Συναισθηματικό Φαγητό: Πώς να σπάσουμε τον κύκλο της υπερκατανάλωσης
Το συναισθηματικό φαγητό είναι η τάση να καταναλώνουμε τροφή ως αντίδραση σε συναισθήματα, όπως άγχος, θλίψη, μοναξιά ή ακόμα και χαρά, αντί για φυσική πείνα. Συχνά, αυτό οδηγεί σε υπερκατανάλωση ανθυγιεινών τροφών που προσφέρουν προσωρινή ευχαρίστηση, αλλά δεν καλύπτουν τις πραγματικές συναισθηματικές ανάγκες. Το φαινόμενο αυτό μπορεί να γίνει κύκλος, καθώς τα αρνητικά συναισθήματα μπορεί να ενταθούν μετά την κατανάλωση, δημιουργώντας την ανάγκη για περαιτέρω φαγητό. Η αναγνώριση και η διαχείριση των συναισθημάτων είναι κρίσιμη για την αποφυγή αυτής της συμπεριφοράς και τη διατήρηση μιας υγιούς σχέσης με το φαγητό.
Στο Cityvibes.gr, «μίλησε» η Διαιτολόγος-Διατροφολόγος B.Sc., M.Sc, Μαρία Μεντζέλου. Υποψήφια Διδάκτωρ Παν. Αιγαίου με μεταπτυχιακή εξειδίκευση στην Κλινική Διατροφή (Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο), Life Coaching (Πανεπιστήμιο Αιγαίου) και στο NLP (Πανεπιστήμιο Αιγαίου,) Low Fodmap διατροφή (Monash University) Professional Diploma Sports Nutrition – Advanced Sports Nutrition (Barça Innovation Hub – Universitas) Διατροφικές διαταραχές (ΕΚΠΑ).
Πώς ορίζεται το συναισθηματικό φαγητό και πώς διαφέρει από την κανονική πείνα;
«Το συνασθηματικό φαγητό ορίζεται ως η απόκριση με φαγητό μετά από κάποιο συναισθηματικό ερέθισμα. Η διαφορά με τη βιολογική όπως λέμε πείνα είναι ότι η δεύτερη είναι προοδευτικά αυξανόμενη και σχετίζεται με το να έχουν περάσει αρκετές ώρες από το προηγούμενο γεύμα. Τέλος, σημαντικό διακριτικό χαρακτηριστικό είναι ότι η βιολογική πείνα είναι γενικευμένη, δηλαδή ακόμα και ένα αδιάφορα σαν αίσθηση τρόφιμο την ώρα που πεινάμε θα μας φανεί ευχάριστο.»
Ποιοι είναι οι πιο συνηθισμένοι λόγοι που οδηγούν κάποιον στο συναισθηματικό φαγητό;
«Πολλοί νομίζουν ότι αυτό αφορά μόνο τα αρνητικά συναισθήματα όπως το στρες ή η στενοχώρια. Όμως όλο και περισσότερες μελέτες αποδεικνύουν ότι και με θετικά συναισθήματα μπορεί να παρατηρηθεί αυξημένη κατανάλωση φαγητού.»
Ποιες τροφές συνήθως επιλέγουν οι άνθρωποι όταν τρώνε συναισθηματικά και γιατί;
«Η βιβλιογραφική ανασκόπηση δείχνει ότι οι τροφές που είναι πλούσιες σε ζάχαρη και λιπαρά κερδίζουν τις εντυπώσεις. Αυτό δεν είναι διόλου τυχαίο γιατί αυτές επιδρούν σε νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη δημιουργία των ορμονών της χαράς. Έτσι νιώθει το άτομο να επιτυγχάνεται πιο «άμεσα» η συναισθηματική ανακούφιση.»
Πώς μπορεί κάποιος να αναγνωρίσει τα σημάδια ότι τρώει λόγω συναισθηματικής φόρτισης και όχι από φυσιολογική πείνα;
«Η συναισθηματική πείνα έχει την ανάγκη να ικανοποιηθεί άμεσα, είναι άσχετη από το πόσες ώρες έχουν περάσει από το προηγούμενο γεύμα και συνήθως ζητάμε κάτι γλυκό ή λιπαρό σαν είδος τροφίμου.»
Ποιες στρατηγικές ή συμβουλές θα δίνατε σε κάποιον ώστε να διαχειριστεί το συναισθηματικό φαγητό;
«Πολύ σημαντικό εργαλείο είναι η προσπάθεια αναγνώρισης και επίγνωσης ότι το άτομο βρίσκεται σε συναισθηματική φόρτιση. Αυτό αμέσως θα μας βάλει σε μια θέση σκέψης για το κατά πόσο χρειαζόμαστε την κατανάλωση τροφής τη δεδομένη στιγμή. Επίσης, η ταυτοποίηση των διαφορών μεταξύ της βιολογικής με τη συναισθηματική πείνα είναι πολύ χρήσιμη σε αυτή τη διαδικασία. Τέλος, απώτερος σκοπός στο ταξίδι της διατροφικής εκπαίδευσης είναι η συνειδητοποίηση του πραγματικού λόγου που θέλουμε να τρώμε που είναι η φροντίδα του εαυτού μας.»
Η Δύναμη της Ανθεκτικότητας: Πώς να ξεπεράσουμε το Ψυχολογικό Τραύμα
Το ψυχολογικό τραύμα είναι η συναισθηματική και ψυχική αντίδραση σε ένα γεγονός ή μια εμπειρία που θεωρείται έντονα απειλητική ή επιβλαβής. Συχνά προκαλεί συναισθήματα όπως φόβο, άγχος ή και ενοχή. Το τραύμα μπορεί να προκληθεί από διάφορες καταστάσεις, όπως κακοποίηση, ατυχήματα, φυσικές καταστροφές ή σοβαρές απώλειες. Αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να επηρεάσει μακροπρόθεσμα την ψυχική υγεία, οδηγώντας σε διαταραχές όπως το μετατραυματικό στρες (PTSD), κατάθλιψη ή και προβλήματα στις διαπροσωπικές σχέσεις. Η θεραπεία μέσω ψυχολογικής υποστήριξης είναι συχνά απαραίτητη για την επούλωση του τραύματος.
Στο Cityvibes.gr φιλοξενήθηκε η Κλινική & Κοινοτική Ψυχολόγος MSc, Μαρία Δανιήλ, ώστε να μας δώσει περισσότερες πληροφορίες για το εν λόγω θέμα.
Πώς ορίζεται το ψυχολογικό τραύμα και ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες αιτίες του;
«Το ψυχολογικό τραύμα ορίζεται ως μια συναισθηματική αντίδραση σε ένα ή περισσότερα γεγονότα που είναι εξαιρετικά αγχωτικά, τρομακτικά ή απειλητικά για τη σωματική ή ψυχική ακεραιότητα του ατόμου. Το τραύμα συχνά προκαλεί έντονα και παρατεταμένα συναισθήματα, όπως φόβο, άγχος, αποπροσανατολισμό και δυσκολία προσαρμογής ή λειτουργίας στην καθημερινή ζωή. Μπορεί να επηρεάσει τη συναισθηματική, σωματική και κοινωνική κατάσταση του ατόμου, και σε πολλές περιπτώσεις, μπορεί να προκαλέσει μετατραυματική διαταραχή άγχους (PTSD). Οι πιο συνηθισμένες αιτίες του ψυχολογικού τραύματος είναι οι φυσικές καταστροφές, περιστατικά βίας και επιθέσεων, η ενδοοικογενειακή βία, η σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση, τα ατυχήματα, οι πόλεμοι και οι συγκρούσεις, η απώλεια, οι ιατρικές διαγνώσεις (σοβαρές ασθένειες ή επεμβάσεις), η κακοποίηση και η παραμέληση ειδικά στην παιδική ηλικία. Το ψυχολογικό τραύμα είναι μια υποκειμενική εμπειρία, και διαφορετικοί άνθρωποι μπορεί να αντιδρούν διαφορετικά στα ίδια γεγονότα.»
Ποια είναι τα βασικά συμπτώματα που παρουσιάζουν οι άνθρωποι που έχουν υποστεί τραύμα;
«Οι άνθρωποι που έχουν υποστεί ψυχολογικό τραύμα μπορεί να εμφανίσουν μια ποικιλία συμπτωμάτων, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν τόσο τη σωματική όσο και τη συναισθηματική τους υγεία. Τα πιο κοινά συμπτώματα είναι οι παρέμβλητες αναμνήσεις, όπου το άτομο μπορεί να βιώνει flashbacks ή εφιάλτες, ξαναζώντας το τραυματικό γεγονός σαν να συμβαίνει πάλι στο παρόν. Οι παρέμβλητες αναμνήσεις συνοδεύονται από αποφυγές, συναισθηματικό μούδιασμα, άγχος και φόβο, ευερεθιστότητα και θυμό, αισθήματα ενοχής ή και ντροπής που συνδέονται με το τραυματικό γεγονός. Επιπλέον, συχνές είναι οι δυσκολίες στην συγκέντρωση, οι διαταραχές ύπνου, οι αλλαγές στην όρεξη, που μπορεί να συνοδεύονται και από άλλα σωματικά συμπτώματα όπως κόπωση, ταχυκαρδίες, πονοκέφαλοι ή στομαχόπονοι. Τέλος, τα συμπτώματα που είναι δυνητικά επικίνδυνα είναι η απομόνωση, οι αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές όπως η χρήση αλκοόλ ή ουσιών και ριψοκίνδυνες συμπεριφορές που με τη σειρά τους προκαλούν δυσκολίες στις σχέσεις.»
Ποιες θεραπευτικές προσεγγίσεις θεωρείτε πιο αποτελεσματικές;
« Οι θεραπευτικές προσεγγίσεις που θεωρούνται πιο αποτελεσματικές για τη θεραπεία του ψυχολογικού τραύματος ποικίλουν ανάλογα με τις ανάγκες του ατόμου, τη σοβαρότητα του τραύματος και τα συμπτώματά του. Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία είναι μια από τις πιο καλά ερευνημένες και αποτελεσματικές μεθόδους για την αντιμετώπιση του τραύματος. Η CBT βοηθά τα άτομα να κατανοήσουν πώς οι σκέψεις και οι πεποιθήσεις τους επηρεάζουν τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά τους. Στο πλαίσιο του τραύματος, η θεραπεία εστιάζει στο να βοηθήσει το άτομο να αναγνωρίσει τις δυσλειτουργικές σκέψεις που προκύπτουν από το τραυματικό γεγονός και να τις αντικαταστήσει με πιο ρεαλιστικές και θετικές. Έπειτα, η Απευαισθητοποίηση και Επανεπεξεργασία μέσω Οφθαλμικών Κινήσεων (EMDR) είναι μια εξειδικευμένη θεραπευτική μέθοδος που συνδυάζει στοιχεία της CBT με οφθαλμικές κινήσεις ή άλλες μορφές διμερούς διέγερσης (π.χ. ηχητικά ερεθίσματα ή αγγίγματα). Το άτομο καλείται να θυμηθεί το τραυματικό γεγονός, ενώ παράλληλα ο θεραπευτής καθοδηγεί συγκεκριμένες κινήσεις των ματιών. Αυτό βοηθά στη μείωση της έντασης των τραυματικών αναμνήσεων και στην ”επεξεργασία” τους σε έναν ασφαλέστερο συναισθηματικό πλαίσιο. Επιπλέον, η Θεραπεία Εστιασμένη στη Συμπόνια βοηθά το άτομο να αναπτύξει αυτοσυμπόνια και να αντιμετωπίσει τα συναισθήματα ενοχής, ντροπής ή αυτοκαταδίκης που συχνά συνοδεύουν το τραύμα. Η CFT εστιάζει στην καλλιέργεια κατανόησης και συμπόνιας προς τον εαυτό, μειώνοντας το άγχος και το ψυχικό βάρος που συνοδεύει το τραύμα. Ύστερα, η Ομαδική Θεραπεία προσφέρει την ευκαιρία στα άτομα να μοιραστούν τις εμπειρίες τους με άλλους που έχουν υποστεί παρόμοια τραύματα. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία αίσθησης κοινότητας, αναγνώρισης και υποστήριξης. Η ομάδα μπορεί να προσφέρει αμοιβαία ενδυνάμωση, αλλά είναι απαραίτητο να παρέχεται από εξειδικευμένο θεραπευτή για να είναι αποτελεσματική. Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως τα τελευταία χρόνια υπάρχουν ενθαρρυντικά ευρήματα στην χρήση εναλλακτικών μεθόδων για την αντιμετώπιση του τραύματος. Συγκεκριμένα, ο διαλογισμός και η ενσυνειδητότητα αποτελούν αποτελεσματικές πρακτικές για την καταπολέμηση του άγχους και των αρνητικών συναισθημάτων που προκαλεί το τραύμα. Αυτές οι τεχνικές βοηθούν τα άτομα να εστιάσουν στο παρόν, να συνδεθούν με το σώμα τους και να διαχειριστούν το άγχος και τη συναισθηματική τους δυσφορία. Συνδυαστικά χρησιμοποιούνται μέθοδοι όπως η θεραπεία μέσω αφήγησης ή η καλλιτεχνική θεραπεία που επιτρέπουν στα άτομα να εκφράσουν τα συναισθήματα και τις εμπειρίες τους μέσα από την αφήγηση, τη ζωγραφική, τη μουσική ή άλλες μορφές τέχνης. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για όσους δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους με λόγια. Τέλος, σε ορισμένες περιπτώσεις, η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να είναι απαραίτητη, ιδιαίτερα αν το άτομο αντιμετωπίζει σοβαρό άγχος, κατάθλιψη ή μετατραυματική διαταραχή άγχους (PTSD). Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας εξαρτάται από τις προσωπικές ανάγκες και προτιμήσεις του ατόμου. Συνήθως, ο συνδυασμός διαφορετικών προσεγγίσεων θεωρείται πιο αποτελεσματικός, ανάλογα με τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Η συνεργασία με έναν εξειδικευμένο επαγγελματία ψυχικής υγείας είναι απαραίτητη για να καθοριστεί το καλύτερο θεραπευτικό πλάνο.»
Πόσο σημαντική είναι η υποστήριξη του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος στη διαδικασία θεραπείας του τραύματος;
« Η υποστήριξη του οικογενειακού και κοινωνικού περιβάλλοντος είναι εξαιρετικά σημαντική στη διαδικασία θεραπείας του ψυχολογικού τραύματος. Η παρουσία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος μπορεί να επηρεάσει θετικά την πορεία της ανάρρωσης και να επιταχύνει την θεραπευτική διαδικασία. Αναλυτικότερα, ορισμένοι από τους κύριους τρόπους με τους οποίους η υποστήριξη αυτή είναι καθοριστική περιλαμβάνουν την δημιουργία αισθήματος ασφάλειας, την μείωση της μοναξιάς ενισχύοντας την αίσθηση του ανήκειν, υποστήριξη σε πρακτικά ζητήματα όπως η οργάνωση της καθημερινότητας, ενθάρρυνση για έναρξη ή συνέχιση της θεραπείας και αποφυγή περιθωριοποίησης. Η υποστήριξη από το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον μπορεί να προσφέρει ένα σημαντικό δίκτυο ασφάλειας, που διευκολύνει την ανάρρωση από το τραύμα. Αντίθετα, η έλλειψη υποστήριξης ή οι αρνητικές αντιδράσεις από το περιβάλλον μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα και να δυσκολέψουν τη θεραπευτική διαδικασία. Έτσι, η ενεργή παρουσία υποστηρικτικών ανθρώπων στην ζωή του ατόμου αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την επιτυχία της ανάρρωσης.»
Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την πορεία της ανάρρωσης από ένα τραύμα;
«Η πορεία της ανάρρωσης από ένα ψυχολογικό τραύμα μπορεί να επηρεαστεί από διάφορους παράγοντες, που αφορούν τόσο την προσωπικότητα και τις ικανότητες του ατόμου όσο και το περιβάλλον του. Οι πιο σημαντικοί παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την ανάρρωση είναι η φύση και η ένταση του τραύματος που ορίζονται από την βαρύτητα του τραυματικού γεγονότος, την διάρκεια του και την επανάληψη του ή μη, η ηλικία κατά την τραυματική εμπειρία, με τα παιδιά και τους εφήβους να αποτελούν ευάλωτες ομάδες. Επιπλέον, η υπάρξη ή μη ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος, το προηγούμενο ιστορικό προβλημάτων ψυχικής υγείας, η πρόσβαση σε εξατομικευμένη φροντίδα, καθώς και εξωτερικοί στρεσογόνοι παράγοντες σε συνδυασμό με πολιτισμικούς και κοινωνικούς παράγοντες μπορούν να διευκολύνουν ή να δυσχεραίνουν την πορεία του τραύματος. Τέλος, χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και συγκεκριμένα η ψυχική ανθεκτικότητα του ατόμου, δηλαδή η ικανότητα του να αντιμετωπίζει το άγχος και τις δυσκολίες επηρεάζουν την ανάρρωση. Άτομα με υψηλή ανθεκτικότητα τείνουν να προσαρμόζονται καλύτερα και να ανακάμπτουν γρηγορότερα από το τραύμα. Τα άτομα με θετική στάση απέναντι στη ζωή, αίσθηση ελέγχου και ικανότητα να διαχειρίζονται το άγχος είναι συνήθως πιο ανθεκτικά σε τραυματικά γεγονότα. Η ανάρρωση από το τραύμα είναι μια σύνθετη και εξατομικευμένη διαδικασία, που εξαρτάται από πολλούς αλληλένδετους παράγοντες. Η υποστήριξη από το περιβάλλον, η προσωπική ανθεκτικότητα, η επαγγελματική βοήθεια και οι υγιείς τρόποι διαχείρισης του τραύματος είναι κρίσιμοι για μια αποτελεσματική και επιτυχή ανάρρωση.»
Μαρία Δανιήλ Ψυχολόγος BSc, MSc, MBPsS. University of East London +306949297423 | Online Συνεδρίες |
Διατροφή και Ευερέθιστο Έντερο: Τι Πρέπει να Προσέχουμε;
Το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ) είναι μια χρόνια λειτουργική διαταραχή του πεπτικού συστήματος που επηρεάζει το παχύ έντερο. Χαρακτηρίζεται από διάφορα ενοχλητικά συμπτώματα. Οι αιτίες που προκαλούν την πάθηση, δεν είναι πλήρως κατανοητές, αλλά παράγοντες όπως το άγχος, η διατροφή και η μικροβιακή ισορροπία του εντέρου μπορεί να παίξουν ρόλο. Η διαχείρισή του περιλαμβάνει συνήθως αλλαγές στη διατροφή, μείωση του στρες και σε ορισμένες περιπτώσεις, φαρμακευτική αγωγή για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Στο Cityvibes.gr μίλησε η Διατροφολόγος – Διαιτολόγος, Ξενια Βασλαματζή. Η ίδια είναι απόφοιτος του queen Margaret University of Scotland. Έχει παρακολουθήσει την εκπαίδευση Master Practitioner in Eating Disordes (ΚΕΑΔΔ). Από τον Φεβρουάριο του 2023, ξεκίνησε τη συνεργασία της με την αλυσίδα γυμναστηρίων Alterlife, όπου βρίσκεται σε 2 καταστήματα της Θεσσαλονίκης (Γρηγορίου Λαμπράκης & 25ης Μαρτίου).
Ποιοι είναι οι πιο συχνοί διατροφικοί παράγοντες που προκαλούν ή επιδεινώνουν τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου;
«Γενικότερα, τα αίτια εμφάνισης ευερέθιστου εντέρου (IBS) δεν είναι πλήρως κατανοητά. Άτομα με ευερέθιστο έντερο έχουν διαταράξει την μικροχλωρίδα του εντέρου τους, η οποία είναι το σύνολο των μικροοργανισμών που συμβιώνουν στο γαστρεντερικό μας σύστημα. Όσον αφορά, τους διατροφικούς παράγοντες που διαταράσσουν το εντερικό μικροβίωμα και κατ΄ επέκταση την εμφάνιση ευερέθιστου εντέρου, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η παχυσαρκία, η υπέρταση και ο σακχαρώδης διαβήτης. Συγκεκριμένες τροφές που να οδηγούν στην εμφάνιση ευερέθιστου εντέρου δεν υπάρχουν. Συγκεκριμένα, μεγαλύτερη ευθύνη για την επιδείνωση των συμπτωμάτων αλλά και την διατάραξη της μικροβιακής χλωρίδας, φαίνεται να έχουν τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Για παράδειγμα, τα junk food, τα συσκευασμένα τρόφιμα (σάλτσες, κονσέρβες, σως κτλ), τα τρόφιμα που έχουν υποστεί μεγάλη επεξεργασία (προϊόντα με 0% λιπαρά, αναψυκτικά, έτοιμα κατεψυγμένα τρόφιμα (πίτσες,πιτοειδή), τα τεχνητά γλυκαντικά (ασπαρτάμη, στέβια, σουκραζόλη) και το αλκοόλ.»
Ποιοι είναι οι πιο αποτελεσματικοί διατροφικοί τρόποι αντιμετώπισης του ευερέθιστου εντέρου;
«Τα συμπτώματα ΣΕΕ, φαίνεται να ποικίλουν, οπότε η θεραπεία και η διατροφική αντιμετώπιση είναι διαφορετική από άτομο σε άτομο. Οι διατροφικές αλλαγές, βοηθούν το άτομο να ανακουφιστεί από τα συμπτώματα και να έχει ένα πιο εύκολο τρόπο ζωής. Αρχικά, πολύ χρήσιμο εργαλείο είναι η καταγραφή τροφίμων σε καθημερινή βάση, ώστε να καταλάβουμε εάν και ποια τροφή μπορεί να ενοχλεί τον ασθενή. Ένας αρκετά χρησιμοποιούμενος τύπος δίαιτας, που φαίνεται να έχει ευεργετικά αποτελέσματα στα συμπτώματα, είναι η δίαιτα χαμηλή σε FODMAP. Ακόμη, η μείωση κατανάλωσης αλκοόλ, καφεΐνης, πικάντικων και λιπαρών τροφίμων θα βοηθήσουν στην εμφάνιση συμπτωμάτων.»
Πώς μπορεί η σωστή διατροφή να βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων του ευερέθιστου εντέρου;
« Η σωστή διατροφή σημαίνει μια ισορροπημένη διατροφή. Πέρα από ένα διατροφολόγιο πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες, προβιοτικά και ιχνοστοιχεία σημαντική είναι η ενυδάτωση και η άσκηση για την καλύτερη λειτουργία του εντέρου. Αναφέρθηκε πριν η δίαιτα FODMAP η οποία ανακουφίζει από τα συμπτώματα αλλά ας δούμε για ποιον λόγο έχει αυτή την ιδιότητα. Τα αρχικά της συγκεκριμένης δίαιτας σημαίνουν ζυμώσιμοι ολιγοσακχαρίτες, δισακχαρίτες, μονοσακχαρίτες και πολυόλες και αναπτύχθηκε για να περιγράψει τους υδατάνθρακες βραχείας αλυσίδας οι οποίοι δεν απορρωφόνται ΄΄σωστά΄΄ από το έντερο και που μπορούν να οδηγήσουν σε υπερβολική συσσώρευση υγρών και αερίων, με αποτέλεσμα φούσκωμα, μετεωρισμός, κοιλιακό άλγος και διαταραχές του γαστρεντερικού.»
Ποιος είναι ο ρόλος των προβιοτικών και των πρεβιοτικών στη θεραπεία του ευερέθιστου εντέρου;
«Αρχικά, ας εξηγήσουμε τι είναι τα προβιοτικά και ποια η διαφορά τους με τα πρεβιοτικά. Με λίγα λόγια, τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί που υπάρχουν στο έντερο μας και μπορούμε να τα λάβουμε και διατροφικά. Ο ρόλος τους είναι, να προστατεύουν την χλωρίδα του εντέρου, κρατώντας σε ισορροπία και τους ‘’καλούς’’ και τους ‘’κακούς’’ μικροοργανισμούς του εντέρου. Τα προβιοτικά μπορείς να τα βρεις στο γιαούρτι, κεφίρ, αριάνι, ξινόγαλα, μαλακά τυριά, τουρσί, τραχανάς κτλ. ή ως συμπλήρωμα. Ο ρόλος τους ενάντια στο ΣΕΕ, είναι ανακουφιστικός και όχι θεραπευτικός. Έχει φανεί πως η κατανάλωση προβιοτικών, αναστέλλει την ανάπτυξη βακτηρίων στο έντερο, μειώνει τις κινήσεις του εντέρου, καταπολεμά τις φλεγμονές και μειώνει την συσσώρευση αερίων. Από την άλλη, τα πρεβιοτικά, είναι φυτικές ίνες ή σύνθετες πρωτεΐνες που αντιστέκονται στη διαδικασία της πέψης όταν περνάνε μέσα από το λεπτό έντερο και ουσιαστικά αποτελούν την τροφή των προβιοτικών, βοηθώντας την ανάπτυξη τους. Τα βρίσκουμε σε αρκετά φρούτα, λαχανικά, σιτάρι κτλ. Τα πρεβιοτικά όχι μόνο ρυθμίζουν την καλή λειτουργία της εντερικής μικροχλωρίδας, αλλά ανακουφίζουν και τον ασθενή από τα συμπτώματα του ΣΕΕ. Βέβαια, ως τρόπος αντιμετώπισης του ΣΕΕ, αποτελούν ακόμη ένα σπουδαίο πεδίο έρευνας.»
Ποια είναι τα πιο κοινά λάθη που κάνουν οι ασθενείς στη διατροφή τους όταν προσπαθούν να αντιμετωπίσουν το ευερέθιστο έντερο μόνοι τους;
«Οι ασθενείς με ευερέθιστο έντερο, τείνουν να νομίζουν, πως τα συμπτώματα είναι ίδια σε όλους, οπότε καταλήγουν να ενημερώνονται από οικεία πρόσωπα ή διαδικτυακά για την αντιμετώπιση τους με αποτέλεσμα να μην είναι λειτουργικό στους ίδιους. Αρχικά, σε περίπτωση που κάποιο άτομο διαπιστώσει ενόχληση στο έντερο του, η πρώτη κίνηση είναι η καταγραφή τροφίμων. Συγκεκριμένα, φαίνεται πολύ βοηθητικό και για τον ασθενή αλλά και για τον επαγγελματία υγείας (διαιτολόγο-γαστρεντερολόγο) η ημερήσια καταγραφή τροφίμων και ροφημάτων που έχει καταναλώσει το άτομο, ώστε να δούμε άμα υπάρχει συγκεκριμένη συσχέτιση τροφής και συμπτώματος. Επίσης, ένα συχνό λάθος που φαίνεται να κάνει ο ασθενής είναι να αποκλείει ολόκληρες ομάδες τροφίμων από την διατροφή του, μόλις υποθέσει πως κάτι τον ενοχλεί, χάνοντας έτσι πολλά θρεπτικά συστατικά. Η λύση είναι η ακριβώς αντίθετη. Σε περίπτωση ενόχλησης σε κάποιο τρόφιμο, δεν χρειάζεται να το αποκλείσουμε, αλλά να το προσθέσουμε σε μικρές ποσότητες και με διαφορετικό τρόπο μαγειρέματος στην διατροφή μας, ώστε κάποια στιγμή το έντερο μας να το ‘’ανέχεται΄΄.»
Αϋπνία και Διατροφή: Τι να τρώτε και τι να αποφεύγετε πριν τον Ύπνο
Οι διατροφικές μας συνήθειες μπορούν να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα του ύπνου μας. Ορισμένες τροφές έχουν την ικανότητα να προάγουν την χαλάρωση και την υπνηλία, ενώ άλλες μπορούν να προκαλέσουν αϋπνία και διαταραχές στον ύπνο. Κατανοώντας τη σχέση αυτή, μπορούμε να βελτιώσουμε τις διατροφικές μας επιλογές για να εξασφαλίσουμε έναν πιο ήρεμο και ξεκούραστο ύπνο, συμβάλλοντας έτσι στη συνολική μας ευεξία και υγεία.
Στο Cityvibes.gr φιλοξενείται η Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Άννα Παπαχρήστου, ώστε να απαντήσει σε διάφορα ερωτήματα για το εν λόγω ζήτημα. Περισσότερες πληροφορίες για τη Διατροφολόγο, θα βρείς εδώ…
Ποιες τροφές και θρεπτικά συστατικά προάγουν την καλή ποιότητα ύπνου και γιατί;
«Η καλή ποιότητα ύπνου προάγεται από τροφές πλούσιες σε συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά που συμβάλλουν στη ρύθμιση των επιπέδων μελατονίνης και σεροτονίνης στον οργανισμό. Η μελατονίνη είναι η ορμόνη που ρυθμίζει τον ύπνο, ενώ η σεροτονίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που βοηθά στη χαλάρωση και τη μείωση του άγχους. Τροφές πλούσιες σε τρυπτοφάνη, όπως το κοτόπουλο, η γαλοπούλα, τα ψάρια, το γάλα και τα αυγά, βοηθούν στην παραγωγή σεροτονίνης και μελατονίνης. Επίσης, τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο, όπως τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα αμύγδαλα και οι σπόροι, συμβάλλουν στη χαλάρωση των μυών και στη μείωση του στρες, προάγοντας έτσι την καλύτερη ποιότητα ύπνου. Επιπλέον, η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Β6, όπως οι μπανάνες, τα ρεβίθια και τα καρύδια, ενισχύει τη μετατροπή της τρυπτοφάνης σε σεροτονίνη. Οι τροφές πλούσιες σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, όπως τα λιπαρά ψάρια (π.χ. σολομός, σαρδέλες) και οι σπόροι λιναριού, συμβάλλουν στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου λόγω της αντιφλεγμονώδους δράσης τους. Η αποφυγή καφεΐνης και αλκοόλ, καθώς και η κατανάλωση ελαφρών γευμάτων πριν τον ύπνο, είναι επίσης σημαντική για την αποφυγή διαταραχών του ύπνου. Συνολικά, μια ισορροπημένη διατροφή με επαρκή θρεπτικά συστατικά μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου.»
Ποιες είναι οι χειρότερες τροφές ή ροφήματα που πρέπει να αποφεύγουμε πριν τον ύπνο και ποιοι είναι οι λόγοι για αυτό;
«Οι χειρότερες τροφές και ροφήματα που πρέπει να αποφεύγουμε πριν τον ύπνο είναι όσες μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ποιότητα του ύπνου μας. Ανάμεσα σε αυτές, τα καφεϊνούχα ποτά, όπως ο καφές, το τσάι και τα ενεργειακά ποτά, είναι από τα πρώτα που πρέπει να αποφεύγουμε. Η καφεΐνη διεγείρει το κεντρικό νευρικό σύστημα, κρατώντας μας ξύπνιους και δυσκολεύοντας την έλευση του ύπνου. Ακόμα και αν κάποιος είναι συνηθισμένος στην καφεΐνη, η κατανάλωσή της κοντά στην ώρα του ύπνου μπορεί να προκαλέσει διακοπτόμενο και λιγότερο αναζωογονητικό ύπνο. Αλκοολούχα ποτά επίσης δεν είναι κατάλληλα πριν τον ύπνο, παρά την αρχική τους χαλαρωτική επίδραση. Το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει αναστατώσεις στον κύκλο του ύπνου και να μειώσει τη φάση του βαθύ ύπνου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ξυπνάμε κουρασμένοι και χωρίς ενέργεια, ακόμα κι αν έχουμε κοιμηθεί αρκετές ώρες. Επιπλέον, το αλκοόλ μπορεί να επιδεινώσει τη νυχτερινή αφύπνιση και να προκαλέσει συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Τα βαριά, λιπαρά και πικάντικα φαγητά μπορούν επίσης να διαταράξουν τον ύπνο. Αυτές οι τροφές απαιτούν περισσότερο χρόνο για να χωνευτούν, κάτι που μπορεί να προκαλέσει δυσπεψία και γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η δυσφορία και τα συμπτώματα της παλινδρόμησης, όπως καούρες, μπορούν να διακόψουν τον ύπνο και να οδηγήσουν σε ανήσυχες νύχτες. Τα πικάντικα τρόφιμα, συγκεκριμένα, μπορούν να αυξήσουν τη θερμοκρασία του σώματος, δυσκολεύοντας έτσι τον ύπνο. Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας ζάχαρης πριν τον ύπνο είναι επίσης επιβλαβής. Τα γλυκά, οι σοκολάτες και τα αναψυκτικά με ζάχαρη μπορούν να προκαλέσουν απότομες αυξομειώσεις στα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απότομες αφυπνίσεις και ανήσυχο ύπνο. Επιπλέον, τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη μπορούν να εντείνουν την παραγωγή αδρεναλίνης, δυσκολεύοντας έτσι την χαλάρωση και την προετοιμασία για ύπνο. Είναι σημαντικό να αποφεύγουμε την κατανάλωση καφεΐνης, αλκοόλ, βαριών και λιπαρών φαγητών, πικάντικων τροφών και τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη πριν τον ύπνο. Οι τροφές και τα ροφήματα αυτά μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τον ύπνο μας με διάφορους τρόπους, οδηγώντας σε κακή ποιότητα ύπνου και αίσθηση κόπωσης την επόμενη ημέρα.»
Πώς επηρεάζουν οι διατροφικές ελλείψεις την ποιότητα του ύπνου;
«Οι διατροφικές ελλείψεις μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την ποιότητα του ύπνου, προκαλώντας διάφορα προβλήματα που σχετίζονται με τον ύπνο και την ξεκούραση. Μια από τις πιο κρίσιμες θρεπτικές ουσίες για την ποιότητα του ύπνου είναι το μαγνήσιο. Το μαγνήσιο είναι απαραίτητο για τη ρύθμιση του νευρικού συστήματος και την παραγωγή μελατονίνης, μιας ορμόνης που ρυθμίζει τον κύκλο του ύπνου. Έλλειψη μαγνησίου μπορεί να οδηγήσει σε αϋπνία και δυσκολία στο να πέσουμε σε βαθύ, ξεκούραστο ύπνο. Επιπλέον, η βιταμίνη D παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του ύπνου. Χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D έχουν συνδεθεί με αυξημένη πιθανότητα διαταραχών ύπνου, όπως η υπνική άπνοια και ο ανήσυχος ύπνος. Η βιταμίνη D επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου και την παραγωγή σεροτονίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που συνδέεται με τη διάθεση και την ποιότητα του ύπνου. Επομένως, η έλλειψη αυτής της βιταμίνης μπορεί να διαταράξει τους κύκλους του ύπνου και να μειώσει την ξεκούραση. Η έλλειψη σιδήρου είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου. Ο σίδηρος είναι ζωτικής σημασίας για την παραγωγή αιμοσφαιρίνης, η οποία μεταφέρει οξυγόνο στους ιστούς του σώματος. Χαμηλά επίπεδα σιδήρου μπορεί να προκαλέσουν σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, μια κατάσταση που προκαλεί αίσθημα δυσφορίας στα πόδια και παρεμβαίνει στον ύπνο. Τέλος, η έλλειψη βιταμινών του συμπλέγματος Β, όπως η βιταμίνη Β12 και το φυλλικό οξύ, μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου. Αυτές οι βιταμίνες παίζουν σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του νευρικού συστήματος και στην παραγωγή ενέργειας. Η έλλειψή τους μπορεί να προκαλέσει κόπωση και διαταραχές του ύπνου, όπως αϋπνία και δυσκολία στην διατήρηση του ύπνου καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας. Η ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, είναι κρίσιμη για τη διατήρηση υγιούς και ξεκούραστου ύπνου.»
Υπάρχουν συγκεκριμένα γεύματα ή σνακ που προτείνετε για βραδινή κατανάλωση προκειμένου να βελτιωθεί ο ύπνος;
«Υπάρχουν διάφορα γεύματα και σνακ που μπορούν να συμβάλλουν στη βελτίωση του ύπνου όταν καταναλώνονται το βράδυ. Τρόφιμα πλούσια σε τρυπτοφάνη, όπως η γαλοπούλα, οι ξηροί καρποί και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, μπορούν να βοηθήσουν στην αύξηση της παραγωγής σεροτονίνης και μελατονίνης, δύο ουσιών που προάγουν τον ύπνο. Επίσης, τα δημητριακά ολικής άλεσης και τα τρόφιμα πλούσια σε μαγνήσιο, όπως οι μπανάνες και το σπανάκι, είναι ιδανικά για ένα βραδινό σνακ, καθώς το μαγνήσιο βοηθά στη χαλάρωση των μυών και τη μείωση του άγχους. Επιπλέον, η κατανάλωση ενός ελαφρού γεύματος πλούσιου σε υδατάνθρακες, όπως το ψωμί ολικής άλεσης με λίγο μέλι ή ένα μικρό μπολ βρώμης, μπορεί να βοηθήσει στην παραγωγή ινσουλίνης που διευκολύνει την είσοδο της τρυπτοφάνης στον εγκέφαλο. Το χαμομήλι και το πράσινο τσάι χωρίς καφεΐνη είναι επίσης καλές επιλογές, καθώς περιέχουν αντιοξειδωτικά που προάγουν τη χαλάρωση. Αποφεύγοντας την καφεΐνη και τα βαριά, λιπαρά γεύματα το βράδυ, μπορεί κανείς να βελτιώσει την ποιότητα του ύπνου και να ξυπνάει ανανεωμένος και ξεκούραστος.»
Πώς μπορεί η συνολική διατροφική συμπεριφορά και η χρονική στιγμή των γευμάτων κατά τη διάρκεια της ημέρας να επηρεάσουν τον ύπνο;
«Η συνολική διατροφική συμπεριφορά έχει σημαντική επίδραση στην ποιότητα του ύπνου. Μια διατροφή πλούσια σε επεξεργασμένα τρόφιμα, ζάχαρη και κορεσμένα λίπη μπορεί να οδηγήσει σε διαταραχές ύπνου. Τα βαριά, λιπαρά και πικάντικα γεύματα λίγο πριν τον ύπνο μπορεί να προκαλέσουν δυσπεψία και δυσφορία, επηρεάζοντας αρνητικά την ικανότητα του ατόμου να κοιμηθεί ή να παραμείνει κοιμισμένο. Αντίθετα, μια ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, όπως φρούτα, λαχανικά, πλήρη δημητριακά και πρωτεΐνες, μπορεί να προάγει έναν πιο ξεκούραστο ύπνο, καθώς παρέχει τα απαραίτητα συστατικά για τη λειτουργία του οργανισμού και τη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού. Η χρονική στιγμή των γευμάτων κατά τη διάρκεια της ημέρας παίζει επίσης κρίσιμο ρόλο στην ποιότητα του ύπνου. Η κατανάλωση γευμάτων σε σταθερά χρονικά διαστήματα βοηθά στη ρύθμιση του εσωτερικού ρολογιού του σώματος, το οποίο επηρεάζει τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης. Το βραδινό γεύμα πρέπει να είναι ελαφρύ και να καταναλώνεται τουλάχιστον 2-3 ώρες πριν τον ύπνο, ώστε να δίνεται χρόνος στο σώμα να χωνέψει το φαγητό και να μειωθεί η πιθανότητα νυχτερινών διαταραχών. Επιπλέον, η αποφυγή καφεΐνης και αλκοόλ τις βραδινές ώρες μπορεί να συμβάλει σε καλύτερη ποιότητα ύπνου, καθώς αυτές οι ουσίες μπορούν να επηρεάσουν την εγρήγορση και να διαταράξουν τον ύπνο.»
Βιβλιογραφία
Οι παραπάνω απαντήσεις μου βασίζονται σε πληροφορίες που αντλήθηκαν από έρευνες και βιβλιογραφία στον τομέα της διατροφής και του ύπνου. Μερικές από τις βασικές πηγές περιλαμβάνουν:
National Sleep Foundation: Έρευνες και άρθρα σχετικά με τη σχέση μεταξύ διατροφής και ύπνου.
American Journal of Clinical Nutrition: Μελέτες που εξετάζουν πώς οι διατροφικές συνήθειες επηρεάζουν την ποιότητα του ύπνου.
Sleep Health: Επιστημονικές δημοσιεύσεις για τη σημασία της χρονικής στιγμής των γευμάτων και τη ρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού.
Journal of Sleep Research: Έρευνες σχετικά με τις επιπτώσεις συγκεκριμένων τροφίμων και θρεπτικών συστατικών στην ποιότητα του ύπνου.
Handbook of Nutrition and Food: Κεφάλαια που αφορούν τη διατροφή και την υγεία, συμπεριλαμβανομένων των επιπτώσεων στη λειτουργία του ύπνου.
Αυτές οι πηγές προσφέρουν μια λεπτομερή κατανόηση του πώς οι διατροφικές συνήθειες και ο χρονισμός των γευμάτων μπορούν να επηρεάσουν τον ύπνο και αποτελούν τη βάση για τις πληροφορίες που παρείχα.
Η αυτοφροντίδα αποτελεί έναν θεμελιώδη πυλώνα για τη διατήρηση της σωματικής και ψυχικής ευεξίας. Στην εποχή μας, όπου οι καθημερινοί ρυθμοί ζωής γίνονται ολοένα και πιο απαιτητικοί, η ανάγκη για αυτοφροντίδα είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Αφιερώνοντας χρόνο για τον εαυτό μας, επενδύουμε στην προσωπική μας ευημερία και ενισχύουμε την ικανότητά μας να ανταποκρινόμαστε στις προκλήσεις της ζωής.
Στο Cityvibes.gr «φιλοξενείται» ο Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, Συνθετικός Ψυχοθεραπευτής & Leadership Coach, Παναγιώτης Γεωργάκης.
Περισσότερες πληροφορίες για τον ίδιο μπορείς να αντλήσεις από την ιστοσελίδα του panosgeorgakis.gr .
Τι είναι η αυτοφροντίδα και γιατί είναι σημαντική για την ψυχική υγεία;
«Η αυτοφροντίδα είναι η ικανότητα του ατόμου να φροντίζει τον εαυτό του χωρίς την άμεση παρέμβαση επαγγελματιών υγείας. Μπορεί να έχει απλές μορφές, όπως η διατήρηση της συναισθηματικής ισορροπίας, αλλά και πιο σύνθετες, όπως η διαχείριση χρόνιων παθήσεων ή αναπηριών. Η αυτοφροντίδα είναι σημαντική για την ψυχική υγεία, διότι ενισχύει την αυτονομία, την αυτο-αποτελεσματικότητα και την ικανότητά μας να διαχειριζόμαστε το άγχος και να προάγουμε την ψυχική μας ευεξία, δίχως να εξαρτόμαστε άμεσα από τρίτους. Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, η αυτοφροντίδα αναδείχθηκε ως κρίσιμος παράγοντας για τη διατήρηση της ψυχικής υγείας, καθώς η πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας ήταν περιορισμένη.»
Ποια είναι τα οφέλη της αυτόφροντίδας;
«Η αυτοφροντίδα έχει μια σειρά από οφέλη που μας βοηθούν να ζήσουμε αρμονικά και να παραμένουμε αποτελεσματικοί στις καθημερινές προκλήσεις. Τα πιο σημαντικά από αυτά είναι:
Βελτίωση της σωματικής υγείας: Η τακτική άσκηση, ο επαρκής ύπνος και η υγιεινή διατροφή ενισχύουν τη σωματική μας υγεία, αυξάνουν τα επίπεδα ενέργειας και ενδυναμώνουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Ενίσχυση της ψυχικής και συναισθηματικής ευεξίας: Η αυτοφροντίδα βοηθά στη μείωση του άγχους, της κατάθλιψης και των συμπτωμάτων αυτών, προάγοντας την ψυχική υγεία. Αυξημένη παραγωγικότητα και συγκέντρωση: Η αυτοφροντίδα επιτρέπει την αναζωογόνηση, οδηγώντας σε αυξημένη παραγωγικότητα, βελτιωμένη συγκέντρωση και καλύτερες ικανότητες επίλυσης προβλημάτων. Καλύτερες σχέσεις: Όταν φροντίζουμε τον εαυτό μας, έχουμε περισσότερους συναισθηματικούς πόρους για να επενδύσουμε στις σχέσεις μας και μας βοηθάει να παρουσιαστούμε με τον καλύτερο τρόπο στις αλληλεπιδράσεις μας με τους άλλους. Αυξημένη αυτοεκτίμηση: Οι πρακτικές αυτοφροντίδας αυξάνουν την αυτοεκτίμηση και την αυτοαξία μας, καθώς μας ωθούν να βάλουμε σε προτεραιότητα τις ανάγκες μας και να ασχολούμαστε με δραστηριότητες που μας κάνουν να νιώθουμε καλά. Πρόληψη εξουθένωσης: Η τακτική αυτοφροντίδα βοηθά στην πρόληψη της εξουθένωσης, μιας κατάστασης σωματικής, ψυχικής και συναισθηματικής εξάντλησης που προκαλείται από παρατεταμένο στρες.»
Ποιες είναι οι πρώτες ενδείξεις ότι κάποιος μπορεί να χρειάζεται να επενδύσει περισσότερο στην αυτοφροντίδα του;
«Οι πρώτες ενδείξεις ότι κάποιος μπορεί να χρειάζεται να επενδύσει περισσότερο στην αυτοφροντίδα του περιλαμβάνουν:
Συνεχές αίσθημα κόπωσης ή έλλειψη ενέργειας.
Αυξημένο άγχος ή καταθλιπτική διάθεση.
Δυσκολία στη διαχείριση των καθημερινών δραστηριοτήτων.
Αλλαγές στον ύπνο, όπως αϋπνία ή υπερβολικός ύπνος.
Μείωση του ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που παλαιότερα ήταν ευχάριστες.
Αυξημένη ευερεθιστότητα ή εκρήξεις θυμού.»
Ποια είναι τα κοινά εμπόδια που εμποδίζουν τους ανθρώπους να εφαρμόσουν πρακτικές αυτοφροντίδας και πώς μπορούν να τα ξεπεράσουν;
«Τα κοινά εμπόδια που εμποδίζουν τους ανθρώπους να εφαρμόσουν πρακτικές αυτοφροντίδας περιλαμβάνουν:
Έλλειψη χρόνου: Οι πολυάσχολες καθημερινές ρουτίνες μπορεί να καθιστούν δύσκολη την αφιέρωση χρόνου για αυτοφροντίδα. Μπορεί να βοηθήσει η προγραμματισμένη ένταξη μικρών χρονικών διαστημάτων για αυτοφροντίδα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Αίσθημα ενοχής: Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να νιώθουν ένοχοι αν αφιερώνουν χρόνο στον εαυτό τους. Είναι σημαντικό να κατανοήσουν ότι η αυτοφροντίδα είναι απαραίτητη για τη συνολική τους ευεξία. Επίσης, μέσα από την φροντίδα του εαυτού τους θα είναι πιο διαθέσιμοι και ικανοί να φροντίσουν και τους άλλους. Έλλειψη υποστήριξης: Η έλλειψη υποστήριξης από το κοινωνικό ή οικογενειακό περιβάλλον μπορεί να δυσκολέψει την εφαρμογή πρακτικών αυτοφροντίδας. Η επικοινωνία και η αναζήτηση υποστήριξης από φίλους, οικογένεια ή επαγγελματίες μπορεί να βοηθήσει. Έλλειψη ενημέρωσης: Η ελλιπής ενημέρωση σχετικά με τα πλεονεκτήματα της αυτοφροντίδας καθώς και για τους κινδύνους της μη εφαρμογής της, μπορεί να οδηγήσει τα άτομα να παραμελήσουν την αυτοφροντίδα τους. Η ανάγνωση βιβλίων και άθρων, η παρακολούθηση σχετικών video, καθώς και η ενημέρωση από ειδικούς είναι οι πιο άμεσες και βοηθητικές λύσεις.»
Πώς επηρεάζει η κακή ψυχική υγεία τη σωματική υγεία και ποια είναι τα σημάδια που δείχνουν ότι κάποιος πρέπει να δώσει περισσότερη προσοχή στη ψυχική του ευεξία;
«Η κακή ψυχική υγεία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη σωματική υγεία μέσω:
Αυξημένης κόπωσης και αδυναμίας.
Δυσκολιών στον ύπνο που μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνια αϋπνία.
Αλλαγών στην όρεξη και το βάρος.
Αυξημένου κινδύνου για καρδιαγγειακά προβλήματα.
Εξασθένησης του ανοσοποιητικού συστήματος.
Σημάδια που δείχνουν ότι κάποιος πρέπει να δώσει περισσότερη προσοχή στη ψυχική του ευεξία περιλαμβάνουν:
Συνεχές αίσθημα λύπης ή κατάθλιψης. Έντονο άγχος ή κρίσεις πανικού.
Δυσκολία στη συγκέντρωση ή στη λήψη αποφάσεων.
Απομόνωση από κοινωνικές δραστηριότητες.
Σκέψεις αυτοτραυματισμού ή αυτοκτονίας.»
Τρόποι και μορφές αυτοφροντίδας
«Η αυτοφροντίδα μπορεί να έχει διάφορες μορφές και να εφαρμοστεί σε πολλές πτυχές της ζωής μας. Μερικές ιδέες αυτοφροντίδας είναι:
Σωματική Αυτοφροντίδα:
Άσκηση: Η τακτική άσκηση βοηθά στη μείωση του στρες και τη βελτίωση της ψυχικής υγείας. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) συνιστά 150 λεπτά άσκησης την εβδομάδα. Ύπνος: Ένας σταθερός και επαρκής ύπνος είναι κρίσιμος για την ψυχική και σωματική υγεία. Η επιστημονική έρευνα έδειξε ότι οι βελτιωμένες συνήθειες ύπνου είχαν τη μεγαλύτερη επίδραση στην ψυχική ευεξία.
Διατροφή: Μια ισορροπημένη διατροφή συμβάλλει σημαντικά στην ψυχική υγεία. Συναισθηματική Αυτοφροντίδα Θετική Αυτοσυζήτηση και Αναστοχασμός: Η ενίσχυση των θετικών σκέψεων και η αυτοαποδοχή βοηθούν στη μείωση του άγχους. Χαλάρωση: Δραστηριότητες όπως οι χαλαρωτικά μπάνια και οι περίπατοι στη φύση συμβάλλουν στη συναισθηματική ευεξία. Κοινωνικές Συναντήσεις: Προγραμματίστε τακτικές συναντήσεις με φίλους ή οικογένεια για να διατηρείτε ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς. Πνευματική Αυτοφροντίδα Διαλογισμός και Προσευχή: Αυτές οι πρακτικές μπορούν να βοηθήσουν στην αναζήτηση της εσωτερικής ηρεμίας και του σκοπού.
Δημιουργία Ευγνωμοσύνης: Κρατήστε ένα ημερολόγιο ευγνωμοσύνης και καταγράψτε καθημερινά τα πράγματα για τα οποία είστε ευγνώμονες.
Πρακτική Αυτοφροντίδα:
Οργάνωση Χρόνου: Η αποτελεσματική διαχείριση του χρόνου σας βοηθά να μειώσετε το στρες και να αυξήσετε την παραγωγικότητά σας. Καθημερινές Συνήθειες: Απλές καθημερινές πρακτικές, όπως το στρώσιμο του κρεβατιού και η προσωπική υγιεινή, μπορούν να συμβάλλουν στην αυτοφροντίδα.»
Πώς μπορούν οι σύγχρονες τεχνολογίες και οι ψηφιακές εφαρμογές να βοηθήσουν στην αυτοφροντίδα και στη βελτίωση της ψυχικής υγείας;
«Οι σύγχρονες τεχνολογίες και οι ψηφιακές εφαρμογές μπορούν να βοηθήσουν στην αυτοφροντίδα και στη βελτίωση της ψυχικής υγείας μέσω:
Εφαρμογές παρακολούθησης υγείας: Εφαρμογές που παρακολουθούν την άσκηση, τον ύπνο και τη διατροφή μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα να διατηρήσουν υγιεινές συνήθειες. Εφαρμογές διαλογισμού και χαλάρωσης: Εφαρμογές όπως το Headspace και το Calm προσφέρουν καθοδηγούμενες ασκήσεις διαλογισμού και τεχνικές χαλάρωσης. Online συμβουλευτική και θεραπεία: Πλατφόρμες όπως το hiwellapp και το clicktotherapy προσφέρουν πρόσβαση σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας μέσω του διαδικτύου. Κοινωνικά δίκτυα υποστήριξης: Online κοινότητες και φόρουμ παρέχουν χώρο για την ανταλλαγή εμπειριών και την υποστήριξη μεταξύ ατόμων με παρόμοια προβλήματα. Υπενθυμίσεις και ειδοποιήσεις: Ψηφιακές εφαρμογές μπορούν να στέλνουν υπενθυμίσεις για τακτικές διαλείμματα αυτοφροντίδας και ενθάρρυνση για την τήρηση υγιεινών συνηθειών.»
Συμπεράσματα
«Η αυτοφροντίδα αποτελεί έναν κρίσιμο παράγοντα για τη διασφάλιση της ψυχικής και σωματικής ευεξίας. Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, οι πρακτικές αυτοφροντίδας ήταν πάντα μέρος της καθημερινότητάς μας. Στις μέρες μας, αυτές οι πρακτικές έχουν εξελιχθεί, διαφοροποιηθεί και προσαρμοστεί στους σύγχρονους ρυθμούς ζωής, προκειμένου να ανταποκρίνονται καλύτερα στις ανάγκες του σημερινού ανθρώπου. Είναι σημαντικό να μπορούμε να αναγνωρίζουμε πότε χρειαζόμαστε περισσότερη αυτοφροντίδα και να ξεπερνάμε τυχόν εμπόδια που μας δυσκολεύουν. Η αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών και των ψηφιακών εφαρμογών μπορεί να προσφέρει πολύτιμη υποστήριξη, διευκολύνοντας την παρακολούθηση και τη διαχείριση της υγείας μας. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να ενισχύσουμε την ευεξία μας και να φροντίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας. Η προώθηση της αυτοφροντίδας και η εκπαίδευσή μας, αν αυτό απαιτείται, μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της ψυχικής και σωματικής υγείας. Η αυτοφροντίδα δεν είναι απλώς μια πρακτική, αλλά ένας τρόπος ζωής που ενισχύει την αυτονομία, την ευεξία και την ποιότητα ζωής μας. Στο πλαίσιο αυτό, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η φροντίδα του εαυτού μας δεν είναι εγωιστική, αλλά απαραίτητη για να μπορέσουμε να φροντίσουμε και τους γύρω μας.»
Χρονοδιατροφή: Μια Επιστημονικά Βασισμένη Προσέγγιση στην Υγιεινή Διατροφή
Η Χρονοδιατροφή, γνωστή και ως “Κιρκαδιανή Διατροφή”, αποτελεί μια εξελισσόμενη προσέγγιση στη διατροφή που λαμβάνει υπόψη τον φυσικό κιρκαδικό ρυθμό του οργανισμού μας. Ο κιρκαδικός ρυθμός, γνωστός και ως “βιολογικό ρολόι”, είναι ο εσωτερικός 24ωρος κύκλος που ρυθμίζει διάφορες σωματικές λειτουργίες, όπως η όρεξη, η πέψη, ο μεταβολισμός,η θερμοκρασία σώματος και ο ύπνος.
Στο Cityvibes.gr «φιλοξενείται» η Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, Δρ. Παυλίδου Ελένη, η οποία διατηρεί σύγχρονο ιδιωτικό Διαιτολογικό Κέντρο στη Δράμα και διαθέτει πολυετή εμπειρία στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας. Είναι κάτοχος Διδακτορικού τίτλου στην Διατροφή & Υγεία Ανθρώπου από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, όπου επίσης εργάστηκε ως Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια. Διαθέτει επίσης Μεταπτυχιακό (M.Sc.) στην Επιδημιολογία & Ποιότητα Υπηρεσιών Υγείας και είναι Πιστοποιημένη Ειδικός στις Διατροφικές Διαταραχές & Παχυσαρκία. Η επιστημονική της κατάρτιση ενισχύεται από το αξιόλογο ερευνητικό της έργο, το οποίο περιλαμβάνει δημοσιεύσεις που έχουν λάβει διακρίσεις και βραβεύσεις. Η Δρ. Παυλίδου προσφέρει στους πελάτες της ατομική διατροφική συμβουλευτική, θεραπεία διατροφικών διαταραχών, διαχείριση βάρους & παχυσαρκίας, διατροφή για ειδικές καταστάσεις υγείας και διατροφική εκπαίδευση & ενημέρωση. Το Διαιτολογικό Κέντρο της Δρ. Παυλίδου διαθέτει σύγχρονο εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας για ακριβείς μετρήσεις και αξιολογήσεις, παρέχοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα της διατροφικής κατάστασης.
Επιστημονική Βάση:
Η Χρονοδιατροφή βασίζεται σε όλο και περισσότερα επιστημονικά στοιχεία που υποστηρίζουν τη σχέση μεταξύ του κιρκαδικού ρυθμού και της υγείας. Έρευνες έχουν δείξει ότι η κατανάλωση τροφίμων σε ώρες που ο οργανισμός μας είναι φυσικά πιο δραστήριος και ικανός να τα χωνέψει, μπορεί να επηρεάσει θετικά διάφορες παραμέτρους, όπως:
Ρύθμιση σακχάρου στο αίμα: Η κατανάλωση υδατανθράκων σε ώρες που η ινσουλίνη είναι πιο δραστική (πρωί) μπορεί να βελτιώσει την ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα. Μεταβολισμός: Η κατανάλωση τροφίμων σε ώρες που ο μεταβολισμός είναι υψηλότερος (πρωί και μεσημέρι) μπορεί να ενισχύσει την καύση λίπους και την απώλεια βάρους. Ποιότητα ύπνου: Η αποφυγή βαριών γευμάτων αργά το βράδυ μπορεί να συμβάλει σε καλύτερη ποιότητα ύπνου. Επίπεδα ενέργειας: Η κατανάλωση τροφίμων σε ώρες που ο οργανισμός μας είναι πιο δραστήριος μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα ενέργειας.
Πώς να ξεκινήσετε:
Ακολουθήστε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου: Πηγαίνετε για ύπνο και ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε μέρα, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα. Καταναλώστε πρωινό: Ξεκινήστε την ημέρα σας με ένα υγιεινό πρωινό πλούσιο σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες.
Επιλέξτε ελαφριά γεύματα: Προτιμήστε ελαφριά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας και αποφύγετε τα βαριά γεύματα αργά το βράδυ. Δώστε έμφαση σε υγιεινά τρόφιμα: Επιλέξτε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, άπαχα γαλακτοκομικά και ψάρι. Αποφύγετε τα επεξεργασμένα τρόφιμα και τα ζάχαρη: Περιορίστε την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων, ζάχαρης και ανθυγιεινών λιπαρών. Πίνετε άφθονο νερό: Το νερό είναι απαραίτητο για την υγεία του οργανισμού σας.
Μειονεκτήματα:
Η Χρονοδιατροφή, όπως και κάθε νέα προσέγγιση στη διατροφή, έχει και τα μειονεκτήματά της.
Περιορισμένη επιστημονική τεκμηρίωση: Παρόλο που η επιστημονική έρευνα γύρω από τη Χρονοδιατροφή αυξάνεται, χρειάζονται περισσότερες μελέτες μακροπρόθεσμης παρακολούθησης για να επιβεβαιωθούν τα οφέλη της. Δυσκολία στην εφαρμογή: Η υιοθέτηση της Χρονοδιατροφής μπορεί να είναι δύσκολη για άτομα με ασταθή πρόγραμμα ύπνου ή εργασίας βάρδιας. Περιορισμοί στην κοινωνική ζωή: Η αποφυγή βαριών γευμάτων αργά το βράδυ μπορεί να δυσκολέψει την κοινωνική ζωή, καθώς οι περισσότερες κοινωνικές συναντήσεις λαμβάνουν χώρα γύρω από το φαγητό. Ατομικές διαφορές: Η ανταπόκριση στη Χρονοδιατροφή μπορεί να ποικίλει σημαντικά από άτομο σε άτομο, καθιστώντας δύσκολη την εξατομίκευση της προσέγγισης.
Νεότερες Μελέτες:
Πρόσφατες μελέτες έχουν εστιάσει στη σχέση μεταξύ Χρονοδιατροφής και χρονοτύπων, όπως ο πρωινός και ο βραδινός χρονότυπος.
Βραδινός Χρονότυπος:
Έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα με βραδινό χρονότυπο τείνουν να καταναλώνουν λιγότερα και μεγαλύτερα γεύματα αργά το βράδυ. Σχετίζονται με αυξημένη πιθανότητα κατανάλωσης ποτών με καφεΐνη, φαστ φουντ και χαμηλότερη κατανάλωση γαλακτοκομικών. Έχουν υψηλότερη κατανάλωση διεγερτικών (καφεΐνη, ενεργειακά ποτά, ζαχαρούχα ποτά, αλκοόλ). Καταναλώνουν περισσότερο αλκοόλ, καφέ και αναψυκτικά, ενώ οι πρωινοί τύποι καταναλώνουν περισσότερο τσάι. Παρουσιάζουν χαμηλότερο ποσοστό ενέργειας από πρωτεΐνες και υδατάνθρακες και χαμηλότερη πρόσληψη υγιεινών τροφίμων (ρύζι, λαχανικά, όσπρια, αυγά, γαλακτοκομικά). Έχουν υψηλότερο ποσοστό ενέργειας από αλκοόλ και λίπος και υψηλότερη πρόσληψη ζυμαρικών και ζαχαροπλαστικής. Έχουν ανεπαρκή πρόσληψη βιταμινών και μετάλλων (ασβέστιο, μαγνήσιο, ψευδάργυρος, βιτ. D, ριβοφλαβίνη, βιτ. B6). Έχουν μεγαλύτερα ποσοστά παράλειψης πρωινού, χαμηλότερα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας, βαριά γεύματα πριν τον ύπνο, ακανόνιστο πρόγραμμα ύπνου και συχνότερο ύπνο μέσα στην ημέρα.
Πρωινός Χρονότυπος:
Καταναλώνουν κατά μέσο όρο 0,25 περισσότερες μερίδες φρούτων και 0,13 περισσότερες μερίδες λαχανικών/ημέρα. Έχουν υψηλότερα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας. Έχουν ήρεμο και χωρίς διακοπές ύπνο. Καλύτερη ρύθμιση των γευμάτων μέσα στην ημέρα.
Σύνδεση με Χρονοδιατροφή:
Η Χρονοδιατροφή, λαμβάνοντας υπόψη τους χρονοτύπους, προτείνει εξατομικευμένα προγράμματα διατροφής:
Βραδινός Χρονότυπος:
Ελαφρύ πρωινό. Μεσαίο μεσημεριανό γεύμα. Ελαφρύ σνακ το απόγευμα. Αποφυγή βαριών γευμάτων αργά το βράδυ.
Πρωινός Χρονότυπος:
Πλούσιο πρωινό. Μεσαίο μεσημεριανό γεύμα. Ελαφρύ σνακ το απόγευμα. Δυνατότητα για ένα ελαφρύ βραδινό γεύμα
Συνοψίζοντας:
Η Χρονοδιατροφή αποτελεί μια εξελισσόμενη προσέγγιση στη διατροφή με πολλά υποσχόμενα οφέλη για την υγεία. Παρόλα αυτά, η επιστημονική τεκμηρίωση παραμένει περιορισμένη και η εφαρμογή της μπορεί να είναι δύσκολη για ορισμένα άτομα.
Συμβουλές:
Συμβουλευτείτε το γιατρό ή τον διατροφολόγο σας: Πριν υιοθετήσετε τη Χρονοδιατροφή, συμβουλευτείτε το γιατρό ή τον διατροφολόγο σας για να λάβετε εξατομικευμένες συμβουλές και να διαπιστώσετε αν ταιριάζει στις δικές σας ανάγκες. Ξεκινήστε σταδιακά: Μην κάνετε δραστικές αλλαγές στις συνήθειες διατροφής σας αμέσως. Ξεκινήστε με μικρές αλλαγές και προσαρμόστε σταδιακά το πρόγραμμά σας. Ακούστε το σώμα σας: Προσέξτε πώς νιώθετε με την Χρονοδιατροφή και κάντε τις απαραίτητες προσαρμογές για να βρείτε το ιδανικό πρόγραμμα για εσάς.
Ενδεικτικές Επιστημονικές Αναφορές:
Mentzelou, M.; Papadopoulou, S.K.; Psara, E.; Voulgaridou, G.; Pavlidou, E.; Androutsos, O.; Giaginis, C. Chrononutrition in the Prevention and Management of Metabolic Disorders: Α Literature Review. Nutrients 2024, 16, 722. https://doi.org/10.3390/nu16050722
Barrea L, Frias-Toral E, Aprano S, Castellucci B, Pugliese G, Rodriguez-Veintimilla D, Vitale G, Gentilini D, Colao A, Savastano S, Muscogiuri G. The clock diet: a practical nutritional guide to manage obesity through chrononutrition. Minerva Med. 2022 Feb;113(1):172-188. doi: 10.23736/S0026-4806.21.07207-4. Epub 2021 Apr
PMID: 33913659.
Ahluwalia MK. Chrononutrition-When We Eat Is of the Essence in Tackling Obesity. Nutrients. 2022;14(23):5080. Published 2022 Nov 29. doi:10.3390/nu14235080
Alkhulaifi F, Darkoh C. Meal Timing, Meal Frequency and Metabolic Syndrome. Nutrients. 2022;14(9):1719. Published 2022 Apr 21. doi:10.3390/nu14091719
Mentzelou M, Papadopoulou SK, Psara E, Voulgaridou G, Pavlidou E, Androutsos O, Giaginis C. Chrononutrition in the Prevention and Management of Metabolic Disorders: A Literature Review. Nutrients. 2024 Mar 1;16(5):722. doi: 10.3390/nu16050722. PMID: 38474850; PMCID: PMC10935435.
Επικοινωνήστε με τη Δρ. Παυλίδου και κάντε το πρώτο βήμα προς μια υγιεινή και γεμάτη ενέργεια ζωή!
Βελόνες και Ισορροπία: Πώς Ο Βελονισμός μπορεί να μεταμορφώσει την υγεία σας
Ο βελονισμός είναι μια αρχαία θεραπευτική πρακτική που προέρχεται από την παραδοσιακή κινεζική ιατρική και χρησιμοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια. Βασίζεται στην ιδέα ότι η ενέργεια, ρέει μέσα από συγκεκριμένα κανάλια στο σώμα. Οι βελονιστές εισάγουν λεπτές βελόνες σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος για να αποκαταστήσουν την ισορροπία της ενέργειας και να προάγουν τη φυσική θεραπεία. Η πρακτική αυτή χρησιμοποιείται για την ανακούφιση από διάφορους πόνους και παθήσεις, καθώς και για τη βελτίωση της συνολικής ευεξίας και της υγείας. Παρά την αρχαία της προέλευση, ο βελονισμός κερδίζει όλο και περισσότερη αποδοχή και αναγνώριση στη σύγχρονη ιατρική κοινότητα.
Στο Cityvibes.gr «φιλοξενείται» η Ηλέκτρα Αυγουστή, Βελονίστρια και πτυχιούχος του τμήματος Ιατρικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Περισσότερες πληροφορίες για την ίδια θα βρεις εδώ.
Πώς ξεκίνησε το ενδιαφέρον σας για τον βελονισμό και ποια είναι η εμπειρία σας στον τομέα αυτό;
« Η πρώτη μου επαφή με τον βελονισμό ξεκίνησε το 2018 κατά τη διάρκεια του αγροτικού μου. Τότε δεν γνώριζα πολλά για αυτή την πρακτική καθώς και στην ιατρική σχολή ΑΠΘ όπου σπούδασα δεν υπήρχαν εκπαιδεύσεις σχετικά με τις εναλλακτικές θεραπείες, όπως υπάρχουν στο εξωτερικό. Επειδή με ενδιέφερε ιδιαίτερα η διαχείριση του πόνου των ασθενών με ώθησε να αναζητήσω περισσότερες πληροφορίες. Όταν επέστρεψα στη Θεσσαλονίκη, αποφάσισα να ξεκινήσω μια διετή εκπαίδευση στον βελονισμό παράλληλα με την ειδικότητά μου. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής μου, συνειδητοποίησα ότι ο βελονισμός δεν είναι μόνο μια θεραπευτική πρακτική για τον πόνο, αλλά προσφέρει πολύ περισσότερα στην ολιστική υγεία και την ευεξία των ατόμων. Εξασκώ τον βελονισμό σε συνδυασμό με την κλασσική ιατρική τα τελευταία χρόνια ιδιωτικά, κάτι που έχει διευρύνει το πώς θα προσεγγίσω το άτομο που θα έρθει στο ιατρείο μου.»
Ποιες είναι οι κύριες μέθοδοι βελονισμού που χρησιμοποιείτε και ποια είναι η φιλοσοφία σας πίσω από την επιλογή τους;
«Είμαι υπέρ μιας πιο δυτικής προσέγγισης του βελονισμού, η οποία βασίζεται στη φυσιολογία του οργανισμού μας. Όταν γνωρίζεις πώς λειτουργεί το νευρικό μας σύστημα, η μετάδοση του πόνου, η έκκριση των ορμονών αλλά και πώς επηρεάζονται από το καθημερινό stress, μπορείς να βρεις φυσικούς τρόπους να τα εξισορροπήσεις. Είναι βασικό για εμένα να υπάρχει ένας βαθμός τεκμηρίωσης πριν εφαρμόσω οποιαδήποτε τεχνική. Χρησιμοποιώ μεθόδους που έχουν δοκιμαστεί επιστημονικά και βασίζονται σε κλινικές μελέτες σε συνδυασμό με τα αποτελέσματα που βλέπω στους πραγματικούς ασθενείς στη κλινική πράξη. Συνήθως συνδυάζω τον σωματοβελονισμό και τον ωτοβελονισμό ανάλογα με τα συμπτώματα και αφού βεβαιωθώ ότι το άτομο νιώθει άνετα με την τοποθέτηση των βελόνων σε αυτά τα σημεία.»
Πώς προσεγγίζετε τον βελονισμό ως μέσο θεραπείας και ευεξίας;
«Ως ιατρός και βελονίστρια αντιλαμβάνομαι την υγεία ως ένα δυναμικό σύνολο που περιλαμβάνει τόσο το σώμα όσο και το πνεύμα. Πιστεύω ότι ο βελονισμός δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τελευταίο μέσο θεραπείας, αλλά ως μια συμπληρωματική θεραπεία που μπορεί να συμβάλει στη διατήρηση της ισορροπίας και της υγείας μας. Είναι επί της ουσίας, όχι μόνο θεραπεία αλλά και πρόληψη. Στόχος μου είναι να παρέχω ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες που προσαρμόζονται στις ατομικές ανάγκες κάθε ασθενούς, προάγοντας την συνολική ευεξία και όχι μόνο την ανακούφιση από τα συμπτώματα. Εστιάζω στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών μου, συνδυάζοντας την παραδοσιακή γνώση του βελονισμού με σύγχρονες επιστημονικές πρακτικές.»
Ποιες είναι οι κύριες περιοχές ή προβλήματα που βοηθάτε με τον βελονισμό;
«Το πιο βασικό κομμάτι ενασχόλησής μου είναι η διαχείριση του πόνου, είτε αφορά κάποιο οξύ μυοσκελετικό τραυματισμό, είτε μια χρόνια οσφυαλγία ή αυχεναλγία. Επιπλέον, έχω μια μεγαλύτερη ευαισθησία με τις ορμονολογικές εναλλαγές που συμβαίνουν στο γυναικείο φύλο και προκαλούν μια σειρά συμπτωμάτων και συχνά αποσυντονίζουν την καθημερινότητα του ατόμου είτε αφορά την παραγωγική ηλικία είτε την εμμηνόπαυση. Η διαχείριση του άγχους είναι επίσης ένα μεγάλο πρόβλημα στην εποχή μας και ο βελονισμός είναι ο πιο φυσικός τρόπος αντιμετώπισης γιατί μπορεί να «εκπαιδεύσει» το νευρικό μας σύστημα να μην έχει έντονες αντιδράσεις σε καθημερινά προβλήματα. Είναι κάτι που θέλει χρόνο και συνέπεια, αλλά είναι η κυριότερη απόδειξη ότι ο βελονισμός δρα ως πρόληψη στις επιπτώσεις του χρόνιου άγχους.»
Πώς προσαρμόζετε τις θεραπευτικές προσεγγίσεις σας στις ατομικές ανάγκες και διαφορετικά στάδια της εξέλιξης των πελατών σας;
«Κατά την πρώτη συνάντηση, γίνεται αξιολόγηση της κατάστασης του ασθενούς, του ιατρικού ιστορικού, τα τρέχοντα συμπτώματα και τους στόχους θεραπείας. Παίζει μεγάλο ρόλο η αλληλεπίδραση με το άτομο, η επικοινωνία μεταξύ μας και να νιώθει άνετα να μοιραστεί την εμπειρία του και τις αλλαγές που νιώθει μετά από τις συνεδρίες μας. Καθώς η θεραπεία προχωρά, μέσω της αλληλεπίδρασής μας και την εξέλιξη του ατόμου, είναι πιθανό να γίνει αλλαγή των βελονιστικών σημείων που χρησιμοποιούνται. Αυτή η δυναμική προσέγγιση εξασφαλίζει ότι κάθε ασθενής λαμβάνει την πιο αποτελεσματική και κατάλληλη φροντίδα για τον ίδιο.»
Καταπολεμώντας το Άγχος: Στρατηγικές και Μύθοι – Συζήτηση με Ψυχολόγο
Η διαχείριση του στρες και του άγχους αποτελεί έναν κρίσιμο τομέα για την ψυχική και σωματική υγεία. Περιλαμβάνει τεχνικές και στρατηγικές που βοηθούν τα άτομα να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις της καθημερινότητας και να μειώσουν τις αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στο σώμα και το μυαλό. Μέθοδοι όπως η βαθιά αναπνοή, η σωματική άσκηση, η διαλογιστική πρακτική και η διατήρηση μιας υγιεινής διατροφής, μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη μείωση των επιπέδων στρες. Επιπλέον, η ψυχοθεραπεία και η συζήτηση με ειδικούς μπορούν να παρέχουν πολύτιμη υποστήριξη και να βοηθήσουν τα άτομα να αναπτύξουν αποτελεσματικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης.
Στο Cityvibes.gr «φιλοξενείται» ο Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής, Γκαντίνας Θεόδωρος, ο οποίος μας έδωσε τις δικές του απαντήσεις αναφορικά με το εν λόγω ζήτημα.
Ποιες είναι οι κοινές αιτίες του άγχους και πώς μπορεί να επηρεάσει καθημερινά τη ζωή ενός ατόμου;
«Οι γνωστικές θεωρίες της ψυχολογίας υποστηρίζουν ότι οι αγχώδεις διαταραχές είναι το αποτέλεσμα προηγούμενων τραυματικών εμπειριών που αφορούν απρόσμενο και ανεξέλεγκτο κίνδυνο, όπως για παράδειγμα η γονεϊκή κακοποίηση, η κοινωνική απομόνωση, ο σχολικός εκφοβισμός, κλπ (Mineka & Kelly, 1989). Οι σκέψεις των ατόμων που υποφέρουν από γενικευμένο άγχος εστιάζουν στον κίνδυνο σε συνειδητό και ασυνείδητο επίπεδο. Σύμφωνα με τον Ellis (1997) οι άνθρωποι με δυσλειτουργικό άγχος έχουν άκαμπτες πεποιθήσεις, όπως το ότι πρέπει να είναι πάντα σε εγρήγορση απέναντι σε διάφορους κινδύνους, κάτι που προκαλεί αυτόματες αρνητικές σκέψεις καταστροφολογίας οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν σε μία μόνιμη ανησυχία.»
Το Κοινωνικό Άγχος
«Πειράματα έχουν δείξει ότι άνθρωποι που υποφέρουν από άγχος τείνουν να δίνουν έμφαση σε ερεθίσματα που θεωρούν απειλητικά (Hakamata et al., 2010). Όπως και στην γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, έτσι και στο κοινωνικό άγχος, το άτομο ανησυχεί, αυτήν τη φορά όμως για κοινωνικά θέματα (κύρος, εικόνα προς τους άλλους, κλπ). Σε πειράματα όπου άτομα με δυσλειτουργικό άγχος έπρεπε να εντοπίζουν λέξεις σε μία οθόνη έχει φανεί πως τα άτομα με κοινωνικό άγχος δίνουν έμφαση στον εντοπισμό «απειλητικών» λέξεων που σχετίζονται με τον κοινωνικό κίνδυνο, όπως «ντροπιάζομαι» η «ρεζίλι» ενώ άτομα που ανησυχούν περισσότερο για την σωματική απειλή δίνουν έμφαση σε λέξεις, όπως «τραύμα» ή «ασθένεια» (Mathews & MacLeod, 1985, Mogg, Mathews & Eysenck, 1992).»
Ποιες ψυχολογικές τεχνικές θεωρείτε αποτελεσματικές για τη διαχείριση του άγχους και πώς μπορούν να ενσωματωθούν στην καθημερινή ζωή;
«Μπορεί να φαίνεται παράδοξο, όμως μία τεχνική που χρησιμοποιείται στην θεραπεία κατά του άγχους αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην καθημερινότητά μας, είναι το να μην αποφεύγουμε τις αγχώδεις σκέψεις. Στην πραγματικότητα οι αγχώδεις σκέψεις μας οδηγούν συνήθως σε μονοπάτια σκέψεων που καταλήγουν στην καταστροφή, πχ. Αν δεν γράψω καλά στο μάθημα θα κοπώ στη βαθμολογία, που σημαίνει ότι δεν θα αποφοιτήσω, που σημαίνει ότι όλοι θα με θεωρούν αποτυχημένο/η και θα γελούν μαζί μου πίσω από την πλάτη μου και άρα θα γίνω ρεζίλι. Αυτές οι σκέψεις μπορούν να οδηγήσουν ένα άτομο σε αποφευκτικές συμπεριφορές, όπως το να μην διαβάζει ή το να ασχολείται υπερβολικά με τον υπολογιστή ώστε να μην αγχώνεται για το αν θα γράψει καλά ή όχι, κάτι που είναι γνωστό και ως αναβλητικότητα. Αυτή η αποφυγή δεν επιτρέπει στο άτομο να ανακαλύψει λειτουργικές συμπεριφορές που θα μπορούσαν να το βοηθήσουν να λύσει το πρόβλημα ή να διαχειριστεί τα αρνητικά συναισθήματα που προκύπτουν από αυτό (Borkovec & Hu 1990).»
Πώς μπορεί η συναισθηματική υποστήριξη από έναν ψυχολόγο να βοηθήσει κάποιον να αντιμετωπίσει και να ξεπεράσει το άγχος;
«Βασικός τρόπος αντιμετώπισης του άγχους είναι να βρούμε από που πηγάζει και ποιες συνέπειες έχει, κάτι που ονομάζεται «έλεγχος πραγματικότητας». Στην θεραπεία διερευνούμε αρχικά τέτοια σενάρια, όπως: Αν δεν περάσω στο μάθημα αυτό σημαίνει ότι όντως οι φίλοι μου θα με θεωρούν αποτυχημένο; Σε άλλες περιπτώσεις που δεν κατάφερα κάτι, οι φίλοι μου με κορόιδεψαν ή μου στάθηκαν και με βοήθησαν; Μία ακόμα τεχνική είναι οι ασκήσεις αναπνοών και μυικής χαλάρωσης. Αν για παράδειγμα ένα άτομο βιώνει κοινωνικό άγχος, η μέθοδος χαλάρωσης περιλαμβάνει την δημιουργία μίας λίστας καταστάσεων που το άτομο πιστεύει ότι θα ενεργοποιούσαν την κοινωνική φοβία του. Σε φαντασιακό επίπεδο, ο θεραπευτής θα καθοδηγήσει το άτομο να βιώσει τις πιο εύκολες και μετά τις πιο δύσκολες καταστάσεις τις λίστας χρησιμοποιώντας ταυτόχρονα μεθόδους χαλάρωσης έτσι ώστε να ξεπεράσει τις όποιες καταστάσεις. Στην συνέχεια και όταν το άτομο θα νιώθει έτοιμο, θα γίνουν συμπεριφορικά πειράματα κατά τα οποία θα δοκιμάσει να βιώσει στην πραγματικότητα τις απλές καταστάσεις τις λίστας (π.χ. μία βόλτα σε ένα μέρος με πολύ κόσμο, το να πει καλημέρα σε κάποιον άγνωστο κλπ) και στη συνέχεια τις πιο δύσκολες (π.χ. το να πάει σε ένα πάρτι).»
Ποια είναι η σημασία της αυτογνωσίας στη διαχείριση του άγχους και πώς μπορεί κάποιος να αναπτύξει αυτήν την ικανότητα;
«Η γνωστική ψυχολογία υποστηρίζει ότι συναισθήματα όπως το άγχος πηγάζουν από σκέψεις, επομένως αν ελέγξουμε τις σκέψεις θα μπορέσουμε να ελέγξουμε και το συναίσθημα (Beck & Emery 1985). Οι σκέψεις όμως που προκαλούν άγχος μπορεί να είναι αυτόματες, δηλαδή να έρχονται χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Επομένως, είναι σημαντικό το άτομο να μάθει να αντιλαμβάνεται αυτές τις αυτόματες αρνητικές σκέψεις οι οποίες είναι συνήθως ανελαστικές, π.χ. Όλοι θα με δουν να ιδρώνω και να κοκκινίζω και άρα θα με κοροϊδέψουν» ή «αν δεν φερθώ άψογα οι γύρω μου θα με απορρίψουν. Το άτομο πρέπει να μάθει να παρατηρεί τον εαυτό του και να αντιλαμβάνεται τις συμπεριφορές, τις σκέψεις και όλα τα ερεθίσματα που το οδηγούν στο άγχος και την κοινωνική φοβία. Επιπλέον θα πρέπει να αντιληφθεί ότι όταν βιώνει άγχος εμπλέκεται σε προστατευτικές συμπεριφορές αποφυγής, οι οποίες το προφυλάσσουν μεν από το να βιώσει το φοβικό ερέθισμα αλλά ενισχύουν το άγχος του προς αυτό, κάτι που μακροπρόθεσμα ενισχύει την επιρροή του άγχους και της κοινωνικής φοβίας επάνω του. (Leahy, 2003).»
Περισσότερα άρθρα καθώς και πληροφορίες για τον Ψυχολόγο-Ψυχοθεραπευτή, Γκαντίνα Θεόδωρο, μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του: gantinas.gr
Beck, A. T., & Emery, G. (1985). Anxiety disorders and phobias: A cognitive perspective. New York: Basic Books.
Borkovec, T. D., & Hu, S. (1990). The effect of worry on cardiovascular response to phobic imagery. Behaviour Research & Therapy, 28, 69-73.
Ellis, A. (1997). The evolution of Albert Ellis and emotive behavior therapy. In J. K. Zeig (Ed.), The rational evolution of psycotherapy: The third conference. New York: Brunner/Mazel.
Hakamata, Y., Lissek, S., Bar-Haim, Y., Britton, J. C., Fox, N. A., Leibenluft, E., Ernst M, Pine, D. S. (2010). Attention bias modification treatment: A meta-analysis toward the establishment of novel treatment for anxiety. Biological Psychiatry, 68, 982-990.
Mathews, A., & MacLeod, C. (1985). Selective processing of threat cues in anxiety states. Behaviour Research & Therapy, 23, 563-569.
Mineka, S., & Kelly, K. A. (1989). The relationship between anxiety, lack of control and loss of control. In A. Steptoe (Ed.), Stress, personal control and health (pp. 163- 191). Chichester, England: Wiley.
Mogg, K., Mathews, A., & Eysenck, M. (1992). Attentional bias in clinical anxiety states. Cognition and Emotion, 6, 149–159.
Η υγεία του πλανήτη «περνάει» μέσα από το πιάτο σου!
Έχοντας κάνει πλέον εμφανή τα σημάδια της η κλιματική αλλαγή, ο πλανήτης εκπέμπει sos και οφείλουμε να αναλογιστούμε με ποιον τρόπο, με μικρή ή και μεγάλη επίδραση, μπορούμε να τον βοηθήσουμε. Μπορεί να μη το έχεις σκεφτεί, αλλά η υγεία του πλανήτη περνάει -και- μέσα από το πιάτο σου.
Ο Θανάσης Τσιώλης, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος απάντησε στις ερωτήσες μας σε ένα θέμα διαφορετικό από τα υπόλοιπα…
Τι είναι η βιώσιμη διατροφή;
«Βιώσιμη ονομάζουμε τη διατροφή όπου παρουσιάζει μειωμένο περιβαλλοντικό αντίκτυπο, η διατροφή όπου έχει τις λιγότερες αρνητικές επιπτώσεις στον πλανήτη μας. Μια βιώσιμη διατροφή ευνοεί τη φύση αλλά και τον άνθρωπο.»
Που μπορεί να συμβάλλει μια διατροφή φιλική προς τον πλανήτη;
«Μια διατροφή πιο φιλική προς τον πλανήτη θα είναι ταυτόχρονα και φιλική προς τον άνθρωπο. Μια τέτοια διατροφή όπου ο άνθρωπος θα περιορίσει – και όχι αποκλείσει – την κατανάλωση κρέατος, πουλερικών, ψαριών και θα αυξήσει την κατανάλωση τροφών που δεν αφήνουν μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Αρκεί να αντιληφθούμε ότι κατά προσέγγιση, το 35% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου προέρχεται από την διαδικασία παραγωγής τροφίμων.
Επιπλέον η χρήση λιγότερου πόσιμου νερού στις καλλιεργήσιμες εκτάσεις και η μείωση φυτοχημικών μπορούν επίσης να δράσουν ευεργετικά προς το καλό του πλανήτη.
Οπότε, μια στροφή στη κατανάλωση λιγότερων ζωικών προϊόντων είναι ικανή να οδηγήσει στη μείωση εκπομπών αερίων/διοξειδίων του άνθρακα.
Να επιδράσει ευεργετικά στη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
Να συμβάλλει στη σταθεροποίηση του κλίματος.»
Στην Ελλάδα τι μοτίβο διατροφής ακολουθούμε και τι επίδραση έχει σε εμάς αλλά και στο περιβάλλον;
«Σε μία έκθεση της WWF που δημοσιεύτηκε το 2020 δείχνει ότι οι Έλληνες έχουμε απομακρυνθεί από τη μεσογειακή διατροφή, το οποίο μοντέλο σαφώς και είναι εξαιρετικά φιλικό προς το περιβάλλον. Στην Ελλάδα λοιπόν, τρώμε αρκετά μεγαλύτερη ποσότητα κόκκινου κρέατος από τις συστάσεις της Μεσογειακής διατροφής αλλά και από τον διατροφικό οδηγό που έχει διαμορφωθεί, ενώ έχουμε περιορίσει σημαντικά τα όσπρια και τα λαχανικά. Ειρωνικό για μία χώρα μεσογειακού κλίματος όπου ευνοεί την καλλιέργεια πολλών τροφών.»
Τι πρέπει να κάνουμε στην Ελλάδα σχετικά με αυτό;
«Για εμάς τους Έλληνες η λύση είναι εξαιρετικά απλή και πραγματικά βρίσκεται μπροστά μας. Μεσογειακή Διατροφή. Το μοντέλο διατροφής που κυριαρχούσε για χρόνια στην χώρα μας, το οποίο αποδεδειγμένα είναι εξαιρετικά ευεργετικό για τον άνθρωπο αλλά και το περιβάλλον, είναι το μέσο μας προς την κατεύθυνση μιας πιο βιώσιμης διατροφής αλλά και ενός πιο βιώσιμου τρόπου ζωής. Η μεγαλύτερη κατανάλωση οσπρίων και λαχανικών, η μείωση κατανάλωσης κόκκινου κρέατος, το μαγείρεμα με αγνό ελαιόλαδο, η αύξηση της κατανάλωσης των φρούτων είναι ήδη κάποια μικρά βήματα όπου μπορούν να αποφέρουν μεγάλο αντίκτυπο.»
Επιπλέον Tips :
«Προτιμάμε να μαγειρεύουμε αντί να αγοράζουμε συσκευασμένα τρόφιμα.
Επιλέγουμε τρόφιμα με λιγότερη ζάχαρη και συντηρητικά, προτιμάμε τα προϊόντα της φύσης.
Μαγειρεύουμε χωρίς να κάνουμε υπερβολές στις ποσότητες, ώστε το επιπλέον φαγητό να μη καταλήγει στα σκουπίδια.
Αλλάζουμε συνήθειες, αλλάζουμε ζωή, αλλάζουμε τον πλανήτη.»
Κατανοώντας το Άγχος: Σημάδια, Αιτίες και Προσέγγιση
Το άγχος είναι μια φυσιολογική αντίδραση του εγκεφάλου σε στρες και αβεβαιότητα. Αν και μπορεί να είναι χρήσιμο καθώς μας προετοιμάζει για προκλήσεις, όταν υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο επίπεδο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την καθημερινότητά μας και την ψυχική μας υγεία. Η διαχείριση του άγχους μπορεί να γίνει μέσω διαφόρων τεχνικών.
Στο Cityvibes.gr φιλοξενείται η Ψυχολόγος Νίκη Αρσενίου, ώστε να μας δώσει περισσότερες πληροφορίες για το εν λόγω ζήτημα.
Η Νίκη Αρσενίου είναι Ψυχολόγος με Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος, απόφοιτη του τμήματος Ψυχολογίας Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ειδικεύεται στη Γνωστική Συμπεριφοριστική Ψυχοθεραπεία. Είναι δημιουργός του Ασύγχρονου Εκπαιδευτικού Προγράμματος Psychology Lab, όπου μοιράζεται μαζί σου όλη της την εμπειρία ως Ψυχολόγος. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει για εκείνη ο άνθρωπος. Για τον παραπάνω λόγο συνεχίζει να παρακολουθεί τα νέα δεδομένα στο χώρο της Ψυχικής Υγείας καθώς επιθυμεί να αποκτήσει γνώσεις αλλά και να μάθει μεθόδους που έχουν ευεργετικά αποτελέσματα για τον άνθρωπο. Στόχος της είναι η προαγωγή της Ψυχικής Υγείας σε όλο τον πληθυσμό.
Το άγχος δεν είναι αυτό που είσαι. Το άγχος είναι αυτό που βιώνεις
Τι ακριβώς είναι το άγχος;
«Το άγχος είναι μια φυσική αντίδραση του ανθρώπου για έναν φόβο ή την προσμονή ενός μελλοντικού γεγονότος ή αποτελέσματος. Χαρακτηρίζεται από αισθήματα ανησυχίας, έντασης και νευρικότητας. Το επίμονο και χρόνιο άγχος μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική αγωνία και να επηρεάσει τις καθημερινές δραστηριότητες. Οι αγχώδεις διαταραχές είναι μια ομάδα καταστάσεων ψυχικής υγείας που περιλαμβάνουν υπερβολικό άγχος και μπορεί να εκδηλωθούν με διάφορες μορφές, όπως η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, η διαταραχή πανικού και η διαταραχή κοινωνικού άγχους.»
Τι ρόλο παίζει το νευρικό σύστημα;
«Όταν σκεφτόμαστε το άγχος είναι απαραίτητο να τονίσουμε πώς το νευρικό σύστημα παίζει κρίσιμο ρόλο. Το άγχος μπορεί να γίνει κατανοητό ως μια υπερβολική απάντηση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος σε αντιληπτές απειλές ή στρεσογόνους παράγοντες. Όταν ο εγκέφαλος αντιλαμβάνεται έναν πιθανό κίνδυνο, πυροδοτεί την απελευθέρωση ορμονών του στρες όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη, προετοιμάζοντας το σώμα για «μάχη ή φυγή». Σε άτομα με άγχος, αυτή η απόκριση μπορεί να απορυθμιστεί, οδηγώντας σε χρόνια ενεργοποίηση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος και σε αυξημένα επίπεδα ορμόνης του στρες. Αυτή η επίμονη κατάσταση διέγερσης μπορεί να οδηγήσει σε σωματικά συμπτώματα όπως αυξημένο καρδιακό ρυθμό, γρήγορη αναπνοή, μυϊκή ένταση και αυξημένη αίσθηση εγρήγορσης. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη συνολική ευεξία, οδηγώντας σε κόπωση, ευερεθιστότητα και δυσκολία συγκέντρωσης. Η κατανόηση του άγχους μέσω του φακού του νευρικού συστήματος υπογραμμίζει τη φυσιολογική βάση αυτής της κοινής πάθησης ψυχικής υγείας και υπογραμμίζει τη σημασία των ολιστικών παρεμβάσεων που απευθύνονται τόσο στο μυαλό όσο και το σώμα για αποτελεσματική θεραπεία.»
Πως γίνεται η διάγνωση μίας αγχώδους διαταραχής;
«Όταν πρόκειται για τη διάγνωση μιας αγχώδους διαταραχής, οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας ακολουθούμε το DSM-V (Diagnostic Statical Manual). Η διάγνωση είναι απλώς ένα χρήσιμο εργαλείο που διαμορφώνει και αναπτύσσει τo ολιστικό σχέδιο θεραπείας. Η Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή (GAD) χαρακτηρίζεται από υπερβολικό άγχος και ανησυχία για διάφορα γεγονότα ή δραστηριότητες. Σύμφωνα με το DSM-V, τα συμπτώματα πρέπει να υπάρχουν για τουλάχιστον 6 μήνες για τη διάγνωση της ΓΑΔ Μερικά από τα κριτήρια για τη Γενικευμένη Αγχώδη Διαταραχή είναι:
Το άτομο βιώνει υπερβολικό άγχος και ανησυχία για μια ποικιλία γεγονότων ή δραστηριοτήτων, συχνά περιμένοντας το χειρότερο ακόμα και όταν δεν υπάρχει προφανής λόγος ανησυχίας.
Το άτομο θεωρεί ότι είναι δύσκολο να ελέγξει την ανησυχία του και μπορεί να αισθάνεται ότι κυριεύεται από το άγχος του.
Η ΓΑΔ συχνά περιλαμβάνει σωματικά συμπτώματα όπως, κόπωση, ευερεθιστότητα, μυϊκή ένταση και διαταραχές ύπνου.
Μπορεί να υπάρξει δυσκολία συγκέντρωσης ή αδυναμία χαλάρωσης. Το άγχος προκαλεί κλινικά σημαντική δυσφορία ή έκπτωση σε κοινωνικούς, επαγγελματικούς ή άλλους σημαντικούς τομείς της λειτουργικότητας του ατόμου. Για να φτάσουμε σε αυτή τη διάγνωση, ως επαγγελματίες ψυχικής υγείας, ολοκληρώνουμε πρώτα μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση των συμπτωμάτων και του ιστορικού του ατόμου.»
Υπάρχουν άλλα συμπτώματα άγχους;
«Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι μπορεί να υπάρχουν πολλοί τρόποι που μπορεί να εκδηλωθεί το άγχος σε κάποιον. Είναι βασικό να γίνουμε περίεργοι με τον εαυτό μας, ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα πώς βιώνουμε το άγχος. Ήθελα να αναφέρω μερικά άλλα συμπτώματα που μπορεί στην πραγματικότητα να έχουν τις ρίζες τους σε μια αγχώδη εμπειρία.
«Πιστεύω στην υιοθέτηση μιας ολιστικής προσέγγισης για τη θεραπεία του άγχους, απευθυνόμενη στο άτομο ως σύνολο και όχι απλώς στη θεραπεία των συμπτωμάτων. Αυτή η προσέγγιση εστιάζει στο μυαλό, το σώμα και το πνεύμα για την προώθηση της συνολικής ευημερίας και τη μακροπρόθεσμη διαχείριση του άγχους.»
1)Μυαλό «Η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία (CBT) χρησιμοποιείται για να βοηθήσει τα άτομα να εντοπίσουν και να επαναπροσδιορίσουν αρνητικά μοτίβα σκέψης που συμβάλλουν στο άγχος. Υπάρχουν πολύτιμα εργαλεία για να βοηθήσουν τα άτομα να παραμείνουν παρόντα, μειώνοντας τον αντίκτυπο των σκέψεων που προκαλούν άγχος. Αυτή θα θεωρηθεί μια προσέγγιση από πάνω προς τα κάτω για τη θεραπεία του άγχους, όπου εστιάζουμε στις αρνητικές βασικές πεποιθήσεις, στα αρνητικά πρότυπα σκέψης και στις γνωστικές στρατηγικές αντιμετώπισης. Μπορείς να διαβάσεις περισσότερα για τις σκέψεις και πως μας επηρεάζουν, στο παρακάτω άρθρο https://nikiarseniou.gr/skepsi-pos-epireazei/ Επίσης, στο επόμενο άρθρο μπορείς να διαβάσεις πως να σκέφτεσαι πιο θετικά https://nikiarseniou.gr/kane-mia-thetiki-skepsi-simera/»
2)Σώμα «Η σωματική δραστηριότητα είναι ζωτικής σημασίας για τη διαχείριση του άγχους, καθώς βοηθά στη μείωση του στρες και ενθαρρύνει την παραγωγή ενδορφινών, των φυσικών ανυψωτικών της διάθεσης του σώματος. Μια καλά ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και χαμηλή σε επεξεργασμένα τρόφιμα, μπορεί επίσης να υποστηρίξει τη συνολική ψυχική υγεία και να μειώσει τα συμπτώματα άγχους. Επιπλέον, ορισμένα συμπληρώματα, όπως το μαγνήσιο και τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, έχει αποδειχθεί ότι βοηθούν στην ανακούφιση του άγχους.»
3)Πνεύμα
«Η σύνδεση με τον εσωτερικό εαυτό μας και η εύρεση μιας αίσθησης σκοπού είναι εξαιρετικά επωφελείς διαδικασίες. Η καλλιέργεια υγιών σχέσεων, η ενασχόληση με χόμπι ή η εξερεύνηση της φύσης μπορούν επίσης να προσφέρουν μια αίσθηση πληρότητας και να μειώσουν τα επίπεδα άγχους. Μάθε παρακάτω πως να βάζεις στόχους αλλά και γιατί είναι σημαντικές οι κοινωνικές μας σχέσεις https://nikiarseniou.gr/stoxeyse-kaiden-thaxaseis/ https://nikiarseniou.gr/zontano-diktio/»
Πώς να λάβετε υποστήριξη αν βιώνετε άγχος; «Πιστεύω ότι μια ολιστική προσέγγιση για τη θεραπεία του άγχους όχι μόνο βοηθά στην ανακούφιση των συμπτωμάτων αλλά επίσης ενδυναμώνει τα άτομα να αναλάβουν ενεργό ρόλο στη δική τους ευημερία. Λόγω του ότι το νευρικό σας σύστημα δουλεύει υπερωρίες όταν αισθανόμαστε άγχος, επηρεάζεται ολόκληρο το σώμα μας. Είναι σημαντικό να εξετάσουμε ΟΛΕΣ τις πτυχές του εαυτού μας για να καταλάβουμε τι μπορεί να χρειάζεται και πώς να τον υποστηρίξουμε καλύτερα. Αν βιώνεις άγχος, είμαι εδώ για να το συζητήσουμε και να σου δώσω περισσότερες πληροφορίες.»
