Η απόφαση να υιοθετήσουμε ένα ζώο είναι από τις πιο όμορφες αλλά και πιο σοβαρές επιλογές που μπορούμε να κάνουμε.
Δεν πρόκειται απλώς για ένα “δώρο” ή μια “παρέα”, αλλά για την ανάληψη ευθύνης απέναντι σε μια ζωντανή ψυχή που θα εξαρτάται ολοκληρωτικά από εμάς — για χρόνια.

Ως εκπαιδεύτρια σκύλων, έχω δει πολλές ιστορίες να ξεκινούν με ενθουσιασμό και να καταλήγουν σε απογοήτευση, όχι επειδή οι άνθρωποι δεν αγαπούσαν το ζώο, αλλά γιατί δεν είχαν ενημερωθεί σωστά για το τι σημαίνει πραγματικά να το φροντίζεις και να συμβιώνεις μαζί του.

Η αγάπη είναι απαραίτητη, αλλά δεν αρκεί

Η αγάπη είναι το θεμέλιο, αλλά δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη γνώση.
Πολλές φορές βλέπουμε οικογένειες να επιλέγουν έναν σκύλο ή μια γάτα με βάση την εμφάνιση.
Όμως κάθε είδος —και κάθε ζώο— έχει δικές του ανάγκες, χαρακτήρα, ενέργεια και όρια. Για παράδειγμα, ένας σκύλος εργασίας, όπως ένα Μπόρντερ Κόλλι, χρειάζεται έντονη πνευματική και σωματική δραστηριότητα καθημερινά· διαφορετικά θα βρεθεί να έχει συσσωρευμένη ενέργεια και θα αναπτύξει ανεπιθύμητες συμπεριφορές.
Ένας μικρόσωμος σκύλος ίσως είναι πιο εύκολος στη μετακίνηση, αλλά δεν σημαίνει ότι δεν χρειάζεται εκπαίδευση ή κανόνες. Η σωστή πληροφόρηση πριν την υιοθεσία βοηθά να ταιριάξει ο τρόπος ζωής μας με το ζώο που επιλέγουμε. Αυτό είναι το κλειδί για μια αρμονική σχέση.

Τι πρέπει να γνωρίζουμε πριν να υιοθετήσουμε ένα κατοικίδιο

Πριν πάρουμε την τελική απόφαση, αξίζει να αναρωτηθούμε: Έχουμε τον χρόνο να αφιερώσουμε καθημερινά σε βόλτες, φροντίδα και παιχνίδι; Μπορούμε να καλύψουμε το κόστος τροφής, κτηνίατρου και βασικών αναγκών; Είμαστε διατεθειμένοι να μάθουμε για τη συμπεριφορά και την επικοινωνία του ζώου; Έχουμε σκεφτεί ποιος θα το φροντίζει στις διακοπές ή αν χρειαστεί να λείψουμε; Η ενημέρωση δεν αφορά μόνο την εξωτερική εμφάνιση του εκάστοτε ζώου αλλά πώς θα συνυπάρξουμε με αυτό με σεβασμό, συνέπεια και ασφάλεια.

Ο ρόλος της εκπαίδευσης

Η εκπαίδευση δεν είναι “πολυτέλεια”, είναι επένδυση στην καλή σχέση με το ζώο.
Πολλά προβλήματα που οδηγούν στην εγκατάλειψη — όπως γαβγίσματα, τραβήγματα, φόβοι ή επιθετικότητα — θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί με σωστή καθοδήγηση από νωρίς.

Ως εκπαιδεύτρια, πάντα λέω στους ανθρώπους:

“Μην περιμένετε να παρουσιαστεί πρόβλημα για να ζητήσετε βοήθεια.”

Η γνώση για τη γλώσσα του σώματος, τα σημάδια στρες ή τον τρόπο που ο σκύλος μαθαίνει, κάνει τη διαφορά ανάμεσα σε μια δύσκολη συμβίωση και μια σχέση εμπιστοσύνης. Η υιοθεσία δεν πρέπει να είναι παρόρμηση — πρέπει να είναι επιλογή με επίγνωση και συνέπεια.
Όταν γνωρίζουμε τι σημαίνει να έχουμε ένα ζώο δίπλα μας, μπορούμε να του προσφέρουμε σταθερότητα, αγάπη και ποιότητα ζωής, χωρίς να νιώθουμε ότι “μας κουράζει”.

Η σωστή πληροφόρηση δεν περιορίζει τον αυθορμητισμό — τον μετατρέπει σε υπεύθυνη αγάπη.

Συχνά, όταν μιλάμε για την “εκτόνωση” ενός σκύλου, το μυαλό μας πηγαίνει κατευθείαν στη βόλτα, το τρέξιμο ή το παιχνίδι.
Η σωματική δραστηριότητα είναι πράγματι απαραίτητη, όμως δεν αρκεί από μόνη της.
Ένας σκύλος χρειάζεται και πνευματική εκτόνωση – την ευκαιρία να χρησιμοποιεί το μυαλό του, να λύνει προβλήματα, να μαθαίνει, να εξερευνά.

Όπως ακριβώς εμείς βαριόμαστε ή εκνευριζόμαστε όταν δεν έχουμε τίποτα να κάνουμε, έτσι και ο σκύλος νιώθει ανικανοποίητος όταν η καθημερινότητά του είναι μονότονη.
Η πνευματική εκτόνωση είναι αυτή που γεμίζει το μυαλό του, μειώνει το στρες και τον βοηθά να παραμένει ήρεμος και ισορροπημένος.

Τι είναι η πνευματική εκτόνωση και γιατί είναι σημαντική;

Με απλά λόγια, είναι κάθε δραστηριότητα που ενεργοποιεί τον εγκέφαλο του σκύλου.
Ο σκύλος δεν “σκέφτεται” όπως ο άνθρωπος, αλλά διαθέτει έντονη ανάγκη για εξερεύνηση, επίλυση και πρόκληση.
Η πνευματική εκτόνωση ικανοποιεί αυτήν ακριβώς την ανάγκη. Μπορεί να περιλαμβάνει παιχνίδια αναζήτησης τροφής, παιχνίδια επίλυσης προβλήματος όπως puzzle toys ή sniffing mats, εκμάθηση εντολών κ.ά. Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες που ενεργοποιούν τη μύτη, τη μνήμη και την προσοχή του, ο σκύλος εκτονώνεται με “καλό” τρόπο, μειώνοντας το στρες και την υπερδιέγερση. Παράλληλα, όταν καταφέρνει να λύσει ένα “πρόβλημα”, ενισχύεται η αυτοπεποίθησή του και νιώθει πιο σίγουρος και ασφαλής. Ελαχιστοποιούνται επιπλέον και τυχόν ανεπιθύμητες συμπεριφορές αφού ένας σκύλος που σκέφτεται και απασχολείται δεν χρειάζεται να “ξεσπάσει” με καταστροφές ή υπερκινητικότητα. Τέλος, οι δραστηριότητες αυτού του είδους γίνονται πάντα μέσα από συνεργασία με τον άνθρωπο, γεγονός που ενισχύει τη μεταξύ τους σχέση και δυναμώνει το δέσιμό τους.

Παραδείγματα πνευματικής εκτόνωσης που μπορεί να κάνει κάθε κηδεμόνας

Η πνευματική εκτόνωση δεν χρειάζεται πάντα ειδικά παιχνίδια ή πολύπλοκες κατασκευές. Μπορεί να γίνει εύκολα, με απλά αντικείμενα που όλοι έχουμε στο σπίτι. Σκοπός είναι ο σκύλος να χρησιμοποιήσει τη μύτη, τον εγκέφαλο και την υπομονή του για να φτάσει στο «έπαθλο» – συνήθως μια λιχουδιά.

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μία παλιά καθαρή πετσέτα και να βάλετε μικρές λιχουδιές στο εσωτερικό της, τυλίγοντας την. Στο τέλος, δέστε την σε έναν χαλαρό κόμπο. Ο σκύλος θα χρειαστεί να τη μυρίσει, να τη ξεδιπλώσει για να βρει τις λιχουδιές του. Είναι ένα παιχνίδι που ενισχύει τη συγκέντρωση και την υπομονή του. Ένα άδειο μπουκάλι νερού δεν είναι ποτέ βαρετό για έναν σκύλο. Μπορείτε να βάλετε μέσα μερικές λιχουδιές. Ο σκύλος θα προσπαθήσει να τις βγάλει σπρώχνοντας, δαγκώνοντας ή αναποδογυρίζοντας το μπουκάλι. Ακόμα, μπορείτε να τοποθετήσετε λιχουδιές μέσα σε χαρτόκουτα,ρολά από χαρτί κουζίνα ή ακόμα και αυγοθήκες, να τα κλείσετε ελαφρά και να αφήσετε τον σκύλο να βρει τρόπο να τις ξετρυπώσει. Μπορεί να μοιάζει εύκολο για εμάς, αλλά για εκείνον είναι μια υπέροχη άσκηση εξερεύνησης.

Όλες οι δραστηριότητες αυτού του τύπου πρέπει να γίνονται πάντα υπό επιτήρηση. Ο σκύλος μπορεί να προσπαθήσει να μασήσει ή να καταπιεί κάποιο κομμάτι από το αντικείμενο (π.χ. πλαστικό, ύφασμα, χαρτόνι). Επομένως, παρακολουθούμε πάντα τη διαδικασία και απομακρύνουμε το αντικείμενο μόλις τελειώσει το παιχνίδι.

Μερικά λεπτά την ημέρα είναι αρκετά για να κάνουν τη διαφορά· ακόμη και 10-15 λεπτά πνευματικής απασχόλησης μπορούν να βελτιώσουν αισθητά τη συμπεριφορά και τη διάθεση ενός σκύλου, αρκεί η δραστηριότητα να είναι ποιοτική και στοχευμένη. Δεν πρέπει να το θεωρούμαι πολυτέλεια, αλλά βασική ανάγκη· όπως το φαγητό, η βόλτα και η αγάπη, έτσι και η δραστηριότητα αυτή είναι απαραίτητη για έναν ευτυχισμένο και ισορροπημένο σκύλο.

Κλειδαρά Βικτώρια

Από την αρχή βρισκόμαστε παρατηρητές μιας κατάστασης πρωτόγνωρης θα έλεγε κανείς για τα ελληνικά δεδομένα. Προπονητές, ηθοποιοί , σκηνοθέτες, άνθρωποι του θεάματος, βλέπουν τα κρυμμένα τους μυστικά και τις πτυχές του άλλου τους εαυτού να βγαίνουν στην επιφάνεια χωρίς να υπάρχει σταματημός. Η κακοποίηση σε κάθε της μορφή είναι καταδικάσιμη και αυτό είναι κάτι που δεν πέρασε λεπτό απο το μυαλό των προαναφερθέντων όταν κατέληγαν να κακοποιούν είτε σωματικά είτε ψυχολογικά άτομα τα οποία θεωρούσαν κατώτερα, άτομα τα οποία πάσχιζαν για ένα καλύτερο αύριο και έπρεπε αναγκαστικά να υποκύψουν αλλιώς θα έβρισκαν παντού κλειστές πόρτες.

Αξίζει άραγε κανείς για μια κλειστή πόρτα να κουβαλάει για όλη του τη ζωή το βάρος της κακοποίησης; Αξίζει για ένα «αλλιώς» να γίνει λεία κάποιου αρρώστου;

Αφού η αρχή των καταγγελιών έγινε με αυτήν της αθλήτριας Σοφία Μπεκατώρου κατά παράγοντα της Ομοσπονδίας που ανήκε, όλο και περισσότερα άτομα του αθλητικού χώρου αλλά και του θεάτρου-κινηματογράφου βγαίνουν να καταγγείλουν παρόμοια περιστατικά που υπέστησαν στον εργασιακό τους χώρο.

Δεν θα σταθώ σε ερωτήσεις που τολμούν να κάνουν κάποιοι ασυνείδητοι-γιατί περί ασυνείδητων πρόκειται- «γιατί τα θύματα μίλησαν τώρα και όχι τότε;» ή «τώρα το θυμήθηκαν;» αλλά σε ερωτήσεις όπως ποιοι είναι στην τελική οι άνθρωποι {θύτες} που μπηκαν στα σπίτια μας (βλ.ηθοποιοί) και μας έκαναν να ξεχαστούμε και να γελάσουμε; Ποιοι είναι στα αλήθεια αυτοί οι αψεγάδιαστοι άνθρωποι που μας έφτιαχναν τόσα χρόνια τη διάθεση μέσα απο τα δημιουργήματά τους;

Βάζοντας κάτω τα πράγματα,μπορεί εύκολα να ειπωθεί πως οι παραπάνω εκμεταλλεύτηκαν την τέχνη τους ώστε να περάσουν τα δικά τους «εγώ» σε άλλους. Άλλωστε, από την δικογραφία του γνωστού σκηνοθέτη ήρθαν στο φως μαρτυρίες νέων ανθρώπων που έψαχναν έναν τρόπο να ακολουθήσουν το όνειρό τους στο θέατρο. Δυστυχώς, για τα θύματα, γνώρισαν την άσχημη πλευρά του χώρου του θεάματος πρωτού καν μπορέσουν να κάνουν τα πρώτα τους βήματα. Αρκετοί από αυτούς που είχαν υψηλή θέση στον επαγγελματικό τους χώρο εκμεταλλεύτηκαν το γεγονός για να εκπληρώσουν τις επιθυμίες τους-κυρίως στον σεξουαλικό τομέα- προσεγγίζοντας τους στόχους τους με τη δικαιολογία μιας ευκαιρίας για καριέρα. Μετά τις μηνύσεις- μαρτυρίες των θυμάτων,οι κινήσεις των θυτών φούντωσαν ακόμα περισσότερο τις συζητήσεις περί κατάχρησης της δύναμης που είχαν επαγγελματικά και της αδυναμίας των «κατωτέρων» τους να αντισταθούν. Μπορεί να αντιμετωπίζουν κατηγορίες κατά της γενετήσιας ελευθερίας τώρα, το λάθος όμως έχει γίνει και ειδικά ο χώρος του θεάτρου έχει στιγματιστεί περισσότερο από κάθε άλλον τομέα.

Το ερώτημα είναι αν μπορεί να θεωρηθεί η επαγγελματική πορεία των συγκεκριμένων ανθρώπων ασπίδα για να δρουν ανενόχλητοι ως υπεράνω πάσης υποψίας άτομα. Βάσει και των τελευταίων γεγονότων αποτελεί για αυτούς την απόλυτη κάλυψη αφού το κοινό κρίνει την δημόσια εικόνα τους και την προσφορά τους στο σύνολο και σαφώς, δεν είναι σε θέση να γνωρίζει την ιδιωτική ζωή του κάθε ατόμου. Αυτό όμως, δεν σημαίνει πως εξαιτίας τέτοιων συμβάντων θα πρέπει να στιγματίζεται και ένας ολόκληρος κλάδος όπως για παράδειγμα αυτός των ηθοποιών. Όπως συγκεκριμένα ανέφερε και η Αθηνά Οικονομάκου «Ας μην συγχέουμε το σύνολο με τις εξαιρέσεις».

Η τέχνη δεν χαρακτηρίζεται απο κανέναν ορισμό. Ο άνθρωπος ελκύεται από αυτήν και αυτή με την σειρά της χρειάζεται τον άνθρωπο για την εξέλιξή της. Στο όνομα της τέχνης έχουν δημιουργηθεί έργα αιώνων, έχουν γραφτεί ποιήματα, έχουν παιχτεί έργα και χίλια δυό άλλα πράγματα απείρου κάλλους. Γίνεται να αμαυρωθεί για παράδειγμα ο θεσμός του θεάτρου ή του κινηματογράφου επειδή υπήρξαν παρεκκλίνουσες συμπεριφορές από άτομα του χώρου; Η απάντηση είναι όχι. Δημιουργήθηκε για πρώτη φορά στην Αρχαία Αθήνα σαν μία εξέλιξη του διθυράμβου. Ο θεσμός συνεχίστηκε επί αιώνες, τα έργα δεν σταμάτησαν και ο κόσμος τα θαύμαζε και θα συνεχίσει να το κάνει. Αλίμονο σε αυτούς που πιστεύουν πως κάτι τέτοιο μπορεί να καταρακωθεί. Το θέατρο, ο κινηματογράφος, η τέχνη εν ολίγοις, θα συνεχίσει να υπάρχει όσο υπάρχουν άνθρωποι που το πλαισιώνουν και δίνουν και την ζωή τους για αυτό. Θα υπάρχει όσο υπάρχουν άνθρωποι με το α κεφαλαίο να συνεχίζουν την ιστορία της τέχνης.

Στα ειδησεογραφικά νέα των τελευταίων ημερών παρουσιάζονται όλο και πιο συχνά εγκλήματα με πρωταγωνιστές ανήλικους δράστες σε μία πληθώρα εγκλημάτων απο κλοπές και ληστείες μέχρι απόπειρες βιασμού και ανθρωποκτονίες. Παρακάτω παρουσιάζονται τρεις διαφορετικές περιπτώσεις παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς ανηλίκων, δημοσιοποιημένες απο δημοσιογραφικά ρεπορτάζ, ώστε να υπάρχουν πρόσφατα παραδείγματα.

«Σύμφωνα με την Αστυνομία οι δύο ανήλικοι στις 2 Δεκεμβρίου φέρονται να εισέβαλλαν στην αυλή της μονοκατοικίας όπου διέμενε ο 87χρονος, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης αλλά έγιναν αντιληπτοί απ αυτόν. Κατάφεραν να του αφαιρέσουν αιχμηρό αντικείμενο που κρατούσε, συνεπλάκησαν μαζί του και στη συνέχεια ασκώντας σωματική βία, του επέφεραν χτυπήματα σε διάφορα σημεία του σώματος του. Κατόπιν αφαίρεσαν από το εσωτερικό του σπιτιού 250 ευρώ και μιά χρυσή αλυσίδα. Εξωτερικά τους παρείχαν συνδρομή η 45χρονη γιαγιά τους με τον 40χρονο σύντροφό της ελέγχοντας περιμετρικά το χώρο. Στη συνέχεια διέφυγαν προς διαφορετικές κατευθύνσεις.» (Πηγή: www.typosthes.gr)

«Στον ανακριτή παραπέμφθηκαν να απολογηθούν επτά ανήλικοι που συνελήφθησαν στην Θεσσαλονίκη ύστερα από καταγγελία 14χρονης ότι προέβησαν σε ασελγείς πράξεις εις βάρος της. Η εισαγγελεας ποινικής δίωξης -ενώπιον την οποίας οδηγήθηκαν- τους απήγγειλε κατηγορία σε βαθμό κακουργήματος και κατόπιν τους παρέπεμψε να απολογηθούν στον ανακριτή…Μέχρι τότε παραμένουν σε καθεστώς κράτησης. Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά είναι ηλικίας 13 έως 17 ετών.» (Πηγή: www.typosthes.gr)

«Σοκαρισμένο είναι το πανελλήνιο από το έγκλημα στην Αγία Βαρβάρα, τη δολοφονία μίας 50χρονης μητέρας από την 15χρονη κόρη της, τον 17χρονο Ρουμάνο σύντροφό της και έναν ακόμη ανήλικο.»
(Πηγή: www.iefimerida.gr)

Ο κλάδος της ψυχολογίας έχει ασχοληθεί εκτενώς με τα αίτια παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς που εμφανίζουν νεάρα σε ηλικία άτομα. Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 έρευνες έδειξαν πως οι ανήλικοι συνήθως εμφανίζουν παραβατικές συμπεριφορές στην μετεφηβική ηλικία κυρίως της πίεσης που δέχονται απο άτομα ίδιας ηλικίας με αυτούς ή λόγω της «επανάστασης» των νεαρών στην εκάστοτε εξουσία ή νόμους. Ο Kraus (1977) ορίζει την παραβατικότητα αυτή ως μια μορφή αντικοινωνικής και παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς των ανηλίκων, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνεται η πρόκληση εναντίον των αρχών και η απειλή ενάντια στην ίδια τους την ασφάλεια. Από την άλλη ο Γιάννης Πανούσης, σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο «ΤΑ ΝΕΑ» με τίτλο «τ’αδέσποτα παιδιά μας» υποστηρίζει «Μολονότι κάθε πράξη εγκληματική, βίαιη ή επιθετική έχει και προβάλλει το δικό της συμβολισμό (και γι’ αυτό είναι δύσκολο μέχρι αυθαίρετο ν’ αφορίζουμε και να γενικεύουμε) στις περισσότερες μορφές νεανικής αντικοινωνικής συμπεριφοράς, υποβόσκει η ανάγκη ενηλικίωσης, μέσω της βίας και υποταγής του «άλλου», όπως επίσης και η ασυνείδητη ίσως – υιοθέτηση αντιπαραθετικών ή συγκρουσιακών ή και αρνητικών αξιών από τις κρατούσες».

Αν και η παραδοχή του γεγονότος πως σε έναν μεγάλο βαθμό την ευθύνη φέρει η οικογένεια του ανηλίκου για την συμπεριφορά του, είναι σκληρή, δεν παύει να είναι και αυτό ένας μεγάλος παράγοντας στην ψυχολογική έρευνα. Σε αυτές τις περιπτώσεις τον ρόλο αναλαμβάνουν οι Επιμελητές Ανηλίκων, οι οποίοι με τη σειρά τους κάνουν το καλύτερο δυνατό για να βάλουν τα παιδιά αυτά στον σωστό δρόμο και να τα βοηθήσουν στην επανένταξή τους στην κοινωνία. Μολονότι το έργο τους είναι εξαιρετικά δύσκολο, έρευνες σε διεθνή επίπεδο έδειξαν πως οι ανήλικοι παραβάτες μεγαλώνοντας τείνουν να απέχουν απο την εγκληματική δράση, έχοντας λάβει την κατάλληλη διαπαιδαγώγηση.

Η Επιμελήτρια Ανηλίκων – Κοινωνική Λειτουργός, MΔΕ Κοινωνικής & Εκπαιδευτικής Πολιτικής, Υπ.Διδάκτωρ Αντεγκληματικής Πολιτικής, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων,  κ. Αφροδίτη Μαλλούχου, μίλησε στο postmodern.gr  δίνοντας μια σφαιρική άποψη για το θέμα της παραβατικότητας ανηλίκων και το έργο των επιμελητών καθώς επίσης τόνισε τις ελλείψεις που αντιμετωπίζει ο θεσμός. «Αυτό που αξίζει να εντοπίσουμε είναι ότι παρά το γεγονός ότι η έκταση της ένδικης νεανικής παραβατικότητας στην Ελλάδα φαίνεται ότι κινείται στο πλαίσιο της χαμηλής και μεσαίας βαρύτητας, ωστόσο προκαλεί ανησυχία το γεγονός ότι αυξάνονται τα αδικήματα βίας και παράλληλα μειώνεται το όριο ηλικίας, κατά το οποίο ξεκινά η εμπλοκή των ανηλίκων με τον ποινικό νόμο…Επισημαίνω, ωστόσο, την αύξηση των αδικημάτων βίας, καθώς και τη σοβαρότητα, την περιπλοκότητα και την πολυμορφία των περιστατικών σύγχρονης παραβατικότητας. Θεωρώ ότι η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τη μορφή και την ένταση της σύγχρονης παραβατικότητας των ανηλίκων, εφόσον έχει επηρεάσει πάρα πολύ τη λειτουργία της οικογένειας και γενικότερα τη λειτουργία του κοινωνικού ιστού. Αρκετές πράξεις εμπεριέχουν πλέον έντονη βία και όταν μπαίνεις στον πυρήνα της οικογένειας συναντάς πολλαπλά προβλήματα: κοινωνικά – οικονομικά- ψυχικά- χρήση ουσιών κ.ά., που δεν ξέρεις από πού να τα πιάσεις…».  

Η έλλειψη επαρκών δομών για διασυνδέσεις, όπως ανέφερε η κ.Μαλλούχου, καθώς και η έλλειψη θεραπευτικών δομών για τα παιδιά τα οποία χρήζουν άμεσης ψυχιατρικής βοήθειας είναι πολύ μεγάλες. Επίσης, δεν υπάρχουν αρκετές δομές φιλοξενίας για παιδιά μεταξύ 14-18 χρόνων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με σοβαρή διαταραχή διαγωγής. Αρκετοί από τους νέους που άφησαν για τον οποιοδήποτε λόγο την εκπαίδευση και δεν κατάφεραν να την ολοκληρώσουν, καθίσταται πολύ δύσκολο το να συμμετάσχουν σε κάποιο πρόγραμμα εναλλακτικής εκπαίδευσηςναφού δεν υπάρχουν αρκετές επιλογές. Το σχολείο από την άλλη φαίνεται πως δεν είναι αποτελεσματικό αρκετά στην σωστή αντιμετώπισή τους τόσο γιατί η πλειοψηφία αυτών αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες οι οποίες δεν είναι δυνατόν να λυθούν χωρίς τους ειδικούς παιδαγωγούς, όσο και για τον λόγο ότι δεν αποτελεί ένα φιλικό περιβάλλον για αυτούς.

Όπως είναι φανερό, η παραβατικότητα ανηλίκων είναι μια υπόθεση για την οποία η Πολιτεία καλείται να λάβει περισσότερα μέτρα για την αντιμετώπισή της. Ως φαινόμενο κοινωνικής παθογένειας, πρέπει να προβληματίζει τον κάθε πολίτη της κοινωνίας ξεχωριστά τόσο σε ατομικό όσο και συλλογικό επίπεδο. Δεδομένου το νεαρό της ηλικίας των παιδιών αυτών και το γεγονός πως ο χαρακτήρας τους δεν έχει ακόμα τελειοποιηθεί αλλά συνεχώς μεταλλάσσεται και εξελίσσεται πρέπει να απασχολήσει εις διπλόυν τους αρμόδιους φορείς αλλά και την ίδια την Πολιτεία, ώστε να παρέχουν βοήθεια στο πολυσύνθετο έργο των Επιμελητών Ανηλίκων που καθίσταται όλο και πιο δύσκολο.

Τα τελευταία 24ωρα έχει έρθει στην επιφάνεια η ιστοσελίδα Chatpic.org. Για όσους δεν την γνωρίζουν πρόκειται για έναν ιστότοπο όπου υπάρχουν διάφορα chat rooms με διαφορετικά θέματα το καθένα και οι χρήστες μπορούν να ανεβάζουν σχετικές φωτογραφίες ενώ παράλληλα έχουν την δυνατότητα να συνομιλούν και στο chat. Φαίνεται λοιπόν, πως κάποιοι εκμεταλλευόμενοι το γεγονός πως ανώνυμα μπορούν να κοινοποιήσουν φωτογραφίες, δημιούργησαν ένα απο τα προαναφερθέντα chat rooms ώστε να μοιράζονται είτε φωτογραφίες από προσωπικές στιγμές των πρώην κοριτσιών τους είτε από λογαριασμούς κοριτσιών πχ απο το Instagram. Οι κινήσεις αυτές που προφανώς γίνονται χωρίς την συγκατάθεση αυτών έχει σηκώσει θύελλα αντιδράσεων, με τους χρήστες του Twitter να προσπαθούν με οποιοδήποτε τρόπο να καταφύγουν στην Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.

Μάλιστα, η κατάσταση αρχίζει να ξεφεύγει αφού αποκαλύφθηκαν κάποιες συζητήσεις των ατόμων που συμμετέχουν σε αυτού του είδους το chatroom, να ζητούν φωτογραφίες απο κοπέλες ονοματικά αλλά ακόμα και να μοιράζονται πληροφορίες όπως για παράδειγμα την περιοχή που μένει η καθεμιά. Η πρωτοβουλία για προσφυγή στην Δίωξη πάρθηκε κυρίως απο χρήστες του Twitter,όπως προαναφέρθηκε με το hashtag #cancelchatpicorg να έρχεται πρώτο στα trends.

Με μια γρήγορη ματιά στα social media, μπορεί κανείς να διαβάσει άπειρα σχόλια αναφορικά με το ζήτημα αυτό. Το τρομαχτικό είναι πως θα δει αρκετά (κατα πλειοψηφία αντρών) να υποστηρίζουν πως «η γυναίκα φταίει», «ας μην έστελνε τις φωτογραφίες της όπου να’ναι» και πολλά άλλα της ίδιας ιδιοσυγκρασίας που μόνο να απογοητεύσουν μπορούν. Σε μια κοινωνία που υποτίθεται πως ο σεξισμός έχει «θολώσει» παρατηρείται καθημερινά πως όχι μονο δεν έχει εξαλειφθεί αλλά βρίσκεται συνεχώς μπροστά μας σε καίρια ζητήματα.

Εν έτη 2020,είναι αδιανόητο να «παρακαλάμε» για σεβασμό και για ανθρώπινα δικαιώματα. Είναι αδιανόητο κάποιοι να εκμεταλλεύονται την εμπιστοσύνη κάποιων άλλων και να προσφεύγουν σε πράξεις κατά της γενετήσιας ελευθερίας. Φράσεις όπως «να μην φορούσε κοντή φούστα» και «ας μην ανέβαζε τις φωτογραφίες της στα social» θα έπρεπε να καταδικάζονται ρητά απο οποιονδήποτε τις ακούει αντιδρώντας απέναντι σε όσους τα λένε και να υποστηρίζει τον κάθε άνθρωπο,γυναίκα ή άντρα (γιατί σαφώς υπάρχουν και άντρες θύματα) που πέφτει θύμα επιτήδειων. Στην εποχή όπου όλα περιστρέφονται γύρω απο το Ιντερνετ, ας κάνουμε τα πάντα για να πάρουμε την καλύτερη εκδοχή αυτού όπως την ενημέρωση, την ψυχαγωγία ή την διευκόλυνση άλλων αναγκών μας και όχι την μαύρη του πλευρά που μόνο στόχο έχει να πληγώσει, να εξαπατήσει και να εκμεταλλευτεί τον άνθρωπο.

Είναι άρρωστη μία κοινωνία όπου γονείς φοβούνται για τις κόρες και ντρέπονται για τους γιούς. Είναι άρρωστο το να τρέμει κάθε φορά ο γονιός όταν το παιδί του πάει να κάτσει στον υπολογιστή. Είναι άρρωστο να υπάρχουν ακόμη άτομα που θυματοποιούν τον θύτη. Καταδικασμός όχι μόνο για την βία αλλά και την εκμετάλλευση, την εξύβριση και την εξαπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Για οποιονδήποτε γνωρίζει ή έχει δει να κυκλοφορεί κάτι παρά τη θέληση του επισυνάπτονται παρακάτω οι πληροφορίες της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος:

Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος 

Τηλέφωνο : 11188

Email: ccu@cybercrimeunit.gov.gr

Μέσω του portal στη διεύθυνση: https://goo.gl/vOHdVb

Το άρθρο αυτό δεν έχει σκοπό ούτε να «θεοποιήσει» άλλο ένα άτομο που έρχεται μέσω των social media στην επιφάνεια, ούτε και φυσικά να προωθήσει τον λογαριασμό του ατόμου αυτού περαιτέρω στον κόσμο των ΜΜΕ. Ο λόγος για την συνέντευξη που δόθηκε στον Γρηγόρη Αρναούτογλου, την προηγούμενη εβδομάδα, απο την Κική Λιτσάκη ή αλλιώς Super Kiki.

Είχε αρκετό καιρό για να μην πω χρόνια, να γίνει μία τέτοια συνέντευξη με θέμα όχι μόνο τα ναρκωτικά και την φυλακή αλλά και την ενδοοικογενειακή βία. Το γεγονός πως η Κική τα βίωσε όλα αυτά πρωτού καν ενηλικιωθεί, σημαίνει πολλά για την κοινωνία μας. Μη έχοντας κάτι να κρύψει, μιλώντας για τις εμπειρίες της τόσο ως παιδί όσο και ως έφηβη, περνάει μηνύματα δύναμης σε αυτούς που είτε βρίσκονται σε παρόμoιο στάδιο της ζωής τους είτε βιώνουν τον μετέπειτα στιγματισμό.

Θέλω να σταθώ στο γεγονός πως ενα παιδί, στην ηλικία των 14-15, βρίσκονταν μπλεγμένο με τα ναρκωτικά και ενώ «όλοι γνώριζαν» όπως είπε, κανείς δεν βοήθησε την Κική και τα υπόλοιπα παιδιά που ενεπλάκησαν στην ομάδα των «Locos» όπως χαρακτηριστικά λεγόντουσαν, να απεξαρτηθούν και να ενσωματωθούν με τους κανόνες του κοινωνικού συνόλου. Είναι σίγουρα μια κατάσταση η οποία συναντάται όχι μόνο σε κλειστές κοινωνίες αλλά και στο ευρύτερο φάσμα του κοινωνικού συνόλου αφού οι αρμόδιοι φορείς παρουσιάζουν σοβαρές ελλείψεις.

Με τον εγκλεισμό των ανηλίκων στις φυλακές να θεωρείται η μόνη λύση για τον σωφρονισμό τους υπογραμμίζεται και το πρόβλημα της κατάστασης. Είναι ξεκάθαρο πως μέχρι σήμερα η κοινωνία παραβλέπει την παραβατικότητα των ανηλίκων ή τουλάχιστον δεν της δίνει την προσοχή που χρειάζεται ώστε το σημερινό ανήλικο που δικάζεται και φυλακίζεται να μην είναι ένας ενήλικος εγκληματίας στο μέλλον. Ο εγκλεισμός αυτός με τη σειρά του δημιουργεί μια πληθώρα ψυχολογικών τραυμάτων που ευθύνεται στο κλίμα της φυλακής. Όπως όλες οι κοινωνικές ομάδες, έτσι και οι φυλακές έχουν τους δικούς τους κανόνες με τους οποίους πρέπει οι κρατούμενοι να συμβαδίζουν διαφορετικά τα πράγματα γι’αυτούς θα είναι δύσκολα-πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ηλικίες εφήβων. Το ΚΕΘΕΑ προσφέρει στήριξη σε άτομα που ήταν χρήστες και όπως είπε και η Κική προσπαθεί να τους κάνει να δουν το εύρος του προβλήματος (αφού ένας χρήστης δεν παραδέχεται ποτέ πως έχει πρόβλημα) και μετέπειτα να τους ετοιμάσει για την επανένταξή τους με μέσα όπως η εργασιοθεραπεία η ψυχοθεραπεία.

Από αυτήν την κατάσταση σίγουρα κάποιοι θα κερδίσουν την ελευθερία τους πίσω. Κάποιοι πάλι,όχι. Η Κική, ως ένα κορίτσι κλειστής κοινωνίας, βρέθηκε ξαφνικά πίσω απο τα κάγκελα να αναρωτιέται ποιό ήταν το λάθος της-αφού δεν υπήρξε ποτέ καμία μέριμνα για αυτά τα παιδιά απ’ την κοινωνία-και να προσπαθεί να βρει έναν τρόπο για να πραγματοποιήσει τα όνειρα της εκτός της φυλακής. Οκτώ χρόνια μετά, αυτή η κοπέλα βρίσκεται στους τηλεοπτικούς μας δέκτες ή στα social media μας κάνοντάς μας να γελάμε, να αναρωτιόμαστε για καταστάσεις που δεν είχαμε μπει στον κόπο να σκεφτούμε και κυρίως να δίνει ένα μήνυμα σε όσους βρίσκονται σε παρόμοια κατάσταση. Κατάφερε να ξεπεράσει τα πάντα με το χιούμορ της, να μη το βάλει ποτέ κάτω και το κυριότερο να αγαπήσει πρώτα τον εαυτό της και έπειτα τους υπόλοιπους, υπαίτιους και μή.

Για την Κική λοιπόν και για την κάθε Κική οφείλουμε όλοι σαν κοινωνία να νοιαζόμαστε παραπάνω, να μην εθελοτυφλούμε, να ψάχνουμε τρόπους πρόληψης, να καταλαβαίνουμε την επίπτωση των ουσιών στην ανθρώπινη ζωή και το τραύμα που δημιουργείται μέσω της ενδοοικογενειακής βίας σε όποια μορφή κι αν αυτή προέρχεται.

Το νέο βιβλίο της Αγγελικής Νικολούλη είναι γεγονός. Μετά από τρία επιτυχημένα βιβλία,βασισμένα σε αληθινές υποθέσεις, έρχεται το τέταρτο να συμπληρώσει την συλλογή των εγκλημάτων που θάφτηκαν για λίγο στο σκοτάδι έως ότου φάνηκε το φως στο τούνελ.

Απο τον τίτλο του και μόνο υπόσχεται να βάλει τον αναγνώστη σε μια σειρά γεγονότων όπου η λογική προσπαθεί να ανταπεξέλθει έναντι του μυστηρίου και του ψέμματος ενω η αγάπη παλεύει με την εμμονή και τη ζήλεια. Μία νεαρή κοπέλα εξαφανίζεται μυστηριωδώς μετά απο συνάντηση με φίλους. Ένας άντρας-φάντασμα στη ζωή της, ένας καθηγητής κι ένας παιδικός φίλος είναι κάποια απο τα άτομα που εμπλέκονται ώστε να ξετυλιχτεί το κουβάρι της υπόθεσης. Ένα βιβλίο-μια υπόθεση που όσο εκπλήσσει τον αναγνώστη στην αρχή άλλο τόσο τον καθηλώνει με την εξιστόρηση των γεγονότων και το ανατρεπτικό του τέλος.

Με τον καυτό της όπως πάντα λόγο, δίνει πληροφορίες στον αναγνώστη οι οποίες δεν είχαν βγει στη δημοσιότητα κατά τη διάρκεια της υπόθεσης και τον ωθεί να σκεφτεί με τον τρόπο που η ίδια σκέφτεται και χειρίζεται τέτοιου είδους συμβάντα. Οι λάτρεις του αντικειμένου αυτής της φύσεως, καθώς και οι αστυνομικοί δημοσιογράφοι που ψάχνουν συνεχώς νέες τεχνικές ανακριτικών συνεντέυξεων σίγουρα θα πιάσουν τον εαυτό τους να εκπλήσσεται απο τις στρατηγικές της Αγγελικής Νικολούλη μπροστά σε αποτρόπαια εγκλήματα και στηγνούς δολοφόνους.

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη όπως και τα προηγούμενα με τίτλους ” Ονειρεύτηκα τον δολοφόνο σου” (2012), ”Θάνατος με χείλη κόκκινα” (2013) και ” ‘Ερωτας φονιάς” (2016). Το 2018 κυκλοφόρησε επίσης και η τριλογία των παραπάνω με τίτλο ”Φως στο τούνελ”.

Η κακοποίηση των γυναικών είναι ένα φαινόμενο το οποίο έχει απασχολήσει ιδιαίτερα τους αρμόδιους θεσμούς χωρίς όμως να έχουν γίνει περαιτέρω προσπάθειες για την εξάλειψή του. Συγκεκριμένα, το 1979 επικυρώθηκε απο την Γενική Συνελεύση του ΟΗΕ η ‘’Σύμβαση εξάλειψης κάθε μορφής διακρίσεως κατά των γυναικών’’ της οποίας κυρίαρχο μέλημα ήταν η ισότητα μεταξύ των δύο φύλων.

Αύξηση περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας κατά την περίοδο του lockdown

Το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας συζητήθηκε αρκετά κατά το πρώτο lockdown στην Ελλάδα αφού οι γραμμές υποστήριξης λάμβαναν συνεχώς τηλεφωνήματα για βοήθεια. Η Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων, Μαρία Συρεγγέλα, σε ομιλία της στο Sputnik, είπε χαρακτηριστικά ‘’Κατά τη διάρκεια της πρώτης καραντίνας είδαμε μια βίαια, μια τρομακτική αύξηση στα κρούσματα της κακοποίησης κατά των γυναικών. Βέβαια, από αυτά που μας μετέφεραν οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί που εργάζονται στις δομές και σε όλο τον μηχανισμό στήριξης των κακοποιημένων γυναικών, είναι ότι πρόκειται για ένα φαινόμενο που… σιγόβραζε υποδόρια μέσα σε αυτά τα σπίτια για πολύ καιρό και το lockdown έδωσε την αφορμή ή τη χαριστική βολή αν θέλετε. Η βία υπήρχε ήδη εκεί και έκανε τη δουλειά της αθόρυβα.’’

Αφορμή για την ταρακούνηση των περισσότερων γυναικών στάθηκε το spot που κυκλοφορούσε αρκετά και στα social media καθώς και στην τηλεόραση με μια απεικονιζόμενη γυναίκα να κάνει μια συγκεκριμένη κίνηση με το χέρι της, δίνοντας στην φίλη της που την κοιτούσε μέσω κάμερας να καταλάβει ότι η ζωή της βρίσκεται σε κίνδυνο.Έτσι, πολλές γυναίκες βρήκαν την δύναμη μέσω της καμπάνιας αυτής να καταγγείλουν τον κακοποιό τους και να καταλάβουν πως υπάρχει λύση.Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί και ο διεθνής κωδικός ‘’ Μάσκα-19’’ ύστερα απο έκκληση του ΟΗΕ για την πρόληψη κακοποιήσεων. Η ενέργεια ξεκίνησε απο το Ινστιτούτο Ισότητας των Κανάριων Νήσων σύμφωνα με το οποίο όσες γυναίκες δεν μπορούσαν να έρθουν σε επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες, είχαν την επιλογή να πουν το σύνθημα σε ένα φαρμακείο και απο εκεί θα ενημερωνόντουσαν και οι Αρχές.

Από τα στοιχεία που δίνονται από την βάση δεδομένων που έχει η Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης (ΕΕΤΑΑ) και απο τη βάση δεδομένων του 15900 (Γραμμή Υποστήριξης) προκύπτει πως συνολικά απο όλη την Ελλάδα το διάστημα 1η Νοέμβρη 2019-31 Οκτώβρη 2020 υπήρξαν 4.872 γυναίκες θύματα βίας και πολλαπλών διακρίσεων καθώς και τρίτα πρόσωπα (π.χ. η μητέρα, ενήλικη κόρη του θύματος κ.λπ.) Σύμφωνα με τη κ.Συρεγγέλα το οικονομικό υπόβαθρο αυτών των γυναικών δεν έχει σημασία για τον δισταγμό της φυγής τους από τα σπίτια-κόλαση αφού προέρχονται από κάθε κοινωνική τάξη.

Στην πράξη, οι 20 ξενώνες της ΓΓΟΠΙΦ (Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων) που υπάρχουν πανελλαδικώς φιλοξένησαν αρκετές γυναίκες και τα παιδιά τους που μπόρεσαν να απομακρυνθούν. Κύριο ρόλο έπαιξαν επίσης, το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδας και η Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρεία. Η τελευταία παρείχε βοήθεια σε όσες γυναίκες το χρειάστηκαν, στέλνοντας γιατρούς σε ξενοδοχεία ή στους ξενώνες που τις φιλοξενούσαν.

Τα τελευταία χρόνια η έκταση που παίρνει το θέμα αυξάνεται συνεχώς. Με την βοήθεια θεσμών όπως των προαναφερθέντων και την βοήθεια των social media και της τηλεόρασης που με οποιοδήποτε τρόπο φέρνουν επανειλλημένα την κατάσταση στην επιφάνεια ας ελπίσουμε πως του χρόνου τέτοια μέρα θα μιλάμε για τα ποιο χαμηλά ποσοστά συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια.

Γραμμή Υποστήριξης : 15900

email: sos15900@isotita.gr

Παρά τις αυστηρές κυρώσεις που επιβάλλει ο νόμος σχετικά με την κακοποίηση των ζώων, η Ελλάδα τα τελευταία ιδίως χρόνια βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες όπου το έγκλημα αυτό εμφανίζει ολοένα και πιο υψηλά ποσοστά. Με βάση πληροφορίες που αναφέρονται στην ιστοσελίδα «Report Animal Abuse Greece» το 2018 καταφράφησαν 3.734 ενώ 1.799 ήταν μόνο για το πρώτο εξάμηνο του 2019. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως απο τα τελευταία καταγγεγραμμένα περιστατικά συνελήφθησαν μόλις 117 άτομα, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Τα αδέσποτα κυρίως είναι αυτά που αποτελούν τον εύκολο στόχο για αυτούς που θέλουν να προβούν σε κτηνώδης πράξεις. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι φόλες που τοποθετούνται κατά καιρούς σε πάρκα, σε θάμνους ακόμα και σε αυλές σπιτιών με σκοπό την δηλητηρίαση των τετράποδων καθώς και βίαιες πράξεις όπως αφαίρεση σάρκας, κάψιμο ή ακρωτηριασμός. Από τα παραπάνω παρατηρείται όχι μόνο η ελλιπής οργάνωση των Δήμων κυρίως για τα αδέσποτα αλλά και ο δισταγμός των κατοίκων-μαρτύρων που αποφεύγουν να δώσουν πληροφορίες στα αρμόδια μέσα. Για να καταλάβουμε πόσο σοβαρό είναι το πρόβλημα αρκεί να μπούμε σε μια σελίδα φιλοζωικής και να ανατρέξουμε στο χρονολόγιό της. ‘’Κουτάβια βρέθηκαν πεταμένα στα σκουπίδια’’, ‘’σκύλος χτυπημένος απο αμάξι βρέθηκε παρατημένος’’, ‘’ ιδιοκτήτης έσερνε σκύλο απ’την καρότσα’’ κ.ά, είναι κάποια απο τα πολλά περιστατικά που θα συναντήσει κανείς διαβάζοντας τα όσα κοινοποιούνται στις φιλοζωικές. Εκεί, όπου οι άνθρωποι δίνουν έναν αγώνα τόσο για την μείωση τέτοιου είδους εγκλημάτων καθώς και για την πρόληψη χειρότερων επακόλουθων.

Η σύλληψη των δραστών δεν καθίσταται εύκολη γιατί όπως προαναφέρθηκε οι μάρτυρες διστάζουν να μιλήσουν (συνήθως σε μικρές και κλειστές κοινωνίες) και έχουν την τάση να ρίχνουν το φταίξιμο σε οργανωμένους φορείς που όμως δεν έχουν την ικανότητα να φροντίζουν για κάθε περίπτωση ξεχωριστά. Επομένως, οι δράστες συνεχίζουν να κυκλοφορούν ελεύθεροι έχοντας ήδη μια (;) βίαιη πράξη στο ιστορικό τους σχεδιάζοντας ίσως τις επόμενες κινήσεις τους.

Σύμφωνα με θεωρίες μελετητών, η κακοποίηση των ζώων είναι ουσιαστικά ένα πρώιμο στάδιο επίδοξων εγκληματικών πράξεων όπως ενδοοικογενειακή βία η ακόμα και εγκλήματα κατα της ζωής.(ανθρωποκτονία). Όπως εξηγήθηκε, μεγαλώνοντας τα άτομα αυτά [επίδοξοι δράστες] είναι αδύναμα στην διαχείρηση των συναισθημάτων τους, κυρίως σε αυτό του θυμού. Με την βιαιότητα που εμφανίζουν απέναντι στα ζώα νιώθουν την αυτοεκίμηση και το ηθικό τους να αναπτερώνονται καθώς και την εξουσία που ανέκαθεν έψαχναν, προκαλώντας πόνο σε ένα άλλο απροστάτευτο σώμα. Αρκετά μάλιστα απο τα περιστατικά δολοφόνων κατά συρροή φαίνεται πως είχαν διαπράξει κατα το παρελθόν κτηνωδίες.

‘Οπως είναι φανερό, το κενό μεταξύ της βιαιοπραξίας απέναντι στα ζώα με αυτο της εγκληματικότητας απέναντι σε άνθρωπο είναι πολύ μικρό και χρήζει έκτακτης ανάγκης για περαιτέρω ενέργειες απο τους υπεύθυνους θεσμούς.

Αν και σήμερα οι αρμόδιοι φορείς έχουν πάρει σε κάποιο βαθμό τα απαραίτητα μέτρα που χρειάζονται για την εξάλειψη και την πρόληψη τέτοιου τύπου εγκλημάτων, αρκετοί συνεχίζουν ακόμα να φανερώνουν παρεκκλίνουσα συμπεριφορά χωρίς την αίσθηση του φόβου. Είναι ευθύνη όλων των πολιτών να αναφέρουν οποιοδήποτε περιστατικό πέσει στην αντίληψή τους στις αρμόδιες αρχές καθώς και σε οργανώσεις που ασχολούνται με το συγκεκριμένο ζήτημα. Παρακάτω επισυνάπτονται δύο σελίδες, αυτή της Πανελλαδικής Φιλοζωικής και Περιβαλλοντικής Ομοσπονδίας και της ”Dog’s voice” ενός μη κερδοσκοπικού οργανισμού, με τα βήματα που μπορεί κανέις να ακολουθήσει ώστε να καταγγείλει ενα παρόμοιο περιστατικό.

https://www.dogsvoice.gr/

https://pfpo.gr/diadikasia-katangelias-gia-pathitiki-kakopoiisi-zoou-meso-email/

Στην σημερινή κοινωνία το έγκλημα είναι ίσως ένα από τα ειδησεογραφικά θέματα που δεν σταματούν ποτέ να είναι στο επίκεντρο. Η κοινωνική αντίδραση είναι μέρος της όλης κατάστασης, ιδιαίτερα στα εγκλήματα κατά της ζωής και της ιδιοκτησίας. Αυτό που ακόμα εξετάζεται είναι κατά πόσο αυτή η σύγχυση και ο στιγματισμός του δράστη επηρεάζουν την μετέπειτα επανένταξη του στο κοινωνικό σύνολο. Επομένως, δύο είναι τα βασικά ερωτήματα: Είναι επαρκής η ποινή για τον σωφρονισμό του δράστη και αν ναι, τι ρόλο έχουν στην συμμόρφωσή του οι κοινωνικοί φορείς και η κοινωνία σαν σύνολο;

‘Οπως αναφέρει και Ιταλός ποινικολόγος Τσεζάρε Μπεκαρία στο έργο του «Περί εγκλημάτων και ποινών», ο σκοπός της ποινής δεν είναι η στέρηση της ελευθερίας του δράστη και η εκδίκηση του αλλά ο σωφρονισμός του και ο παραδειγματισμός των άλλων. Σε ένα σύστημα λοιπόν, όπως αυτο του σωφρονισμού η ποινή έχει διπλό ρόλο. Πρέπει να λειτουργήσει όχι μόνο κατασταλτικά στο να μην επαναλάβει ο εγκληματίας την πράξη του αλλά και στο να δημιουργήσει σε αυτόν το αίσθημα της μετάνοιας και της νουθέτησης τόσο ώστε να γίνει ο ίδιος εμπόδιο στην εγκληματικότητα κάποιου τρίτου. Με αυτον τον τρόπο, η επανένταξή του στο κοινωνικό σύνολο θα είναι ομαλή, δημιουργώντας το κοινωνικό πρότυπο αυτόυ που ναι μεν έσφαλλε στο παρελθον αλλα ο βίος του στο παρόν χαρακτηρίζεται πλεον έντιμος. Τι γίνεται όμως στις περιπτώσεις που οι δράστες συνεχίζουν τις εγκληματικές τους πράξεις και μετά την αποφυλάκισή τους; Δεν λειτουργεί η ποινή όπως θα έπρεπε; Λειτουργεί αλλά επιλεκτικά; Η μήπως μεγάλο ρόλο έχει και η αποδοχή του δράστη απο την κοινωνία; Πολλά τα ερωτήματα σε ένα φλέγον ζήτημα που απασχολεί εδώ και πολλά χρόνια.

Στην Ελλάδα είναι αρκετά έντονη η έννοια της ανομίας. Το κενό με λίγα λόγια, που υπάρχει ανάμεσα στους στόχους που θέτει η κοινωνία και στα νόμιμα μέτρα που έχει για την πραγματοποίσή τους. Όπως προαναφέρθηκε, αρκετοί είναι οι αποφυλακισμένοι που δρουν ξανά αφότου εκτίσουν την ποινή τους. Σε αυτό,εκτός της ποινής που δεν εφαρμόζεται ικανοποιητικά, συμβάλλει και ο στιγματισμός του δράστη απο την κοινωνία κατά την επιστροφή του στα κοινά. Για την κατανόηση της θεωρίας της ετικέτας (labelling theory), όπως ονομάζεται, αναλύεται παρακάτω ο φαύλος κύκλος που δημιουργείται.

Από την στιγμή που ένα άτομο εμφανίσει παρεκκλίνουσα συμπεριφορά, το κοινωνικό σύνολο τείνει να στοχοποιεί το άτομο, σε πολλές περιπτώσεις, εφ’ όρου ζωής. (Να σημειωθεί πως αυτή η κίνηση δεν ειναι αυτόματη αλλά παίζει ρόλο το εύρος της αντίδρασης του κοινωνικού ρόλου, η παραβατική-εγκληματική πράξη που έχει παρέλθει και άλλα, καθώς και κατά πόσο επηρεάζει το άτομο αυτός ο χαρακτηρισμός.)Πολλές φορές και οι κοινωνικοί φορείς όπως για παράδειγμα η αστυνομία ή τα καταστήματα κράτησης έχουν σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ή την αναπαραγωγή του στιγματισμού. Εφόσον εκτίσει την ποινή του και αφεθεί ελεύθερο, έχει να αντιμετωπίσει την κατακραυγή του συνόλου. Η θεωρία εστιάζει κατά κανόνα στην εκτροπή της παρεκκλίνουσας συμπεριφοράς, δηλαδή στο γιατί κάποιος να παραβεί σε εγκληματική πράξη για δεύτερη φορά και όχι στο γιατί την έπραξε εξαρχής. Απο ψυχολογικής πλευράς η δευτερογενής αυτή παρέκκλιση είναι αποτέλεσμα ψυχολογικής πιέσης που δέχτηκε το άτομο μετά τη σύλληψη του και την στοχοποίηση του ως εγκληματία. Έτσι, το άτομο το οποίο κατακλίζεται απο αρνητικά σχόλια καταλήγει και πάλι σε μεμονωμένες ομάδες του κοινωνικού συνόλου που τυγχάνει να έχουν τον ίδιο χαρακτηρισμό με αυτόν και αφομειώνεται μαζί τους. Με απλά λόγια, γίνεται στο τέλος αυτό που όλοι περιγράφουν, ένας παραβάτης-ένας εγκληματίας. Κατά τις επόμενες συλλήψεις του και εφόσον οι ποινές του τώρα είναι βαρύτερες του δημιουργείται μίσος, όχι μόνο για την κοινωνία αλλά και για την δικαιοσύνη. Αποτέλεσμα αυτού είναι να καταφεύγει σε μια σειρά εγκληματιών με κατάληξη να γυρίζει πάντα εκεί απο όπου ξεκίνησε.

Η θεωρία της ετικέτας πρότεινε τα τρία παρακάτω βήματα για την αποφυγή στοχοποίησης του δράστη είτε απο κοινωνικούς φορείς είτε απο το ίδιο το κοινωνικό σύνολο που όπως φαίνεται δεν ειναι αμελητέο στην συγκεκριμένη περίπτωση: 1) Τον μη εγκλεισμό στη φυλακή δραστών ελαφρών ποινικών αδικημάτων 2) την εκτροπή απο την τακτική ποινική διαδικασία με τη συμμετοχή σε εκπαιδευτικά/θεραπευτικά προγράμματα ή σε προγράμματα αποκατάστασης της βλαβης και 3) την αποποινικοποίηση ορισμένων ελαφρών ποινικών αδικημάτων. (Λαμπροπούλου 2018:627). Στόχος της θεωρίας ήταν να χρησιμοποιηθεί αυτή η αντεγκληματική πολιτική και να ταρακουνήσει τους φορείς του επίσημου κοινωνικού ελέγχου να διαχειριστούν τους παραβάτες με έναν διαφορετικό τρόπο απο αυτόν που ήδη υπάρχει, ώστε να αποφευχθεί τυχόν στιγματισμός τους.

Σήμερα, όπου η ανασφάλεια και η αβεβαιότητα όλων επεκτείνεται καθώς οι δείκτες της εγκληματικότητας παρουσιάζουν ανοδική πορεία, οι κοινωνικοί φορείς που είναι υπεύθυνοι για τη διατήρηση της ασφάλειας και κατ’επέκταση η δικαιοσύνη, πρέπει να λάβουν δραστικά μέτρα για μια αρτιότερη μορφή σωφρονιστικού συστήματος.