Η Βάσια Καραμπάση «απαντά» για τα Ω3 λιπαρά!
Written by Μιχάλης Ιωαννίδης on 18/07/2023
Τις πολύτιμες γνώσεις της αναφορικά με την αξία των Ω3 λιπαρών οξέων στη διατροφή μας, μοιράστηκε μαζί μας η Βάσια Καραμπάση.
Η Διαιτολόγος – Διατροφολόγος την οποία σίγουρα έχεις αγαπήσει μέσω του Τικ Τοκ αλλά και του Instagram, έδωσε απαντήσεις σε ένα ζήτημα που απασχολεί ολοένα και περισσότερο κόσμο στις μέρες μας.
Η Βάσια σπούδασε Διατροφή και Διαιτολογία (BSc Dietetics) στο Queen Margaret University του Εδιμβούργου από όπου και αποφοίτησε το 2019 πρώτη σε βαθμολογία από το τμήμα της «First class». Σήμερα διατηρεί το δικό της γραφείο στη Θεσσαλονίκη (Ερμού 36) και εξειδικεύεται στις διατροφικές διαταραχές και την παχυσαρκία. Περισσότερες πληροφορίες για την ίδια, μπορείς να αναζητήσεις εδώ …
Τι είναι τα Ω3 λιπαρά οξέα και γιατί είναι απαραίτητα για τον οργανισμό μας?
« Τα Ω-3 είναι πολυακόρεστα λιπαρά οξέα που θεωρούνται απαραίτητα για τον οργανισμό μας και λαμβάνονται αποκλειστικά από τη διατροφή. Κάτι τέτοιο συμβαίνει λόγω της έλλειψης κάποιων ενζύμων που χωρίς αυτά είναι αδύνατη η παραγωγή των Ω-3 λιπαρών οξέων από το σώμα. Στα Ω-3 ανήκουν το άλφα- λινολενικό οξύ (ALA), το εικοσιπεντανοϊκό οξύ (EPA) και το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA).Το σώμα χρησιμοποιεί ευκολότερα τα EPA και DHA, ενώ στην περίπτωση των ALA χρειάζεται η συμβολή ενός ενζύμου για να μετατραπούν σε μορφή που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον οργανισμό. »
Σε ποιες τροφές βρίσκουμε τα Ω3 λιπαρά οξέα? Υπάρχουν πηγές φυτικής προέλευσης των Ω3 λιπαρών οξέων για κάποιον που δεν καταναλώνει ψάρια στη διατροφή του? Μπορούν αυτές οι πηγές να καλύψουν επάξια την ανάγκη ενός ανθρώπου σε Ω3?
«Τα Ω-3 λιπαρά οξέα και συγκεκριμένα οι πηγές των DHA και EPA βρίσκονται κατά κύριο λόγο στα λιπαρά ψάρια. Τα ψάρια αυτά μπορεί να είναι η σαρδέλα, το σκουμπρί, ο σολομός, η ρέγγα κ.α. Υπάρχουν ωστόσο και πηγές φυτικής προέλευσης (ALA) όπως είναι οι σπόροι τσία, τα καρύδια, ο λιναρόσπορος, το αβοκάντο και η κολοκύθα. Παρ’όλα αυτά, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, οι πηγές φυτικής προέλευσης αδυνατούν να χρησιμοποιηθούν επαρκώς από το σώμα. »
Παρατηρείται διαφορά ανάμεσα στα ψάρια ανοιχτής θαλάσσης και ιχθυοτροφείου, όσον αφορά την περιεκτικότητα τους σε Ω3?
« Στη συγκεκριμένη ερώτηση το τοπίο είναι λίγο θολό. Παλαιότερες μελέτες δείχνουν πως τα ψάρια ιχθυοτροφείου παρουσιάζουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε Ω3 όμως και υψηλότερα επίπεδα κορεσμένων λιπαρών οξέων. Ωστόσο, πιό πρόσφατες μελέτες αναφέρουν χαμηλότερα επίπεδα Ω3 στα ψάρια ιχθυοτροφείου και υψηλότερη αναλογία Ω6 προς Ω3 λιπαρά οξέα. Παρ’όλα αυτά η περιεκτικότητα των Ω3 και στα ψάρια ιχθυοτροφείου αλλά και σε αυτά της ανοιχτής θαλάσσης είναι αξιοσημείωτη. »
Θα πρέπει να ανησυχεί κάποιος που καταναλώνει τακτικά ψάρια στη διατροφή του για τα Βαρέα Μέταλλα?
« Κάποια είδη ψαριών και ειδικά τα μεγαλύτερα ψάρια (σε μέγεθος και ηλικία) είναι πιθανό να είναι επιβαρυμένα με βαρέα μέταλλα όπως είναι ο μεθυλ- υδράργυρος. Τα βαρέα μέταλλα συσσωρεύονται στη θάλασσα, τα ποτάμια και τις λίμνες ενώ προέρχονται από ανθρώπινη δραστηριότητα και κυρίως από την καύση απορριμμάτων ή ορυκτών. Τα μεγάλα ψάρια καταναλώνουν μικρότερα ψάρια τα οποία με τη σειρά τους τρώνε πλαγκτόν όπου βρίσκονται τα βαρέα μέταλλα. Επομένως, όσο μεγαλύτερο είναι το ψάρι τόσο πιο επιβαρυμένη είναι η τροφή του με βαρέα μέταλλα. Ωστόσο, στις ελληνικές θάλασσες η συγκέντρωση βαρέων μετάλλων είναι χαμηλότερη από άλλες Ευρωπαϊκές Θάλασσες. Κάτι τέτοιο κάνει την κατανάλωση μεγάλων ψαριών (πχ σολομός, ξιφίας) ασφαλή, όταν αυτή περιορίζεται σε μία φορά την εβδομάδα. Τα μικρά ψάρια μπορούν να καταναλώνονται και 2-3 φορές την εβδομάδα. »
Πότε κρίνεται απαραίτητο για έναν άνθρωπο να εντάξει ένα συμπλήρωμα Ω3 στη διατροφή του?
« Τα συμπληρώματα διατροφής δεν μπορούν ποτέ να υποκαθιστούν μία ισορροπημένη διατροφή. Ωστόσο, εάν κάποιος δεν καταναλώνει πολλά ή καθόλου ψάρια στη διατροφή του και δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του από φυτικές πηγές Ω3 ένα συμπλήρωμα διατροφής είναι πιθανό να είναι ωφέλιμο. Διαφορετικά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί βοηθητικά σε κάποια παθολογική κατάσταση αφού το άτομο έχει συμβουλευθεί το διαιτολόγο και το γιατρό του. »
Continue reading
