Σαρωνιδα

Η Σαρωνίδα ευρίσκεται στα νοτιοανατολικά παράλια του Σαρωνικού, σε απόσταση 35 χιλιομέτρων περίπου νοτιοανατολικά της Αθήνας.
Η Σαρωνίδα ευρίσκεται μεταξύ του Λαγονησίου (κατεύθυνση προς Πειραιά) και της Αναβύσσου (κατεύθυνση προς Σούνιο). Συνορεύει βορείως με τη δημοτική ενότητα Καλυβίων (Καλύβια και περιοχή Λαγονησίου) και νοτίως και ανατολικώς με τη δημοτική ενότητα Αναβύσσου (περιοχές «Λάκκα Αναβύσσου» και «Μαύρο Λιθάρι»)

Η Σαρωνίδα διαθέτει μία μεγάλη – κεντρική παραλία, η οποία, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, γεμίζει ασφυκτικά, αλλά και πολλές μικρές και όμορφες – γραφικές παραλίες. Η περιοχή διαθέτει πολλές φυσικές ομορφιές, οι οποίες αποτελούν μεγάλο πόλο έλξης για τους κατοίκους της Αθήνας. Η θέα από όλα σχεδόν τα σημεία της περιοχής είναι μοναδική και ο οποιοσδήποτε μπορεί να απολαύσει την καταπληκτική δύση του ηλίου. Σημαντική για την προσέλκυση πολιτών στην περιοχή και για την απόλαυση του παραλιακού μετώπου της Σαρωνίδας ήταν η κατασκευή από την τελευταία κοινοτική αρχή (πριν τη δημιουργία του «Καλλικρατικού» Δήμου Σαρωνικού) ενός περιπατητικού διαδρόμου κατά μήκος της ακτογραμμής της Σαρωνίδας.

Ένα από τα χαρακτηριστικότερα αξιοθέατα της Σαρωνίδας είναι ο ιερός ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ο οποίος δεσπόζει στην κορυφή ενός λόφου της περιοχής. Η θέα από τον ιερό ναό είναι μοναδική, καθότι δύναται ο οποιοσδήποτε να απολαύσει πανοραμικά τη Σαρωνίδα, το Λαγονήσι, το Σαρωνικό Κόλπο και νησιά, όπως η Αίγινα και η Ύδρα. Λόγω της καταπληκτικής τοποθεσίας, στην οποία οικοδομήθηκε ο ιερός ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, αλλά και τού κάλλους του ναού, πολλά ζευγάρια τον επιλέγουν για το γάμο τους. Πολλοί, επίσης, τον επιλέγουν για τη βάπτιση των παιδιών τους. Πέραν του ιερού ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου σημαντικό αξιοθέατο αποτελεί η μοναδική δασική έκταση, η οποία έχει απομείνει στην περιοχή, στη νοτιοανατολική πλευρά της Σαρωνίδας. Μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1970 ήταν δασοσκεπής και η άλλη πλαγιά του όρους Όλυμπος, αλλά μετά από αλλεπάλληλες πυρκαγιές το δάσος αυτό αφανίστηκε. Όλη δε αυτή η περιοχή έχει ρυμοτομηθεί και οικοπεδοποιηθεί.

Το έτος 1929, με το Διάταγμα της 21ης Νοεμβρίου 1929 , η Ανάβυσσος αναγνωρίσθηκε σε αυτόνομη Κοινότητα με τη συγκεκριμένη ονομασία, αφού αποσπάστηκε από την Κοινότητα Καλυβίων – Θορικού. Είχαν ήδη εγκατασταθεί οι Μικρασιάτες πρόσφυγες και είχε δημιουργηθεί αυτόνομος οικισμός. Τα διοικητικά όρια ήταν τα εξής: Θέρμη, βόρεια κορυφογραμμή Σκόρδι, Άγιος Παντελεήμονας, Καπό, Φερεντίνου, Γκλιάτη, Πάντου, θάλασσα (η σημερινή οδός Μικράς Ασίας). Η σημερινή περιοχή της Σαρωνίδας περιλαμβανόταν στα διοικητικά όρια της νέας, πλέον, Κοινότητας Αναβύσσου.

Μεσαίωνας – Τουρκοκρατία:
Για εκείνη την περίοδο δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες σε σχέση με την ευρύτερη περιοχή της Αναβύσσου, στην οποία περιλαμβανόταν και η περιοχή της Σαρωνίδας. Αυτό, το οποίο γνωρίζουμε, κυρίως από τις περιγραφές των διαφόρων, ξένων κυρίως, περιηγητών είναι, ότι η ευρύτερη περιοχή είχε πλέον παρακμάσει, οικονομικά και πληθυσμιακά. Οι κάτοικοι ήταν μερικές μόνο δεκάδες και αυτοί δεν ήταν μόνιμοι.
Νεώτερα χρόνια:
Η ίδια παρακμιακή κατάσταση συνεχίσθηκε και μετά την απελευθέρωση. Ειδικώς στην περιοχή της Σαρωνίδας υπήρχαν μόνο ορισμένοι νομάδες κτηνοτρόφοι από την ελληνική φυλή των Σαρακατσάνων, οι οποίοι μετέφεραν τα κοπάδια των ζώων τους από την Πάρνηθα και ξεχειμώνιαζαν, περιστασιακά, σε καλύβες, κυρίως, στις περιοχές Βλάχικα, Φέριζα, Καταφύγι και Θυμάρι, αλλά και στην περιοχή, όπου σήμερα ονομάζεται «Γαλανέϊκα» στην περιφερειακή οδό του οικισμού της Σαρωνίδας με τη σημερινή ονομασία «Γαλάνη» (Ποσειδώνος στην προέκτασή της). Ακόμη και μετά τη μικρασιατική καταστροφή, όταν και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της σημερινής Αναβύσσου και της σημερινής Π. Φώκαιας οι πρώτοι πρόσφυγες, η περιοχή της Σαρωνίδας παρέμεινε με τους ελάχιστους Σαρακατσάνους κατοίκους της, χωρίς να αναπτυχθεί πληθυσμιακά και οικονομικά. Οι «Γαλάνηδες» ή «Γαλανέοι» ήταν οι πρώτοι, από τους Σαρακατσάνους κτηνοτρόφους, που εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην περιοχή της Σαρωνίδας κατά τους νεώτερους ιστορικούς χρόνους, εγκαταλείποντας τη νομαδική ζωή.
Η περιοχή της Σαρωνίδας ονομαζόταν εκείνη την περίοδο «Πεύκα Γιουρντά», λόγω του υπάρχοντος τότε πευκοδάσους της περιοχής (υπήρχαν και πολλά ελαιόδενδρα). «Γιουρντάς» ή «Γκιουρντάς» ονομαζόταν και ο πευκόφυτος λόφος, που χωρίζει τη Σαρωνίδα από τον οικισμό «Μαύρο Λιθάρι» Αναβύσσου. Η ονομασία αυτή, μάλλον αρβανίτικη, λέγεται, ότι σημαίνει «πολύ ζεστό μέρος». Ενδέχεται, όμως, να προέρχεται και από την τουρκική λέξη yurt, που σημαίνει τόπος ή περιοχή, δηλαδή η περιοχή ή τόπος τών πεύκων. Αργότερα, ήτοι το 1965, η περιοχή μετονομάσθηκε σε Σαρωνίδα, λόγω του γεγονότος, ότι η περιοχή «βρέχεται» από το Σαρωνικό Κόλπο (άλλοι ισχυρίζονται, ότι η ονομασία οφείλεται στο γεγονός, ότι την περιοχή «σαρώνουν» οι άνεμοι), και η ονομασία αυτή επικράτησε ιδίως μετά την αναγνώρισή της, ως αυτόνομης Κοινότητας το 1979. Με την ονομασία Σαρωνίδα (πρώην Δάριζα) υπάρχει και άλλος οικισμός στην Κοινότητας Γαλατά του Δήμου Τροιζήνος.

Γραφει και φωτογραφιζει η ΑνναΜαρια Συνιορακη