. Λέει πως «το Τάο αγαπάει και θρέφει τα πάντα, αλλά δεν τα εξουσιάζει».

Ε: Είμαι σίγουρος, και προφανώς με διορθώνεις αν κάνω λάθος, ότι έκανες αρκετή προσωπική έρευνα για την ιδεολογία του “Τάο” στο πλαίσιο της παράστασης. Τι έμαθες, το οποίο σε βοήθησε τόσο υποκριτικά και (ίσως) σαν άνθρωπο;

Α: Αυτά τα πράγματα πιστεύω πως είναι σαν τις πολεμικές τέχνες ή το ποδόσφαιρο. Είναι άλλο πράγμα να διαβάσεις για το Τάο και άλλο να ζεις με μια τέτοια φιλοσοφία στην καθημερινότητα σου. Εγώ διάβασα κάποια πράγματα που μου άρεσαν και μου φάνηκε αστείο ένας φονιάς, πρώην μαφιόζος, αντί να έχει ασπαστεί τον χριστιανισμό μέσα στη φυλακή, όπως θα έκαναν οι περισσότεροι, να ασχολείται με μια τελείως διαφορετική φιλοσοφία που έρχεται από τη αρχαία Κίνα και μιλάει για την κυκλικότητα, την ροή και το να «αφεθείς στα πράγματα». Υπάρχει μια διαφορετική ορολογία από τις άλλες θρησκείες. Διαβάζεις πιο πολύ για τα στοιχεία της φύσης. Τον ουρανό, τη γη, τη φωτιά, το νερό, τον άνεμο, το χάος, την τάξη, την μέρα ή την νύχτα, το θηλυκό ή το αρσενικό και όχι τόσο για θεότητες ή Αγίους. Πιστεύω το έβαλα για πλάκα. Όποτε θα ήταν ψέμα αν πω ότι έμαθα κάτι. Νομίζω πως πρέπει να εξασκήσει κάποιος την πολεμική τέχνη tai chi, δυο με τρεις ώρες κάθε μέρα για να μπει στο κλίμα. Γιατί η ουσία αυτής της ιδεολογίας βρίσκεται στην χαλαρότητα και την ψυχική γαλήνη κατά κάποιο τρόπο. Στο να αφήνεσαι στη ζωή και να μην προσπαθείς να ελέγχεις τα πάντα. Δεν είναι τόσο θεωρητικό όλο αυτό λοιπόν, αλλά κυρίως πρακτικό. Όποτε δεν νομίζω πως ξέρω και πολλά στα αλήθεια για το Τάο. Αλλά σίγουρα όλα αυτά που έχω διαβάσει για αυτό, έχουν μεγάλο ενδιαφέρον και το Tai chi είναι πολύ καλή γυμναστική για κάθε άνθρωπο και κυρίως για ηθοποιούς γιατί έτσι εξασκείται η υπομονή αλλά γυμνάζεται το σώμα και το πνεύμα!

Ε: Πώς κυλάει η συνεργασία με τη σκηνοθέτη και τον συμπρωταγωνιστή σας, Θοδωρή; 

Α: Τέλεια, υπάρχει πολύ καλό κλίμα μεταξύ μας και είμαι πολύ χαρούμενος που είμαστε μαζί σε αυτή τη δουλειά! Θεωρώ πως είναι σημαντικό όταν γράφεις κάτι δικό σου που το αγαπάς πολύ, να δουλεύεις με άτομα-συντελεστές που θα το στηρίξουν με σεβασμό και αγάπη και ευτυχώς με τα παιδιά κάπως έτσι το βιώνω. Όποτε είναι μια πολύ ωραία θεατρική συνάντηση-συνεργασία και είμαι ευγνώμων που είμαστε μαζί σε αυτό!

Σε ευχαριστούμε πολύ, Γιώργο!

Επιμέλεια Συνέντευξης: Γιώργος Μαλέκας
Πληροφορίες για την παράσταση μπορείτε να βρείτε εδώ




Ανδρέας Κωνσταντινίδης: «Ο ρόλος του Πινοσέτ είναι ένας εντελώς κόντρα ρόλος για μένα…»

Με αφορμή την παράσταση «Φοβάμαι, Ταυρομάχε» στο θέατρο μεταξουργείο, (πληροφορίες εδώ) ο ηθοποιός Ανδρέας Κωνσταντινίδης (στο ρόλο του «Πινοσέτ») μας παραχώρησε, μια σύντομη συνέντευξη:

Ε: Η Άννα Βαγενά έχει μιλήσει για το έργο, που είναι τόσο βαθιά ανθρώπινο όσο και πολιτικό. Κατά την εμπειρία σου, πώς η σκηνοθεσία της βοηθάει να αναμειχθούν αυτές οι δύο πτυχές;

Α: Η Άννα έχει φωτίσει σκηνοθετικά, χωρίς ιδιαίτερες φιοριτούρες, το βαθιά ανθρώπινο και συγκινητικό κείμενο, του Πέδρο Λεμεμπέλ, εστιάζοντας στην ερμηνεία των ηθοποιών με έναν λόγο καθημερινό , μέσα από φωτιστικές ατμόσφαιρες και ντύνοντας με μουσικές επιλογές της χώρας τις σκηνές του έργου, ενώ παράλληλα ακούγονται ηχητικά ιστορικά ντοκουμέντα από το γνωστό ραδιοφωνικό σταθμό της εποχής «Ραδιοκοπερατίβα» σε ελληνική απόδοση.

Ε: Το έργο θίγει κοινωνικοπολιτικά ζητήματα. Αν υπάρχει ένα μήνυμα ή ένα συναίσθημα που ελπίζεις να πάρουν οι θεατές από τον ρολο σου ως Πινοσέτ, ποιο θα ήταν αυτό;

Α: Ο ρόλος μου είναι είναι ο λόγος για τον οποίο αγωνίζονται χρόνια εκατομμύρια ανθρωποι σε όλο τον κόσμο για την διεκδίκηση την δικαιωμάτων του στην ελευθερία του λόγου,της έκφρασης ,της σεξουαλικής προτίμησης, της κοινωνικής και φυλετικής ισότητας για ένα κράτος δικαίου. Ο στόχος μου είναι φυσικά να αντιπαθήσει ο θεατής τον Πινοσέτ και κάθε μορφή τέτοιας εξουσίας και μέσα από το κείμενο του συγγραφέα που τον αποδομεί να αναδείξει την υποκρισία του, την απάνθρωπη πλευρά και το πάθος του για εξουσία.

Ε: Το θέατρο έχει αυτόν τον μοναδικό τρόπο να συνδέεται με τους ανθρώπους. Τι είδους συζήτηση ελπίζεις να ξεκινήσει ο ρόλος του Πινοσέτ μεταξύ του κοινού;

Α: Στο ρόλο του Πινοσέτ αντιπροσωπεύεται κάθε μορφή απολυταρχικής εξουσίας. Προφανώς έλλειψη δημοκρατίας. Ο Πινοσέτ δεν κάνει διάλογο με τον κόσμο δεν ακούει την άποψη του επιβάλλεται στον κόσμο και επιβάλει την άποψη του

Ε: Δεδομένου του ιστορικού πλαισίου του έργου, πώς σχετίζεσαι με τα κίνητρα και τις πράξεις του πινοσέτ; Υπάρχει κάποιο σημείο του που θεωρήσες ιδιαίτερα δύσκολο να κατανοήσεις ή να αποτυπώσεις;

Α: Ο ρόλος του Πινοσέτ είναι ένας εντελώς κόντρα ρόλος για μένα και την ιδιοσυγκρασία μου ως άνθρωπο και δεδομένο του κειμένου όπου Λεμεμπέλ τον παρουσιάζει να καταδυναστεύεται από την ίδια του την σύζυγό η ερμηνεία μου ακροβατεί στο σοβαρό και το αστείο ταυτόχρονα προκειμένου να αποδοθεί η διάθεση του συγγραφέα. Δεν ήτανε δύσκολο να κατανοήσω και να ερμηνεύσω το κείμενο όσο δύσκολο ήταν να κατανοήσω τον ψυχισμό αυτού του ανθρώπου.

Σε ευχαριστούμε πολύ, Ανδρέα!

Επιμέλεια Συνέντευξης: Γιώργος Μαλέκας
Πληροφορίες για την παράσταση μπορείτε να βρείτε εδώ




Οι Ολιστικές θεραπείες με τη «ματιά» της Αργυρώς Τριανταφύλλου

Οι ολιστικές θεραπείες αντιμετωπίζουν τον άνθρωπο ως ένα σύνολο, λαμβάνοντας υπόψη την αλληλεπίδραση μεταξύ σώματος, ψυχής και πνεύματος. Στο πλαίσιο αυτό, η θεραπεία δεν επικεντρώνεται μόνο στα συμπτώματα μιας πάθησης, αλλά προσπαθεί να ανιχνεύσει τις ρίζες των προβλημάτων, ενθαρρύνοντας την αυτογνωσία και την προσωπική εξέλιξη.

Στον «κόσμο» των Ολιστικών Θεραπειών, θα μεταφερθούμε και εμείς μέσω της Αργυρώς Τριανταφύλλου.

Η Αργυρώ Τριανταφύλλου είναι ολιστική θεραπεύτρια και διατηρεί το κέντρο ολιστικού Ευ ζην “Nature’s Prana Center” στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Είναι Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, κάτοχος Diploma in Person – Centred Therapeutic Counselling (ICPS College for Humanistic Sciences), Πιστοποιημένη Σύμβουλος Ανθοϊαμάτων Bach (BFRP, Bach Foundation Registered Practitioner), Πιστοποιημένη Pranic Healer (Institute for Inner Studies Inc. – Manila, Philippines) Δασκάλα Komyo ReikiDo, Πρακτικός Ωτοθεραπείας/Ωτικής Νευροτροποποίησης (Acupressure/Acupuncture & Alternative Medicine Institute – Rajastan, India / International Auricular Neuromodulation Academy, Research Center on Auricular Neuromodulation & Complementary Therapies – University of Sassari).

Ποιο ήταν το έναυσμα ώστε να ασχοληθείτε με τις ολιστικές θεραπείες και τον
εναλλακτικό τρόπο προσέγγισης γενικότερα ; 

«Οι πρώτες μου σπουδές είναι στον τομέα της εκπαίδευσης. Είμαι πτυχιούχος του Τμήματος Ελληνικής Φιλολογίας του ΔΠΘ, στο οποίο ξεκίνησα διδακτορική διατριβή στην Νεοπλατωνική Φιλοσοφία, την οποία δεν ολοκλήρωσα ποτέ. Παρόλα αυτά εργάστηκα ως Φιλόλογος για περίπου δώδεκα χρόνια και ως εκπαιδεύτρια ενηλίκων σε ΚΔΒΜ σε μια μεταβατική περίοδο από τη διδασκαλία ως την υλοποίηση
του κέντρου μου. Πάντοτε είχα μια εσωτερική ανησυχία, ας το πούμε περιέργεια για μια βαθύτερη αλήθεια, για το τι υπάρχει πέρα από την επιφάνεια και τη φαινομενολογία. Ξεκίνησα, λοιπόν, το ταξίδι μου ψάχνοντας την δική μου γαλήνη μέσα στις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής, την πιο ουσιαστική επαφή με τον Εαυτό και με κάποιο τρόπο, να κατευνάσω εκείνο το κομμάτι μέσα μου που αναζητούσε να μάθει περισσότερα για την υπόσταση του Ανθρώπου. Η πρώτη μου επαφή με τις εναλλακτικές θεραπείες ήρθε με τις σπουδές στη Ρεφλεξολογία, το Shiatsu και η πρώτη επαφή με τον κόσμο της ενέργειας μέσω του Reiki. Στη συνέχεια ήρθε στη ζωή μου το Pranic Healing και εκεί κατάλαβα ότι αυτό επιθυμώ να κάνω στη ζωή μου. Συνέχισα με σπουδές στον τομέα της Ψυχολογίας, καθώς θέλησα να έχω ένα ακαδημαϊκό υπόβαθρο σαν επαγγελματίας πια στον τομέα των ολιστικών – εναλλακτικών θεραπειών, στα ανθοϊάματα Bach, την ωτοθεραπεία, τις τεχνικές αναπαράστασης και στην συστημική αναπαράσταση όπου φοιτώ ακόμα στα πλαίσια της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης. Σε μια ηλικία που η ζωή μου είχε πάρει έναν δρόμο ας πούμε, αποφάσισα να αλλάξω πλήρως την πορεία του, ανοίγοντας ένα κέντρο με ολιστική, ανθρωποκεντρική προσέγγιση με κίνητρο να βοηθώ τους ανθρώπους να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους σε σωματικό, ψυχικό, συναισθηματικό και νοητικό επίπεδο.»

Από ποιές θεραπείες θα μπορούσε να επωφεληθεί κάποιος που επισκέπτεται τον χώρο σας και πως θα μπορέσει να αξιολογήσει ποια θεραπεία του ταιριάζει ; 

«Ανάλογα την ανάγκη και την επιθυμία του κάθε ανθρώπου έχω να προτείνω την αντίστοιχη μέθοδο ή έναν συνδυασμό μεθόδων. Μια ολιστική προσέγγιση περιλαμβάνει τη φροντίδα του σώματος, του νου και της ψυχής. Με τη συμβουλευτική, στην οποία εντάσσω τα ανθοϊάματα Bach ή και τις τεχνικές αναπαράστασης μπορεί κάποιος να ωφεληθεί σε συναισθηματικό και νοητικό επίπεδο. Είναι μέθοδοι που βοηθούν σημαντικά στην συναισθηματική εξισορρόπηση με ήπιο, λεπτοφυή και μη παρεμβατικό τρόπο. Είναι μια συμπληρωματική βοήθεια στην αντιμετώπιση, για παράδειγμα, του στρες, των κρίσεων πανικού, του πένθους,της θλίψης και γενικότερα στη διαχείριση των συναισθημάτων μας. Επίσης, σημαντική βοήθεια προσφέρουν στην προσωπική ανάπτυξη, την αυτογνωσία ή τη διαχείριση μεταβάσεων είτε συμβαίνουν σε προσωπικό επίπεδο, επαγγελματικό ή ακόμα και στην φυσική ροή της ζωής (η μεταβατική περίοδος των γυναικών προς την εμμηνόπαυση είναι ένα παράδειγμα). Οι ενεργειακές θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά στην ταχύτερη ανάρρωση σωματικών ασθενειών, στην διαχείριση του πόνου, του σωματικού αλλά και του ψυχικού. Συνήθως τις συνδυάζω
με τη συμβουλευτική καθώς σκοπός είναι να προσεγγίσουμε την αιτία και όχι το σύμπτωμα. Η ωτοθεραπεία βοηθά σημαντικά στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, των μυοσκελετικών πόνων αλλά και στην διαχείριση του άγχους με άμεσα αποτελέσματα και με μη παρεμβατικό τρόπο. Σε κάθε περίπτωση γίνεται μια δωρεάν συμβουλευτική ώστε να ακούσω την ανάγκη του πελάτη, να εξηγήσω με ποιον ή ποιους τρόπους μπορώ να βοηθήσω, να απαντήσω σε τυχόν απορίες και από εκεί και
πέρα ο ίδιος αποφασίζει και επιλέγει την μέθοδο που του ταιριάζει. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να τονίσω ότι όλες οι ολιστικές θεραπείες σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστούν τον ιατρό και την τυχόν φαρμακευτική αγωγή που χορηγεί. Δεν γίνεται απολύτως καμιά διάγνωση, αντιθέτως ζητούμε τη διάγνωση του ιατρού για πιο στοχευμένο σχεδιασμό του πλάνου θεραπείας. Λειτουργούν συμπληρωματικά και επικουρικά. Τέλος, η λέξη «θεραπεία» χρησιμοποιείται όπως ορίζεται από το Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας με την έννοια της φροντίδας κατάστασης της υγείας ή εξισορρόπησης μιας δυσλειτουργίας και δεν υπονοεί ούτε περιγράφει ιατρική πράξη.»

Τι είναι το Pranic Healing και σε ποιους απευθύνεται;

«Το Pranic Healing είναι ένα ιδιαίτερα εξελιγμένο σύστημα ενεργειακής θεραπείας, το οποίο χρησιμοποιεί το Prana για να φέρει σε αρμονία και ισορροπία τις διεργασίες του σώματος. Η λέξη Prana είναι σανσκριτική και σημαίνει ζωτική ενέργεια. Αυτή η μη ορατή από το μάτι βιο-ενέργεια κρατά το σώμα ζωντανό και διατηρεί την καλή υγεία. Είναι ένα σύστημα no touch, δεν ακουμπάμε καθόλου τον δέκτη καθώς εργαζόμαστε στο ενεργειακό του πεδίο, στο αιθερικό σώμα ή πιο απλοϊκά στην αύρα. Είναι μια τέχνη ουσιαστικά εξισορρόπησης και υποβοήθησης του σώματος να αυτοθεραπευτεί (άλλωστε το σώμα μας έτσι είναι σχεδιασμένο) μέσω του χειρισμού της ενέργειας. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό όχι μόνο σε απλές δυσαρμονίες, όπως ο πονοκέφαλος, τα χτυπήματα, η δυσκοιλιότητα αλλά και σε πιο έντονες, όπως η αρθρίτιδα, το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, χρόνιοι πόνοι, καθώς όπως ανέφερα και παραπάνω βοηθά το σώμα να επιφέρει την αυτοΐαση. Επίσης, είναι ιδιαίτερα βοηθητικό και σε ψυχολογικές δυσλειτουργίες όπως το άγχος, η κατάθλιψη ακόμα
και εθισμούς όπως το κάπνισμα, το αλκοόλ, ο τζόγος κλπ. Πάντα, επαναλαμβάνω, συμπληρωματικά με τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού. Απευθύνεται σε όλα τα έμβια όντα, ανθρώπους, ζώα, φυτά και σε κάθε ηλικία. Έχει επιστημονική βάση και έχουν γίνει και γίνονται ακόμα κλινικές μελέτες και αυτό είναι που το ξεχωρίζει από τις υπόλοιπες ενεργειακές θεραπείες. Όσο και να προσπαθεί κάποιος να το
περιγράψει, παραμένει προσωπική, βιωματική εμπειρία, οπότε μια δοκιμή είναι αρκετή για να καταλάβει κάποιος αν του ταιριάζει ή όχι.»

Μπορείτε να μας δώσετε περισσότερες πληροφορίες για τα Ανθοϊάματα Bach;

«Τα Ανθοϊάματα Bach οφείλουν το όνομά τους στον εμπνευστή και δημιουργό αυτού του συστήματος ανθοθεραπείας, Dr Edward Bach. Ο Dr Bach ήταν Άγγλος ιατρός, βακτηριολόγος και ομοιοπαθητικός ο οποίος ανέπτυξε αυτό το σύστημα συναισθηματικής εξισορρόπησης εμπνευσμένο από τις κλασικές ομοιοπαθητικές παραδόσεις. Είναι και αυτό μια ολιστική προσέγγιση πράγμα που σημαίνει ότι
βασίζεται στη φιλοσοφία της ισορροπίας νου – σώματος – ψυχής. Τα Ανθοϊάματα είναι πόσιμα παρασκευάσματα τα οποία δεν έχουν καμία παρενέργεια, υπερδοσολογία και η λήψη τους δεν εμποδίζει τη δράση ουδεμίας θεραπείας είτε είναι ομοιοπαθητική, φαρμακευτική ή ο,τιδήποτε άλλο. Τα Ανθοϊάματα δεν εστιάζουν σε σωματικά συμπτώματα παρά σε αρνητικές συναισθηματικές καταστάσεις. Κατόπιν συνεδρίας η οποία διαρκεί περίπου μια ώρα, ο σύμβουλος θα προτείνει το ατομικό μίγμα, το οποίο αποτελείται από έως και επτά ιάματα ανάλογα με το πώς αισθάνεται ο πελάτης στο τώρα του. Η συχνότητα των συνεδριών είναι περίπου κάθε 15- 20 μέρες καθώς τα συναισθήματα αλλάζουν και προσαρμόζουμε ανάλογα το ατομικό μίγμα. Δεν υπάρχει κανένας χρονικός περιορισμός στη χρήση τους και λειτουργούν αντίθετα από την ομοιοπαθητική, δίνοντας δηλαδή την αρετή, την θετική δόνηση στο αρνητικό συναίσθημα. Οι πιστοποιημένοι σύμβουλοι (BFRP)
είμαστε εγγεγραμμένοι στο διεθνές μητρώο του Bach Centre και ο κάθε ενδιαφερόμενος ανάλογα τη χώρα και τη γλώσσα προτίμησης μπορεί να επιλέξει τον σύμβουλό του. Είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα στην Αγγλία (άλλωστε εκεί γεννήθηκαν)και σε πολλές χώρες του εξωτερικού και παρόλο που η παρουσία τους στην Ελλάδα απαριθμεί δεκαετίες, τα τελευταία χρόνια γίνονται όλο και πιο γνωστά.»

Μιλήστε μας για την Ωτοθεραπεία με τη μέθοδο της Ωτικής Νευροτροποποίησης, την οποία χρησιμοποιείτε.

«Η ωτική νευροτροποποίηση είναι ουσιαστικά η εξέλιξη του ηλεκτρο-ωτο- βελονισμού. Δεν γίνεται χρήση βελονών παρά μηχανήματος ειδικά σχεδιασμένου για το αυτί με το οποίο ανιχνεύονται με απόλυτη ακρίβεια και ερεθίζονται σημεία του, τα οποία οδηγούν σε νευρικές οδούς που συνδέονται με περιοχές του εγκεφάλου και τα σπλάχνα. Το αυτί διαθέτει πλούσια νεύρωση, παρόλα αυτά είναι μια μέθοδος ανώδυνη. Ουσιαστικά βοηθά το σώμα να επαναπρογραμματιστεί και να αυτοϊαθεί. Μετά την εφαρμογή της θεραπείας τοποθετούνται επιδερμικά νανοβελόνες ημιμόνημες και ιδιαίτερα εξελιγμένες που καλύπτονται με τσιρώτο στο χρώμα του δέρματος, διακριτικές ώστε να μπορεί ο πελάτης να ενεργοποιεί και μόνος του τα σημεία. Είναι ιδιαίτερα βοηθητική μέθοδος στην διαχείριση του βάρους και την παχυσαρκία, στους μυοσκελετικούς πόνους, το άγχος και την αϋπνία. Λειτουργεί και
αυτή συμπληρωματικά με κάθε θεραπεία. Το σημαντικότερο όφελος είναι η ενεργοποίηση του πνευμονογαστρικού νεύρου (Vagus nerve) το οποίο συνδέει με νευρώνες τα κυριότερα όργανα του σώματος. Γι’ αυτό και βοηθά ιδιαίτερα στην πέψη, τον καρδιακό ρυθμό και την χαλάρωση του σώματος.»




Σκιά Κατερίνα: Τα «μυστικά» του Baby-Led Weaning

Αν ανήκεις και εσύ στην κατηγορία των γονέων -ή των εν δυνάμει- που δε γνωρίζουν για τη μέθοδο του baby-led weaning, τότε ήρθε η ώρα να ενημερωθείς. Στο Cityvibes.gr «φιλοξενείται» αυτή τη φορά, η Διαιτολόγος – Διατροφολόγος και Παιδιατρικός Διατροφολόγος, Σκιά Κατερίνα.

Λίγα λόγια για την ίδια…

«Ονομάζομαι Σκιά Κατερίνα και είμαι Διαιτολόγος – Διατροφολόγος και Παιδιατρικός
Διατροφολόγος. Αποφοίτησα από το Queen Margaret Univeristy Queen Margaret University του Εδιμβούργου το 2021 με βαθμολογία «First class». Πραγματοποίησα δυο εξειδικεύσεις σχετικά με την παιδική διατροφή και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Έχω συμμετάσχει σε ομιλίες και δράσεις που αφορούν την παιδική διατροφή (ομιλίες σε φροντιστήρια και σχολεία) καθώς και σε επιστημονικό συνέδριο ως ομιλήτρια. Από το 2022 διατηρώ διαιτολογικό γραφείο «My Healthy Nutrition» στη Χαλκίδα και πραγματοποιώ δια ζώσης και on-line συνεδρίες.

Η διατροφή του παιδιού, ειδικά κατά το πρώτο έτος της ζωής του είναι ιδιαίτερα σημαντική διότι σηματοδοτεί τόσο τις διατροφικές του συνήθειες όσο και την σχέση του με το φαγητό στο μέλλον. Η πιο διαδεδομένη πρακτική εισαγωγής στερεών τροφών είναι η πολτοποιημένη μορφή και με την πάροδο των μηνών το φαγητό να αποκτά όλο και περισσότερα κομμάτια μέχρι να φτάσει στη μορφή που καταναλώνουν και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι γονείς υιοθετούν τη μέθοδο baby-led weaning για την εισαγωγή στερεών τροφίμων.»

Τι είναι το Baby-Led Weaning;

«Η μέθοδος baby-led weaning είναι μία μέθοδος εισαγωγής στερεάς τροφής που επιτρέπει στα μωρά να τραφούν μόνα τους. Σύμφωνα με την συγκεκριμένη μέθοδο παρέχουμε στο μωρό μαλακά και κατάλληλα κομμένα τρόφιμα με στόχο το ίδιο το μωρό να μπορεί να επιλέξει το τι θέλει να καταναλώσει. Η μέθοδος baby-led weaning αποτελεί μια μέθοδο στην οποία το παιδί καταναλώνει το φαγητό του μαζί με όλη την οικογένεια και αρχίζει να εξερευνά τα τρόφιμα που υπάρχουν στο τραπέζι με τα χέρια του. Στην ουσία, δε γίνεται χρήση του κουταλιού αλλά ούτε πολτοποιημένης τροφής.»

Ποια είναι τα κύρια θρεπτικά στοιχεία που πρέπει να λάβει υπόψη ένας γονιός που
εφαρμόζει τη μέθοδο Baby-Led Weaning για την εισαγωγή στη στερεά τροφή;

«Οι γονείς είναι λογικό να ανησυχούν για τα θρεπτικά στοιχεία που θα λαμβάνει το
παιδί τους μέσω της μεθόδου baby-led weaning. Με την εισαγωγή στερέων τροφίμων το
παιδί θα λάβει τις πρωτεΐνες, τους υδατάνθρακες, τα λιπαρά, τις βιταμίνες και τα ανόργανα
στοιχεία που χρειάζεται. Σε κάθε περίπτωση, η βασική τροφή σε αυτή την ηλικία είναι το
γάλα. Έκτος από τα θρεπτικά συστατικά είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η συγκεκριμένη μέθοδος έχει πολλά οφέλη για το παιδί. Αναλυτικότερα, το παιδί εξερευνεί και εξοικειώνεται με τη γεύση, την υφή, το χρώμα και την όσφρηση του κάθε τροφίμου με αποτέλεσμα να αποκτά ανεξαρτησία και αυτοπεποίθηση. Επίσης, βοηθά στην ανάπτυξη δεξιοτήτων σχετικά με τις κινήσεις χεριών και της μάσησης. Η συγκεκριμένη μέθοδος ενθαρρύνει το βρέφος να ελέγχει την ποσότητα που καταναλώνει, να αντιλαμβάνεται από μικρή ηλικία τον όρο κορεσμό με αποτέλεσμα μακροπρόθεσμα να έχει πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες και χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος, γεγονός που δρα
προστατευτικά έναντι της παχυσαρκίας.»

Ποια τρόφιμα είναι κατάλληλα για το Baby-Led Weaning και πώς μπορεί να διασφαλίσει
κανείς ότι το παιδί του λαμβάνει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά;

«Σύμφωνα με τη λογική του baby-led weaning, το μωρό μπορεί να καταναλώσει
οτιδήποτε τρώνε και οι γονείς αρκεί να μην περιέχει αλάτι, ζάχαρη και μέλι. Στην αρχή
συστήνεται τα περισσότερα φρούτα και λαχανικά, όπως για παράδειγμα το μήλο, το αχλάδι,
το ροδάκινο, το καρότο, το κολοκύθι κλπ να τα κόβουμε σε μεγάλα κομμάτια και να τα
μαγειρεύουμε στον ατμό μέχρι να μαλακώσουν. Όσο μεγαλώνει το παιδί προσθέτουμε
σταδιακά και τα υπόλοιπα τρόφιμα όπως για παράδειγμα όσπρια, μοσχάρι, κοτόπουλο, ψάρι,
μακαρόνια κλπ. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η σειρά εισαγωγής καθορίζεται από τις οδηγίες του παιδιάτρου και να μην ξεχνάμε ότι ο μητρικός θηλασμός ή η φόρμουλα είναι βασική τροφή για τα παιδιά. Ένα βασικό μειονέκτημα του baby-led weaning είναι ότι δε μπορούμε να προσδιορίσουμε την ακριβή ποσότητα φαγητού που καταναλώνει το παιδί, διότι μπορεί να πετάξει το φαγητό στο πάτωμα ή να μην το καταναλώσει με αποτέλεσμα να μειώνεται η πρόσληψη των θρεπτικών συστατικών που λαμβάνονται από ένα είδος τροφής. Ειδικότερα, η συγκεκριμένη μέθοδος συχνά συνδέεται με την ανεπαρκή πρόσληψη σιδήρου, βιταμίνης B12 και ψευδαργύρου. Έτσι, είναι σημαντικός ο έλεγχος ανάπτυξης από τον παιδίατρο.»

Ποιο είναι το κατάλληλο χρονικό πλαίσιο για να ξεκινήσει ένα παιδί το Baby-Led
Weaning και ποια είναι τα σημάδια που υποδεικνύουν ότι το παιδί είναι έτοιμο;

«Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η εισαγωγή στερεών τροφίμων μπορεί
να ξεκινήσει στον 6 ο μήνα ζωής του βρέφους, διότι τότε αποκτά την ικανότητα κατάποσης
των στερεών τροφίμων με ασφάλεια. Αντίθετα, νωρίτερα τα αντανακλαστικά του δεν έχουν
αναπτυχθεί πλήρως με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος πνιγμού. Επιπλέον λόγοι που δεν
συστήνεται η εισαγωγή στερεών τροφίμων πριν τον 6 ο μήνα είναι ότι αφενός δεν έχει
αναπτυχθεί πλήρως το πεπτικό του σύστημα και αφετέρου η πρώιμη έκθεση σε αλλεργιογόνα
τρόφιμα και παθογόνα μικρόβια μπορεί να είναι επικίνδυνη για την υγεία του.
Πριν την υιοθέτηση της μεθόδου baby-led weaning, εκτός από την ηλικία, είναι
σημαντικό να αναγνωρίσουμε τα σημάδια νευρολογικής ωριμότητας, τα οποία είναι:

  • Η ικανότητα του παιδιού τόσο να κρατήσει σταθερά σε όρθια θέση το κεφάλι του όσο
    και να μπορέσει να καθίσει για λίγα δευτερόλεπτα χωρίς κάποια υποστήριξη.
  • Η απουσία του αντανακλαστικού εξώθησης, δηλαδή το παιδί να μην ωθεί προς τα
    έξω την τροφή με τη γλώσσα του. Ένας εύκολος τρόπος για να το ελέγξουμε είναι να
    ακουμπήσουμε το δάκτυλό μας στο κάτω χείλος του παιδιού.
  • Η προσπάθεια του παιδιού να φέρει στο στόμα του ότι κρατάει.»

Ποιες είναι οι βασικές αρχές που πρέπει να λαμβάνει υπόψη ένας γονιός για να
διασφαλίσει την ασφαλή εφαρμογή του Baby-Led Weaning;

«Η υιοθέτηση της μεθόδου baby-led weaning πρέπει να συμβεί με την συγκατάθεση
του παιδιάτρου και ενός διαιτολόγου με εξειδίκευση στην παιδική διατροφή. Οι βασικές αρχές
που πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν εκτός από τα σημάδια νευρολογικής ωριμότητας είναι οι
ανάγκες του παιδιού. Το ίδιο το παιδί μας καθοδηγεί. Ορισμένα παιδιά αναγουλιάζουν με τις
πολτοποιημένες τροφές ή τους απωθεί αυτή η όψη, με αποτέλεσμα η μέθοδος baby-led
weaning να είναι μονόδρομος. Κάθε γονέας θα πρέπει να γνωρίζει ότι η πρώτη επαφή με αυτήν την διαδικασία θεωρηθείτε εκπαίδευση. Αυτό σημαίνει ότι στην αρχή το παιδί δε θα καταναλώσει σημαντική ποσότητα φαγητού, αλλά στην ουσία θα εξετάσει τα τρόφιμα με τα χέρια και το στόμα του.
Ωστόσο, σταδιακά θα αυξηθεί η προσλαμβανόμενη ποσότητα. Είναι απαραίτητο, λοιπόν, να
δοθεί χρόνος στο παιδί και να επιλεχθεί μια ώρα όπου τόσο το παιδί όσο και οι γονείς θα
είναι ξεκούραστοι.

Ένας βασικός κανόνας για την ασφαλή εισαγωγή νέων τροφίμων είναι « ο κανόνας
των 3-4 ημερών », δηλαδή κάθε φορά που εισάγεται μια νέα τροφή, πρέπει να συνεχιστεί η
κατανάλωσή της παράλληλα με τις υπόλοιπες ασφαλείς τροφές που έχουν ήδη εισαχθεί για 3
με 4 ημέρες. Σκοπός του συγκεκριμένου κανόνα είναι τόσο η αποφυγή αλλεργιών όσο και ο
έλεγχος για τυχόν διαταραχές, όπως διάρροια ή δυσκοιλιότητα, που μπορεί να οφείλονται σε
νέα τρόφιμα.

Η εφαρμογή του baby-led weaning σε απλά βήματα:

  1. Διατηρούμε την υγιεινή τόσο του χώρου όσο και των χεριών.
  2. Η διαδικασία προτείνεται να λαμβάνει χώρα σε ώρες όπου το παιδί είναι ευδιάθετο.
  3. Τοποθετούμε το παιδί σε καθιστή θέση όπως για παράδειγμα στο ειδικό καρεκλάκι.
  4. Προσφέρουμε στο παιδί ένα ευρύ φάσμα τροφίμων που πληρούν τις
    προαναφερόμενες προϋποθέσεις με διαφορετικά χρώματα, σχήματα και υφές, όπως
    για παράδειγμα βραστές πατάτες, μπανάνα κλπ.

    Εάν απορρίψει κάποια γεύση ή σχήμα ή υφή τότε μετά από λίγο καιρό καλό θα είναι να
    δοθεί ακόμα μια ευκαιρία στο συγκεκριμένο τρόφιμο, διότι είναι πολύ πιθανό το παιδί να
    έχει αλλάξει γνώμη.
  5. Δεν ασκούμε πίεση στο παιδί να καταναλώσει μεγαλύτερη ποσότητα τροφής από αυτή
    που επιθυμεί.
  6. Είναι σημαντική η επίβλεψη του παιδιού κατά τη διάρκεια του φαγητού.
  7. Το παιδί μπορεί να καταναλώνει το φαγητό του μαζί με τους γονείς του με σκοπό να
    μιμείται την συμπεριφορά τους.
  8. Ο μητρικός θηλασμός ή η φόρμουλα είναι απαραίτητη κυρίως μέχρι να καταφέρει το
    βρέφος να καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες του μέσω της τροφής.»

Ακολουθήστε τη Διαιτολόγο – Διατροφολόγο και Παιδιατρικό Διατροφολόγο, Σκιά Κατερίνα στα Social Media.

Instagram: My Healthy Nutrition

Facebook: My Healthy Nutrition




Στοχευμένη Διατροφή για Αποτοξίνωση: Ο Οδηγός για μια Υγιή Ζωή

Η αποτοξίνωση του οργανισμού μέσω της διατροφής αντιπροσωπεύει έναν σημαντικό τρόπο για να υποστηρίξουμε τη φυσιολογική λειτουργία του σώματός μας. Η σωστή διατροφή μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην εξάλειψη τοξινών και στην πρόληψη της επιβάρυνσης του οργανισμού.

Στο συγκεκριμένο θέμα αναφέρθηκε και η Διαιτολόγος-Διατροφολόγος, Κυριακοπούλου Νίκη, η οποία «μοιράστηκε» τις γνώσεις της στο Cityvibes.gr.

« Ονομάζομαι Κυριακοπούλου Νίκη, γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Θεσσαλονίκη, έχω αποφοιτήσει
από το τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων (ΑτειΘ, 2012) και κατόπιν πήρα το πτυχίο μου και από το
τμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας του Διεθνές Πανεπιστημίου Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ), το 2017 αφού από
πολύ μικρή με ενδιέφερε η διατροφή του ανθρώπου. Έχω παρακολουθήσει και συνεχίζω να
παρακολουθώ, πιστοποιημένα σεμινάρια στην κλινική, ορθομοριακή και αθλητική διατροφή. Απο
το 2021 είμαι κάτοχος διπλώματος εξάσκησης και του Βιοσυντονισμού εκπαιδευόμενη από γιατρούς
στη Ρωσία.

Διατηρώ το διαιτολογικό γραφείο μου Health & Diet στους Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης και
παρέχω εξατομικευμένα προγράμματα διατροφής, τεχνικό εξοπλισμό για αποτοξίνωση του
οργανισμού, όπως λεμφική αποσυμφόρηση (πρεσσοθεραπεία) και foot detox, βιοσυντονισμό
και τεστ DNA τροφικής ευαισθησίας.»

Ποια είναι η σημασία της αποτοξίνωσης του οργανισμού και πως μπορεί να επηρεάσει
τη γενική υγεία και τη διατροφική εξισορρόπηση;

« Αποτοξίνωση του οργανισμού είναι η διαδικασία κατά την οποία ο οργανισμός αποβάλλει τις
τοξίνες που συσσωρεύονται από το εξωτερικό περιβάλλον, από τις τροφές αλλά και από τα
προϊόντα μεταβολισμού των τροφών. Οι τοξίνες είναι ουσίες που το σώμα δεν μπορεί να
διασπάσει σε μικρότερες, ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν από το σώμα και η παραμονή
τους στον οργανισμό μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα κύτταρα, αλλά και στους ιστούς. Το
κύριο αποτοξινωτικό όργανο του οργανισμού είναι το συκώτι, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη
παραγωγή της χολής, τη ρύθμιση επιπέδων σακχάρου στο αίμα, τον μεταβολισμό της βιταμίνης
Α, τον καθαρισμό του αίματος, αλλά και τη διάσπαση και αποβολή χημικών ή βιολογικών
παραγόντων. Αποτοξίνωση βέβαια, γίνεται και μέσω άλλων οργάνων όπως τα νεφρά, τους
πνεύμονες, το έντερο, σμηγματογόνους ή βλεννογόνους αδένες. Οποιαδήποτε προσπάθεια
κάνει δηλαδή ο οργανισμός για να απομακρύνει ανεπιθύμητες ουσίες στο εξωτερικό
περιβάλλον από τα κύτταρα. Τα προβλήματα έρχονται όταν το τοξινωτικο φορτίο αυξηθεί
τόσο πολύ, που ξεπεράσει τη δυναμική αυτών των οργάνων. Όσο οι τοξίνες αυτές
παραμένουν στον οργανισμό, προκαλούν χρόνιες φλεγμονές στο σώμα με αποτέλεσμα την
ασθένεια, σωματική και ψυχική. Με την αποτοξίνωση, πετυχαίνουμε δηλαδή, την αποβολή
αυτών των τοξινών από το σώμα.

Αυτό επιτυγχάνεται με δυο τρόπους:

Α. Ελαχιστοποίηση των βλαβερών ουσιών
Β. Ενίσχυση με τροφές, βότανα, και άλλες μέθοδους όπως foot detox και λεμφική
αποσυμφόρηση, τα οποία έχουν αποτοξινωτική δράση.

Με τα αποτοξινωτικά τρόφιμα αποβάλλονται παράγοντες που επηρεάζουν την καλή υγεία, τα
κύτταρα επαναφορτίζονται και ο οργανισμός ανανεώνεται εις βάθος.»

Ποιες τροφές ή διατροφικές συνήθειες υποστηρίζουν τη φυσική αποτοξίνωση του
οργανισμού, και ποιες είναι οι σημαντικότερες θρεπτικές ουσίες που πρέπει να
ληφθούν υπόψη;

« Στα πλαίσια μιας αποτοξινωτικής διατροφής πρέπει να γίνει ένα διάλειμμα από βαριά
τρόφιμα όπως είναι το κρέας και τα ζωικά προϊόντα και να προστεθούν τρόφιμα τα οποία
΄΄καθαρίζουν” τον οργανισμό. Μπορείτε να ξεκινήσετε την ημέρα σας με ένα ποτήρι χλιαρό
νερό με λεμόνι, φρεσκοστυμμένο χυμό από φρούτα όπως πορτοκάλι, ρόδι, καρπούζι, μήλο ή
οποιοδήποτε άλλο φρούτο εποχής. Συνεχίστε με φρούτα εποχής, αποφύγετε όμως τα
αποξηραμένα φρούτα και τις μπανάνες. Προσθέστε 2 μεγάλες σαλάτες μέσα στην ημέρα με
διάφορα λαχανικά εποχής, αβοκάντο, ξηρούς καρπούς ή κρέμα τυριού από ξηρούς καρπούς,
λιναρόσπορο. Μπορείτε επίσης, να προσθέσετε φύτρα από όσπρια ή να τα καταναλώσετε και
σκέτα με ελαιόλαδο και λεμόνι. Πιείτε 1-2 πράσινους χυμούς από διάφορα λαχανικά, καρότο,
παντζάρι, σέλινο, αγγούρι, μπρόκολο, σιταρόχορτο και φύτρα οσπρίων όπως φακές, αλφάλφα, ροβίτσα.

Ενδιάμεσα στα γεύματα, μπορείτε να καταναλώσετε 100-120 ml κομπούχα, προβιοτικά
δηλαδή σε τσάι, που υποστηρίζουν την καλή λειτουργία του εντέρου.
Φυσικά, μπορείτε να καταναλώνετε και διάφορα βότανα σε τσάι ή σε βάμματα που βοηθούν
την διαδικασία όπως το γαιδουράγκαθο στο συκώτι, τζίντζερ για τους πνεύμονες, φύκια για τα
νεφρά κ.α.

Σε μια περίοδο αποτοξίνωσης είναι σημαντικό να ξεκουράζεστε επαρκώς και να υπάρχει
ήπια άσκηση όπως περπάτημα, γιόγκα ή διατάσεις. Όλα τα παραπάνω περιέχουν πλήθος βιταμινών και μετάλλων, χλωροφύλλη και ουσίες όπως κιτρικό οξύ (στο λεμόνι) που έχει αντισηπτική δράση, προβιταμίνη Α (στα καρότα) που διεγείρει την κυκλοφορία της χολής, μηλικό οξύ (στα μήλα) που διεγείρουν την λειτουργία του ήπατος και της χοληδόχου κύστης. »

Πώς μπορεί να εξασφαλιστεί μια ισορροπημένη διατροφή κατά τη διάρκεια μιας
περιόδου αποτοξίνωσης, ώστε να προστατευθούν οι αναγκαίες θρεπτικές ανάγκες του
οργανισμού;

« Κάθε αποτοξίνωση, ανάλογα την πρακτική που χρησιμοποιούμε, ήπια δηλαδή ή πιο
δραστική, δεν πρέπει να διαρκεί πάρα πολύ καιρό για να αποφευχθούν τυχόν ελλείψεις
θρεπτικών στοιχείων. Μια ήπια αποτοξινωτική δίαιτα, όπως η παραπάνω είναι καλό να
τηρείται για 2-3 εβδομάδες ώστε να έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα και να ακολουθήσει η φάση
ενδυνάμωσης, στόχος της οποίας ειναι να καλυφθούν διατροφικές ανεπάρκειες, τόνωση
μεταβολισμού και πεπτικού συστήματος με αποτέλεσμα πιο δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα.
Η φάση ενδυνάμωσης αποτελείται από περισσότερα τρόφιμα με υψηλότερο θερμιδικό
περιεχόμενο και πρωτείνες. Εδώ θα μπορούσαν δηλαδή να προστεθούν ξηροί καρποί και
σπόροι, μουλιασμένα σε νερό, αποξηραμένα φρούτα, μπανάνες, φύτρα ή όσπρια πολύ καλά
μαγειρεμένα, γάλα από ξηρούς καρπούς ή βρώμη, λιπαρά όπως ταχίνι, φυστικοβούτυρο,
ψωμί από αλεύρι ολικής άλεσης, ζέα ή ντίνγκελ, και ίσως κάποιο ρόφημα με πρωτείνη αρακά
και ρυζιού ανάλογα τις διατροφικές απαιτήσεις του ατόμου.»

Υπάρχουν συγκεκριμένα τρόφιμα ή συστατικά που προάγουν τη λειτουργία του
ήπατος και των νεφρών κατά τη διαδικασία αποτοξίνωσης και πως μπορούν να
ενσωματωθούν σε ένα υγιεινό διαιτολόγιο;

« Μια ασφαλή μέθοδος για την αποκατάσταση του ήπατος και της χολής είναι η εισαγωγή
χυμών μέτριας ποσότητας από:

  1. Μήλο, το οποίο περιέχει μηλικό οξύ, ένζυμα και πηκτίνες τα οποία διεγείρουν την λειτουργία
    του ήπατος και της χολής
  2. Παντζάρι πλούσιο σε μέταλλα όπως σίδηρος, νάτριο, κάλιο ασβέστιο και βιταμίνες όπως Α,
    C, Β2, Β6 και φολικό οξύ.
  3. Σιταρόχορτο υψηλό σε μαγνήσιο, ένζυμα, χλωροφύλλη, βιταμίνες και μέταλλα
  4. Λεμόνι, το οποίο περιέχει κιτρικό οξύ, που αποτελεί καθαριστικό παράγοντα.

Τα νεφρά είναι σημαντικά όργανα αποτοξίνωσης του οργανισμού καθώς φιλτράρουν το αίμα
και το απαλλάσσουν από τα άχρηστα προϊόντα του μεταβολισμού. Αυτά, επίσης, ευθύνονται
για την αποβολή φαρμακευτικών ουσιών, ρυπαντικών ουσιών και βακτηριακών αποβλήτων.
Άρα, για την αποκατάστασή τους χρειάζεται αποφυγή όλων των επεξργασμένων τροφίμων,
αλατιού, κρέατος, αλκοόλ, καφέ, μαύρου τσαγιού και καπνού. Επιπρόσθετα, τρόφιμα και
συστατικά καθώς και βότανα μπορούν να βοηθήσουν στην ενίσχυση της αποτοξίνωσης τους.
Κάποια απο αυτά είναι:

  1. Σιταρόχορτο το οποίο έχει τονωτική και διουρητική επίδραση
  2. Φύκια όπως ερυθρά φύκια, νόρι, χιτζίκι ή κόμπου καθημερινά
  3. Μαϊντανός, βράζουμε ένα ματσάκι σε ένα λίτρο νερό, στραγγίζουμε και καταναλώνουμε τον
    χυμό.
  4. Βότανα όπως ταραξάκο, αγριάδα, τσουκνίδα, μελλισόχορτο.

Μέθοδοι που βοηθούν στην ταχύτερη αποτοξίνωση του οργανισμού και στην
ομαλότερη λειτουργία του είναι :

  • Η μέθοδος λεμφικής αποσυμφόρησης ή αλλιώς πρεσσοθεραπεία. Μια ακίνδυνη μέθοδος
    κατά την οποία με την επαναλαμβανόμενη συστολή και διαστολή, βελτιώνει την κυκλοφορία
    του αίματος σε όλο το σώμα αυξάνοντας το οξυγόνο και βοηθά στην αποβολή των
    μεταβολικών αποβλήτων, με αποτέλεσμα να ενεργοποιείται ο μεταβολισμός, να αυξάνονται οι
    καύσεις και να μειώνεται η κυτταρίτιδα. Η λεμφική αποσυμφόρηση χρειάζεται 24-48 ώρες για
    αποτοξίνωση οπότε το σώμα αρχίζει να αλλάζει από την επόμενη ημέρα. Για καλύτερα αποτελέσματα συστήνονται 8 εως 12 συνεδρίες, ανάλογα φυσικά με τις ανάγκες του θεραπευόμενου.

  • Μέθοδος Foot Detox με συσκευή καθαρισμού η οποία παράγει φυσικά ιόντα τα οποία
    έλκουν και αναγκάζουν μέσων τον πόρων του πέλματος να αποβληθούν στο νερό, με
    αποτέλεσμα το σώμα να αποτοξινώνεται με φυσικές διαδικασίες. Με τη διαδικασία αυτή
    αποβάλλονται τοξίνες, συνθετικές και χημικές ουσίες από το σώμα, κάτι το οποίο γίνεται
    αντιληπτό από την πρώτη κιόλας συνεδρία καθώς το νερό αλλάζει χρώμα, γεμίζει ιζήματα ή
    αφρούς. Ανάλογα με την κατάσταση υγείας του θεραπευόμενου, συστήνονται 8-14 συνεδρίες
    για να έχει τα καλύτερα αποτελέσματα, στην ποιότητα του δέρματος (ακμή, ρυτίδες),
    δυσκοιλιότητα, αυπνίες, κόπωση, αδυναμίες, νευρικότητα, άγχος και στρες, αδύναμο
    ανοσοποιητικό σύστημα, βραδύτητα σκέψης και πολλά άλλα. »



Φως Λευκό Σταθερό: Η διαδρομή προς την κάθαρση

O διακεκριµένος γιατρός Νικόλας Αρικιάν αποδέχεται πως οι ευκαιρίες για να βρει την ευτυχία αναλώθηκαν στο παρελθόν όπου και αποφασίζει να ζήσει, αποτραβηγµένος «στην κορυφή του βουνού που είχε δεχτεί στο πελώριο βραχώδες σώµα τ’ αποµεινάρια της πολυκύµαντης ύπαρξής του». Μεταξύ ενός παρόντος βυθισµένου στην αποµόνωση που του υπενθυµίζει αδιάκοπα και βασανιστικά τα περασµένα και ενός µέλλοντος που του έχει γυρίσει την πλάτη, µια φωνή –«… το άθροισµα των φωνών όλων των ανθρώπων που είχαν περάσει από τη ζωή του»– τον οδηγεί στην κατασκευή ενός απαράµιλλου κεριού, µίας λαµπάδας που θα τον συνδέσει µε το αόρατο, µε τους µεταστάντες, τους φλόγινους ζωντανούς.

Λίγο πιο µακριά, στο µικρό παραθαλάσσιο τουριστικό θέρετρο, η αδάµαστη κόρη του φαροφύλακα ζωντανεύει κάθε βράδυ την λάµπα του φάρου. Με τις σταθερές λευκές της δέσµες, η Μάρθα θα αποπειραθεί να γλυτώσει τον Αλέξανδρο Τόµσον, έναν δηµοσιογράφο που κινδυνεύει από υπαρξιακό ναυάγιο.

Ποιος από τους τρείς θα σωθεί και ποιος θα χαθεί θα το καθορίσει το φως.

Ένα ψυχολογικό µυθιστόρηµα που πραγµατεύεται την αιώνια µάχη του φωτός µε το σκοτάδι και αγγίζει µε ιδιαίτερο τρόπο τόσο τη σχέση του παρελθόντος µε το παρόν και το µέλλον, όσο των επιθυµιών, των πόθων και των φόβων µε την αλήθεια, επιχειρώντας να ρίξει το δικό του φως σε ερωτήµατα που γεννιούνται στα βάθη της σκέψης του κάθε ανθρώπου.

Αυτή είναι η περιγραφή του πρώτου βιβλίου του συγγραφέα, Θεόδωρου Κόλλια.

Ο Θεόδωρος Κόλλιας γεννήθηκε το 1971 στην Αθήνα και έδειξε νωρίς ιδιαίτερη κλίση στις τέχνες. Έφηβος ακόµη, συνεργάζεται µε τον εικαστικό Μιχάλη Κατζουράκη, ενώ παράλληλα σπουδάζει σχέδιο στη σχολή της Ιωάννας Οικονοµίδου. Το 1991 ξεκινάει τις σπουδές του στην ACADEMIE ROYALE DES BEAUX-ARTS στις Βρυξέλλες, µε κατεύθυνση διαφήµιση και επικοινωνιακή στρατηγική, ενώ παράλληλα φοιτά στην ACADEMIE CONSTANTIN MEUNIER, στο τµήµα Φωτογραφίας. Μετά από την υποτροφία που τον έφερε στο UNIVERSIDAD COMPLUTENSE στη Μαδρίτη, στα τµήµατα Φωτογραφίας και Σχεδίου, τελειώνει τις σπουδές του στη Γραφιστική και Οπτικοακουστική Επικοινωνία.

Θα διαµείνει στο Βέλγιο µέχρι το 2019, εργαζόµενος ως γραφίστας και φωτογράφος. Έκτοτε ζει στο Πήλιο, όπου αφιερώνει τον χρόνο του στη δηµιουργία, σε έναν µικρό ιδιωτικό ξενώνα και τη φύση.

Στο «μαγικό» Πήλιο έμελλε να είναι και η δική μου πρώτη γνωριμία με τον συγγραφέα, ως επισκέπτης του BLUE GREY Cottage. Του καθόλα «γοητευτικού» ξενώνα που διατηρεί στην κατοχή του στο χωριό των Σταγιατών. Ένα οίκημα επηρεασμένο από «καλλιτεχνικές ανησυχίες», εφάμιλλο της ομορφιάς που περιβάλλει το Βουνό των Κενταύρων από άκρη σ΄ άκρη.

O Συγγραφέας του Φως Λευκό Σταθερό μοιράζεται μαζί μας τις ιδέες και τα βιώματα που τον οδήγησαν στην έκδοση του πρώτου του βιβλίου!

Πώς επιλέξατε το κεντρικό θέμα του μυθιστορήματος και πως το αναπτύξατε μέσα από την πλοκή και τους χαρακτήρες;

«Πιστεύω πως το θέμα του μυθιστορήματος είναι εκείνο που με επέλεξε παρά το αντίστροφο. Η έμπνευση έρχεται από απόκρυφα μονοπάτια και απροειδοποίητα χτυπάει την πόρτα. Έτσι έγινε και με το Φως Λευκό Σταθερό, ήταν σαν ένα απαλό χτύπημα. Αν θα της ”άνοιγα” και θα την άφηνα να ”περάσει” το κατώφλι της ζωής μου είναι μια άλλη υπόθεση. Πάντως η σχέση με την ιδέα κάπως έτσι ξεκίνησε και μετά πήρε τον δρόμο της και εξελίχτηκε. Άλλωστε, έτσι γίνεται με όλες τις σχέσεις ή μεγαλώνουν ή φθίνουν. Έγινε ”φίλη”, έζησε εντός μου για αρκετό καιρό και σιγά σιγά αναπτύχθηκε, φτιάχνοντας έναν χωροχρόνο ξεχωριστό, ριζωμένο φυσικά στον δικό μας με κανόνες και όρους γνώριμους, αλλά συνάμα και φανταστικούς. Εκεί συλλήφθηκαν οι κύριοι ήρωες.»

Ποιες είναι οι σημαντικότερες ιδέες που θέλετε να μεταδώσετε στους αναγνώστες μέσα από το έργο σας;

«Η ικανότητα του ανθρώπου να ακούει, να διαχωρίζει και να εμπιστεύεται τη βαθιά εσωτερική του φωνή από αυτήν της λογικής ή του συναισθήματος και να πράττει αναλόγως. Καθώς και με ποιον τρόπο μπορεί να γίνει εφικτή η απόδραση από την εμμονική σχέση με το παρελθόν, το πένθος, το τραύμα ή τις ενοχές. Η δύναμη της φιλίας, της αγάπης της ανάλυσης και της αλήθειας και πως αυτές ασκούν καταλυτική επιρροή στην επίλυση και την ίαση.»

Πώς διαμορφώσατε τους χαρακτήρες σας και πως εξελίσσονται κατά τη διάρκεια της αφήγησης;

«Στο χαρτί πήραν σάρκα και οστά οι κύριοι χαρακτήρες, εκεί απέκτησαν ταυτότητα, αλλά και άλλοι, τους οποίους δεν είχα φανταστεί εξαρχής. Δημιούργησαν αυτούσια υπόσταση και φωνές και ενώ εξιστορούσα, στην ουσία ήταν αυτοί που με καθοδηγούσαν. Ήταν ένα είδος πολλαπλής προσωπικότητας, ένα είδος δημιουργικής διάσχισης που δεν εμπεριείχε φυσικά κανέναν κίνδυνο! Προσπάθησα να αναδείξω όσες περισσότερες πτυχές των προσωπικοτήτων τους επέτρεπε η ιστορία. Όπως και στην πραγματικότητα οι άνθρωποι δεν είμαστε το ένα ή το άλλο, κακοί ή καλοί, αρνητικοί ή θετικοί. Όπως καθετί οργανικό μεταβάλλεται, αναπροσαρμόζεται, θα μου πείτε αν μπορεί ας κάνει και αλλιώς όταν έρχεται αντιμέτωπο με τον χρόνο και τον θάνατο. Δύο από τα στοιχεία που απασχολούν έντονα και τους χαρακτήρες του βιβλίου.»

Υπάρχει κάποιος χαρακτήρας που ήταν ιδιαίτερα δύσκολο να δημιουργήσετε ;

«Όπως είπα οι χαρακτήρες είναι αυτοί που με καθοδήγησαν. Θεώρησα σημαντικό να τους σεβαστώ και να τους ακούσω. Η πραγματική δυσκολία ήταν να περιορίσω τον δικό μου χαρακτήρα και εγωκεντρισμό και να τους επιτρέψω να αναπτυχθούν ελεύθερα. Αν και επρόκειτο για μυθοπλασία δεν έπαψε να ισχύει ό,τι και στον πραγματικό κόσμο, όπου είναι σημαντικό να ακούμε όλες τις φωνές και απόψεις ανεξάρτητα αν είμαστε απέναντι τους ή αν συμβαδίζουμε.»

Πώς επηρεάστηκε το στιλ σας από άλλους συγγραφείς ή λογοτεχνικά έργα;

«Από την στιγμή που άρχισα να διαβάζω βιβλία (ομολογώ πως αυτό συνέβη αρκετά καθυστερημένα στην ζωή μου και πιο συγκεκριμένα στην εφηβεία) δεν έπαψα να έχω πάντα ένα βιβλίο στην τσάντα μου. Δεν εξαιρώ καμία ή κανέναν συγγραφέα κλασσικό ή σύγχρονο, ελληνόγλωσσο ή ξενόγλωσσο και ως εκ τούτου κανένα ύφος γραφής. Τα στοιχεία που με κρατάνε στις σελίδες τους όμως είναι πάντα τα ίδια. Πρωτίστως η τόλμη να τεθούν αιχμές, ιδέες και αναζητήσεις για τα πανανθρώπινα υπαρξιακά ερωτήματα και για τα προβλήματα της κάθε εποχής. Και φυσικά ο σεβασμός προς την πλοκή και τους χαρακτήρες καθώς η εντιμότητα και η καθαρότητα των προθέσεων της/του συγγραφέα. Η γραφή είναι φυσικά κάτι που εξελίσσεται με τον χρόνο, όπως και εμείς άλλωστε και μας ακολουθεί σε αυτήν την αλλαγή. Θέλω να πιστεύω πως στο μέλλον και στο επόμενο μυθιστόρημα θα μεταβληθεί για να ακολουθήσει τόσο την προσωπική μου μετάλλαξη όσο και τις ανάγκες των ”αγέννητων” ακόμα ηρώων.»

Υπάρχουν συγκεκριμένες λογοτεχνικές επιρροές που έχουν διαμορφώσει την προσέγγισή σας στη γραφή και πως αυτές φαίνονται στο μυθιστόρημά σας;

«Ως συνέχεια της προηγούμενης απάντησης, ο προσδιορισμός συγκεκριμένων επιρροών μου μοιάζει πολύ δύσκολος. Διότι πιστεύω επιπλέον πως η συγγραφή δεν είναι αποτέλεσμα μόνο αναγνώσεως, αλλά μιας ολιστικής προσέγγισης της ζωής που συμπεριλαμβάνει Όλους τους τομείς της, το Ο με κεφαλαίο. Η γραφή είναι η φύση, η ιστορία, η μουσική, η βιολογία, η αστρολογία, η θεολογία, η τεχνολογία, η επιστήμη… κοινώς επί παντός επιστητού… και πέραν αυτού αν θέλετε. Εξυπακούεται, πως κάθε εποχή και τόπος γεννούν τα δικά τους καλλιτεχνικά κύματα και δημιουργούς που τα αντιπροσωπεύουν, θα ήταν όμως ένα είδος έπαρσης να τοποθετήσω τον εαυτό μου, τόσο νωρίς και από το πρώτο βιβλίο δίπλα τους.»

Μπορείτε να προμηθευτείτε το μυθιστόρημα, από τον παρακάτω σύνδεσμο:

Φως Λευκό Σταθερό

Πηγή φωτογραφιών: www.iwrite.gr

Πηγή πληροφοριών: www.iwrite.gr




Διαλειμματική νηστεία: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις

Η διαλειμματική νηστεία αποτελεί ίσως το ΝΟ 1 αμφιλεγόμενο διατροφικό ζήτημα, που απασχολεί όλο και περισσότερους ανθρώπους στις μέρες μας. Αποδίδει εν τέλει η διαλειμματική νηστεία ;  Ποια είναι τα διαφορετικά μοντέλα που υπάρχουν ; Μπορεί επίσης να εφαρμοστεί από όλους ; 

Προσκεκλημένη του Cityvibes.gr, είναι αυτή τη φορά η Διαιτολόγος –Διατροφολόγος και σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης στον τομέα της ευεξίας Diet&NLPWellbeingCoaching, Κωνσταντίνα Παπαδημητρίου.

Λίγα λόγια για την ίδια…

Έχει σπουδάσει την επιστήμη της διατροφής στο Τμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας του
ΑΤΕΙΘ. Συνέχισε τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων με Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης στην Επιστήμη της Διατροφής και των Τροφίμων. Η μεταπτυχιακή της διατριβή αφορούσε τον σακχαρώδη διαβήτη. Η εξειδίκευσή της στις Διατροφικές Διαταραχές και την Παχυσαρκία από το ΚΕΑΔΔ, βοηθάει στον εντοπισμό και στην αντιμετώπιση της ψυχολογικής προέκτασης των διατροφικών διαταραχών και της σχέσης με το φαγητό που μοιάζουν να ορίζουν τις ζωές μας.
Το 2020 εκπαιδεύτηκε στον Νευρογλωσσικό Προγραμματισμό (NLP). Έτσι, από το 2020 είναι NLP Practitioner και από το 2023 NLPWellbeingCoach πιστοποιημένη από την INLPTA. Ασκεί το επάγγελμα της διαιτολόγου από το 2004 και για πάνω από μία δεκαετία συμμετείχε ενεργά ως συνερευνήτρια σε ερευνητικά προγράμματα που σχετίζονται με τη διατροφή και την υγεία σε συνεργασία με το ΑΤΕΙΘ, ενώ πλέον είναι εκπαιδεύτρια στα ΔΙΕΚ Θεσσαλονίκης. Έχει πάρει μέρος σε ελληνικά συνέδρια και ημερίδες με την ιδιότητα της προσκεκλημένης ομιλήτριας αλλά και με αναρτημένες
ανακοινώσεις. Τέλος είναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Διαιτολόγων–Διατροφολόγων,της Ελληνικής
Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας, της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρίας Βορείου Ελλάδος, του Πανελλήνιου Συλλόγου Διαιτολόγων, καθώς και της επιστημονικής ομάδας «ΔΙΑΤΡΟΦΗ».

Τι είναι η διαλειμματική νηστεία ; 

«Η διαλειμματική νηστεία αποτελεί μία από της πιο δημοφιλείς τάσεις στην διατροφή τα τελευταία χρόνια και ήδη μετρά πλήθος οπαδών. Οι λόγοι που ο καθένας μπορεί να την έχει επιλέξει διαφέρουν και μπορεί να αφορά την απώλεια βάρους, αλλά και μία πληθώρα από διαφορετικά θέματα υγείας. Στην διαλειμματική νηστεία η κατανομή των γευμάτων περιορίζεται στο πλαίσιο
συγκεκριμένων ωρών μέσα στην ημέρα.»

Ποια είναι τα μοντέλα της διαλειμματικής νηστείας ;

«Τα πιο γνωστά μοντέλα διαλλειματικής νηστείας είναι τα 16/8 και 14/6. Φυσικά υπάρχουν και άλλα μοντέλα διαλλειματικής νηστείας, όπως για παράδειγμα η μέθοδος 20/4 ή η 24ωρη νηστεία.
Πιο αναλυτικά: Μέθοδος 16/8 : Η μέθοδος αυτή πραγματοποιείται σε ημερήσιο κύκλο. Περιλαμβάνει 16 ώρες αφαγίας (π.χ. αποκλεισμός του πρωινού) όπου επιτρέπεται η κατανάλωση καφέ, τσαγιού και άλλων μη θερμιδογόνων ποτών και 8 ώρες όπου ακολουθείται ένα ισορροπημένο πρότυπο διατροφής. Οι ώρες αφαγίας – κατανάλωσης τροφής  μπορούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες του κάθε ατόμου.»

Γιατί κάποιος να επιλέξει τη διαλειμματική νηστεία;

«Μελέτες σε ανθρώπους και ζώα αποδεικνύουν ευεργετικά οφέλη της διαλειμματικής νηστείας στο σώμα, τον εγκέφαλο και στην μακροζωία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της νηστείας συμβαίνουν αλλαγές σε κυτταρικό και μοριακό επίπεδο, επηρεάζοντας τα επίπεδα σημαντικών ορμονών και βιοχημικών δεικτών.
Κάποια από τα οφέλη :

  • Απώλεια βάρους και σπλαχνικού λίπους
  • Καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία
  • Καλή ρύθμιση των επιπέδων ινσουλίνης και γλυκόζης
  • Μείωση του κινδύνου εμφάνισης Σακχαρώδους Διαβήτη Τύπου ΙΙ και καρδιαγγειακών παθήσεων
  • Μείωση του δείκτη φλεγμονής »

Πώς ενισχύουμε την αποτελεσματικότητα της διαλειμματικής και τι
συστήνετε να καταναλώνουμε;

«Για να είναι αποτελεσματική η διαλειμματική νηστεία, βασική προϋπόθεση είναι η κατανάλωση θρεπτικής και υγιεινής τροφής στο χρονικό παράθυρο της σίτισης. Το πιο βολικό παράθυρο ασιτίας είναι το βράδυ που κοιμόμαστε. Καλό είναι να προτιμάμε τροφές ωφέλιμες για την μεταβολική μας υγεία όπως γαλακτοκομικά προϊόντα ζύμωσης (γιαούρτι με πέτσα, κεφίρ), φυλλώδη λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης, όσπριο και ζωικά προϊόντα με μέτρο. Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι ότι δεν πρέπει να θεωρούμε πανάκεια την ώρα που καταναλώνουμε τα γεύματα αλλά να δίνουμε την σημασία που χρειάζεται και στην ποσότητα και στην ποιότητα των γευμάτων.»

Μπορούν όλοι να ακολουθήσουν αυτόν τον τρόπο διατροφής;

« Η διαλλειματική νηστεία αποτελεί ένα ακόμα εργαλείο στην φαρέτρα του ειδικού Διαιτολόγου και από αυτόν θα πρέπει να συστήνεται στο άτομο εάν και εφόσον αυτό του ταιριάζει. Προφανώς και αν έχετε κάποιο θέμα υγείας πρέπει να συμβουλευτείτε πρώτα τον γιατρό σας.»

Εσείς σαν Διαιτολόγος ποιο πρότυπο διατροφής προτείνετε στους
πελάτες σας και γιατί ;

« Η διαλειμματική νηστεία δεν ταιριάζει στο πρόγραμμα και τον τρόπο ζωής όλων. Σε πολλές μελέτες δεν έχει βρεθεί καμία διαφορά στην απώλεια βάρους με μία δίαιτα Μεσογειακού Προτύπου σε έλλειμμα θερμίδων. Δεν πρόκειται για μία ”μαγική δίαιτα΄΄ αλλά για έναν διαφορετικό τρόπο οπτικής του φαγητού και των γευμάτων. Το πιο σημαντικό είναι να υιοθετείς έναν τρόπο διατροφής που να
απολαμβάνεις στην καθημερινότητα σου και που εξυπηρετεί τις ανάγκες σου. Μην ξεχνάτε πως η διαλειμματική νηστεία δεν είναι ο μόνος τρόπος να πετύχεις τον στόχο σου…αλλά αυτό που πιστεύω
προσωπικά ότι έχει αξία είναι να μάθει ο καθένας να ακούει και να αντιλαμβάνεται το σώμα και τις ανάγκες του. »

Στοιχεία επικοινωνίας με τη Διαιτολόγο –Διατροφολόγο :

Τηλέφωνο:2310 439300
Κινητό: 6944208426
Email:info@dietme.gr
Ιστοσελίδα: www.dietme.gr
Facebook
Instagram




« Η δουλειά μας έχει ατελείωτες συγκινητικές ιστορίες, είναι ένα συναισθηματικό roller coaster…»

Η σχέση μεταξύ ενός κατοικιδίου και του ιδιοκτήτη του είναι μια από τις πλέον σημαντικές και ιδιαίτερες σχέσεις που μπορεί να βιώσει κανείς στη ζωή του. Αυτή η σχέση προσφέρει αμοιβαία αγάπη, συντροφιά και συναισθηματική στήριξη που δεν μπορεί να συγκριθεί με καμία άλλη.

Οι κατοικίδιοι συνοδοί μας δεν είναι απλά ζώα που ζουν στο ίδιο χώρο μαζί μας. Είναι συντροφιά, φίλοι και συνοδοί που μοιράζονται μαζί μας τις χαρές και τις λύπες της καθημερινής ζωής. Οι στιγμές που μοιραζόμαστε με τα κατοικίδια μας είναι πολύτιμες και δημιουργούν μια σύνδεση που μπορεί να είναι ακόμη πιο δυνατή από τις ανθρώπινες σχέσεις.

Γι΄αυτό λοιπόν είναι πολύ σημαντική η μέριμνα για την υγεία τους, η σωστή ενημέρωση αναφορικά με τις παθήσεις και τους κινδύνους που μπορεί να διατρέχουν, καθώς και τα μέτρα προφύλαξης από αυτούς.

Μαζί μας λοιπόν, για να μοιραστούν τις πολύτιμες συμβουλές τους βρίσκονται οι Κτηνίατροι, Αλέξανδρος Μακαρονάς και Νικολέττα Μπρισίμη. Αμφότεροι με πολυετή εμπειρία στο χώρο, μίλησαν στο Cityvibes.gr σχετικά με τα προβλήματα που μπορεί τυχόν να παρουσιάσει, ο σκύλος, η γάτα ή το κουνελάκι σου.

Περισσότερες πληροφορίες για τους ίδιους μπορείς να αντλήσεις εδώ. Συνάμα μπορείς να επωφεληθείς των παροχών τους σε ένα από τα πιο σύγχρονα και πλήρως εξοπλισμένα κτηνιατρεία στην περιοχή Χαριλάου-Πυλαίας στη Θεσσαλονίκη Pets2Vets ( Αναξιμάνδρου 73 – Πελοπίδου 12,
Χαριλάου).

Πως μπορούν οι ιδιοκτήτες να αναγνωρίσουν τα πρώτα σημάδια προβλημάτων υγείας στα κατοικίδιά τους, και πότε πρέπει να αναζητήσουν τη συμβουλή ενός κτηνιάτρου;

« Σκοπός της σχέσης κηδεμόνα – κτηνιάτρου είναι να υπάρχει οικειότητα ώστε να μην προκύπτουν κενά στην επικοινωνία. Δεν είναι δηλαδή επιθυμητό να υπάρχει επικοινωνία μόνο όταν είναι απόλυτη ανάγκη, γιατί πολύ απλά σε πολλά προβλήματα υγείας μπορεί να μη γίνει εύκολα αντιληπτή η βαρύτητα της κατάστασης. Ο κηδεμόνας λοιπόν, θα πρέπει να παρατηρεί την καθημερινότητα του κατοικιδίου του, να έχει εξοικείωση με τη ρουτίνα του όσον αφορά το φαγητό, τη λήψη νερού, τη βόλτα, την τουαλέτα, τη δραστηριότητα εντός σπιτιού, τη χρήση της αμμοδόχου, τις ώρες ύπνου, ώστε να μπορεί να εκτιμήσει πιθανές αλλαγές για τις οποίες καλό θα ήταν να υπάρχει επικοινωνία. Δεν είναι όλα φυσικά το ίδιο σημαντικά, αλλά η λήψη ιστορικού είναι πολύπλευρη για να βγουν τα σωστά συμπεράσματα και αυτά είναι τα βασικά ερωτήματα που θα τεθούν κατά τη διάρκεια της εξέτασης από τον κτηνίατρο. Ένα κατοικίδιο που δε δείχνει διάθεση για να φάει ή να πιει νερό, έχει μη φυσιολογική τουαλέτα, ιδίως για τη γάτα η ούρηση εκτός αμμοδοχείου ή η συνεχής είσοδος-έξοδος από αυτό για προσπάθειες ούρησης, δείχνει αδυναμία μετακίνησης εν γένει ή σε συγκεκριμένες κινήσεις, πχ άνοδος σε ψηλό σημείο, είναι τα πολύ βασικά πρώτα σημάδια που θα πρέπει να μας ενεργοποιήσουν ώστε να επικοινωνήσουμε άμεσα με τον γιατρό μας. »

Ποια είναι η σημασία της τακτικής ετήσιας επίσκεψης στον κτηνίατρο για την υγεία των κατοικιδίων, ακόμα και αν δεν υπάρχουν εμφανή προβλήματα;

« Ο κάθε γιατρός έχει το δικό του πρόγραμμα για την τακτική παρακολούθηση των ασθενών του. Η ετήσια βάση είναι κάτι πολύ βασικό και κατά περίπτωση μπορεί να είναι και πιο συχνές οι επισκέψεις στον γιατρό. Ακόμα και όταν δεν υπάρχει κάποιο εμφανές πρόβλημα, το να γίνει ετησίως μία κλινική εξέταση, δηλαδή η ακρόαση του θώρακα, ο έλεγχος της στοματικής κοιλότητας, των αυτιών, των ματιών, του δέρματος, των λεμφαδένων, η ψηλάφηση της κοιλιάς και το ζύγισμα, είναι η βάση για να έχουμε καλή πρόληψη και έγκαιρη παρέμβαση σε προβλήματα που ίσως δεν είναι εμφανή με μια επιφανειακή ματιά. »

Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες διαδικασίες περίθαλψης και εμβολιασμού που πρέπει να προγραμματίζονται για τα κατοικίδια, και γιατί είναι σημαντικές;

« Στα κατοικίδια, όπως και στον άνθρωπο, όταν είναι ακόμα μωρά οι επισκέψεις στον γιατρό είναι πιο τακτικές μέχρι τουλάχιστον να ολοκληρώσουν το βασικό εμβολιαστικό πρόγραμμα. Κάτι το οποίο είναι εξαιρετικά μεγάλης σημασίας και θα πρέπει να γίνεται με βάση οδηγίες διεθνών οργανισμών ώστε να υπάρχει και το επιθυμητό αποτέλεσμα προστασίας απέναντι στα σημαντικά νοσήματα για τα οποία εμβολιάζουμε. Υπάρχει μεγάλη γκάμα εμβολίων, μέσα στα οποία το υποχρεωτικό από τον νόμο αντιλυσσικό και το υπόλοιπο κύριο εμβολιαστικό πρόγραμμα, καθώς και ορισμένα προαιρετικά αλλά σημαντικά, πχ κατά της λεϊσμανίασης, για τα οποία ο εκάστοτε κτηνίατρος θα δώσει τις συστάσεις του. Κατά τη μετέπειτα ζωή τους σαφώς υπάρχουν επαναληπτικές δόσεις με βάση τις οδηγίες του κάθε εμβολίου και τις συνθήκες που επικρατούν ανά περιοχή. Πέρα από τα εμβόλια, άλλα θέματα τακτικής περίθαλψης είναι οι εξετάσεις αίματος, είτε ως πρόληψη είτε για διαγνωστικούς σκοπούς, οι οποίες προληπτικές εξετάσεις είναι σημαντικό να είναι τακτικές όταν το κατοικίδιό μας δεν είναι πια και τόσο νεαρό, καθώς και ο τακτικός (συνήθως ετήσιος) έλεγχος των βασικών παρασιτικών λοιμωδών νοσημάτων που μας απασχολούν ώστε η παρέμβασή μας να είναι έγκαιρη και αποτελεσματική.

Τέλος, σε τακτική βάση τίθεται και ο οδοντιατρικός έλεγχος και ο καθαρισμός των δοντιών με συσκευή υπερήχων, μιας και η καλή στοματική υγεία είναι ένας από τις βασικές φροντίδες που βοηθούν στην ευζωία του κατοικιδίου μας. »

Μοιραστείτε μαζί μας μια συγκινητική ιστορία ενός κατοικίδιου που το βοηθήσατε να ξεπεράσει το πρόβλημά του.

« Η δουλειά του κτηνιάτρου έχει ατελείωτες συγκινητικές ιστορίες, γνωρίζουμε πολλά κατοικίδια και ο δεσμός που αναπτύσσεται με τους κηδεμόνες τους πολλές φορές είναι πολύ στενός. Τα βλέπουμε σε χαρές και σε λύπες, θέλοντας και μη γίνονται μέρος της ζωής μας, συμμετέχουμε και συμπάσχουμε στα θέματα που τους απασχολούν. Μέσα από αυτό το επάγγελμα έχουμε το όφελος της παροχής καλής υγείας, συχνά και της ίδιας της ζωής σε ζώα που έχουν ανάγκη, στιγμές οι οποίες μας δίνουν το έναυσμα να συνεχίζουμε. Δεν είναι σωστό να αναφέρουμε ένα συγκεκριμένο συμβάν, είναι άδικο για όλα τα υπόλοιπα. Το να σώζεις το κουτάβι ή το γατάκι μιας οικογένειας που έχει και παιδάκι, το οποίο το φέρνει αγκαλιά και σου ζητάει να βοηθήσεις, όση ώρα εξετάζεις το ακούς να είναι λυπημένο στον χώρο αναμονής και τελικά γεμίζει από χαρά όταν του δίνεις τα ευχάριστα νέα είναι συναίσθημα αναντικατάστατο. Το ίδιο και όταν θα φροντίσεις το κατοικίδιο ενός ηλικιωμένου που θα κάνει τα πάντα για να είναι καλά η μοναδική, ίσως, συντροφιά του. Η δουλειά του κτηνιάτρου μέσα από αυτές τις εμπειρίες γίνεται ένα συναισθηματικό roller coaster, σε χτίζει και σε φθείρει παράλληλα, γεγονός που κάνει ακόμα πιο δύσκολο το αντικείμενο, οι ευχάριστες αυτές στιγμές όμως μας ανταμείβουν πλήρως. »

pets2vetsclinic.com

E-mail: info@pets2vetsclinic.com

Instagram




Χρύσα Σούκια: Η παιδική παχυσαρκία και η αντιμετώπισή της

H παιδική παχυσαρκία αποτελεί διαχρονικά ένα πρόβλημα, το οποίο προβληματίζει όλο και περισσότερους γονείς στις μέρες μας. Μαζί μας για να δώσει λύσεις, βρίσκεται αυτή τη φορά η Χρύσα Σούκια, Διαιτολόγος- Διατροφολόγος MSc με εξειδίκευση στην κλινική και αθλητική διατροφή. Η ίδια διατηρεί το Διαιτολογικό της Γραφείο Stay in Shape στη Λάρισα , στην οδό Μανδηλαρά 18.

« Απο το 2015 μέχρι και σήμερα εργάζομαι ως Κλινική Διαιτολόγος στη κλινική -Αγία Φωτεινή- όπου αναλαμβάνω την διατροφική υποστήριξη των ασθενών με στόχο την κάλυψη των διατροφικών τους απαιτήσεων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Όσον αφορά τις σπουδές μου , αποφοίτησα από το Τμήμα Διατροφής και Διαιτολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας .Το 2019 ολοκλήρωσα τις μεταπτυχιακές σπουδές μου στο τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με τίτλο -Η Διατροφή στην Υγεία και τη Νόσο-. Έπειτα το 2022 απέκτησα την εξειδίκευση της Αθλητικής Διατροφής (M.N.S.N) στο πρόγραμμα -Master Nutritionist in Sports Nutrition- από την Ελληνική Διατροφολογική Εταιρία (ΕΛΔΕ) σε συνεργασία με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών . Τέλος το 2023 ξεκίνησα το πρόγραμμα εξειδίκευσης στη Παιδιατρική Διατροφή με τίτλο -Master Nutritionist in Pediatric Nutrition- από την Ελληνική Διατροφολογική Εταιρία (ΕΛΔΕ) στην Αθήνα . Απο το 2022 μέχρι σήμερα εργάζομαι ως εκπαιδευτικός στο Θεσσαλικό ΙΕΚ Γιάτσος στη Λάρισα ,διδάσκοντας τα μαθήματα της Διαιτητικής και Τροφογνωσίας . Τέλος,απο το 2012 μέχρι και σήμερα ενημερώνομαι μέσω σεμιναρίων και ημερίδων για θέματα Διατροφής και Διαιτολογίας ,Αθλητισμού ,Διαβήτη, Διατροφικών Διαταραχών που αφορούν την Ανορεξία και τη Βουλιμία,Ψυχολογίας ,Παχυσαρκίας, Μεταβολισμού ,Αθηροσκληρυνσης ,Δυσπεψίας , Ευερέθιστου Εντέρου. »

@xrisasoukia

Καλησπερα , Ειμαι η Χρύσα Σούκια , Κλινική Διαιτολογος Διαιτολογος και Master Nutritionist in Sports Nutrition . Μεσα απο το tik tok θα ηθελα να συζηταμε για Θεματα διατροφης ,μύθους και αληθειες ,να μου κανετε ερωτήσεις και με μεγαλη μου χαρα να τις απαντω . Τελος θα σας δειχνω ευκολες και υγιεινες συνταγες που θα ηθελα να τις κανουμε μαζι ! Το Διαιτολογικο γραφειο Stay in Shape βρισκεται στη Μανδηλαρα 18 στη Λαρισα . Τηλεφωνο επικοινωνιας 6971625328 Εmail : xrysasouk@gmail.com Instagram :stay_in_shape_by_chryssa #clinicaldietitian #sportdietitian #healthyadvices #boostmetavolism Q&A #healthyrecipes

♬ πρωτότυπος ήχος – Stay in Shape – Χρύσα Σούκια

Τι είναι η Παιδική Παχυσαρκία ;

« Παιδική παχυσαρκία είναι η κατάσταση όπου εμφανίζεται υπερβολική συσσώρευση λίπους στον οργανισμό του παιδιού, με αποτέλεσμα να προκαλέσει στην ζωή του χρόνιες ασθένειες και θάνατο. Η Κεντρική παχυσαρκία , λόγω της εναπόθεσης υπερβολικού λίπους στην κοιλιακή χώρα , μπορεί να προκαλέσει παθήσεις όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης , υψηλή πίεση και αυξημένο λιπιδαιμικό προφίλ στα παιδιά. Η παιδική παχυσαρκία καθορίζεται από το ύψος και το βάρος του παιδιού και υπολογίζεται με το Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), το οποίο προσαρμόζεται με βάση την ηλικία και το φύλο. Με βάση τις καμπύλες ανάπτυξης , όταν το παιδί βρίσκεται μεταξύ της 85 ης -95 ης θέσης είναι υπέρβαρο , ενώ όταν βρίσκεται από την 95 η θέση και πάνω είναι παχύσαρκο. »

Ποιοι είναι οι κύριοι παράγοντες που συντελούν στην αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας και ποια είναι η εξέλιξη της τα τελευταία χρόνια; 

« Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της κατάταξης με υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά μεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών. Συγκεκριμένα 4 στα 10 παιδιά είναι παχύσαρκα με βάση τις τελευταίες μελέτες.

Οι κυριότεροι παράγοντες που συντελούν στην αύξηση παιδικής παχυσαρκίας είναι :

1) Η διατροφή των σύγχρονων παιδιών είναι φτωχή σε θρεπτικά συστατικά ( βιταμίνες , μέταλλα και ιχνοστοιχεία) και πλούσια σε ζάχαρη , λιπαρά , αναψυκτικά, junk food .
2) Λόγω περιορισμένου χρόνου, τόσο οι γονείς όσο και το παιδί θα προτιμήσουν γρήγορες επιλογές γευμάτων όπως κρουασάν ή τυρόπιτες από το περίπτερο ή το κυλικείο σε σχέση με ένα χειροποίητο σάντουιτς ή υγιεινό σπιτικό κέικ.
3) Υπάρχει έλλειψη φυσικής δραστηριότητας. Τα παιδιά κάθονται περισσότερες ώρες μπροστά από μια τηλεόραση ή παίζοντας video games αντί να ασχολούνται με δραστηριότητες σε ομαδικά αθλήματα όπως ποδόσφαιρο, μπάσκετ , τένις.
4) Ο ρόλος της οικογένειας είναι σημαντικός καθώς το παιδί έχει την τάση να ΄΄ μιμείται ΄΄ τις διατροφικές συνήθειες των γονιών . Όταν ο γονιός διαλέγει ανθυγιεινές επιλογές τροφίμων ή μεγαλύτερη ποσότητα σε φαγητό , θα κάνει το ίδιο και το παιδί.
5) Επιπλέον λείπει το οικογενειακό γεύμα από το τραπέζι και έτσι το παιδί ή δεν θα φάει τη σωστή στιγμή και έπειτα θα πεινάσει. Διαφορετικά θα φάει μπροστά στην τηλεόραση χωρίς την επίβλεψη, καταναλώνοντας τη διπλάσια ποσότητα.
6) Ο ρόλος των συνομηλίκων παιδιών συμβάλλει συνήθως αρνητικά καθώς τις περισσότερες φορές τα παιδιά σε αυτή την ηλικία διαλέγουν τρόφιμα πλούσια σε ενέργεια και χαμηλά σε ποιότητα.
7) Έρευνες έχουν δείξει ότι η ανεργία αποτελεί παράγοντα εμφάνισης παχυσαρκίας. Το πρόχειρο φαγητό (σουβλάκι ,χάμπουργκερ) αποτελεί οικονομικότερη επιλογή σε ένα νοικοκυριό από ότι η κατανάλωση κρέατος ή ψαριού.»

Ποια είναι η συνδρομή της διατροφής, της σωματικής δραστηριότητας και του γενετικού παράγοντα στην εμφάνιση της παχυσαρκίας στα παιδιά; 

« Έρευνες έχουν δείξει ότι όταν το παιδί έχει μια ποιοτική διατροφή από τα πρώτα στάδια της ζωής, θα συνεχίσει και την υπόλοιπη ζωή του με τις κατάλληλες διατροφικές συνήθειες. Το πρωινό παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στην μείωση σωματικού βάρους, όσο και στη διατήρησή του. Έχει βρεθεί ότι τα παιδιά που κατανάλωναν πρωινό, είχαν φυσιολογικό σωματικό βάρος σε σχέση με τα παιδιά που το παρέλειπαν. Η έλλειψη φρούτων και λαχανικών συμβάλλει στην ανάπτυξη παχυσαρκίας .Τα παχύσαρκα παιδιά τείνουν να διαλέγουν έτοιμους συσκευασμένους χυμούς, ροφήματα και αναψυκτικά που είναι πλούσια σε ζάχαρη και συντηρητικά . Μια μελέτη έδειξε ότι τα παιδιά που κατανάλωναν πέντε με έξι γεύματα μέσα στην μέρα είχαν φυσιολογικό σωματικό βάρος σε σχέση με τα παιδιά που κατανάλωναν τέσσερα γεύματα. Η συχνότητα των γευμάτων βοηθά ώστε το παιδί να λαμβάνει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται σε κάθε γεύμα και να νιώθει κορεσμό. Σημαντικό όφελος στο βάρος άλλα και στην υγεία του παιδιού έχει η φυσική δραστηριότητα. Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι τα παιδιά που συμμετείχαν σε δραστηριότητες εμφάνισαν σημαντικά μειωμένο ποσοστό παχυσαρκίας, σε σχέση με τα παιδιά που διάλεγαν καθιστικές δραστηριότητες. Τέλος η κληρονομικότητα φαίνεται να σχετίζεται με την παιδική παχυσαρκία. Τα γονίδια που θα κληρονομήσει το παιδί από τους γονείς τείνουν να επηρεάσουν το τύπο του σώματος του.

Πιο συγκεκριμένα, το παιδί έχει 40% πιθανότητα να εμφανίσει παχυσαρκία αν είναι παχύσαρκος ο ένας από τους δυο γονείς. Στη περίπτωση που είναι και οι δύο γονείς παχύσαρκοι , το παιδί έχει 80% πιθανότητα να εμφανίσει παχυσαρκία. Κληρονομείται μία τάση προς παχυσαρκία ,που όταν συνοδεύεται με περιβαλλοντικούς εξωγενείς παράγοντες μπορεί να φτάσει στο 100% .»

Τι προκαλεί η παιδική παχυσαρκία ;

Η παιδική παχυσαρκία μπορεί να προκαλέσει:

  • Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2
  • Αυξημένη Χοληστερίνη , Τριγλυκερίδια
  • Διαταραχές στο Καρδιαγγειακό σύστημα
  • Λιπώδης διήθηση του ήπατος
  • Ορθοπεδικές παθήσεις (πχ πλατυποδία)
  • Παθολογική κλίση κάτω άκρων
  • Πόνος ισχύων
  • Ενδοκρινολογικές διαταραχές (πρόωρη ή καθυστερημένη ανάπτυξη , πολυκυστικές ωοθήκες)
  • Διαταραχές ύπνου
  • Κατάθλιψη
  • Γυναικομαστία
  • Άσθμα και αλλεργίες
  • Μειωμένη αντοχή στην άσκηση
  • Καρκίνο
  • Σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου
  • Υποτίμηση εαυτού
  • Τάσεις απομόνωσης
  • Αγχώδεις εκδηλώσεις

Ποιες είναι οι καλύτερες πρακτικές για την πρόληψη και τη διαχείριση της παιδικής παχυσαρκίας; 

« Το παιδί θα πρέπει να ξεκινά την μέρα του με ένα καλό πρωινό και να καταναλώνει μέσα στη μέρα μικρά και συχνά γεύματα. Έτσι, μέσα από μια ποικιλία τροφίμων το παιδί θα λάβει όλες τις απαραίτητες βιταμίνες , μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Η διατροφή των παιδιών θα πρέπει να περιλαμβάνει 2-3 μερίδες γαλακτοκομικών, δίνοντας έτσι στον οργανισμό το ασβέστιο και φώσφορο για την οστική και μυϊκή του ανάπτυξη. Η Αμερικάνικη Καρδιολογική Εταιρία στηρίζει τη κατανάλωση γαλακτοκομικών με χαμηλά λιπαρά από την ηλικία των 2 ετών και πάνω, έτσι ώστε να μειώσει την ημερήσια πρόσληψη λίπους και ειδικότερα κορεσμένων λιπαρών που δρουν αρνητικά στο λιπιδαιμικό προφίλ. Η κατανάλωση οσπρίων προτείνεται στη μία με δύο φορές την εβδομάδα και θα βοηθήσει στην απορρόφηση σιδήρου, βιταμινών Β και Ε, φωσφόρου, καλίου, ασβεστίου, μαγνησίου ενισχύοντας τη σωματική και πνευματική ανάπτυξη του παιδιού. Το κρέας ,το ψάρι ,το αυγό, το κοτόπουλο θα ενισχύσουν τον οργανισμό του παιδιού με πρωτεΐνη, τόσο για την οστική όσο και για τη μυϊκή του ανάπτυξη. Συστήνεται η κατανάλωση κρέατος , ψαριού και κοτόπουλου στις 2-3 φορές τη βδομάδα , ενώ η επιτρεπόμενη πρόσληψη αυγών είναι 4-7 την εβδομάδα.

Η καθημερινή κατανάλωση δημητριακών, ρυζιού, πατάτας, ζυμαρικών, κατά προτίμηση ολικής άλεσης, θα βοηθήσουν στην λειτουργία του νευρικού συστήματος και θα δώσουν στον οργανισμό ενέργεια. Ενώ οι φυτικές ίνες θα δημιουργήσουν στο παιδί το αίσθημα κορεσμού. Δίνοντας στο παιδί τη κατάλληλη ποσότητα υδατανθράκων μέσα στην μέρα σε συνδυασμό με πρωτεΐνη, όπως για παράδειγμα κοτόπουλο με ρύζι ή γάλα με δημητριακά, θα προσφέρει κορεσμό και το παιδί δεν θα πεινάσει για τις επόμενες δυο με τρεις ώρες αναζητώντας ένα γεύμα πλούσιο σε ζάχαρη ή λίπος. Ο ρόλος των φρούτων και λαχανικών παίζει σημαντικό ρόλο καθώς το παιδί θα αποκτήσει τις απαραίτητες βιταμίνες (βιταμίνη Α,C κ.α) , φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά και ιχνοστοιχεία (κάλιο, μαγνήσιο κ.α). Οι φυτικές ίνες των φρούτων και λαχανικών θα βοηθήσουν στην βέλτιστη λειτουργία του εντέρου. Όσον αφορά τα καλά λιπαρά, η κατανάλωση 2-3 μερίδων μέσα στην μέρα από το ελαιόλαδο, τους ξηρούς καρπούς, οι ελιές και το αβοκάντο θα συμβάλλουν στην απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών και θα δώσουν ενέργεια για την ανάπτυξη του.

Θα πρέπει να δοθεί προσοχή στο κυλικείο . Αν το παιδί έχει μαζί του από το σπίτι στο σχολείο : ένα τοστ , ένα σπιτικό κέικ της αρεσκείας του , μπισκότα χειροποίητα, υγιεινές μπάρες και φρούτα δεν θα επιλέξει από το κυλικείο έτοιμα κρύα σάντουιτς, κρουασάν και πίτες που θα συμβάλλουν στην αύξηση
σωματικού βάρους. Το παιδί βρίσκοντας ένα άθλημα ή δραστηριότητα που τον γεμίζει, θα ενεργοποιήσει τον μεταβολισμό του και θα χτίσει τα θεμέλια για μια ζωή γεμάτη ευεξία. Θα εκτονώνεται μέσα από την άσκηση και θα είναι πιο λειτουργικό στην καθημερινότητά του, αλλά και πιο αποτελεσματικό στα μαθήματά του. Πολύ σημαντικός είναι ο ύπνος για ένα υγιές σωματικό βάρος αλλά και για ένα γερό ανοσοποιητικό . Οι επιθυμητές ώρες στην προσχολική είναι 12 ημερησίως, στη σχολική ηλικία είναι 10 ώρες ενώ στην εφηβεία 9 ώρες.»

Πως μπορεί η οικογένεια να υποστηρίξει ένα παχύσαρκο παιδί στην απόκτηση υγιών συνηθειών διατροφής και φυσικής δραστηριότητας;

« Η οικογένεια μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας. Ένας γονιός αποτελεί πρότυπο προς μίμηση για το παιδί του. Θα βοηθήσει σημαντικά να ακολουθήσει όλη η οικογένεια υγιεινές διατροφικές συνήθειες. Να πραγματοποιείται από όλη την οικογένεια η προετοιμασία γευμάτων, σνακ , υγιεινών συνταγών όπως κουλουράκια βρώμης , μπάρες , κέικ. Όπως σημαντικό είναι να καταναλώνονται τα γεύματα από όλη την οικογένεια στο τραπέζι. Το παιδί έχει ανάγκη από προσοχή και επικοινωνία. Όταν νιώθει την ανασφάλεια ότι δεν έχει την απαραίτητη προσοχή, θα αντιδράσει είτε σε υπερκατανάλωση φαγητού είτε στην άρνηση ποιοτικού φαγητού.

Επιπρόσθετα, δεν θα πρέπει το φαγητό να αποτελεί τρόπο επιβράβευσης. Για παράδειγμα : Αν φας τις φακές θα σου δώσω παγωτό μετά. Όπως δεν θα πρέπει να αποτελεί και στοιχείο εκφοβισμού πχ. Αν δεν φας τα φασολάκια, δεν θα σε αγαπάω.


Η συζήτηση με εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας (πχ. παιδίατρους, διαιτολόγους, ψυχολόγους ), θα βοηθήσει την οικογένεια όταν γίνεται συλλογικά από όλα τα μέλη και όχι ατομικά. Θα πρέπει οι γονείς να ενθαρρύνουν τα παιδιά να συμμετέχουν σε δραστηριότητες .Έτσι, τα παιδιά θα βελτιώσουν τη φυσική τους κατάσταση ,θα κοινωνικοποιηθούν και θα μάθουν να λειτουργούν ομαδικά για να επιτύχουν το στόχο τους. Τέλος η οικογένεια θα πρέπει να είναι σε θέση να αντιληφθεί αν το παιδί δεν είναι καλά ψυχολογικά ή αν δέχεται κοινωνικό στιγματισμό (bullying ) για το σωματικό του βάρος. Δυστυχώς το bullying αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα μπορεί να οδηγήσει σε κατάθλιψη, μειωμένη όρεξη για κοινωνικές δραστηριότητες και έτσι το παιδί να απομονωθεί.»

Πως μπορεί να επιτευχθεί η ισορροπία μεταξύ προαγωγής της υγιεινής διατροφής και της αυτοεκτίμησης των παιδιών, ώστε να αποφευχθεί η εμμονή με το βάρος;


« Ο διαιτολόγος παίζει κομβικό ρόλο καθώς θα δώσει τις κατευθυντήριες οδηγίες στην οικογένεια, δημιουργώντας ένα κίνητρο αυτοβελτίωσης και προαγωγής υγείας. Η επίσκεψη από όλα τα μέλη της οικογένειας στο διαιτολόγο θα δώσει κίνητρο για βελτίωση σωματικού βάρους. Μέσα από την συζήτηση θα ενημερωθεί όλη οικογένεια για τα υγιή πλαίσια σωματικού βάρους και λίπους. Πολλές φορές οι γονείς υπερεκτιμούν το βάρος του παιδιού. Άλλες φορές πιστεύουν ότι θα πρέπει να δώσουν περισσότερο φαγητό στο παιδί για να λάβει περισσότερη ενέργεια για να διαβάσει ή να πετύχει στις δραστηριότητες. Δυστυχώς όμως η έξτρα κατανάλωση φαγητού θα οδηγήσει στην αποθήκευση λίπους στο παιδί. Το παιδί θα πρέπει να ενδυναμώσει την αυτοπεποίθηση του με ένα υγιές σωματικό βάρος, γνωρίζοντας ότι το έχει πετύχει με το δικό του κόπο και προσωπική προσπάθεια. Έχοντας την δυνατότητα να αποφασίζει ποιο θα είναι το φαγητό της εβδομάδας, μαθαίνοντας τους σωστούς συνδυασμούς των τροφών και συμμετέχοντας στο τραπέζι φτιάχνοντας το πιάτο του ελκυστικό θα νιώσει υπευθυνότητα , ικανοποίηση και αυτοπεποίθηση. Η σωστή αντιμετώπιση πρέπει να γίνει με αγάπη και σεβασμό προς το παιδί, ώστε να μπορέσει να έχει τη θέληση να επανέλθει στο σωματικό του βάρος. Το παιδί θα πρέπει να μάθει να αγαπάει το σώμα του γιατί είναι ο καθρέφτης του εαυτού του.»