Επίσκεψη στο ΚΔΑΥ Σίνδου

Η Περιβαλλοντική ομάδα του Παμακ , σε συνεργασία με την Περιβαλλοντική Ομάδα Απθ διοργάνωσε , στις 17 Δεκεμβρίου , μια επίσκεψη σε ένα από τα πιο σημαντικά μέρη της πόλη μας , λύνοντας μας , όλες τις απορίες , σχετικά με την διαδικασία της ανακύκλωσης . Που καταλήγουν τα ανακυκλώσιμα υλικά από τους μπλε κάδους της Θεσσαλονίκης ; Ποια είναι , τέλος πάντων , τα υλικά που ανακυκλώνονται ; Πόσο κοστίζει η μεταφορά και η πολτοποίηση τους ; Τι γίνεται με τους εργαζόμενους στα κέντρα διαλογής ; Το Κδαυ Σίνδου και οι άνθρωποι του , ήταν εκεί για να μας εξυπηρετήσουν και να απαντήσουν σε όλα τα ερωτήματα μας . Το Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών , που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα έξω από την Θεσσαλονίκη , στην βιομηχανική περιοχή της Σίνδου , είναι το μέρος που τα ανακυκλώσιμα υλικά διαχωρίζονται , μαζοποιούνται και στέλνονται στο ΧΥΤΑ ( χωματερή ) , αν πρόκειται για συσκευασίες ή προϊόντα που δεν ανακυκλώνονται ή σε χώρες του εξωτερικού , για να μεταποιηθούν . Ας μιλήσουμε , όμως , για αρχή , για τους φορείς ανακύκλωσης που εποπτεύουν και διαχειρίζονται την διαδικασία.

Η Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (συντ. Ε.E.A.A.) είναι ελληνική μη κερδοσκοπική εταιρεία που έχει αναλάβει την ανακύκλωση συσκευασιών στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 2001. Συστήθηκε ως κοινωνική επιχείρηση όπου αποτέλεσε πρωτοβουλία μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνταν στην παραγωγή συσκευασιών και την εμπορία συσκευασμένων προϊόντων, με στόχο να ανταποκριθούν πιο αποτελεσματικά στη νομική τους υποχρέωση για Ανακύκλωση των αποβλήτων συσκευασίας των προϊόντων τους, μέσα από την διαχείριση των πόρων τους, στο πλαίσιο της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Από το 2003, η εταιρία σε συνεργασία με την τοπική αυτοδιοίκηση , εφαρμόζει προγράμματα ανακύκλωσης υλικών σε κάθε Δήμο . Ο εκάστοτε Δήμος δεν κερδίζει άμεσα από την υλοποίηση των προγραμμάτων -ωστόσο εξοικονομείται  ένα σημαντικό ποσοστό , εφόσον πληρώνουν τέλος για την μεταφορά και εναπόθεση των απορριμμάτων στον χώρο ταφής τους ( ΧΥΤΑ ). Τα Κδαυ αποτελούν είτε ιδιοκτησία της ΕΕΑΑ , είτε ιδιωτών που συνεργάζονται με την εταιρία , ενώ ο χώρος τους είναι ειδικά διαμορφωμένος για την διαλογή των ανακυκλώσιμων υλικών σε κατηγορίες όπως χαρτί , γυαλί , αλουμίνιο κ.α 

Όπως μας ενημέρωσε ο κ. Γιώργος , ως υπεύθυνος του ανθρώπινου δυναμικού , στο Κδαυ Σίνδου απασχολούνται 110 εργάτες , ενώ οι παράγωγοι τόνοι που επεξεργάζονται , ανέρχονται στους 100-150 την ημέρα . Με λύπη , μας πληροφόρησε , ότι στο μέρος , είχε ξεσπάσει μεγάλη πυρκαγιά , το 2019 , ημέρα Μεγάλη Παρασκευή. Αιτία ; Μια λαμπάδα , που βρισκόταν μέσα σε ένα απορριμματοφόρο ! Μέσα σε 20 λεπτά είχε καεί σχεδόν όλο το εργοστάσιο – χωρίς ευτυχώς να υπάρξουν θύματα . Η αποκατάσταση του ολοκληρώθηκε τον επόμενο χρόνο . Επιπλέον , μας πληροφόρησε για τα νεότερα στατιστικά της ανακύκλωσης στην πόλη μας : 26% του πληθυσμού ανακυκλώνει , ενώ το ποσοστό μειώνεται όταν αναφερόμαστε σε ολόκληρη την Ελλάδα ( 20 %) !

Τι απορρίμματα παράγει και ανακυκλώνει ο Δήμος Θεσσαλονίκης ; Περίπου 350-400 τόνοι παράγονται ημερησίως . Από αυτούς , οι 70 περίπου συλλέγονται ως ανακυκλώσιμα υλικά , ενώ οι υπόλοιποι καταλήγουν στο ΧΥΤΑ Μαυροράχης . Αξίζει να σημειωθεί , παρα ταυτα , ότι περίπου 60 τόνοι , ως έξτρα υλικό , περισυλλέγεται από γυρολόγους και πωλείται παράνομα. Διαπιστώνουμε , έτσι ότι το ποσοστό ανακύκλωσης διαμορφώνονται από μια ποικιλία παραγόντων , που όμως , όπως μας τόνισαν , αισιόδοξα ολοένα και μεγαλώνει ! Παράλληλα , οι επιδοτήσεις που γίνονται στα εργοστάσια ανακύκλωσης , σε συνδυασμό με την λογική “ ο ρυπαίνων πληρώνει “ που υιοθετούν οι μεγάλες εταιρείες βάσει νόμου , οι οποίες παράγουν υλικά που δύναται να ανακυκλωθούν , σκιαγραφούν ένα καλύτερο μέλλον στον ανακυκλώσιμο τομέα. 

Ποιο είναι το κόστος των απορριμμάτων μας ; Σε ποιο ποσοστό ανέρχονται τα μη ανακυκλώσιμα υλικά που τοποθετούνται λανθασμένα στον μπλε κάδο ; Ερωτήματα που δεν δίστασαν να μας απαντήσουν , με ευγένεια , οι εργαζόμενοι του Κδαυ . Καταρχάς , ας σημειώσουμε ότι η ύπαρξη των ΧΥΤΑ είναι παράνομη , με βάση το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και η Ελλάδα αποκομίζει “τσουχτερά” ποσά-ποινές  από την διαδικασία αυτή . Συνολικά , η χώρα μας πληρώνει γύρω στα 60 εκατομμύρια ευρώ , ετησίως , ως πρόστιμα , από την ΕΕ για την εναπόθεση απορριμμάτων στους χώρους αυτούς . Τα έξοδα μεταφοράς των σκουπιδιών μας, στην Θεσσαλονίκη , για μια μόνο διαδρομή αγγίζουν τα 60 ευρώ ! Εντοπίζουμε το πρόβλημα , άραγε ; Στον αντίποδα , αξίζει να επισημανθούν τα καρποφόρα αποτελέσματα της παιδείας που λαμβάνει ο κόσμος , σχετικά με το τι ανακυκλώνεται , καθώς 40 % του μπλε κάδου , μόνο , αποτελούν υπολείμματα που λανθασμένα βρίσκονται εκεί. Δεν θα μπορούσαμε , να πούμε το ίδιο για το ανάποδο , καθώς 50 % ανακυκλώσιμων υλικών καταλήγει στο ΧΥΤΑ , μετά από εσφαλμένη τοποθέτηση τους . Μια άλλη σημαντική πληροφορία , που μας έδωσαν , είναι ότι η καύση υλικών απαγορεύεται , έπειτα από την μεταφορά τους στα Κδαυ .

Πως πραγματοποιείται η διαλογή ; Το απορριμματοφόρο , έχοντας συλλέξει τα υλικά από όλους τους μπλε κάδους της πόλης , καταφθάνει στον χώρο του Κδαυ. Εκεί τα αδειάζει ,με το τοπίο να γίνεται πολύχρωμο από την πληθώρα συσκευασιών που εντοπίσαμε , με την είσοδο μας στο κέντρο . Έπειτα , ο φορτωτής τα τοποθετεί στην πρώτη ταινία , και η ίδια  περνάει τα υλικά μέσα από μηχανήματα που λειτουργούν είτε με μαγνήτες είτε με οπτικούς διαχωριστές. Σε μερικά σημεία , υπάρχουν τρύπες που ξεχωρίζουν τα χαρτόνια , το έντυπο πλαστικό ( σε ποσοστό 60 %)  , ενώ οι εργαζόμενοι της πρώτης ταινίας ,16 σε αριθμό συλλέγουν με το χέρι , σκουπίδια , ανοίγουν κλειστές σακούλες που πετιούνται ολόκληρες στους κάδους κ.α Εφόσον καθαριστούν τα υλικά , τα τοποθετούν σε ένα μεγάλο πλυντήριο που γίνεται επιπλέον διαλόγηση , ενώ ύστερα , στέλνονται στην μεγάλη καμπίνα , όπου γίνεται η κατηγοριοποίηση τους . Στο Κδαυ Σίνδου , μας ανέφεραν ότι υπάρχουν 12 βασικές κατηγορίες , και μικρές μικρές υποκατηγορίες . Τα υπολείμματα που εντοπίζουν τα μηχανήματα ή οι εργαζόμενοι , υποχρεούται το Κδαυ να μεταφέρει στο ΧΥΤΑ για να αποσυντεθούν.

Ποιο είναι το τελικό στάδιο ανακύκλωσης ;  Τα μηχανήματα συλλέγουν τα καθαρά , πλέον , ανακυκλωμένα υλικά , μετά την επίσκεψη τους από την πρέσα  και τα μετατρέπουν σε ένα συμπαγές ομοιόμορφο υλικό , σε μορφή κύβου . Έπειτα , προετοιμάζεται η αποστολή τους προς τα εργοστάσια ανακύκλωσης. Τα οποία λιγοστεύουν , όλο και περισσότερο στην Ελλάδα. Αναλυτικά :

  •  Στις 6 Ιουλίου  2019, στις 4.30 το πρωί, ξέσπασε πυρκαγιά στο εργοστάσιο ανακύκλωσης στο Λασίθι της Κρήτης.
  • Στις 30 Αυγούστου 2019, τη νύχτα, ξέσπασε μεγάλη φωτιά σε αποθήκη ανακύκλωσης υλικών στην Πρέβεζα.
  • Στις 14 Οκτωβρίου 2019, τα ξημερώματα, ξεσπά πυρκαγιά σε εργοστάσιο ανακύκλωσης μετάλλων στη Θεσσαλονίκη και συγκεκριμένα στην παλιά Εθνική Οδό Θεσσαλονίκης-Κιλκίς.
  • Στις 17  Δεκεμβρίου 2019 ξεσπά φωτιά, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, σε εργοστάσιο ανακύκλωσης μπαταριών στη ΒΙΠΕ Πατρών.
  • Στις 14 Ιανουαρίου 2020, στις 4 τα ξημερώματα ξεσπά πυρκαγιά σε εργοστάσιο ανακύκλωσης, στο 128ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Κορίνθου – Πατρών, στην περιοχή Μπολάτι Κορινθίας.
  • Στις 17 Μαρτίου 2020, στις 2 τα ξημερώματα, ξέσπασε φωτιά από άγνωστη αιτία σε μονάδα ανακύκλωσης που βρίσκεται στο δρόμο Λάρισας-Καρδίτσας.
  • Στις 8 Απριλίου 2020, το βράδυ, ξεσπά πυρκαγιά σε μονάδα ανακύκλωσης μετάλλων στην οδό Ιωνίας 105 στο Μενίδι, φωτιά που ξεκίνησε από το ημιυπόγεια της διώροφης επιχείρησης.
  • Στις 11 Μαϊου 2020, το απόγευμα, φωτιά καταστρέφει πλαστικά και ελαστικά αυτοκινήτων σε εργοστάσιο ανακύκλωσης στην Αυλίδα του Δήμου Χαλκίδας. 
  • Στις 14 Μαϊου 2020, πυρκαγιά ξεσπά το απόγευμα, σε εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικών και χαρτικών ειδών, στην περιοχή της Νέας Ζωής Ασπροπύργου. Ο Ασπρόπυργος είναι από τις πλέον επιβαρυμένες περιοχές καθώς το 2015 είχε ξεσπάσει η μεγάλη πυρκαγιά που διέσπειρε τοξικό νέφος επί μέρες , όπως επίσης το 2018 και το 2019.
  • Στις 19 Μαΐου 2020, πυρκαγιά ξεσπά τα ξημερώματα στις 5.30 σε εργοστάσιο ανακύκλωσης που βρίσκεται στη Μάνδρα Αττικής.

Συμπέρασμα ; Η επιχείρηση ανακύκλωσης δεν χρήζει ιδιαίτερο κέρδος στην Χώρα μας . Προτιμάται η εξαγωγή ανακυκλώσιμων υλικών σε χώρες του εξωτερικού πχ χαρτί – ανεβασμένη οικονομικά αγορά Ινδίας.Αυτό γίνεται παρόλο που στην Ελλάδα, υπάρχουν σχεδόν όλων των ειδών εργοστάσια ανακύκλωσης . Επιπλέον , το νομοθετικό πλαίσιο δεν προωθεί την ανάπτυξη των επικερδούμενων σχέσεων μεταξύ Κδαυ και εργοστασίων εφόσον πχ τα Κδαυ δεν υποχρεώνονται , νομικά , να απευθύνονται αρχικά στα ελληνικά εργοστάσια ανακύκλωσης. Σας έχουμε και μια σημαντική πληροφορία – έκπληξη ! Το ξέρατε πως , παλαιότερα , υπήρχαν εταιρείες , στον ελλαδικό χώρο που ανακύκλωναν το φελιζόλ ; Μπορείτε να φανταστείτε τι απέγιναν ….

Extra note : Στην διαδικασία της ανακύκλωσης , το γυαλί γίνεται τρίμμα και ξανά γυαλί, ενώ το αλουμίνιο καταφθάνει στα χυτήρια , επεξεργάζεται και παίρνει περίπου την αρχική του μορφή !

Κατά την διάρκεια της συζήτησης μας , πολλά χέρια υψώθηκαν , επαναλαμβάνοντας την ίδια ερώτηση : Τι μπορούμε να πετάξουμε στους μπλε κάδους ανακύκλωσης ; Τι δεν επιτρέπεται ;  Για την δική σας διευκόλυνση , συγκεντρώσαμε τα βασικά σημεία της συζήτησης, σε έναν μικρό πίνακα ! Για αναλυτικότερη ενημέρωση , πατήστε εδώ 

Επιτρέπεται Απαγορεύεται
Όλες οι συσκευασίες με το ειδικό πράσινο σήμα ανακύκλωσης , Πλαστικά δοχεία , μαζί με το καπάκι τους( π.χ γάλα ) , αλουμινόχαρτο ,συσκευασίες από αλουμίνιο πλαστικές καρέκλες ,πλαστικά ποτήρια μιας χρήσης , πιάτα , μαχαιροπίρουνα,σακούλες σουπερμαρκετ , σακούλες από σνακ , σακούλες κατεψυγμένων τροφίμων ,κούτες τσιγάρων ,
κεσεδάκια από γιαούρτια κουτιά πίτσας ( αφού βγάλουμε το λαδωμένο μέρος ), αδιαφανή συσκευασία σαμπουάν – αφρόλουτρο ,αντηλιακά πλαστικές φιάλες αναψυκτικών , ανθρακούχο νερό προϊόντα ζελατίνης ( εξαιρετικά δύσκολα- μεγάλο κόστος ), κουτιά που έχουν επικάλυψη αλουμινίων ( εξαιρετικά δύσκολα – μεγάλο κόστος ), σπιράλ τετραδίων ,Χαρτιά ΣΕ ΟΠΟΙΟΔΗΠΟΤΕ μέγεθος ( φύλλο τετραδίου , εισιτήριο ΟΑΣΘ) κ.α
Ρούχα , παπούτσια ( υπάρχουν ειδικοί κάδοι ) ,Αποφάγια ,Φύλλα , μπατονέτες ,σφουγγάρια οδοντόβουρτσα , έπιπλα , προφυλακτήρες , ελαστικά αυτοκινήτων , κρεμάστρες , υλικά από δερματίνη λερωμένα χαρτιά υγείας , κουζίνας, Ταμπόν , σερβιέτες , μπογιές , στυλό , αναπτήρες, υλικά με διπλό υλικό, Συσκευασία βουτύρου – μαργαρίνης ,τσάι σε φακελάκι, πλαστικές κάψουλες καφέ , συσκευασίες κρουασάν, μαντηλάκια καθαρισμού- συσκευασία , ξυραφάκι μιας χρήσης , οδοντόκρεμα ,κόλλα σπασμένα ποτήρια/ μπουκάλια , οδοντικό νήμα κ.α

Μερικές ακόμα συμβουλές του προσωπικού για την βελτίωση της διαδικασίας :

  • Μην πετάτε δεμένες σακούλες , καθώς δυσχεραίνεται το έργο των εργαζομένων στα κέντρα διαλογής . Προτιμήστε να ρίχνετε χύμα το ανακυκλώσιμο υλικό 
  • Κλείνετε τους κάδους , όταν βρέχει
  • Μην πετάτε οτιδήποτε αιχμηρό . Υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού των εργαζόμενων
  • Δεν χρειάζεται να πλένετε εξονυχιστικά τις λερωμένες συσκευασίες . Ένα απλό ξέπλυμα αρκεί .
  • Δεν πετάμε ποτέ σκουπίδια στους μπλε κάδους
  • Διπλώνουμε τα χαρτοκιβώτια 

Ενημερωθήκαμε , επιπλέον , για την ύπαρξη , παλαιότερα , ενός μουσείου παράξενων αντικειμένων , που έχουν εντοπίσει οι εργαζόμενοι , ως …. ανακυκλώσιμα υλικά ! Το μουσείο καταστράφηκε , με το ξέσπασμα πυρκαγιάς , ο κ. Γιώργος , όμως , μας υποσχέθηκε την ανακατασκευή του.  Γελώντας , μας ανέφερε την ύπαρξη … μέχρι και όπλων στα υλικά που κατέφθασαν στα Κδαυ , παραδόθηκαν , όμως στην αστυνομία ! 

Η ανακύκλωση δεν είναι μόδα . Δεν οφείλει να είναι. Δεν είναι μια βαρετή αγγαρεία . Είναι τρόπος ζωής . Είναι το μέλλον του πλανήτη , η εν δυνάμει σωτηρία μας . Εκεί που η πολιτεία, ο κρατικός μηχανισμός , οι άνθρωποι κρίνεται αναγκαίο να εστιάσουν . Για κάθε ένα σκουπίδι που πετάς , ενώ ανακυκλώνεται , τρώμε υπέρογκα πρόστιμα . Για ακόμα ένα υλικό που δεν ανακυκλώνεται , ο πλανήτης αναστενάζει , αγανακτεί , κραυγάζει . Για κάθε φορά που δεν πετάς τα σωστά υλικά στον κάδο , εμποδίζεις έναν εργαζόμενο να συνεχίσει σωστά την δουλειά του . Ενημερώσου σωστά , επισκέψου το Κδαυ Σίνδου , μάθε πως γίνεται η ανακύκλωση . Ενημέρωσε τους φίλους σου για τα πολλαπλά οφέλη της ανακύκλωσης . Το χρωστάς στον πλανήτη άλλωστε – είναι το σπίτι σου . Και το σπίτι μας , το προσέχουμε , το φροντίζουμε , το περιποιούμαστε , ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αφιερώσεις 10 λεπτά από τον πολύτιμο χρόνο σου , να διαχωρίσεις τα υλικά ανακύκλωσης από τα σκουπίδια του νοικοκυριού σου! Γίνε εσύ , η αιτία για την αλλαγή . Μην περιμένεις . Δράσε τώρα !

Η Περιβαλλοντική Ομάδα ΑΠΘ , Η Περιβαλλοντική Ομάδα ΠΑΜΑΚ και το ΚΔΑΥ Σίνδου σας εύχονται καλές γιορτές , με υγεία και περισσότερη ….ανακύκλωση !

Αριάδνη Εμμανουηλίδου