Συμβουλευτικός ρόλος εκπαιδευτικού ΕΑΕ

Ο συμβουλευτικός ρόλος του εκπαιδευτικού ειδικής αγωγής προκύπτει χάρη σε μία σειρά παραγόντων στον χώρο της ειδικής αγωγής, όπως οι προσπάθειες για τη σχολική και κοινωνική ένταξη των μαθητών με αναπηρία ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και το ενδιαφέρον για την ψυχική τους υγεία. Αφενός, στοχεύει στην ανάπτυξη της προσωπικότητας, των δεξιοτήτων και ικανοτήτων των ατόμων αυτών, ώστε να επιτευχθεί η σχολική και κοινωνική ένταξη, η επαγγελματική τους κατάρτιση και η ισότιμη κοινωνική τους εξέλιξη. Αφετέρου, είναι να αποκτήσουν αυτονομία, να ενταχθούν λειτουργικά στην κοινωνία, να αναπτύξουν διαπροσωπικές σχέσεις και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και να καλλιεργήσουν το αυτοσυναίσθημά τους.

Το συμβουλευτικό έργο του ειδικού παιδαγωγού διευρύνεται στους γονείς, τον διευθυντή, το προσωπικό του σχολείου (συνάδελφοι γενικής αγωγής, ειδικό βοηθητικό και επιστημονικό προσωπικό) και όλους τους φορείς που εμπλέκονται στην εκπαιδευτική διαδικασία με βασικές διαστάσεις τη συνεργασία, τη στήριξη και την ενημέρωση. Ως προς τους γονείς, η συμβολή τους, η συναίνεση και η συμμετοχή τους είναι καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας.

Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η θεώρηση της σχέσης ως ισότιμης και η επιδίωξη της ενεργητικής τους συμμετοχής σε όλη τη διαδικασία αποφεύγοντας να περιορίζονται σε παθητικό ρόλο ή να θεωρούνται απλοί βοηθοί. Ο εκπαιδευτικός-σύμβουλος οφείλει να επενδύσει σε μια αμφίδρομη επικοινωνία, στην οικοδόμηση ενός κλίματος εμπιστοσύνης, ασφάλειας και αποδοχής, με γνήσιο ενδιαφέρον και επαγγελματισμό. Οι εκπαιδευτικοί ενημερώνουν τους γονείς και αυτοί με τη σειρά τους τους εκπαιδευτικούς για τις ανάγκες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί.

Στη βάση αυτή της ανταλλαγής πληροφοριών, ο σύμβουλος οφείλει να κατευθύνει τους γονείς στον τρόπο αντιμετώπισης των αναγκών και των δυσκολιών τους, ενώ δεν αποκλείεται να χρειαστεί να τους παραπέμψει σε κάποιον ειδικό. Η συμβουλευτική των γονέων μπορεί να πάρει διάφορες μορφές, όπως συγκεντρώσεις στο σχολείο, ομάδες γονέων ή και επισκέψεις εκπαιδευτικών στο σπίτι. Ως προς τον διευθυντή, ο σύμβουλος – ειδικός παιδαγωγός λειτουργεί συμβουλευτικά για τον σχεδιασμό του ωρολογίου προγράμματος, την προμήθεια εκπαιδευτικού υλικού και για ζητήματα προσωπικού. Ως προς το προσωπικό του σχολείου, παρέχεται συμβουλευτική υποστήριξη για την ευαισθητοποίηση και τη διαχείριση προβλημάτων μάθησης και συμπεριφοράς των μαθητών και παρουσίαση ειδικών εκπαιδευτικών μέσων και παροχή ειδικών εκπαιδευτικών μέτρων.

Τέλος, ως προς τους φορείς, είναι σημαντική η διασύνδεση των κοινωνικών και ψυχολογικών υπηρεσιών και της κοινωνίας, εν γένει, με τη σχολική κοινότητα και ο σχεδιασμός και εφαρμογή δράσεων για την προετοιμασία του κοινωνικού πλαισίου για ένα «Σχολείο για Όλους». Η σημερινή τάση κινείται προς μια συνεργατική πρακτική μεταξύ γενικών και ειδικών παιδαγωγών.

Κατερίνα Συμφέρη
Εκπαιδευτικός