Τα Νέα Φλογητά Χαλκιδικής έχουν μια πολύ όμορφη, πολυσύχναστη, παραλία με καταγάλανα νερά, με ψιλή χρυσή άμμο, αποτελώντας πόλο έλξης τουριστών, αμέτρητα beach bar, αλλά και ένα καλά κρυμμένο τουριστικό αξιοθέατο. Χρησιμοποιώ τον όρο αυτό, διότι λίγοι Χαλκιδικιώτες, ελάχιστοι Θεσσαλονικείς και σχεδόν κανένας τουρίστας, δεν γνωρίζει αυτό το αξιοθέατο. Ο λόγος γίνεται για το Ρωσικό μετόχι με Βυζαντινά κτίσματα της Ιεράς Μονής του Αγίου Παντελεήμονα, το οποίο από το 1999 περιήλθε στην 10η Εφορεία Βυζαντινών αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους. Οι πρώτες μαρτυρίες αναφέρονται στο μετόχι ως αγιορείτικη μονή του Αγίου Παντελεήμονα, το 1311.

Κάθε χρόνο λοιπόν, την παραμονή του Αγίου Παντελεήμονα ξεκινούν οι εορταστικές εκδηλώσεις προς τιμήν του Αγίου. Το απόγευμα της παραμονής μαζεύονται όλοι οι κάτοικοι του χωριού και τουρίστες, στην κεντρική εκκλησία των Φλογητών, τον Άγιο Γεώργιο. Με κατάνυξη και ιδιαίτερη μυσταγωγία, ξεκινάει η λιτανεία της εικόνας του Αγίου Παντελεήμονα, συνοδεία του ιερέα, των εξαπτέρυγων και όλων των παραβρισκόμενων, οι οποίοι με τα πόδια διανεύουν την διαδρομή έως το μετόχι. Μέσα βρίσκεται και η ομώνυμη εκκλησία του Αγίου Παντελεήμονα, η οποία λειτουργεί μια φορά τον χρόνο. Ιδιαίτερη σημασία έχει κατά την διάρκεια της λιτανείας έως το μετόχι, την εικόνα του Αγίου να την κουβαλούν μόνο γυναίκες, οι οποίες αλλάζουν την σειρά τους, εναλλάξ. Αφού τοποθετούν την εικόνα στην εκκλησία του Αγίου, αρχίζει και η λειτουργία. Όσοι δεν μπορούν περπατήσουν την διαδρομή λόγω της απόστασης ή λόγω της αφόρητης καλοκαιρινής θερμοκρασίας, χρησιμοποιούν τα οχήματά τους.

Θεωρείται μεγάλη γιορτή για τους ντόπιους μιας και έχει συνδεθεί το μετόχι και η εκκλησία, με την ιστορία των προγόνων τους. Το 1923 ο Αμερικανός Ερυθρός Σταυρός, στα πλαίσια της προσφυγικής αποκατάστασης και υποστήριξης του πληθυσμού, δημιούργησε ένα νοσοκομείο με τον χαρακτήρα αγροτικού κέντρου υγείας. Χρησιμοποιήθηκε για την περίθαλψη των προσφυγικών οικογενειών από την Καππαδοκία και των ντόπιων. Την ίδια εποχή που οι αρρώστιες, οι κακουχίες και η ελονοσία μάστιζε τον πληθυσμό, στο μετόχι φιλοξενήθηκαν οι ταλαιπωρημένοι πρόσφυγες. Μέχρι το κράτος να έκτιζε τα σπίτια του εποικισμού και να τα μοίραζε με κλήρο.

Το μετόχι αποτελούσε πόλο έλξης όταν ήμασταν μικρά παιδιά , όχι μόνο την εορτή του Αγίου Παντελεήμονα. Μαζευόμασταν το καλοκαίρι όλοι οι φίλοι μου, οι οποίοι και αυτοί ερχόταν να περάσουν τις διακοπές τους στους παππούδες τους. Μέσα στα πλαίσια του καθημερινού μας παιχνιδιού, αναζητούσαμε την περιπέτεια και το μετόχι αποτελούσε το ιδανικό μέρος. Αυτός ο τόπος φάνταζε τέλειος καθώς ανέπνεε μέσα από τα ερειπωμένα χτίσματα ένα μυστήριο, έτοιμο προς ανακάλυψη.

Ξεκινούσαμε σχετικά πρωί, φορώντας τα αθλητικά μας παπούτσια. Δεν υπήρχε κίνδυνος διότι η διαδρομή εκτείνεται ανάμεσα με πλούσιους καταπράσινους ελαιώνες και χωράφια, με ένα επαρχιακό δρόμο καθόλου πολυσύχναστο, σε αντίθεση με τους άλλους του χωριού. Έπειτα από είκοσι λεπτά δέσποζε πάνω στο λόφο το μετόχι. Η καρδιά μας χτυπούσε για την έκπληξη που θα βιώναμε. Το ερειπωμένο μετόχι μας δημιουργούσε εικόνες και η παιδική μας φαντασία μας έτρεχε. Άλλοτε πλάθαμε ιστορίες με κλέφτες, κακοποιούς που βρίσκαν καταφύγιο στο μετόχι, άλλοτε για φαντάσματα, φωνές από ψυχές των αρρώστων που νοσηλευόταν στο νοσοκομείο. Μάλιστα ήταν ένα κτίσμα σαν φούρνος δίπλα στο κεντρικό κτίριο ερεθίζοντας την φαντασία μας. Αρχικά θεωρούσαμε ότι ήταν φούρνος που καίγαν τους νεκρούς αρρώστους, βλέπαμε τάχα και τα οστά και τις νεκροκεφαλές οι οποίες το αποδείκνυαν. Οι πιο μεγάλοι, οι οποίοι ήταν οι πιο θαρραλέοι έσκυβαν στον φούρνο και έβλεπαν την άβυσσο και τότε φώναζαν και μας παρέτρεπαν να φύγουμε τρέχοντας. Τρέχαμε μακριά να ξεφύγουμε, να μην μας πιάσουν αιχμαλώτους και λαχανιασμένοι, κατάκοποι αναζητούσαμε τις ελιές να ξαποστάσουμε. Αλίμονο σε κάποιον από την παρέα εάν τολμούσε να μην βλέπει όλα αυτά τα δημιουργήματα της φαντασίας, των αρχηγών της παρέας, γινόταν ο αποδιοπομπαίος τράγος και θα γευόταν όλη την οργή των προγόνων.

Στην εφηβεία μας επισκεπτόμασταν το μετόχι, το οποίο αποτελεί έως και σήμερα φυσικό ησυχαστήριο, τόπο για ανασυγκρότηση, ψυχική ηρεμία, άμεση επαφή με την φύση, και ιδανική διαδρομή για άθληση.

Ο χώρος πλέον έχει αλλάξει καθώς φιλοξενείται το Κέντρο Βυζαντινού πολιτισμού Χαλκιδικής “Ιουστινιανός” όνομα το οποίο έχει δώσει η ομάδα αρχαιολόγων. Το μετόχι διατηρεί το μυστηριακό του χαρακτήρα και παραμένει ανοιχτό για όλους του “μελλοντικούς εξερευνητές”. Αξίζει να το επισκεφτείτε!!!

Μαρία Ζαμπίδου

Στο lockdown ουκ ολίγες φορές περπατάω με την φίλη μου την Μαρία, μιας και είναι και αυτή ιδιαίτερα αθλητική. Στα ατελείωτα χιλιόμετρα που διανύουμε βλέπουμε σπίτια σε περιοχές και γενικότερα εκφράζουμε και τις προσωπικές μας προτιμήσεις μας. Η άποψή μου σχετικά με το ιδεατό σπίτι συνοψίζεται στο να είναι κοντά στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, με εύκολη πρόσβαση στην τοπική αγορά και με τα μέσα μαζικής συγκοινωνίας και με ένα μπαλκόνι που θα έχει θέα όλη την Θεσσαλονίκη.

Μία μέρα βροχερή λοιπόν ματαιώθηκε η βόλτα μας. Παρόλα αυτά για να μη χάσουμε το καθιερωμένο μας καφεδάκι και κους κουσακι, με κάλεσε στο σπίτι της να πιούμε τον καφέ μας και να πούμε τα νέα μας. Μόλις μπήκα σπίτι, με το που έκλεισε η εξώπορτα, έμεινα άναυδη. Μου κέντρισε το ενδιαφέρον το ηλιόλουστο σαλόνι της, το οποίο έχει μία τεράστια, από τη μία μεριά ως την άλλη, τζαμαρία και είχε θεά πιάτο όλη τη Θεσσαλονίκη, χωρίς κανέναν περιορισμό.

Καθώς αρχίσαμε την συζήτησή μας μου εξήγησε για το μεγάλο κόλπο που ακολούθησε να το αποκτήσει και άρχισε να μου εξιστορεί την ιστορία του σπιτιού. Ξεκίνησε να μου να μου εξηγεί πώς δημιούργησε το παζλ των επιθυμιών της. Έκοβε φωτογραφίες από μέρη, εικόνες, διάφορα που της άρεσαν και τα κολλούσε σε ένα κολλάζ απέναντι από το γραφείο της εργασίας της. Λένε ότι αν επιθυμείς κάτι να βάζεις τις φωτογραφίες του και να τις βλέπεις κάθε μέρα. Και συνέχισε να μου εξηγεί, πριν πολλά χρόνια, πριν βρει το σπίτι της, είχε συλλέξει στις φωτογραφίες της τυχαία, μία κουζίνα με πορτοκαλί πλακάκια. Την είχε δει κάπου σε κάποιο περιοδικό και της είχε κάνει φοβερή εντύπωση. Έκοψε την φωτογραφία και την πρόσθεσε στο κολλάζ της. Επίσης εκείνο το κολλάζ είχε και μία φωτογραφία με μία απέραντη τζαμαρία στο σαλόνι με θέα όλη τη Θεσσαλονίκη. Όταν λοιπόν τυχαία ο μεσίτης την πήγε σε αυτό το σπίτι κόντεψε να κλάψει τη χαρά της. Γιατί αυτά που είχε το κολλάζ τυχαία τα βρήκε μπροστά της.

Όταν θέλεις κάτι όλο το σύμπαν συνωμοτεί για να το καταφέρεις, έγραψε ο Πάολο Κοέλο, στον Αλχημιστή πριν από 25 περίπου χρόνια. Ποτέ δεν πίστευα σε μαγικό ραβδάκι να το κουνήσω με χάρη και να εμφανιστεί μέσα από ένα σύννεφο χρυσόσκονης αυτό που ζητάω. Δυστυχώς δεν έδινα ποτέ σημασία στην πολύ ρομαντική αυτή θεωρία. Θεωρούσα ότι όλα είναι αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς και λίγο τύχης και timing. Παρόλα αυτά, αυτό που άκουσα με το κολλάζ των φωτογραφιών, οι οποίες απεικονίζουν τις επιθυμίες, δεν μου άρεσε απλά, με εντυπωσίασε! Μπορεί να ήταν το πρόσωπο που μου το εκμυστηρεύτηκε, ο τρόπος της φίλης μου, ίσως και το τελικό αποτέλεσμα. Δεν ξέρω τι ακριβώς ήταν, όμως αποτυπώθηκε πολύ καλά στο υποσυνείδητό μου. Μάλιστα με την πρώτη ευκαιρία άρχισα να συλλέγω και εγώ φωτογραφίες από το internet με σκοπό να δημιουργήσω το δικό μου φάκελο επιθυμιών στο κινητό μου. Κολλάζ θα ήταν δύσκολο να κάνω, λόγω δεδομένων συνθηκών, όμως θα μπορούσα να έχω ένα άλμπουμ φωτογραφιών που θα αποτυπώνουν τις επιθυμίες μου το οποίο ονόμασα ¨επιθυμίες¨. Επικεντρώθηκα στη συλλογή των φωτογραφιών καθώς είναι σημαντική η εκγύμναση του πνεύματος. Να συγκεντρώνεσαι, να αδειάζεις όλο το κεφάλι σου από τις αρνητικές σκέψεις και τις εικόνες. Να επικεντρώνεσαι μόνο σε αυτό που θέλεις να συμβεί. Άρχισε σιγά-σιγά η συλλογή, δημιουργήθηκε η πίστη και η προσήλωση στο επιθυμητό και έπειτα έρχεται η πεποίθηση. Ακριβώς εκείνη είναι η στιγμή που οι επιθυμίες γίνονται πραγματικότητα. Όταν δηλαδή ο εγκέφαλος τίθεται στην πραγματοποίηση των μελλοντικών στόχων μας, γεμίζει με πληροφορία και βρίσκει τρόπους να την υλοποιεί. Σύμφωνα με τους επιστήμονες πρέπει να έχουμε ορίσει ξεκάθαρα το στόχο μας, ασχέτως αν δεν ξέρουμε πώς θα το πραγματοποιήσουμε. Το υποσυνείδητό μας έχει τη δυνατότητα να γνωρίζει την τελική εικόνα του παζλ, χωρίς να έχει στη διάθεσή του όλα τα κομμάτια.

Αυτό που έκανε λοιπόν η Μαρία, ήταν να κρατάει ζωντανές τις εικόνες των επιθυμιών της και να δίνει υποσυνείδητες οδηγίες για το αποτέλεσμα. Βοηθώντας την να ενεργήσει κατάλληλα ώστε να το καταφέρει. Βλέποντας κάθε μέρα το κολλάζ δημιούργησε εμπειρίες που αντιλαμβανόταν με τις αισθήσεις της χωρίς να είναι χειροπιαστές. Κρατώντας κάθε μέρα ζωηρή την απεικόνιση του αποτελέσματος που ήθελε να πετύχει.

Αυτό είναι που δημιουργεί μία θετική στάση ζωής. Τα θετικά άτομα ακόμα και όταν συναντούν δυσκολίες και εμπόδια βλέπουν μπροστά και ξέρουν ότι θα υπερνικήσουν, έχοντας θετική πίστη υπομονή και επιμονή. Αν κλείσουμε τα μάτια μας και δημιουργήσουμε νοερές εικόνες με πρωταγωνιστές εμάς, θα καταφέρουμε να χαζογελάσουμε και να απολαύσουμε έστω και νοερά αυτά που θέλουμε. Διότι εστιάζουμε στο όραμα μας έχοντας προσδοκίες να πραγματοποιηθεί, έστω και να μοιάζει αδύνατο και μη πραγματοποιήσιμο.

Στο γκρίζο της καθημερινότητας να έχουμε ηλιαχτίδες χαράς, οι οποίες θα μας θυμίζουν για ποιο λόγο προσπαθούμε. Όλα μπορούν να συμβούν, ακόμα και πορτοκαλί πλακάκια να κοσμούν μία κουζίνα!!!

Καθημερινή ενασχόλησή μας λοιπόν με τα όνειρά μας και πίστη σε αυτά!!!

Μαρία Ζαμπίδου

Σε λίγες μέρες περιμένουμε να έρθει το καινούργιο έτος με αισιοδοξία και ελπίδα. Η πρωτοχρονιά συνήθως ταυτιζόταν με διασκέδαση και επανένωση. Όλοι σε σπίτια ή και σε μαγαζιά, γιόρταζαν τον ερχομό του νέου έτους. Όλοι να ευχηθούν, να αγκαλιαστούν, να φιληθούν, να πιουν και να διασκεδάσουν. Φέτος πολλοί άνθρωποι θα κληθούν να πολεμήσουν την μοναξιά που βιώνουν λόγω καραντίνας, λόγω υγείας, λόγω απόστασης και λόγω κοινωνικής ευθύνης και πρόληψης προς τα αγαπημένα τους πρόσωπα.

Μέσα στο γενικό κλίμα πανδημίας και των περιορισμών που βιώνουμε, αναρωτιέμαι πόσοι θα ταυτιστούν με τον Tom Hanks, στην ταινία ναυαγός. Για όσους δεν έχουν δει το cast-away ή “ναυαγός” στην ελληνική απόδοση, η πλοκή της ταινίας περιστρέφεται γύρω από έναν σύγχρονο Ροβινσώνα Κρούσο, ο οποίος ναυάγησε, έπειτα από πτώση του αεροσκάφους που επέβαινε, σε ένα νησί. Καλείται λοιπόν, να επιζήσει, να εκμεταλλευτεί με οποιοδήποτε τρόπο το φορτίο του αεροπλάνου. Ανάμεσα στο φορτίο θα βρει μια μπάλα του βόλεϊ, την οποία μάλιστα θα βάψει με το αίμα της παλάμης του, σχηματίζοντας το αποτύπωμα της, απάνω της.

Αυτή είναι η κομβική στιγμή την οποία δημιουργείται ο “Wilson”. Ο Hanks πλήττεται από μοναξιά και η ανάγκη του για παρέα, θα τον οδηγήσει να κάνει τον Wilson φίλο του, ο οποίος θα τον συντροφεύσει σε όλη την παραμονή του στο νησί. Ο Wilson θα αποτελέσει την ιδανική παρέα, με την άψυχη παρουσία του. Θα είναι δίπλα του όλες τις στιγμές, να του συμπαραστέκεται, να τον ενθαρρύνει σε όλες τις προσπάθειες του, στις χαρές αλλά και στις λύπες του. Θα έχει τον πιστό του φίλο πάντα απέναντι του, να τον ακούει, να του απαλύνει το βάρος της ψυχής του και να μοιράζεται τον πόνο του. Το δέσιμο θα είναι πολύ μεγάλο και ουσιαστικό μεταξύ των δύο. Όταν θα επιδιώξει να εγκαταλείψει το νησί, με την αυτοσχέδια σχεδία του, θα πάρει και τον Wilson, ο οποίος σε μια θαλασσοταραχή και φουρτούνα, θα πέσει από την σχεδία. Το πλήγμα του θα είναι τεράστιο και θα του δημιουργήσει ανείπωτο πόνο.

Σκέφτομαι λοιπόν όλους τους σύγχρονους Ροβινσώνες, οι οποίοι φέτος θα έχουν συντροφιά τους, τον δικό τους Wilson. Έναν άψυχο φίλο, ο οποίος είναι ο μόνος που θα τους κρατήσει συντροφιά και θα μοιραστεί μαζί τους το γιορτινό τραπέζι, θα τσουγκρίσει το κρασί και το ποτό και θα κόψουν τη βασιλόπιτα. Κλεισμένοι στα σπίτια, απαλλαγμένοι από τους ρυθμούς και την ρουτίνα της καθημερινότητας, αντιμέτωποι μόνο με τον εαυτό και τη μοναξιά τους. Αναδεικνύονται βαθύτατα συναισθήματα απομόνωσης, στασιμότητας και απόγνωσης και καλούνται πλέον να αντιμετωπίσουν όλοι την μοναξιά τους.

Δεν είναι μόνο ηλικιωμένοι αλλά και όλων των ηλικιών άνθρωποι, οι οποίοι είχαν χτίσει τη ζωή τους τόσο πολύβουη και γεμάτη ενασχολήσεις ,έτσι ώστε να μην έρθουν αντιμέτωποι και να καλύπτουν τη μοναξιά τους. Ήταν και πριν την πανδημία σημείο των καιρών η μοναξιά, τώρα όμως λαμβάνει μεγαλύτερες διαστάσεις και γίνεται από όλους αντιληπτή, όσο καλά και να την είχαν φιμώσει, στην καθημερινότητα τους. Δίνουν το δικό τους αγώνα για να καταφέρνουν να ξεπεράσουν και ένα παραπάνω τη μοναξιά των εορτών.

Ας ελπίσουμε φέτος να είναι η χρόνια, η οποία θα να γίνει αφορμή να εκτιμήσουμε, να αναθεωρήσουμε τις αξίες της ζωής και να έχουμε άλλη αντιμετώπιση κι άλλη οπτική της. Θα στοχεύουμε σε πιο ουσιαστικό ¨δούναι και λαβείν”, το οποίο θα σχετίζεται με συναισθήματά και μη μετρήσιμα υλικά αγαθά, με ειλικρινή αξία, με ουσιαστική επικοινωνία και με έκδηλη ουσιώδη αγάπη.

Μαρία Ζαμπίδου

Χρόνια Πολλά και καλές γιορτές με υγεία, όμορφες στιγμές και αγκαλιές!!! Ήρθαν και φέτος τα Χριστούγεννα, μια από τις μεγαλύτερες, εάν όχι η μεγαλύτερη εορτή στην Ελλάδα. Τα Χριστούγεννα είναι αγάπη, οικογένεια, φίλοι, διασκέδαση και πολύ φαγητό. Κάθε χρόνο γιορτάζονταν με το ανάλογο δέος και με διαφορά έθιμα ανά την Ελλάδα.

Φέτος, τα πρώτα corono-Χριστούγεννα είναι γεγονός! Είναι τελείως διαφορετικά απ’ ότι έχουμε βιώσει έως τώρα. Περιμέναμε τα παιδάκια να μας τραγουδήσουν τα κάλαντα. Βέβαια, καθώς μεγαλώναμε παρακαλούσαμε να χτυπήσουν την πόρτα, όσο πιο αργά γίνεται, ώστε να έχουμε χρόνο να κοιμηθούμε. Ανήμερα είτε μαζευόμασταν οικογενειακά γύρω από το γιορτινό τραπέζι, είτε φεύγαμε ταξίδι, μιας και είχαμε τουλάχιστον δύο μέρες άδεια. Η ουσία είναι ότι ήταν μέρες με πολύ διασκέδαση, ξενύχτι, κοινωνικότητα και πέρα από την ρουτίνα μας, δραστηριότητες.

Ανατρέχοντας πιο παλιά, στις παιδικές μου μνήμες, θυμάμαι την γιαγιά μου να μας περιμένει στο χωριό την παραμονή. Περνούσαμε την καγκελόπορτα, την φρέσκο ασπρισμένη αυλή, διακρίναμε την φιγούρα της, μας περίμενε στην εξώπορτα. “Καλώς τους” και με μια γρήγορη κίνηση, έπιανε το κεφάλι μας και μας γεμίζει φιλιά. Μπαίναμε στο σπίτι και έλαμπε το χριστουγεννιάτικο δεντράκι. Μπορεί να ήταν μόλις 30εκατοστα, με δύο, τρία στολίδια αλλά στις μνήμες μου φάνταζε πιο μεγάλο και από το δέντρο της πλατείας Αριστοτέλους. Η μυρωδιά του χειροποίητου τραχανά και χαρακτηριστικός ήχος που κόχλαζε επάνω στην ξυλόσομπα, ήταν γεγονός. “Φάτε τώρα που είναι ζεστό, να μαλακώσει τον λαιμό σας, να σας ζεστάνει!” μας έλεγε.

Ανήμερα Χριστουγέννων είχαμε πρωινό εγερτήριο στις 06:00. Ξυπνούσαμε όλοι και πηγαίναμε εκκλησία. Πάντα με έπαιρνε ο ύπνος στο στασίδι. Λίγο πριν το τέλος της Θείας Λειτουργίας, περιμέναμε καρτερικά την σειρά μας για να “λάβουμε Χριστούλη”. Έβαζα πρώτη στην σειρά την αδελφή μου και έπειτα κοινωνούσα εγώ, γιατί αισθανόμουν μεγαλύτερη ασφάλεια. Στο τέλος λαμβάναμε το αντίδωρο. Έπειτα ξεκινούσαν τα καλύτερα, ευχές, αγκαλιές και ατέλειωτο παιχνίδι με τα ξαδέλφια μου. Απαράβατος κανόνας ήταν να βγάλουμε τα καλά μας ρούχα, τα γιορτινά, ώστε να μας επιτρέψουν να συνεχίσουμε το παιχνίδι. Τρέχαμε στην αυλή της γιαγιάς, στον δρόμο, παίζαμε παιχνίδια με την μπάλα με τόση ελευθερία, μέχρι που κοντοζύγωνε το μεσημέρι.

Όλα τα παιδιά της γιαγιάς μου, με τις οικογένειες τους και τα παιδιά τους ήταν μαζεμένα. Φωνές, συζητήσεις, μυρωδιές, δύο τραπέζια τεράστια γεμίζαμε, καταλάμβαναν όλο το χώρο της σαλονοκουζίνας. Το χριστουγεννιάτικο τραπέζι ήταν γεγονός και ξεκινούσε. Δεν με ενδιαφέρει ποτέ, τι πιάτα είχε, τι φαγητά. Χόρταινα από την εικόνα όλης της οικογένειας, με τους θείους και τις θείες μου, τα ξαδέλφια μου. Ευχές, χαρά, λάμψη αισιοδοξία στο φτωχικό, πεντακάθαρο “παλάτι της γιαγιάς”. Η μεγαλύτερη λιχουδιά μου ήταν το φρεσκοψημμένο στην ξυλόσομπα ψωμάκι, με ρίγανη και ελαιόλαδο, το οποίο ήταν για ατελείωτες “βούτες” μέσα στο λάδι της σαλάτας. Το απόγευμα έκλεινα το εορταστικό κλίμα διοργανώνοντας γιορτούλα. Ανέβαινα στα σκαλιά της κουζίνας που οδηγούσαν στα υπνοδωμάτια και απάγγελα το ποίημα, ανοίγοντας την αυλαία. Εάν ήθελαν ακολούθησαν η αδελφή μου και τα ξαδέλφια μου.

Όταν τελείωναν οι γιορτές και έπρεπε να επιστρέψουμε στην Θεσσαλονίκη, να ξαναγυρίσουμε στα θρανία πόσο λυπημένη αισθανόμουν.

Φέτος τα corono-Χριστούγεννα, δείχνοντας απόλυτο σεβασμό στην πολιτεία και στους επιστήμονες μας, καλούμαστε να υπακούσουμε και να περάσουμε μόνοι ή με ελάχιστα μέλη της οικογένειας μας, τις γιορτές.

Ας μας συντροφεύουν οι γλυκιές, ξεχωριστές αναμνήσεις μας, που έχει ο καθένας μας και οι έντονες μυρωδιές των Χριστουγέννων. Ευχή όλων η υγεία και του χρόνου να είμαστε γέροι να ξαναζήσουμε τα Χριστούγεννα, όπως παλιά…

Μαρία Ζαμπίδου

Στο ελληνικό μεράκι θα αναφερθώ στο άρθρο μου, σήμερα. Μέσα στο γκρίζο του lochdown αποφάσισα να κάνω τον καθιερωμένο μου περίπατο, την προσωπική μου άθληση και να δω από άλλη οπτική την πόλη μου. Ήθελα να ανακαλύψω γωνιές, δρόμους, σπίτια, στενά, γειτονίες και θεώρησα ότι για αυτό, ιδανικά θα ήταν να πάω στην Άνω πόλη. Όντως άρχισα να περιπλανιέμαι στα στενά, να ανεβαίνω σκαλιά, με την περιέργεια το πού θα με οδηγήσουν, το τί θα ανακαλύψω.

Έπειτα από καμία ωρίτσα και ενώ απολάμβανα και τον cappucino μου, βρέθηκα σε ένα από τα χιλιάδες πλακόστρωτα δρομάκια. Έκπληκτη αντίκρυσα μοναδικές εικόνες. Μοναδικές δημιουργίες που με παρέπεμπαν σε γκαλερί. Σκέφτηκα ότι θα αποτελούσαν μέρος ενός καφέ, το οποίο με αυτό το έξυπνο κόλπο μάρκετινγκ , αποσκοπούσε να τραβήξει το ενδιαφέρον των περαστικών. Δεν μπορούσα να πάρω τα μάτια μου και αυθόρμητα άρχισα να απαθανατίζω, φωτογραφίζοντας αυτά που έβλεπα. Αναφώνησα “Πρόκειται για έναν μερακλή καλλιτέχνη”, αυτές οι δημιουργίες θέλουν να έχεις μεράκι.

Ξάφνου ξεπρόβαλε από την εξώπορτα απέναντι από τις κατασκευές, ένα κύριος, με ευγενική φυσιογνωμία, επιμελημένο ντύσιμο και εμφάνιση και γκρίζα γενειάδα. Με παρακολουθούσε που φωτογράφιζα. Όταν αντιλήφθηκα ότι είναι δικά του πάγωσα. Δεν ήξερα πώς θα αντιδράσει και εάν θα με μάλωνε, που χωρίς την έγκριση του φωτογράφισα τα δημιουργήματα του. Τον καλημέρισα, ώστε να τον αιφνιδιάσω και να αλλάξω την σκέψη του και συνέχιζα να φωτογραφίζω. Έκλεισε την πόρτα του σπιτιού του, χωρίς να καταλάβω εάν έχει ενοχληθεί, για την αδιάκριτη κίνηση μου. Ευτυχώς “την γλίτωσα φθηνά¨ χωρίς να δείξει δυσαρέσκεια, σκέφτηκα.

“Και την πόρτα να φωτογραφίσεις” και γυρνώντας να εντοπίσω από πού έρχεται η φωνή τον ξανά αντίκρισα. Πάγωσα, πώς θα αντιδράσει, θα με μαλώσει που φωτογράφιζα τα δημιουργήματα του. Αντιθέτως, χαμογελούσε και μου έδειχνε μια πόρτα ακριβώς δίπλα από την εξώπορτα του σπιτιού του, στο ισόγειο. Ανασκουμπώθηκα, τον είχα κερδίσει και κάθε άλλο από πειραγμένος ήταν, αντιθέτως, με ενθάρρυνε! Έπειτα μου έδειξε την γατούλα του. Δεν είχα προσέξει ότι είναι γατούλα αποκρίθηκα. Με την συναίνεση του πλέον, φωτογράφιζα τους μικρούς του θησαυρούς. Είναι όλα δημιουργήματα που έφτιαξε στο πρώτο lockdown. Το τραπεζάκι με τις καρέκλες το είχε εμπνευστει από ένα ταξίδι του στο Παρίσι, όλα τα υπόλοιπα τα βρήκε από το ίντερνετ. Τον θαύμασα!!! Ένοιωσα ότι προσκάλεί του περαστηκούς να τους κεράσει καφέ στο τραπεζάκι και να αρχίσουν τις συζητήσεις. Πόσο μερακί πραγματικά θέλει να έχεις ώστε να μπορείς να εξωτερικεύσεις το αισθημά προσφοράς για να ομορφύνεις αφιλοκερδώς την γειτονία σου.

Έβλεπα πόσο πρόθυμα συζητούσε μαζί μου, πόσο του έδινε χαρά αυτό. Θυμήθηκα πόση μεγάλη ανάγκη έχουμε για επικοινωνία, ιδίως τώρα και ιδίως οι άνθρωποί που ζούνε μόνοι. Πόσο ομορφαίνει την ψυχή μια κουβεντούλα γλυκεία, η ανάγκη να εξωτερικεύουμε και να μοιραζόμαστε τις σκέψεις μας με άλλους. Πόσο σημαντικό είναι να έχεις ένα άνθρωπο να λες ”Καλημέρα”. Να μην βλέπεις μόνο κακομούτσουνες, κακόβουλες φυσιογνωμίες γύρω σου, με σκοπό να σου μαυρίσουν την μέρα.

Σκεφτόμουν ότι αυτός ο κύριος μέσα σε αυτό το γκρίζο δημιούργησε χρώμα. Μετέτρεψε το Lockdown και όλο αυτό το μαύρο σε δημιουργικότητα και χαίρεται τους καρπούς αυτής. Ενδεχομένως σε κανονικές συνθήκες να μην έβρισκε χρόνο, κάτι που αυτή την περίοδο τον είχε άπλετο. Τι σου είναι το μεράκι; Υπάρχει πάντα εκεί που οι καρδίες είναι ανοιχτές και γεμάτες γλυκύτητα, η όρεξη ανεξάντλητη και οι αισθήσεις σε εγρήγορση! Στα λεξικά την αποδίδουν ως την ενασχόληση με επιμέλεια, γούστο και ζήλο. Εγώ θα έλεγα είναι ένας γλυκός χαιρετισμός, μια γλυκεία κουβέντα στις δυσκολίες της καθημερινότητας, μια διαρκής νίκη απέναντι στην απειλή της μοναχικότητας, μια γέφυρα επικοινωνίας με τους συνανθρώπους, ένας θρίαμβος νίκης σε οτιδήποτε μίζερο, μαύρο και γκρίζο. Η νότα χαράς απέναντι στην παρωδία της καθημερινότητας. Όλα τα παραπάνω μπόρεσε αυτός ο κύριος να τα ανακαλύψει και με το μεράκι του, να μετατρέψει το Lockdown του σε δημιουργία και να το μεταδώσει.

Θεωρώ τυχερό τον ευατό μου που τον συνάντησα και θεωρώ ότι με το μεράκι του, μου δίδαξε πώς να μετατρέψω το γκρίζο σε χρώμα.

Μαρία Ζαμπιδου

Πλησιάζουν τα Χριστούγεννα και όλα είναι τελείως διαφορετικά, σε σύγκριση με ότι έχουμε βιώσει ως τώρα, σε αντίστοιχη περίοδο στο παρελθόν. Τέτοιες μέρες μετρούσαμε, με την διαφήμιση του Jumbo, τις μέρες πριν να έρθουν οι γιορτές. Οι βιτρίνες ήταν στολισμένες και όλοι ήμασταν σε γιορτινή διάθεση. Τώρα διανύουμε το δεύτερο lockdown και το δεύτερο κύμα πανδημίας. Είναι δύσκολη περίοδος για όλους μας. Ό καθένας βιώνει στην δική διαφορετική καθημερινότητα, στην νέα πραγματικότητα. Ευχή όλων να έχουμε υγεία φέτος, να μην χάσουμε τους δικούς μας ανθρώπους και σύντομα να περάσει αυτό.

Κάπου χαμένη στις σκέψεις μου και στη προσπάθεια μου να ξεφύγω και να οργανώσω την ¨lockdown Κυριακή”, χτύπησε το τηλέφωνο μου. Μου εξήγησαν ότι έχουν να μου παραδώσουν ένα δέμα. Μέσα σε μια ώρα χτύπησε η πόρτα και έμεινα άφωνη! Μια τεράστια σακούλα με κόκκινες κορδέλες…ένα δώρο για εμένα! Μέσα σε μια γυάλα τρία κόκκινα τριαντάφυλλα, τα δικά μου τριαντάφυλλα. Με παρομοίωσα με τον μικρό πρίγκηπα και το τριαντάφυλλο του. Βρίσκομαι στο δικό μου πλανήτη , είναι τα δικά μου τριαντάφυλλα, η δική μου συντροφιά στην ρουτίνα μου. Πόσο μοναδικό και πολύτιμο μοιάζει το δώρο μου! Με κατέκλυσαν συναισθήματα χαράς, ευτυχίας τόσο που ήθελα να πηδήξω, να τρέξω να το πω σε όλους. Θυμήθηκα τότε που ήμουν μικρούλα και ο Άγιος Βασίλης μου έφερνε το δωράκι μου. Έψαξα να βρω την κάρτα η οποία έγραφε ” Καλημέρα Μαρία μου! Όμορφα και ζεστά Χριστούγεννα να έχουμε. Φιλάκια πολλά!!” Πόσο χρωματιστά, κατακόκκινα θα γίνουν φέτος τα Χριστούγεννα μου και όλη η περίοδος πριν να έρθουν.

Αναλογίστηκα τις γιορτές και τις ώρες που περνούσα με τα αγαπημένα μου πρόσωπα στο παρελθόν και πόσο δεδομένα τα θεωρούσα όλα , σε σημείο να πάψω να τα εκτιμώ.

Πόσες δόσεις ευτυχίας μπορούν να σου δώσουν τέτοιες απλές ανεπάντεχες κινήσεις, να ενισχύσουν την ψυχική σου ευημερία. Αυτές οι μικρές ανεπάντεχες κινήσεις σεβασμού, εκτίμησης, αγάπης, είναι που σε κάνουν να νιώθεις ευγνώμων για τους ανθρώπους που έχεις γύρω σου, έστω και εάν είναι μακριά σου. Έστω και εάν δεν μπορείς να τους συναντήσεις λόγω lockdown. Έστω και εάν δεν μπορείς να εκφράσεις την ευγνωμοσύνη σου με μια αγκαλιά και ένα φιλί.

Αυτές οι μικρές στιγμές είναι να μας θυμίσουν τον στόχο μας, να ξεπεράσουμε τις κακουχίες που βιώνουμε. Να μας θυμίσουν πόσο η παρουσία των δικών μας ανθρώπων ομορφαίνει την καθημερινότητα μας, πόσο τα μικρά πράγματα και οι μικρές κινήσεις, έχουν την μεγαλύτερη αξία, διότι δεν είναι υλική, γι’ αυτό και είναι ανεξάντλητη.

Μου θύμισε λοιπόν ότι έχω υγεία μου ακόμη και οι άνθρωποι γύρω μου. Ότι μπορώ ακόμη να χαίρομαι, να γελάω και να ελπίζω σε κάτι θετικό. Μου θύμισε πόσο σημαντικό είναι να προσφέρεις και να αποδέχεσαι. Επίσης μου θύμισε ότι δεν είμαι μόνη. Υπάρχουν άνθρωποι αυτήν την περίοδο, μόνο με την σκέψη τους, μου κάνουν παρέα, μου συμπαραστέκονται και με εκτιμούν.

Είναι περίοδος που όλοι μας βαλλόμαστε και είναι λογικό να υπάρχουν στιγμές που χάνεται η αυτοπεποίθηση, η πίστη και η ελπίδα. Εκεί ακριβώς δεν χρειάζεται μια μεγάλη και ακριβή πράξη να δείξουμε σε έναν δικό μας, ότι τον αγαπάμε. Αρκούν οι μικρές, καθημερινές κινήσεις που δείχνουν ότι τον σκεφτόμαστε. Απλές χειρονομίες, χωρίς υπερβολές, ένα λουλούδι, μια σοκολατένια χριστουγεννιάτικη φιγούρα, μια γλυκιά κουβέντα, μια κλήση στο κινητό. Να μας θυμίσει ότι όλοι έχουμε ανάγκη να βάλλουμε λίγη μαγεία στην καθημερινότητα μας, μέσα από απλές κινήσεις αγάπης και στοργής.

Ας το προσπαθήσουμε…και ας αλλάξουμε την καθημερινότητα των άλλων και την δική μας!!!

Μαρία Ζαμπίδου

Ζούμε σε μια εποχή που δεν μας λείπει τίποτα, μπορούμε να αποκτήσουμε τα πάντα. Ακόμη και σε αυτή την περίοδο του lockdown, με μια σύντομη αναζήτηση στο διαδίκτυο μπορούμε να αγοράσουμε ότι επιθυμούμε, αρκεί βεβαίως να έχουμε χρήματα. Με απίστευτη ευκολία αποκτούμε αντικείμενα, ρούχα, αλλάζουμε λουκ, περιποιούμαστε τον εαυτό μας, αλλάζουμε εργασία, σπίτι, αυτοκίνητο. Η απορία λοιπόν που μου γεννήθηκε είναι γιατί να μην μπορούμε να αποκτήσουμε τόσο εύκολα και σύντροφό; Μια σχέση αλλησοσεβασμου και αλληλοκατανόησης. Αρκετοί άνθρωποι στον κύκλο μου και γενικότερα στην κοινωνίας μας, παραμένουν χρόνια μόνοι. Είναι συνειδητή ή υποσυνείδητη επιλογή το να είσαι single;

Αρχικά οι γονείς, οι συγγενείς, κάποιοι φίλοι και ο κοινωνικός περίγυρος, αναρωτιούνται : Γιατί είσαι μόνος; Τόσο καλό παιδί, με χίλιες χαρές. Έπειτα βγαίνει ομόφωνα το πόρισμα: Μάλλον έχει κάποιο κουσούρι, δεν μπορεί, κάτι θα κρύβει. Γίνεται αντιληπτό το βλέμμα απαξίωσης και λυπήσης! Στο ράφι θα μείνει, κρίμα κοτζαμ παίδαρος! Αρχικά μπαίνεις στο τριπακι να αγχωθεις και να σκεφτείς ότι τα χρόνια περνάνε. Είναι γνωστό ότι τους περισσότερους ανθρώπους απασχολεί το να έχουν σύντροφό, όμως γιατί οι περισσότεροι είναι μόνοι και τα διαζύγια τόσο αυξημένα; Αντιθέτως οι εφήμερες σχέσεις, γνωριμίες και το γρήγορο σεξ τόσο εύκολο. Μάλλον δεν έχουμε μάθει να κοπιάζουμε , να προσπαθούμε, έχουμε απορρόφηθει στο εύκολο και στο “βολεμα “. Πολλοί το βαφτίζουν συνειδητή επιλογή, δεν θα διαφωνήσω, ναι υπάρχουν και αυτοί. Όμως αυτοί που θέλουν να είναι συνειδητά couple, γιατί δεν μπορούν;

Σε αυτό το σημείο θυμάμαι τις συζητήσεις με μια φίλη μου, που μου εξιστορούσε τις συνεχόμενες αποτυχίες στην επιλογή του ερωτικού συντρόφου της, στο τέλος κατέληγε στο ερώτημα “Γιατί όλοι αυτοί σε εμένα, συνεχώς;” Νομίζω ότι η συνεχόμενη επαναλαμβανόμενη κατάσταση που βιώνουμε δεν είναι τύχη κακή, αλλά επιλογή! Θυμάμαι την έκφραση ενός φίλου “Μαρία, Βολεύομαι και όσο Βολεύομαι δεν θα αλλάξω την κατάσταση!!” Τίμιο κ ειλικρινές.

Είναι ξεκάθαρο ότι από την αρχή φαίνεται μια κατάσταση που θα καταλήξει και εάν υπάρχει πρόσφορο έδαφος. Σκέψεις του στυλ ” θα αλλάξει” , ” θα κολλήσει” και θα μεταμορφωθεί δεν υπάρχουν πλέον ούτε στα παραμύθια για νήπια. Είναι πραγματικά ουτοπικό. Ο σκοπός είναι να αναζητούμε συνοδηπορους, ανθρώπους που έχουν τα ίδια θέλω με εμάς, οτιδήποτε και να είναι αυτό. Θα μας βοηθήσει να μην χάνουμε χρόνο και ενέργεια. Θέλει μεγάλη δύναμη να είμαστε πιστοί στις επιθυμίες μας, ώστε η επιλογές των συντρόφων μας να μην είναι η τελευταία λύση ανάγκης και απελπισίας. Δίπλα στον μοναδικό μας εαυτό να τοποθετούμε ανθρώπους ισάξιους, που αναζητούν εμάς.

Στον αντίποδα αυτού, υπάρχει η άποψη ότι φοβούμενος τελικά την δέσμευση σαμποτάρει ο καθένας τον εαυτό του, με τις επαναλαμβανόμενες λάθος επιλογές. Προβάλλοντας ως δικαιολογία ότι η έλλειψη συντρόφου δεν είναι δική του ευθύνη, αφού ο ίδιος θέλει και προσπαθεί, δυστυχώς όμως πάντα φταίνε οι άλλοι , οι οποίοι φέρονται σκάρτα. Ουσιαστικά έχοντας ζήσει εμπειρίες άσχημες, έντονου πόνου, θλίψης και απογοήτευσης στο παρελθόν, δεν επιθυμεί να ξαναζήσει το ίδιο τραυματικό συναίσθημα. Κλείνει τα συναισθήματα του και την καρδιά του και συνειδητά επιλέγει ανθρώπους που ξέρει ότι δεν θα έχει μέλλον μαζί του. Ανθρώπους που από την αρχή, τους έχει υποσυνείδητα απορρίψει για ουσιαστική δέσμευση. Υψώνει τείχη και κρύβεται! Κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός. Μεγάλωνοντας αποκτούμε την εμπειρία να αξιολογήσουμε και να συμπεριφερθούμε αναλόγως. Με αυτό το τρόπο δίνουμε ευκαιρία πρώτα στον εαυτό μας και έπειτα στον άλλον, να κάνουμε γνωριμίες.

Βέβαια εδώ θα προσθέσω ότι η έντονη κοινωνική ζωή και η πολύ εύκολη ευελιξια στις προσωπικές μας σχέσεις , αλλά και στα social δίνει, κάθε άλλο παρά την εικόνα του ότι θέλουμε δέσμευση. Ενώ μπορεί πραγματικά να το αναζητούμε, εκπέμπουμε το μήνυμα ότι μας απασχολεί πιο έντονα και ουσιαστικά η κοινωνική μας συναναστροφή και η προβολή μας και δεν επιθυμούμε καμία δέσμευση.

Τέλος θα θίξω την γνωστή σε όλους λαϊκή ρήση “ο ένας του βρωμάει, ο άλλος του ξινίζει”. Έχει συμβεί σε όλους να σκεφτόμαστε, ότι κάποιος είναι πολύ καλός, πολύ ξενέρωτος, κοντός, άσχημος, ότι δεν υπάρχει σεξουαλική έλξη, δεν μου ταιριάζει κοινωνικά, δεν μου ταιριάζει εμφανισιακά, δεν έχει δουλειά και διάφορα άλλα. Ισχύει ότι για τον εαυτό μας ψάχνουμε και θέλουμε το καλύτερο. Έναν σύντροφο που να μοιραζόμαστε την ζωή μας και να έχουμε ενεργή σεξουαλική και κοινωνική ζωή. Όμως κάποιες στιγμές σκεφτόμαστε σαν νάρκισσοι. Έχουμε τοποθετήσει πολύ ψηλά τον εαυτό μας και όμοιος άνθρωπος σαν εμάς δεν υπάρχει. Έχουμε γίνει πολύ επιλεκτικοί που με το ζόρι ανεχόμαστε και τον ίδιο μας τον εαυτό.

Θα κλείσω με μια φράση από μια γερμανική ταινία που είδα πρόσφατα. Στην ερώτηση “Ψάχνεις την μεγάλη αγάπη;” η απάντηση ήταν “ε, ας είναι και μικρή” . Ελπίζω και εύχομαι να συνεχίζουμε να προσπαθούμε και να ψάχνουμε ότι μας γεμίζει, μας ηρεμεί, μας ξεκουράζει , μας κάνει χαρούμενους και μας δίνει δύναμη… Να το βρούμε έστω και ας είναι πιο μικρό!!!

Μαρία Ζαμπίδου

Αυτές τις μέρες θυμάμαι μια συνάδελφο από το ξενοδοχείο το οποίο εργαζόμουν το καλοκαίρι, ξέκλεβε κάθε μέρα λίγα λεπτά πριν αρχίσει την εργασία της και ερχόταν να μου μιλήσει, να μου πει μια καλημέρα. Είχε πάθος με τα βιβλία και μου δάνειζε μερικά να περνάω τις ελεύθερες ώρες μου. Με το ίδιο πάθος μου μιλούσε και για τον τόπο που διέμενε, τον Ταξιάρχη. Ουκ ολίγες φορές με είχε καλέσει να το επισκεφτώ. Όταν μου μιλούσε για αυτό το χωριό, την παρομοίαζα σαν τις σειρήνες στην Οδύσσεια. Για τον Ταξιάρχη Χαλκιδικής, είχα ακούσει την περίοδο λίγο πριν τα Χριστούγεννα, γιατί στην Θεσσαλονίκη υπήρχαν πολλοί παραγωγοί, αγρότες, έμποροι, οι οποίοι πουλούσαν τα περίφημα έλατα του Ταξιάρχη.

Μια Αυγουστιάτικη μέρα λοιπόν πήρα το αυτοκίνητο μου και από την Γερακινή ακολούθησα τον δρόμο, για το χωριό. Πριν το νοσοκομείο του Πολυγύρου, στα δεξιά είδα την πινακίδα «Ταξιάρχης» και άρχισα να ανεβαίνω το βουνό , το οποίο ήταν καταπράσινο με πλούσια βλάστηση. Τα παράθυρα ήταν ανοιχτά και οι μυρωδιές της φύσης άρχισαν να μου γαργαλούν τα ρουθούνια , μύριζα τα δέντρα, την Πεύκη, το ρετσίνι , το χώμα και τα αρώματα των άγριων λουλουδιών. Μια κατάφυτη περιοχή ασύγκριτης ομορφιάς, φάνταζε ειδυλλιακή από τα τεράστια καταπράσινα πεύκα, τις καστανιές, τα έλατα και τα μικρά ζώα που έτυχε να δω στην διαδρομή. Βέβαια έπρεπε να ήμουν απολύτως αφοσιωμένη στην οδήγηση, γιατί ο δρόμος ήταν γεμάτος απότομες στροφές.

Πραγματικά η ομορφιά της Ελληνικής φύσης με συναρπάζει, η εναλλαγή του τοπίου από την αλμύρα της θάλασσας και τους 40 βαθμούς κελσίου, στην δροσιά του βουνού με μαγεύει, πόσο ευλογημένη είναι η Ελλάδα μας!!! Έπειτα από είκοσι λεπτά ανεβαίνοντας τον Χολομώντα, έφτασα στον Ταξιάρχη. Ένα πετρόκτιστο χωρίο, με πέτρινα πλακόστρωτα δρομάκια, παλιά αρχοντικά και στην είσοδο του χωριού να δεσπόζει η περίφημη βρύση Σιποτούρα, η οποία βρίσκεται για να ξεδιψούν οι επισκέπτες του τόπου. Πάρκαρα στο δημόσιο πάρκινγκ και καθώς κατηφόριζα έφτασα στην πλατεία, όπου και περίμενα την συνάδελφο μου.

Αμέσως μόλις με συνάντησε πήρε τον ρόλο του ξεναγού μου. Πρώτα πήγαμε στον Ιερό Ναό του Αγίου Αρχαγγέλου, το στολίδι του Ταξιάρχη. Όπως μου αφηγήθηκε γνώρισε εκεί τον σύζυγο της σε ένα γάμο, αφήνοντας το χωρίο της, στις Σέρρες να έρθει ερωτική μετανάστρια, στην ορεινή Χαλκιδική. Στην περίοδο της τουρκοκρατίας δεν υπήρχε ούτε μια τουρκική οικογένεια, η οποία να είχε εγκατασταθεί μόνιμα στο χωρίο , γεγονός το οποίο κάνει ακόμη και τώρα υπερήφανους τους κατοίκους. Από τον Ναό φαίνεται απέναντι να δεσπόζει το Άθως, Άγιο Όρος, το οποίο μετόχι της μονής του Αρχαγγέλου βρίσκεται στο χωρίο. Μου ανέλυσε για όλα τα δρώμενα, πανηγύρια, γιορτές που λαμβάνουν χώρα στο χωρίο και στο μεγάλο προαύλιο της εκκλησίας, το οποίο μου θύμισε εξέδρα χτισμένη στο βουνό με θέα σε πολλές μεριές. Καθώς φεύγαμε από την εκκλησία, περπατούσαμε στα δρομάκια αντίκρυσα άγριες συκιές και μπήκα στον πειρασμό να δοκιμάσω τους βιολογικούς καρπούς. Στην διαδρομή χαιρέτουσε τους συγχωριανούς της, είδαμε την οικία του Μακεδονομάχου οπλαρχηγού καπετάν Γιάννη Παρλιάρη και το χάνι, με την τελική κατεύθυνση την πλατεία του χωρίου, στην οποία δεσπόζει το άγαλμα του οπλαρχηγού. Καθίσαμε σε μια καφετέρια, η οποία ήταν πιο ψηλά χτισμένη από τις άλλες και είχε αμφιθεατρική θέα.

Έπειτα ήρθε ο σύζυγος της με τον γιό της και όπως προστάζουν οι άγραφοι κανόνες φιλοξενίας, πήγαμε σε ένα από τα ταβερνάκια της πλατείας. Καθίσαμε σε ένα τραπεζάκι ενώ μου έκανε εντύπωση η διακόσμηση, μίας και στην μέση του τραπεζίου κοσμούσε ένα βάζο, όχι με λουλούδια, αλλά με ένα κλωνάρι ρίγανη. «Μα καλά ένα κλαδάκι με ρίγανη;», «Πόσο πίσω είναι;» σκέφτηκα. Αμέσως δόθηκε η παραγγελία από τον σύζυγο, με σεβασμό στα γούστα της φιλοξενούμενης τους, απλά πιάτα με κρέατα, σαλάτα και πατάτες τηγανιτές φρεσκοκομμένες στο χέρι. Μόλις ήρθαν, άλλαξα γνώμη. Ήταν μια πανδαισία μυρωδιών και γεύσεων. Ποικιλία κρεάτων, ανάμεσα τους τα φημισμένα χειροποίητα χωριάτικα λουκάνικα με πορτοκάλι. Δεν χόρταινα να τα μυρίζω και να τα γεύομαι, ασυναίσθητα λοιπόν, πήρα το κλωνάρι με την ρίγανη και το έτριψα επάνω στα πιάτα. Τώρα εξηγείται η χρησιμότητα και ο λόγος ύπαρξης του. Ο Ταξιάρχης, πέρα των άλλων φημίζεται για την ρίγανη, όπως για τα δέντρα και τους χτίστες του. Μου είπαν ότι θα μου έδιναν ένα βαζάκι ρίγανης μαζί μου, όταν θα έφευγα. Τί ωραίο σκηνικό εξελίσσονταν, ουζάκι, φαγητό, γέλια, ανεμελιά, καθαρός αέρας στην φύση, στο βουνό και καθαροί- αγνοί άνθρωποι να απαρτίζουν την παρέα μου. «Πόσο ανέμελα και ουσιαστικά, περνάει εδώ η ζωή σας» είπα στην συνάδελφο μου.

Το καλύτερο μου το κράτησε για το τέλος την «απολυμένη πέτρα», ένα συγκρότημα ορεινού τουρισμού, έξω από τον Ταξιάρχη. Απολαύσαμε το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα, την αμόλυντη ατμόσφαιρα, περπατήσαμε στην φύση ανάμεσα στα δέντρα, στην πλούσια χλωρίδα που προσφέρει ο Χολομώντας, ένας προορισμός για περιηγητές, φυσιολάτρες, οικογένειες.

Έφυγα τα μεσάνυχτα από τον Ταξιάρχη, ενώ οι προτροπές για να με φιλοξενήσουν στο σπίτι τους ήταν έντονες. Στο δρόμο, το τοπίο το ίδιο επιβλητικό, όμως χωρίς το φως της μέρας ήταν άγριο και λίγο με φόβιζε. Μου έσπαγε τα ρουθούνια η μυρωδιά της ρίγανης που ξεχύθηκε σε όλο το αυτοκίνητο και άρχισαν οι εικόνες, από την μέρα που πέρασε, να ξετυλίγονται στο μυαλό μου, δημιουργώντας ένα ασυναίσθητο χαμόγελο στο πρόσωπο. Τι ήταν αυτό που το προκάλεσε; Ήταν η κίνηση αγάπης που μου προσφέρθηκε στα πλαίσια της επίσκεψης μου, το μικρό διάλειμμα από την καθημερινότητα που ζούσα, ήταν το επιβλητικό τοπίο το οποίο επισκέφτηκα; Η αναλλοίωτη απλότητα των ανθρώπων και η προσήλωση τους να διατηρούν αυτή την παραδοσιακή ανθρώπινη συμπεριφορά σεβασμού τόσο προς τους συνανθρώπους τους, όσο και προς το δάσος το φυσικό τοπίο, το περιβάλλον. Με κατακλίσαν οι σκέψεις μου, ξεχνώντας το φόβο μου και χωρίς να το καταλάβω έφτασα στον Πολύγυρο, συνεχίζοντας για τον προορισμό μου, εντελώς διαφορετική απ’ ότι ξεκίνησα να πάω.

Μαρία Ζαμπίδου

Είναι αλήθεια!!! Μπήκαμε στην δεύτερη φάση καραντίνας. Μέσα σε όλα αυτά θα μου λείψει το φαγητό το “φαγητό της μαμάς”. 

Μπορεί να μην μένω μαζί τους πλέον, θυμάμαι την πρώτη ερώτηση όταν θα πάω να τους επισκεφτώ. «Τι να σου μαγειρέψω», «Τι να σου κάνω να φας», «Τι επιθυμεί η ψυχούλα σου να σου κάνω», «Ε βρε παιδί μου, δεν είναι κόπος, πες τι θέλεις», «Θα σου κάνω κάτι να φας για να καρδαμώσεις», «Άσε τις δίαιτές, θα σε κάνω να φας»

Αυτή η μυρωδιά του φρέσκομαγειρεμένου φαγητού σημαδεύει τα παιδικά, τα εφηβικά μου χρόνια. Τόσο γλυκιά, τόσο μεθυστική, ζεστή, τόσο οικεία,  η δικιά μου μαμά μαγειρεύει πιο καλά απ΄ όλες. Μπορεί να μην την απονέμω την πρώτη θέση, η δεύτερη όμως  δικαιωματικά της ανήκει. Ακόμη και τώρα, έχω το δικό μου νοικοκυριό, μαγειρεύω εγώ η ίδια φροντίζοντας ιδιαιτέρως την βρώση μου, όμως τα φαγητά μου δεν είναι τόσο νόστιμα σαν της μαμάς μου, γιατί;

Για την μαμά η παρασκευή φαγητού είναι ιεροτελεστία. Πρέπει από την προηγούμενή να σκεφτεί τί θα μαγειρέψει, να κάνει γκάλοπ τι θέλουν τα μέλη της οικογενείας. Την άλλη μέρα αφού πρώτα πιει το καφεδάκι της, ελληνικό, να υπολογίσει την ώρα που θα έρθουμε πεινασμένοι, ώστε να μας προσφέρει ένα πιάτο ζεστό, νόστιμο φαγητό. Να συνοδεύσει το φαγητό με φρεσκοκομμένη σαλατούλα, με φρέσκο ψωμάκι και για το τέλος πάντα το χειροποίητο γλυκάκι. Αλλοίμονο εάν δεν μας αρέσει, γκρεμίστηκε ο κόσμος όλος.

Πόσο την ευχαριστούσε να μας βλέπει να μην αφήνουμε μπουκιά και να ζητάμε και δεύτερο! Όσο σκέφτομαι τα καμώματα μου, όταν κάτι έλειπε από το φαγητό ή όταν δεν μου άρεσε επειδή ήταν πολύ ζεστό,. Απαγορευμένο είδος στο τραπέζι το φαγητό δεύτερης ημέρας ή το ξαναζεσταμένο.  

Η Κυριακή ήταν η μέρα του φούρνου, κοτόπουλο λεμονάτο με πατατούλες, η καφεδάκια με ρύζι στο φούρνο και το Σάββατο ψαράκι γιατί είχε λαϊκή, στην γειτονιά. Ημέρα χαράς στο σπίτι ήταν όταν άνοιγε φύλλα πίτας και μας παρότρυνε να την βοηθάμε, όταν πλάθαμε κουλουράκια μαζί της σε διάφορα σχέδια. Η προετοιμασία των τσουρεκιών ήταν η απόλυτη τελετή, ήθελε κατάλληλη θερμοκρασία στο δωμάτιο, μαστοριά στο πλάσιμο, να μην παιδέψει πολύ το ζυμάρι ώστε να γίνει μαστηχωτό. Όταν την έβλεπα να το πλάθει το παρομοίαζα με μωράκι που το αλείφουν λάδι. Η δική μου αποστολή ήταν να χτυπάω στο γουδί τα μπαχαρικά, μαχλέπι, κακουλέ και μαστίχα. Τώρα, αισθάνομαι μεγάλη ικανοποίηση όταν βλέπω την αδελφή μου, να έχει δώσει την ίδια εμπειρία στα παιδία της και να τους γεμίζει με εικόνες που είχαμε και εμείς από την μαμά μας.

Όταν πηγαίνω στο χωρίο, εκεί που ζουν πλέον, ήδη από την αυλή μου σπάει την μύτη το φαγητό της μανούλας μου. Τα ταπερακια συνήθως είναι XXL μεγέθους, για να χωράνε όλο το ταψί, γεμιστά, σαρμαδάκια, μοσχαράκι στο φούρνο, μπιφτέκια, αβγά βραστά από τις κότες της γειτόνισσας,  μαμαδιστικες μαρμελάδες, σάλτσα ντομάτα, τραχανά και γιφκα. «Αχ, μανούλα μου πόσο σε ευχαριστώ», «Γιατί παιδάκι μου;» μου απαντά. Τι να της εξηγήσω; Το θεωρεί υποχρέωση της, όμως είναι μία δήλωση αγάπης, που κάποτε την θεωρούσα δεδομένη. Όσο περνούν τα χρόνια πόσο το εκτιμώ, πόσο σπάνιο και πολύτιμο μου φαντάζει, να τρώω το φαγητό της.

Γλυκαίνει η ψυχή μου, δεν με ταΐζει με το φαγητό της, αλλά με αγάπη, στοργή, αυτοθυσία, σεβασμό, και συνεχόμενη δοτικότητα. Αυτό είναι το μυστικό της. Αυτό κάνει «το φαγητό της μαμάς» ανυπέρβλητα νόστιμο. Βάζει όλη της την ψυχούλα μέσα και μας το προσφέρει απλόχερα, όπως τότε που μας θήλαζαν μωράκια.

Βλέπω μια διαφήμιση που πρωταγωνιστεί ένα αγοράκι και μιλάει με ένα διάσημο σέφ. Του εξηγεί για ποιο λόγο το κέικ του, δεν είναι το ίδιο με της μαμάς του.  Είναι από τις αγαπημένες μου διαφημίσεις και καταλαβαίνω τον λόγο.

Βέβαια στο «φαγητό της μαμάς» θα προσθέσω και τα πιάτα που μας έφερνε η γειτόνισσα μας. Όταν άκουγα αυτό το μαγικό κουδούνι και περίμενα να ακούσω την φωνή της να μας λεέι «έκανα μπουρεκάκια και σας έφερα λίγα, να δοκιμάστε να μου πείτε πώς έγιναν», σοκολατένιο κέικ πασπαλισμένο με σοκολάτα, μηλόπιτα, πίτσα… Η μητέρα μου προσπαθούσε να την συναγωνιστεί, γιατί όπως έλεγε ήταν «χρυσοχέρα», και ότι έφτιαχνε πετύχαινε απόλυτα. Μόνο χαρά μου έδινε, γιατί το σπίτι μας είχε γίνει το καλύτερό εστιατόριο με όλες τις γεύσεις, από την μαμά και από τις γειτόνισσες. Άλλαζαν συνταγές, κρατούσαν σημειώσεις σε ένα τετράδιο. Θυμάμαι δύο βιβλία μαγειρικής ,με υπέροχες γυαλιστερές εικόνες και το μπλε τετράδιο που κρατούσε τις συνταγές της.

Για αυτούς τους λόγους το μαμαδιστκο φαγητό είναι αξεπέραστο!!! Γιατί όπως λέει και ο μικρούλης στην διαφήμιση « Κύριε Αποστολάκη, καλό και το δικό σας κέικ δεν λέω,  αλλά σαν της μαμάς μου δεν έχει»

Ένα πιάτο φαγητό θα μας χορτάσει, το φαγητό της μαμάς μας θα μας ξυπνήσει ή θα μας δημιουργήσει μνήμες!!!

Μαρία Ζαμπίδου

Πολλές φορές καθώς περνώ από την οδό Λαγκαδά, παρατηρώ έναν ηλικιωμένο κύριο στην προσπαθεία του να διασχίσει τον δρόμο, με κατεύθυνση προς ή από τα Συμμαχικά. Αυτό ήταν το έναυσμα, ώστε να ασχοληθώ και να μεταφέρω την εμπειρία μου.

Ενα πρωινό κοντοσταθηκα έξω από την επιβλητική πύλη, η οποία είχε γραμμένα στα σερβικά “Српско војничко гробље на Зејтинлику”. Περνώντας την ξεπροβάλλει μια τεράστια έκταση, δεντρόφυτη από της δύο πλευρες, στο ενδιάμεσο υπαρχει χωμάτινος δρόμος που οδηγεί σε ένα επιβλητικό τεράστιο κτίριο. Το οποίο θυμίζει εκκλησία και στα αριστερά υπάρχουν σταυροί. Το συγκεκριμένο κτίριο είναι το Σερβικό μαυσωλείο, όπου φυλάσσονται τα οστά, περίπου 5000 Σέρβων στρατιωτών.

Το ίδιο επιβλητική με το μαυσωλείο, είναι και η παρουσία του ηλικιωμένου κυρίου. Ντυμένος όπως ακριβώς τον έβλεπα τόσα χρόνια να διασχίζει την Λαγκαδά. Φοράει ένα στρατιωτικό δίκοχο και ένα χακί στρατιωτικό χιτώνιο με το σερβικό εθνόσημο ο κος Γιώργος Μιχαήλοβιτς, Σέρβος στην καταγωγή, άνω των 90 ετων είναι ο φύλακας του Σερβικού τομέα. Μια δουλειά την οποία κληρονόμησε από τον παππού του, ο οποίος την κληροδότησε στον πατέρα του. Περιποιείται τον χώρο, κλαδεύει τα δέντρα, καθαρίζει και προσέχει τους τάφους, ξεναγεί και εξηγεί στους επισκέπτες την ιστορία των κοιμητηρίων.

Τα Συμμαχικά κοιμητήρια του Ζέιτενλικ, αποτελούν την μεγαλύτερη νεκρόπολη στρατιωτών της Ελλάδος. Βρίσκονται θαμμένοι σχεδόν 20.500 στρατιώτες της Αντάντ (Entente), οι οποίοι πολέμησαν και έπεσαν στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο, στο Μακεδονικό Αγώνα. Συμμαχικά ονομαστηκάν επειδή οι στρατιώτες ήταν συμμαχικών χωρών από Γαλλία, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ιταλία, Σερβία. Για αυτό το λόγο ο χώρος των κοιμητήριων χωρίζεται σε πέντε τομείς, τον Γαλλικό, Ρωσικό, Αγγλικό, Ιταλικό και Σερβικό, που βρίσκονται θαμμένοι στρατιώτες από τα ανάλογα κράτη, υπάρχουν και μερικοί Βούλγαροι. Ζέιτενλικ (Zeytinlik) στα τουρκικά σημαίνει ελαιώνας και επειδή στην περιοχή παλιά υπήρχε ελαιώνας, παρέμεινε αυτή η ονομασία.

Η ενέργεια που αναβλύζει από αυτό το μέρος είναι μοναδική και τα συναισθήματα ποικίλουν. Δεος, σεβασμός, συγκίνηση, εκτίμηση, αφοσίωση και πολλά ερωτήματα. Η ιστορία αρχίζει να γίνεται ταινία που προβάλλεται στο μυαλό και μεταδίδεται το συναίσθημα που βίωναν οι στρατιώτες. Όλοι αυτοί οι αγωνιστές, που άφησαν την τελευταία τους πνοή στο μέτωπο του Μακεδονικού Αγώνα, σε μια ξένη χώρα, υπερασπιζόμενοι τα δικαιώματα της. Δίνοντας σε όλους εμάς το δικαίωμα να ζούμε ελεύθεροι στον τόπο μας. Συγκινήθηκα καθώς αναρωτήθηκα πόσο δύσκολο φαντάζει αυτό στις μέρες μας. Άραγε πόσοι από εμάς θα μπορούσαμε να πολεμήσουμε, να αγωνιστούμε ως τέλους για τις αξίες μας και να “πέσουμε” σε μια ξένη χώρα, χωρίς του συγγενείς μας να μας κηδεψουν; Ο κος Γιώργος Μιχαήλοβιτς, αποτελεί το ζωντανό παράδειγμα αυτού του ιστορικού μέρους των Συμμαχικών κοιμητηρίων. Θεωρώ ότι δεν είναι μόνο φύλακας, αλλά άξιος συνεχιστής, ο οποίος ενσαρκώνει την δύναμη της θέλησης για ειρήνη και απελευθέρωση, την δύναμη της προσπάθειας για ζωή με ηθικές αξίες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά καιρούς έχουν δοθεί δωρεάν συναυλίες μέσα στα μνήματα του Ζέιτενλικ, στα πλαίσια της λήξης του Α Παγκόσμιου Πολέμου και της Βαλκανικής Πλατείας. Συμμετείχαν μεγάλα ελληνικά και ξένα ονόματα καλλιτεχνών. Σας παραθέτω μερικές εκδηλώσεις: 2/9/19 Φαραντούρη – Λεκκας, 29/9/18 “Επαναφορά της Ειρήνης για τα 100 χρόνια λήξης του Α Παγκόσμιου Πολέμου” Philippe Forget – Μαριλένα Λιακοπούλου – Δημήτρη Πάτρα, 28/9/17 Φραγκούλης – Περρής, 4/9/14 Συναυλία Dans la malle du poilu.

Στα Συμμαχικά μνήματα του Ζειτενλικ ξεπροβάλλει ένας “μικρός κόσμος” με τεράστια ιστορία έτοιμος προς ανακάλυψη, αξίζει να το επισκεφτείτε!!!

Μαρία Ζαμπίδου